Шупашкарта паян митинга тухнӑ. «За рулем» автопорталта ҫырнӑ тӑрӑх, Шалти ӗҫсен министерствине республикӑн тӗп хулипе ҫынсен ушкӑнӗ плакатсемпе утни ҫинчен хыпар ҫитнӗ. Ведомствӑн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, ун пек мероприяти ирттерессине маларах систермен, халӑха пухма никамран та ирӗк илмен.
Плакат йӑтса урамра ултӑ ҫын утнӑ пулать. Вӗсене йӗрке хуралҫисем тытса чарнӑ. Урам тӑрӑх плакатпа утакансемпе пакунлисем сӑмахланине те «За рулем» порталта пӗлтернӗ.
Митингрисен плакачӗсем ҫине ҫӑмӑллӑхлӑ проезднойсене пӗтернине хирӗҫлесе ҫырнӑ. Чӑн та, ҫитес ҫултан пирӗн республикӑра ҫӑмӑллӑхлӑ проездной вырӑнне уйӑхра 150 тенкӗ компенсаци тӳлеме йышӑннӑ. Анчах вӑл укҫана та пулин ака уйӑхӗнче кӑна илейӗҫ.
Шупашкарта пурӑнакан пӗр ҫемье хваттерте газпа наркӑмӑшланнӑ. Тӑватӑ ҫынна, ҫав шутра кӑкӑр ачине те, пульницӑна илсе килнӗ.
Гагарин урамӗнче пурӑнаҫҫӗ вӗсем. Кил хуҫи 22 сехетре васкавлӑ медпулӑшу чӗннӗ. Вӑл хваттерте газ шӑрши кӗнине, унӑн ҫывӑх ҫыннисене йывӑр пулнине пӗлтернӗ.
Тухтӑрсем темиҫе минутран ҫитнӗ. Анчах хваттере кӗреймен. Вӗсем ҫӑлавҫӑсене чӗннӗ. Тухтӑрсем патне шӑнкӑравланӑ арҫын алӑка уҫайман – икӗ уйӑхри ачине йӑтнӑскер тӑнне ҫухатнӑ.
Ҫӑлавҫӑсем алӑка ҫӗмӗрнӗ. Шалта кил хуҫипе арӑмӗ тата 10-ри ывӑлӗпе 2 уйӑхри ачи тӑнсӑр выртнӑ. Халӗ вӗсен пурнӑҫӗ хӑрушлӑхра мар.
Ҫӗнӗ ҫул умӗн ҫул ҫине Хӗл мучи тухӗ. Вӑл – унӑн тумне тӑхӑннӑ ҪҪХПИ ӗҫченӗ.
Хӗл Мучине ҫул ҫинче паян Шупашкарта курма пулать. Ҫакна «Хӗл Мучи полицейски» акципе килӗшӳллӗн ирттереҫҫӗ. Хӗл Мучи аллинче жезл вырӑнне туя пулӗ. Вӑл машинӑсене чарсан протокол вырӑнне парне парӗ. Ахаль парне мар: ҫул-йӗр правилисен кӗнеки, сувенирсем, машинӑра тутлӑ шӑршӑ кӑлармалли хатӗрсем…
Пӗчӗк пассажирсене вара пакунлӑ мучи пылак ҫимӗҫпе савӑнтарӗ. Хӗл Мучи пурне те Ҫӗнӗ ҫулпа саламласа ӑсатӗ.
Депутатсем ырӑ ӗҫ тӑвасшӑн. Вӗсем йывӑр ҫамрӑксен воспитателӗ пуласшӑн.
Шупашкар хула пухӑвӗн депутачӗсем, пӗтӗмпе 23-ӗн, ҫул ҫитмен йывӑр ҫамрӑксемпе ӗҫлеме хатӗр. Кун пирки раштав уйӑхӗн 27-мӗшӗнче иртнӗ планеркӑра ҫул ҫитмен ачасемпе ӗҫлекен куратор Анна Спиридонова пӗлтернӗ. Шупашкар хула мэрӗ Ирина Клементьева куншӑн депутатсене ырланӑ, вӑл та ӳсекен ӑрӑва пулӑшма хатӗррине пӗлтернӗ.
