Паян Шупашкарта регионсен хушшинчи «Ҫӗрулми – 2016» курав уҫӑлнӑ. Пухӑннисене саламлама республика шайӗнчи тӳре-шара, регион ертӳҫинчен пуҫласах, пырса ҫитнӗ. «Иккӗмӗш ҫӑкӑр» пирки йӑлт пӗлекен специалистсем те хутшӑннӑ унта. Сӑмахран, Лорх ячӗллӗ ҫӗрулми хуҫалӑхӗн пӗтӗм Раҫҫейри ӑслӑлӑхпа тӗпчев институчӗн директорӗ Сергей Жевора та хутшӑннӑ.
Республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев ҫӗрулми лартса ҫитӗнтерекенсене лайӑх ӗҫленӗшӗн тав тунӑ. «Ӑслӑлӑхсӑр малалла ӑнтӑлма хӗн. Паянхи пурнӑҫ таппинче ҫӗнӗрен те ҫӗнӗ сортсем вӑй илсе пыраҫҫӗ. Туянакансем тавар пахалӑхне кура ҫимӗҫе илеҫҫӗ. Пирӗн паянхи тӗллев — ҫулталӑкра 1–1,5 млн тонна ҫӗрулми пуҫтарса илесси», — тенӗ Михаил Игнатьев.
Кӑҫалхи курава Раҫҫейри 22 регионтан килсе ҫитнӗ.
Ҫӗрулми вӑрлӑхне туянас текенсене валли куравра ятарлӑ вырӑн хатӗрленӗ, вӑл пуш уйӑхӗн 3-мӗшӗнчен 4-мӗшӗ таран ӗҫлӗ. Енчен те халӑх йышлӑн ҫӳресен, курава тепӗр куна та тӑсма пултарӗҫ.
Шупашкарта нимеҫӗсене (волонтерсене) сусӑрсемпе хутшӑнма вӗрентеҫҫӗ. Ҫак кунсенче Ҫамрӑксен пуҫарӑвӗн центрӗнче «Школа добровольцев» проект ӗҫлет.
Проекта Павел Никитин шухӑшласа кӑларнӑ. Вӑл хӑй те тахҫан утнӑ. Анчах инкеке пула вӑл сусӑр тӑрса юлнӑ. Халӗ кӳмепе ҫӳрет. Павел каланӑ тӑрӑх, сусӑрсене пулӑшас текенсем чылай чухне вӗсем патне мӗнле пымаллине пӗлмеҫҫӗ.
Павел хӑйех ӑсталӑх класӗсем ирттерме палӑртнӑ. Унта вӑл сусӑрсемпе мӗнле хутшӑнмаллине ӑнлантарӗ. Проекта шкул ачисем те, студентсем те хутшӑнаҫҫӗ.
Лекторсен йышӗнче режиссер, клиника психологӗ, прокурор, шкул ачи, илтмен ҫыннӑн ашшӗ-амӑшӗ пур.
Малашне Шупашкартан Симферополе чӑрмавсӑрах ҫитме май пулӗ. Кун пирки ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтерет.
Кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 2-мӗшӗнчен «Шупашкар — Симферополь» (Крым Республики) авиарейс уҫма палӑртнӑ. Ӑна «Ижавиа» авиакомпани пурнӑҫлӗ. Ҫынсене ЯК-42 самолет илсе ҫӳрӗ.
Расписание хальлӗхе ҫирӗплетмен, планне кӑна тунӑ. Унпа килӗшӳллӗн, самолет Шупашкартан ирхи 8 сехетре вӗҫсе каймалла.
Етӗрне районӗнчи Урпаш ялӗнче ҫуралнӑ Ксюша Максимова комӑна кӗрсе ӳкни мана та ыттисем пекех пӑшӑрхантарать. Унӑн шӑпишӗн нумайӑшӗ кулянать. Ахӗртнех, чылайӑшӗн ыйту хыҫҫӑн ыйту ҫуралать. Чӑннипе, блогерсем Ксюша пульницӑра выртнине, вӑл комӑра пулнине тӗнче тетелӗнче хускатман-тӑк эпир, тен, ун пирки пӗлместӗмӗр те. Кунашкал миҫе тӗслӗх ҫине ҫӳлтисем куҫ хупса ирттереҫҫӗ? Пирӗн ҫапла, халӑх пӗлесрен, калаҫасран хӑраҫҫӗ.
Халӗ Ксюшӑна Канадӑри тухтӑрсем пулӑшма хатӗрринине пӗлсен, пытармастӑп, чунтан савӑнтӑм. Ара, пирӗннисем, Раҫҫейрисем, нимпе те пулӑшаймаҫҫӗ-ҫке-ха. Мӗншӗн? Мӗншӗн пирӗн медицина вӑйсӑр? Мӗншӗн пирӗн ют ҫӗршыври клиникӑсенчен пулӑшу ыйтмалла? Мӗншӗн пин-пин ҫын вӑйсӑр медицинӑна пула вӑхӑтсӑр куҫ хупать? Ют ҫӗршыври тухтӑрсем сипленмешкӗн сахал мар укҫа ыйтаҫҫӗ-ҫке-ха. Ирӗксӗрех халӑхран пухма, пӗрчӗн-пӗрчӗн пухма тивет.
