Белгород облаҫӗнчи Кивӗ Оскол хулинче йывӑр атлетика енӗпе иртекен Раҫҫей первенствинче Елчӗк районӗнче ҫуралса ӳснӗ, халӗ Шупашкарти Олимп хатӗрленӗвӗн училищинче вӗренекен Полина Андреева темиҫе медаль ҫӗнсе илнӗ, ҫӗршыври пилӗк рекорда ҫӗнетнӗ. Кун пирки Чӑваш Енӗн спорт министерстви хыпарлать.
13-17 ҫулсенчи ҫамрӑксен хушшинче иртекен ӑмӑртусене ҫӗршыври 220 хӗрпе каччӑ хутшӑнать, вӗсенчен улттӑшӗ — Чӑваш Енрен: Полина Андреева, Ксения Александрова, Александра Степанова, Артур Никонов, Андрей Портнов тата Максим Матвеев. Геннадий Иванов тренерӑн вӗренекенӗ Полина Андреева тӗрлӗ меслетпе вӑй виҫсе икӗ ылтӑн тата пӗр кӗмӗл медаль ҫӗнсе илнӗ. Унсӑр пуҫне чӑваш спортсменки 17 ҫулти хӗрсен йышӗнче — виҫӗ, 20 ҫултисен хушшинче ӑмӑртса икӗ рекорда ҫӗнетнӗ.
Голландинче ҫул ҫӳревпе пулнӑ ҫынсем Шупашкара заправкӑна кӗрсе тухнӑ.
Электрокарпа ҫул ҫӳрекенскерсен зарядки ларас патнех ҫитнӗ. Шупашкарта вӗсем «Чӑвашэнерго» предприятин заправки патӗнче чарӑннӑ. Шупашкарти Гладков урамӗнчи 13-мӗш ҫурт адреспа вырнаҫнӑ ҫутӑ зарядкин станцийӗ пирӗн республикӑра пӗртен пӗрре ҫеҫ-мӗн.
Шупашкарти электрозаправка станцийӗ тест мелӗпе ӗҫлет, ҫавна май машина аккумуляторне вӑл тулевсӗр зарядкӑласа парать. Запраквкӑпа усӑ курас тесен чип-карточка кирлӗ. Ӑна «Чӑвашэнергӑн» филиалӗнче тӳлевсӗр параҫҫӗ. Электромобиле регистрацилени пирки хут ҫеҫ ыйтаҫҫӗ.
Голландирен Германипе Финлянди витӗр килекенскерсем Хусанти, Елабугӑри, Ижевскри тата Пермьри ҫавӑн пек станцисене те ҫула май пахалассине пӗлтернӗ.
«Пӗчӗк тӑван ҫӗршыв» проекта пурнӑҫа кӗртнӗ май Чӑваш патшалӑх пукане театрӗ «Чӑваш парни» программӑна сцена ҫине кӑларма хатӗрленет. Унӑн премьери нарӑсӑн 2-мӗшӗнче пулӗ, ун чухне Владислав Николев пьеси тӑрӑх лартнӑ «Токолоро» спектакле те кӑтартӗҫ. Кун пирки Чӑваш Енӗн культура министерстви хыпарлать.
Театр туризмне аталантарма тивӗҫ «Чӑваш парни» театрализациленӗ программӑна пӗлтӗрех пурнӑҫлама тытӑннӑ. Ӑна иртнӗ ҫулхи чӳк уйӑхӗнче Пхукет хулинче иртнӗ пӗтӗм тӗнчери пукане театрӗсен фестивалӗнче те кӑтартнӑ. «Токолоро» спектакль вара — асӑннӑ программӑн иккӗмӗш пайӗ. Унта хаваслӑ кӗвӗ, чуна тыткӑнлакан ташӑ нумай, ҫавӑн пекех спектакльте тӗнчери тӗрлӗ халӑх чӗлхине илтме пулать.
Палӑртса хӑвармалла, спектакле Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Юрий Филиппов лартнӑ. Художникне Любовь Борисовскаяна Самартан чӗнсе илнӗ.
РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн ӗҫченӗсем хваттер ҫунтарса янӑ ҫынна тытса чарнӑ. Вӑл ҫапла майпа хӑй тунӑ преступлени йӗрне пӗтересшӗн пулнӑ. Хваттерте пушар тухни пирки кӳрши пӗлтернӗ.
