Паян, ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, пирӗн республикӑра Ҫӗнтерӳ кунне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уявлӗҫ. Тӗп мероприятисем Шупашкарта иртмелле.

Уяв вӑхӑтӗнче хулан тӗп урамӗпе транспорта ҫӳреме чарӗҫ. 7, 12, 15, 26, 35, 37, 41, 42, 44, 52 45, 54-мӗш номерлӗ автобуссене Энгельс тата Ярославль урамӗсемпе, Президент бульварӗпе кайтарӗҫ.

1-мӗш номерлӗ троллейбус Кӑнтӑр-Хӗвеланӑҫ районӗнчен чукун ҫул вокзалӗ патне ҫитсе каялла ҫаврӑнса кайӗ. Хулан Ҫурҫӗр-Хӗвеланӑҫ енчен килекен 1-мӗш тата 4-мӗш номерлӗ троллейбуссене Президент бульварӗпе тата Федор Гладков урамӗпе Медицина центрӗ таран кайтарӗҫ.

Ҫуран утакан колонна пынӑ вӑхӑтра 3-мӗш тата 18-мӗш номерлӗ троллейбуссене Калинин урамӗнчен «Мега Молл» чарӑну патне ҫитсен каялла кайтарӗҫ. Хулан тӗп пайӗнчен килекен асӑннӑ номерлӗ троллейбуссене Президент бульварӗпе тата Федор Гладков урамӗпе Медицина центрӗ таран ҫӳреттерӗҫ.

Общество транспорчӗ паян 24 сехетчен хутлӗ.

Ҫӗнтерӳ кунне уявланӑ май Шупашкарта каллех тӳлевсӗр экскурси ирттерӗҫ. Ун пеккине Ҫуркуннепе Ӗҫ уявӗ тӗлӗнче те йӗркеленӗччӗ.

Шупашкар хула администрацийӗн Культура тата туризма аталантарас енӗпе ӗҫлекен управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, хальхинче тӳлевсӗр экскурси ҫу уйӑхӗн 10 тата 11-мӗшӗсенче иртӗ. Ӑна эпир халь асӑннӑ управлени тата «Шупашкар хулин музейпа туризм центрӗ» автономи учрежденийӗ йӗркелеҫҫӗ.

«Минувшее переживаем вновь» (чӑв. Иртнӗ ҫулсемшӗн тепӗр хут хурланар) экскурсие тухнӑ ҫынсем Шупашкартан Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине 40 пин ҫынтан 14 пинӗ тухса кайнине, ентешсен паттӑрлӑхӗ тата ытти пирки пӗлейӗҫ. Экскурсие профессионал гид ертсе пырӗ.

Экскурси Шупашкарти Петӗр Хусанкай ячӗллӗ культура керменӗ патӗнче 11 сехетре пуҫланӗ.

Шупашкарти «Дорисс парка» 45 миллион тенкӗ тӳлесе хӑтлӑлатма шухӑшлаҫҫӗ. Ҫав ӗҫе кам пурнӑҫласси хальлӗхе паллӑ мар-ха. Аукцион ирттерессине вара пӗлтернӗ ӗнтӗ. Подрядчика ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗ тӗлне палӑртмалла.

Парка илемлете хӑтлӑлатакан организацие мӗнпур ӗҫе пурнӑҫлама хыснаран 45 миллион тенкӗ уйӑрса пама планланӑ. Палӑртнӑ ӗҫсене подрядчикӑн ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗ тӗлне пурнӑҫласа пӗтермелле.

Подряд организацине палӑртмалли аукцион иртессине Патшалӑхӑн госзакупкинсен порталӗнче хыпарланӑ. Техника ӗҫӗнче палӑртнине ӗненсен «Дорисс паркра» сцена, выляв лаптӑкӗсем, скейт-парк, амфитеатр, Work Out валли лапамсем, йытӑ уҫӑлтармалли вырӑн пулӗ. Кунсӑр пуҫне паркра йывӑҫ-тӗм лартмаллине те пӑхса хӑварнӑ.

Ҫӗнтерӳ кунӗ ҫыхарнӑ май республикӑра тӗрлӗ акци иртет. Ҫу уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Шупашкарта патриотлӑхпа ҫыхӑннӑ флешмоб йӗркеленӗ. Унта ҫамрӑксен общество организацийӗсен пайташӗсем, хулари вӗренӳ учрежденийӗсенчи студентсем, хастар ҫынсем хутшӑннӑ. Пӗтӗмпе – 800 ытла ҫын.