Чӑваш Енре осеопетрозпа чирлекен ача нумай. Вӗсене Мускавра пулӑшаҫҫӗ-ха, анчах пур чухне те мар. Чӑваш Енри кунашкал чирпе аптӑракан миҫе ача Израиьти клиникӑра сипенмен-ши?
Шупашкарти экономикӑпа технологи колледжӗнче ҫамрӑк пушарнӑйсем присяга тытнӑ. «Пушар хӑрушсӑрлӑхӗ» специальноҫа кунта пӗлтӗр ҫеҫ вӗрентме тытӑннӑ. Пӗрремӗш курсра ку енӗпе ӑс пухакансем чуна парса ӗҫлессине ҫирӗплетсе тупа тунӑ.
Ҫамрӑксем ку самантра хумханнине пытарман. Ара, присяга тытсан яваплӑхӗ ӳсет-ҫке-ха. Савӑнӑҫлӑ лару-тӑрӑва РФ ИӖМӗн Чӑваш Енри тӗп управленийӗн пуҫлӑхӗ Станислав Антонов та хутшӑннӑ. Вӑл присяга тытакан ҫыннӑн малашне ҫӑлавҫӑ пулмалла маррине палӑртнӑ. Вӗсем урӑх ҫулпа та кайма пултараҫҫӗ. Чи кирли — вӗсем йывӑрлӑха кӗрсе ӳкнӗ ҫынна пулӑшчӑр.
Колледжра ку специальноҫ — ҫӗнӗлӗх. Малтанах унта 25 ҫамрӑка вӗрентме палӑртнӑ. Анчах унта 62 ҫын килме кӑмӑл тунӑ. Колледжра кирлӗ хатӗр-хӗтӗр хальлӗхе ҫук. Ку енӗпе РФ ИӖМӗн Чӑваш Енри тӗп управленийӗ пулӑшать.
Ҫуркунне юр кӑна мар, асфальт ҫул та ирӗлме тытӑнать. Республикӑри ҫул-йӗр шӑтӑк-путӑкланни кӑҫал уйрӑмах паллӑ. Ку ыйтӑва Шупашкар хула администрацийӗнче те сӳтсе явнӑ.
Ҫул-йӗр мӗншӗн ҫав тери япӑхланнӑ? Ҫакна малтанах сывлӑш температури тӑрук улшӑннипе ҫыхӑнтараҫҫӗ. Ҫавӑн пекех шыв юхмалли хатӗрсем ҫукки те кун патне илсе ҫитернӗ.
Тепӗр сӑлтав – ҫул ҫинче йывӑр тиевлӗ урапасем ҫӳрени. Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков вӗсен виҫене пӑхӑнмаллине палӑртса каланӑ. Урапасем вара 20, 30 тонна илсе ҫӳреҫҫӗ. Паллах, асфальт вӗсене чӑтаймасть.
Шӑтӑк-путӑк нумаях пулмасть юсанӑ ҫулсем ҫинче нумайраххи паллӑ. Вӗсен гаранти пур, ҫавӑнпа подрядчиксен ӑна хӑйсен укҫи-тенкипе юсама тивет.
Шурӑ халатлисен ӗҫне эпир питӗ пархатарлӑ тесе сума сӑватпӑр. Хам та ҫавӑн пекех шухӑшлатӑп мар-и? Ҫавӑн пек шухӑшланӑранах вӗсенчен пулӑшу ыйтма васкатпӑр. Е чим-ха, васкасах каймастпӑр. Амакӗ аптӑратса ҫитерсен кӑна пулӑшу ыйтса тӗмсӗлетпӗр. Ытти чухне хамӑр валли ниепле те вӑхӑт тупаймастпӑр мар-и ҫав...
Нумаях пулмасть тусӑм каласа панӑ тӗслӗхсене илтсен шурӑ халатлисем пирки ним калама шалт аптӑрамалла. Пӗррехинче тусӑм кӗтмен-туман ҫӗртен пуҫ ҫаврӑннипе аптӑрама тытӑнчӗ. Урамра чипер утса пынӑ ҫӗртех тӳнсе каятчӗ тупата! Юрать, иксӗмӗр пӗрлеччӗ те тытса чарма ӗлкӗртӗм. Ӗҫ пӳлӗмне ҫитсен те ку амак хӑпмарӗ-ха унран: куҫӗ хуралса килнипе темиҫе хут та сӗтел ҫине кайса сулӑнчӗ. Юн пусӑмне те виҫсе пӑхрӑмӑр апӑршанне: халь тесен халь качча памалли хӗрӗн пек чипер. Тухтӑр мар та, диагноз лартаймӑпӑр, нимӗн те ӑнланмастпӑр. Кӑритура тухсан та ӳсӗр ҫын пек сулланнине кура васкавлӑ пулӑшу чӗнме тиврӗ. Чи кӑсӑкли вара шӑпах пульницӑра пулса иртнӗ.