Станислав Львов, Сергей Лебедев, Евгений Андреев, Дмитрий Никоноров, Алексей Пивоваров, Елена Турханова, Валерий Антонов, Евгений Кадышев, Петр Мишин, Андрей Федоров, Владимир Радин, Антон Ковалев, Юрий Попенов, Владимир Кузин, Ильяс Калмыков, Наталья Ванеркина, Олег Скворцов, Анна Спиридонова, Елена Нестерова, Максим Ладилов, Виктор Горбунов, Сергей Антонов тата Сергей Муравьев депутатсем йывӑр ҫамрӑксене воспитани парӗҫ.
Ача чухне вӑл ҫар летчикӗ пулма ӗмӗтленнӗ. Анчах шӑпа ӑна педагогикӑна илсе килнӗ. Иртнӗ уйӑхӑн ҫурринче вӑл 60 ҫул тултарнӑ. Сӑмахӑм — Шупашкарти кооператив институчӗн проректорӗ Леонид Таймасов пирки.
Вӑрнар районӗнчи Мӑн Явӑшра ҫуралса ӳснӗскер И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн историпе филологи факультетне вӗренсе пӗтернӗ. Тӑван ял шкулӗнче директор та пулнӑ, хӑй вӗреннӗ университетра преподавательте тӑрӑшнӑ. Истори ӑслӑлӑхӗсен докторӗ. Профессор. 2007 ҫултанпа кооператив институтӗнче ӑслӑлӑх енӗпе проректорта ӗҫлет.
Философи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, асӑннӑ аслӑ шкулта ӗҫлекен Эрбина Никитина Чӑваш халӑх сайчӗ валли унпа хатӗрленӗ интервьюра Таймасовӑн пур енлӗ кӑмӑлне уҫса пама тӑрӑшнӑ. Ҫав шутра проректор аслӑ шкулта чӑваш чӗлхи вӗрентмесен те чӑваш чӗлхипе культурин пӳлӗмне упраса хӑварнине пӗлтернӗ. Тата проректор Валерий Андреев ректорпа тата ялтан килнӗ ачасемпе тӑван чӗлхепе калаҫма юратнине палӑртнӑ. Аслӑ шкул программинчен чӑваш чӗлхине кӑлӑхах кӑларса пӑрахнӑ тесе шухӑшлать Леонид Таймасов.
Юлашки вӑхӑтра уявсенче ҫын нумай пухӑнакан вырӑнта эрех-сӑра сутма чараҫҫӗ. Кунашкал чару Ҫӗнӗ ҫулта та пулӗ. Кун пирки ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтереҫҫӗ.
Ку йышӑнӑва ЧР Министрсен Кабинечӗ тата Шупашкар хула администрацийӗ тунӑ. Вӗсем алӑ пусса ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗнче тата кӑрлачӑн 1-мӗшӗнче массӑллӑ мероприятисем иртекен вырӑнсенче эрех-сӑра сутма юрамӗ.
Чи малтан ку Хӗрлӗ тӳреме пырса тивет. Ун ҫывӑхӗнче вырнаҫнӑ лавккасене те эрех-сӑра сутса тупӑш тума май килмӗ.
Кӑҫалхи вунпӗр уйӑхра пирӗ республикӑра ҫемье ҫавӑрас шухӑшлисем пӗлтӗрхи ҫав тапхӑртинчен 22,7 процент сахалланнӑ. Уйрӑлакансен йышӗ вара чакман — 2,3 процент нумайланнӑ.
Туй кӗрлеттерекенсем сахалланнӑран-ши, ача ҫуратакансем те йышлӑ мар: ҫемьене ҫӗн кайӑк килесси кӑҫалхи кӑрлач-юпа уйӑхӗсенче 3,4 процент чакнӑ. 11 уйӑхра 15169 пепке ҫуралнӑ. Ку шутран 37,1% — ҫемьери пӗрремӗш ача, 45,2% – иккӗмӗш, 13,4% – виҫҫӗмӗш.