Ҫакӑн чухлӗ ҫын мӗн тунӑ-ха? Вӗсем Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗсене хисепленине, тав тунине палӑртса «Эпир астӑватпӑр!» (ӑна вырӑсла «Мы помним!» тесе ҫырнӑ. Хула администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, флешмоба хутшӑнакансем И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн «Созвучие» вокал ансамблӗпе пӗрле «Катюша» юрра шӑрантарнӑ.

Сӑмах май, флешмобра мӗнле сӑмаха ҫырассине «Уҫӑ хула» порталта сасӑлав ирттерсе палӑртнӑ. Ыйтӑма хутшӑннисен 60 проценчӗ «Мы помним!» сӑмах ҫаврӑнӑшне суйланӑ.

Пӗлтӗр Шупашкарти общество транспорчӗсенчи билет икӗ хутчен хакланнӑ: утӑ уйӑхӗн 7-мӗшӗнче тата раштавӑн 1-мӗшӗнче. Кӑҫал хака татах хӑпартма палӑртнӑ. Улшӑнусем авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче пулӗҫ.

Хула администрацийӗн официаллӑ сайтӗнче постановлени проекчӗпе паллашма пулать. Унта палӑртнӑ тӑрӑх, общество транспорчӗпе каймалли билет хакӗ 2 тенкӗ ӳсӗ.

Ҫапла майпа авӑнӑн 1-мӗшӗнчен пуҫласа троллейбуспа каймашкӑн 22 тенкӗ кирлӗ пулӗ, карточкӑпа тӳлесен – 20 тенкӗ. Автобуссемпе маршруткӑсенче хак 25 тенкӗпе танлашӗ, карточкӑпа – 21 тенкӗ.

Пӗр уйӑх ҫӳремелли билет хакӗ 900 тенке ҫитӗ (халӑхпа организацисем валли). Студентсемпе вӗренекенсен билета 650 тенкӗпе туянма тивӗ.

Иртнӗ ҫул Шупашкарта Алексей Логинов урамне уҫнине Чӑваш халӑх сайтне вулакансем астӑваҫҫӗ пулӗ. Аса илтерер, Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствипе Тӗп универмаг хушишинче вырнаҫнӑ урама ҫавӑн пек ят пама йышӑннӑччӗ.

Алексей Логинов — Совет Союзӗн Геройӗ. Вӑл — Хӗрлӗ Чутай районӗн ҫынни. 1931-1934 ҫулсенче шалти ӗҫсен органӗсенче милиционер-счетоводчикра ӗҫленӗ, Хӗрлӗ Чутай районӗн милици управленийӗн секретарӗнче вӑй хунӑ. Фронта 1941 ҫулта тухса кайнӑ. Алексей Романович 1943 ҫулта авӑн уйӑхӗнче пуҫ хунӑ. СССР Аслӑ Канашӗн Президиумӗн хушӑвӗпе килӗшӳллӗн ӑна вилнӗ хыҫҫӑн Совет Союзӗн Геройӗн ятне панӑ.

Паян Логинов урамӗнче унӑн палӑкне уҫнӑ. Унта тӗрлӗ шайри тӳре-шара хутшӑннӑ.

Кӑҫалхи кӑрлач-пуш уйӑхӗсенче Чӑваш Енре халӑх йышӗ 951 ҫын чакнӑ. Ача ҫураласси — 11,7 процент, ҫын вилесси 3,9 процент сахалланнӑ. Кун пирки Чӑвашстат кӑтартӑвӗсене тӗпе хурса «Правда ПФО» интернет-кӑларӑм хыпарланӑ.

Ҫулталӑкӑн пирвайхи виҫӗ уйӑхӗнче ҫуралакансен шучӗ вилекенсенчен 34 процент ытларах пулнӑ-ха. Апла пулин те ача ҫураласси, пӗлтӗрхи ҫак тапхӑртипе пӑхсан, самай чакнӑ. Унчченхи ҫулсенчи пекех, чӗре тата юн тымарӗсен чирӗсенчен вилекен ытларах (пӗтӗмӗшле йышӑн 39 проценчӗ).