Пӗрремӗшӗнчен, тухтӑрсем пӗр-пӗринчен сиксе чӗтрени тусӑма тӗлӗнтернӗ.
Ҫӗнӗ ҫул ячӗпе чӑвашла саламлани сахал тесе Чӑваш Енри наципе культура аталанӑвӗн «Ирӗклӗх» халӑх пӗрлешӗвӗ Шупашкар хула администрацине ҫыру янине эпир пӗлтернӗччӗ.
Аса илтеретпӗр, «Ирӗклӗхе» Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн экономика аталанӑвӗ тата финанс енӗпе ӗҫлекен ҫумӗ М.Л. Семёнов ҫынсен шухӑшне тӗпе хурса чӑвашла май килнӗ ытларах саламлама тӑрӑшнине пӗлтернӗччӗ. Малашне ҫак енӗпе тата та ҫине тӑрас шухӑшлине асӑннӑччӗ ҫав ҫырура хулари ҫав тӳре-шара.
Шупашкар хула администрацийӗнче тӑрӑшакансем хӑйсен сӑмахне тытаҫҫӗ теме те юрать пулӗ. Иртнӗ шӑматкун Шупашкарта Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунӗ ячӗпе чӑвашла саламлакан афишӑсем тухнӑ. Кун пирки Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче ӗҫлекен Эктор Алос-И-Фонт ҫулталӑк каялла ун пеккисем пулман тесе ӗнентерет.
Хастар, лара-тӑра пӗлмен депутатсем, ҫитменнине, район шайӗнчисем, мӗн тесен те кашни утӑмрах тӗл пулмаҫҫӗ. Шупашкар районӗнчи Депутатсен пухӑвне суйланнисем хушшинче ун пек темиҫе хастар пуррине палӑртма кӑмӑллӑ. Вӗсен хастарлӑхне район центрӗнче, Кӳкеҫре, пурӑнакансем пӗлсе ҫитрӗҫ пулӗ ӗнтӗ. Поселокра пурӑнакансем валли тӗрлӗ конкурс ирттереҫҫӗ. Иртнӗ уйӑхра вӗсем урам чи лайӑх шӑлакана палӑртмаллине йӗркеленӗччӗ. Хӑйсен ӗҫне вӑхӑтра тата пахалӑхлӑ пурнӑҫлакан дворниксене чыслас шухӑш патне А.М. Андреев, Ю.Г. Николаев, Д.В. Васюков, А.Н. Константинов депутатсем ҫитсе тухнине эпир пӗлтернӗччӗ.
«Хӗллехи Кӳкеҫ – 2016» конкурсра вара хастарсем район центрӗн хӗллехи пурнӑҫне кӑтартакан ӗҫсене пухассине пӗлтерчӗҫ. Пӗрремӗш вырӑна тухакана илемлӗ ҫӑматӑ парнелеме шантарчӗҫ. Спонсор пулса кӑҫатӑна Татьяна Михайлова уйӑрма килӗшнӗ.
Халӗ ҫӗнтерӳҫӗне палӑртнӑ. Пӗрремӗш вырӑна Александр Тарасов тухнӑ. Парнене ӑна вӑл ҫуралнӑ кун тыттарнӑ. Иккӗмӗшпе виҫҫӗмӗш вырӑнсене Юлия Вадимовна («Контактра» халӑх тетелӗнче вӑл хӑйне ҫав ятпа регистрациленӗ) тата Владислав Иванов йышӑннӑ.
Челепи облаҫӗнче нарӑсӑн 27–28-мӗшӗсенче фристайл енӗпе пӗтӗм тӗнчери ӑмӑрту иртнӗ. Унта ҫамрӑк спортсменсем Лана Прусаковӑпа Дмитрий Мулендеев медальсем ҫӗнсе илнӗ.
Пӗрремӗш кунхине слоуп-стайл дисциплинӑра ӑмӑртнӑ. Хӗрсен хушшинче Ҫӗнӗ Шупашкар хӗрӗ Лана Прусакова ылтӑн медаль ҫӗнсе илнӗ. Иккӗмӗш вырӑна Мускав хӗрӗ Анастасия Таталина йышӑннӑ. Пӑхӑр медале вара Красноярскри Анастасия Пашинова тивӗҫнӗ.
Арҫынсен хушшинче Мускаври Антон Голубев мала тухнӑ. Кӗмӗл медале Польшӑри Штепан Карпиель ҫӗнсе илнӗ. Шупашкарти Дмитрий Мулендеев финиша виҫҫӗмӗш ҫитнӗ.
Палӑртса хӑварар: Ланӑпа Дмитрий Олимп резервӗсен ачасемпе ҫамрӑксен 2-мӗш спорт шкулӗнче ӑс пухаҫҫӗ.
+0.3 °C