Маларах ялта ытларах ҫурататчӗҫ пулсан, халӗ апла мар: 10147 ача хулара ҫуралнӑ, ыттисем — ялта. Ача йышлӑ ҫуратакансем Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Шупашкар районӗнче, Канаш хулинче тата Патӑрьел районӗнче. Ҫӗмӗрле, Пӑрачкав, Шӑмӑршӑ, Пӑрачкав районӗсенче йыш хушма васкамаҫҫӗ.
Ҫӗнӗ ҫулта Шупашкарта общество транспорчӗ ирчченех ҫӳрӗ. Паян Шупашкар хула администрацийӗн ЖКХ, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗ графика палӑртнӑ. Ҫӗнӗ ҫул каҫхине общество транспорчӗ ирхи 3 сехетчен ҫӳрӗ.
Хӗрлӗ тӳреме уява килекенсем киле ҫӑмӑллӑнах ҫитчӗр тесе ҫапла тунӑ. Кун пирки кӑларнӑ хушӑва ку эрнинче, юнкун, пичетлӗҫ.
Кӑҫал Хӗрлӗ тӳремри концерт 23 сехетре пуҫланӗ. Унта чӑваш эстрада артисчӗсем, вокал студийӗсем, фокусниксем, фаерщиксем хутшӑнӗҫ. Унта Хӗл Мучи те пулӗ.
Ҫур ҫӗр ҫитсен светодиодлӑ экранпа РФ Президенчӗ Владимир Путин саламланине курма май пулӗ.
Ҫур ҫӗр иртни 1 сехетре кӳлмекре фейерверк вӗҫтерӗҫ. Ирхи 3 сехетчен конкурссем, вӑйӑсем иртӗҫ, ташӑ каҫӗ пулӗ.
Ҫак кунсенче Чӑваш Енре каллех суя укҫасем тупнӑ. 500 тенкӗлӗх пӗр укҫа ҫыхӑну салонне лекнӗ. Ҫавӑн йышшиех тепӗр 2 укҫа апат-ҫимӗҫ лавккинче тупӑннӑ.
Шупашкар ҫынни апат-ҫимӗҫшӗн 500 тенкӗлӗххипе тӳленӗ. Вӑл суя пулнӑ-мӗн. Арҫын каланӑ тӑрӑх, ку укҫа унӑн кӗсйине Энтузиастсен урамӗнчи лавккара туяннӑ чухне лекнӗ.
Тепӗр 500 тенкӗлӗх суя укҫапа Б.Хмельницкий урамӗнчи суту-илӳ центрӗнче пӗр ҫын таваршӑн тӳленӗ. Халӗ ШӖМ ӗҫченӗсем ҫак укҫана камсем кӑларма пултарнине тӗпчеҫҫӗ.
Ыран, раштавӑн 27-мӗшӗнче, «Фучик-Айхи» ҫул ҫыхӑнӑвӗнче транспорт ҫӳреме тытӑнӗ. Ӑна темиҫе ҫул каялла уҫнӑ. Анчах кунпа ҫыхӑннӑ савӑнӑҫлӑ мероприяти пулман.
Ҫак кунсенче ҫула хупланӑ блоксене илнӗ, ирхине ҫӗнӗ ҫулпа общество транспорчӗ ҫӳреме тытӑнӗ.
Шупашкар хула администрацийӗн ЖКХ, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав ҫулпа 2-мӗш (Роза Люксембург – «Садовый» микрорайон), 12-мӗш («Садовый» микрорайон – «Благовещенский» микрорайон) тата 65-мӗш (Дементьев урамӗ – Стартовая урамӗ) номерлӗ автобуссем ҫӳрӗҫ.
Сӑмах май, унччен ҫак ҫула раштавӑн 20-мӗшӗччен уҫма палӑртнӑ. Анчах палӑртнӑ кун тӗлне ӗлкӗреймен.
-3.7 °C