Каларӑмӑр ӗнтӗ: республикӑра пурӑнакансен йышӗ 951 ҫын чакнӑ. Ку та, иртнӗ ҫулхи кӑрлач-пуш уйӑхӗсемпе пӑхсан, 218 ҫын ытларах. Ҫын чакнин енӗпе Улатӑр хулипе районӗ, Ҫӗмӗрле хули палӑрнӑ. Шупашкарта вара ку енӗпе лару-тӑру ҫуллен лайӑхланать, кӑҫал та ҫаплах.

Шупашкарта юр хыракан тракторӑн 30 ҫулти водителӗ айӑплине суд ҫирӗплетнӗ. Ӑна кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗнче нумай хваттерлӗ ҫуртӑн тирпейлӳҫине асӑрхаса ҫитереймесӗр вилмеллех таптанӑшӑн явап тыттарнӑ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» портал хыпарлать.

Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, инкек тӗп хулари Мир проспектӗнчи 88-мӗш б тата 100-мӗш ҫуртсен хушшинче пулнӑ. Юр хыракан трактор 34 ҫулти хӗрарӑм ҫине пырса кӗнӗ. Тирпейлӳҫӗре ӗҫлекенскер йывӑр суранӗсене чӑтаймасӑр ҫавӑнтах вилсе кайнӑ.

Трактор шоферӗ хӑйӗн айӑпне тӳрех йышӑннӑ. Суд пуҫиле ӗҫе тишкернӗ вӑхӑтра ҫамрӑк арҫын ку таранччен те саккуна пӑсманнине, шар курнин амӑшне пулӑшу кӳнине шута илнӗ. Ӑна 50 пин тенкӗ штраф тӳлеттерсе пуҫиле ӗҫе хупма йышӑннӑ.

Чӑваш Енри нумай хваттерлӗ ҫуртсен тӗплӗ юсав фончӗн тӗп директорне Олимпиада Епифановӑна должноҫран кӑларнӑ. Ҫу уйӑхӗн 13-мӗшӗнчен асӑннӑ фонда ҫӗнӗ ҫын ертсе пырӗ. Кун пирки «Мой город Чебоксары» портал хыпарлать.

Хайхи ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енри нумай хваттерлӗ ҫуртсен тӗплӗ юсав фончӗн тӗп директорне ҫирӗплетесси ҫинчен калакан йышӑнӑва республикӑн Министрсен Кабинечӗн пуҫлӑхӗ Иван Моторин алӑ пуснӑ. Унта палӑртнӑ тӑрӑх, ку должноҫе Вячеслав Долгов йышӑнӗ. Ӗҫ килӗшӗвӗ тӑрӑх вӑл ку ӗҫре 2024 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 13-мӗшӗччен вӑй хурӗ. Ку таранччен Вячеслав Долгов «Жилкомсервис-1» ертсе пыракан компанин директорӗ пулнӑ.

Палӑртса хӑвармалла, Олимпиада Епифанова та ӗҫ килӗшӗвӗ тӑрӑх ҫак должноҫре пилӗк ҫул вӑй хунӑ. Ӑна фонд директорӗн пуканне 2014 ҫулхи пуш уйӑхӗнче шанса панӑ.

2015 ҫулхи сӑнӳкерчӗк

Ҫулсем шелсӗр шав малалла чупаҫҫӗ те, Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннисемпе тыл ветеранӗсен шучӗ ҫулсерен чакса пырать. РФ Пенси фончӗн Чӑваш Енри пайӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, йыш иртнӗ ҫулпа танлаштарсан 2,5 пине яхӑн чакнӑ.

Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин ветерансене кӑҫал та саламлать. Ӑшӑ сӑмаха пирӗн республикӑри 11,7 пин тыл ӗҫченӗ, Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ 305 ветеран, Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин 118 сусӑрӗ тивӗҫӗ. Блокадӑри Ленинградра пурӑннӑ 35, концлагерьсенче нушаланнӑ 58, вӑрҫӑ сусӑрӗсемпе участникӗсем шутланакан тепӗр 96 ҫын та Владимир Путин саламне илӗ.

Паян, сӑмах май, ветерансем Шупашкарта йышлӑ. Унта вӗсен шучӗ – 2,8 пин ҫын, Патӑрьел районӗнче 671 ветеран, Ҫӗнӗ Шупашкарта — 542, Шӑмӑршӑ районӗнче — 205, Красноармейски районӗнче – 266.