Кӑрлачӑн 26-мӗшӗнче ирхине Шупашкарти Иван Яковлев проспектӗнчи пӗр ҫуртра хваттер ҫунма тытӑннӑ. Пушара сӳнтерсен тӗпелте кил хуҫин виллине тупнӑ. 37 ҫулти арҫыннӑн хулпуҫҫи ҫинче ҫӗҫӗпе суранлатнӑ йӗрсем пулнӑ. Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Ҫак преступление тума пултарнӑ 29 ҫулти арҫынна тытса чарнӑ. Следстви версийӗ тӑрӑх, ҫав кун вӗсем ҫӗрле хваттер хуҫипе эрех ӗҫнӗ. Вӗсем хирӗҫсе кайнӑ. 29-ти арҫын кил хуҫине ҫӗҫӗпе темиҫе хутчен чикнӗ, лешӗ юн нумай ҫухатнӑран вилнӗ.
Кун хыҫҫӑн хӑна залри япаласене чӗртсе янӑ, тӗпелте газ плитине ҫутнӑ та алӑка питӗрсе тухса кайнӑ. Палӑртмалла: ҫак арҫын унччен ҫаратнӑшӑн тата ют ҫын пурлӑхне чӗртсе янӑшӑн айӑпланнӑ. Вӑл тӗрмерен 2017 ҫулта тухнӑ.
Шупашкарта пурӑнакан Авва Ильинична Ерженинӑна (Анисимова) тӑваттӑмӗш кун шыраҫҫӗ. 80 ҫулти кинемей килтен кӑрлач уйӑхӗн 24-мӗшӗнче тухса кайнӑ та таврӑнман. Ӑна «Лиза Алерт» ҫӑлавпа шырав отрячӗн хастарӗсем те шыраҫҫӗ.
Кинемей 160 сантиметр ҫӳллӗш, вӑтам пӳ-силлӗ, шуралнӑ ҫӳҫӗ кӗске. Килтен кайнӑ чухне Авва Ильинична хура куртка, хура сӑран атӑ, калпак тӑхӑннӑ пулнӑ, хӗрарӑм сумки йӑтнӑ.
Ҫак хӗрарӑма курнӑ пулсан «Лиза Алерт» ҫӑлавпа шырав хастарӗсем шӑнкӑравласа пӗлтерме ыйтаҫҫӗ: Светлана Сорокина инфорг - 89053435010.
Блокадӑри Ленинграда ирӗке кӑларнӑранпа паян 75 ҫитрӗ. Нумаях пулмасть Раҫсейӗн Пенси фончӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗ пирӗн тӑрӑхра 49 ветеран-блокадник пурӑннине пӗлтерчӗ.
Блокадӑри Ленинграда ирӗке кӑларма хутшӑннисем кӑрлачӑн 24-мӗшӗ тӗлне11-ӗн пурӑнни паллӑ. Вӗсене «Ленинграда хӳтӗленӗшӗн» медальпе чысланӑ. «Блокадӑри Ленинграда хӳтӗленӗшӗн» медале тивӗҫнисем 38 ҫын пурӑнаҫҫӗ.
Блокадӑри Ленинград нушине курнисенчен чи асли нарӑс уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче 100 ҫул тултарӗ. Вӑл республика тӗп хулинче тӗпленнӗ. Блокадӑри Ленинградра шӑп та лӑп 75 ҫул каялла ҫуралнӑ, халӗ Шупашкарта пурӑнакан кинеми паян 75 ул тултарнӑ.
Ленинграда хӳтӗлеме хутшӑннисем е ҫав вӑхӑта тӳссе ирттернисенчен чылайӑшӗ, пурӗ 34 ҫын, Шупашкарта пурӑнать, Ҫӗнӗ Шупашкарта — 5-ӗн, Канашра — 2-ӗн, Улатӑр хулинче, Элӗк, Комсомольски, Муркаш, Ҫӗрпӳ, Ҫӗмӗрле, Шупашкар, Елчӗк районӗсенче — 1-ер.
Шупашкара автономлӑ майпа ҫӳрекен пӗрремӗш троллейбуса илсе килнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер, ҫӗнӗ йышшискере республикӑн тп хулине кӑрлач уйӑхӗн 21-мӗшӗнче трейлерпа илсе ҫитернӗччӗ.
Автономлӑ майпа ҫӳрекен троллейбуссем Шупашкарта пулӗ пиллӗкӗн пулӗҫ. Вӗсене «Садовӑй» микрорайона ҫӳремелле. 10-мӗш маршрут чарӑнӑвӗсем ҫапларах пулӗҫ: «Чукун ҫул» – «Николаев урамӗ» – Колхоз пасарӗ» — «Ю. Фучик урамӗ» — «Б. Хмельницкий урамӗ», кайран троллейбус автономилле майпа «9-мӗш шкул» — «Кошкино» — «Айхи проспекчӗ» — «Дементьев урамӗ» чарӑнуене ҫитсе каялла ҫаврӑнса килӗ.
Троллейбуса 100 ҫын вырнаҫайӗ, ҫав шутран 29 вырӑнӗ — тӑрса пыракан пассажирсем валли.
Раҫейри хуласемпе музейсем Шупашкар хулине 550 ҫулхи юбилейпе саламласса шанаҫҫӗ. Кун пек пуҫарӑва Чӑваш наци музейӗпе Раҫҫей почтин Чӑваш Енри филиалӗ пуҫарнӑ. Шурӑ Шупашкарӑн сумлӑ ҫуралнӑ кунӗ ҫитессине систерсе музей ӗҫченӗсем Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи регионсенчи 48 музея ҫак эрнере открыткӑсем ӑсатнӑ та ӗнтӗ. Ҫак ӗҫре вӗсене Шупашкарти электромеханика колледжӗн студенчӗсем пулӑшнӑ.
«С любовью из города на Волге» (чӑв. Атӑл ҫинчи хуларан юратса) проекта пуҫарнисем «Я знаю, что в Чебоксарах…» сӑмах ҫаврӑнӑшне малалла тӑсса открытка ҫырма сӗнеҫҫӗ. Ӑна 428000, Шупашкар хули, Ленин проспекчӗ, 2, Шупашкар почтамчӗ адреспа ӑсатмалла.
Акци кӑрлачӑн 22-мӗшӗнче пуҫланнӑ, вӑл утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗччен пырӗ.
Открыткӑна тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчи страницӑсене вырнаҫтарӗҫ. Шупашкар ҫуралнӑ кун тӗлне музей курав та йӗркелӗ.
Шупашкарти юсанмалли 1-мӗш колонире ӗҫленӗ ҫын тӗлӗшпе суд пулнӑ. Арҫын колонире айӑплава ирттерекен икӗ ҫынна карас телефонӗ панипе ята кӗнӗ.
РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, колони ӗҫченӗ хайхи икӗ ҫынна карас телефонне укҫалла кӗртсе пама сӗннӗ. Ҫавӑншӑн пӗринчен вӑл 25 пин тенкӗ ыйтнӑ, тепринчен — 11 пин тенкӗ. Лешсем килӗшнӗ.
Пакунлӑ ҫын саккуна хирӗҫле ӗҫ тунине Айӑплава пурнӑҫа кӗртессипе ӗҫлекен федераци службин Чӑваш Енри управленийӗн шалти хӑрушсӑрлӑх подразделенийӗ, Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин Чӑваш Енри управленийӗ тата РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн ӗҫченӗсем пӗр шухӑшлӑ пулса палӑртнӑ иккен.
Айӑпланнисем телефонӗсене кӗҫех туртса илнӗ. Колонире ӗҫленӗ ҫынна тӗрмене хупмасӑр усрамалла ҫулталӑк ҫурӑлӑха айӑпланӑ.
Шупашкарти юсанмалли 1-мӗш колонире ӗҫленӗ ҫын тӗлӗшпе суд пулнӑ. Арҫын колонире айӑплава ирттерекен икӗ ҫынна карас телефонӗ панипе ята кӗнӗ.
РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, колони ӗҫченӗ хайхи икӗ ҫынна карас телефонне укҫалла кӗртсе пама сӗннӗ. Ҫавӑншӑн пӗринчен вӑл 25 пин тенкӗ ыйтнӑ, тепринчен — 11 пин тенкӗ. Лешсем килӗшнӗ.
Пакунлӑ ҫын саккуна хирӗҫле ӗҫ тунине Айӑплава пурнӑҫа кӗртессипе ӗҫлекен федераци службин Чӑваш Енри управленийӗн шалти хӑрушсӑрлӑх подразделенийӗ, Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин Чӑваш Енри управленийӗ тата РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн ӗҫченӗсем пӗр шухӑшлӑ пулса палӑртнӑ иккен.
Айӑпланнисем телефонӗсене кӗҫех туртса илнӗ. Колонире ӗҫленӗ ҫынна тӗрмене хупмасӑр усрамалла ҫулталӑк ҫурӑлӑха айӑпланӑ.
-7.7 °C