Пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Упири (Красноармейски районӗ) пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкулта «Юрий Скворцов пултарулӑхӗ тавра» конференци иртрӗ.
Хӑнасене вӗренекенсем ҫӑкӑр-тӑварпа кӗтсе илчӗҫ. Конференцие Красноармейски районӗнчи чӑваш чӗлхипе литератури предметне вӗрентекенсем пуҫтарӑнчӗҫ. Ҫавӑн пекех хӑнара Илья Николаевич Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн Чӑваш филологипе культура факультечӗн ӑслӑлӑх ӗҫченӗсемпе студенчӗсем хутшӑнчӗҫ. Вӗсем ку шкулпа ӗҫлӗ килӗшӳ тунӑ. Ҫавна пула кунта прфессорсемпе ӑслӑлӑх ӗҫченӗсем час-часах пулаҫҫӗ.
Конференцие аслӑ категориллӗ вӗрентекен Васильева Вера Вениаминовна йӗркелесе пычӗ. Чи малтанах сӑмах Красноармейски районӗн вӗрентӳ пайӗн пуҫлӑхӗ Васильев Юрий Алексеевич илчӗ. Килнӗ хӑнасене программӑпа килӗшӳллӗн ӗҫлеме ырлӑх сунчӗ. Учительсемшӗн те, вӗренекенсемшӗн те пысӑк ӗҫ тунине палӑртрӗ. Ун хыҫҫӑн филологи ӑслӑлӑхӗн тухтӑрӗ, профессорӗ, И.
Красноармейскинчи иккӗмӗш номерлӗ шкулта «Чӑваш пики — 2011» конкурсӑн пӗрремӗш турӗ иртрӗ. Унта кашни 9-11 класран пӗрер хӗр упраҫ хутшӑнчӗ. Жюри членӗсем чи маттур та ӑслӑ, хитре те капӑр, ӑста та вӑр-вар чӑваш пикине суйларӗҫ.
Хӗр упраҫсем тӑван чӗлхене, халахӑн историйӗпе йӑли-йӗркине, культурине аван пӗлессипе тупӑшрӗҫ. Тата вӗсем юрларӗҫ, ташларӗҫ, сӑвӑ каларӗҫ.
Конкурс вӗҫӗнче хӗрсем наци апат-ҫимӗҫне хатӗрлес енӗпе кулинари ӑсталӑхне кӑтартрӗҫ.
Конкурс пӗтӗмлетӗвӗ тӑрӑх ҫакӑ паллӑ пулчӗ: 9«б» класра вӗренекен Анастасия Никифорова «Чӑн-чӑн пике артистка» номинацире, 10«б» класра вӗренекен Татьяна Петрова «Чи сӑпайлӑ пике» номинацире, 11«а» класра вӗренекен Алина Ефимова «Чи савӑнӑҫлӑ пике» номинацире ҫӗнтерӳҫӗ ята ҫӗнсе илчӗҫ. «Чӑваш пики — 2011» ята вара 9«а» класра вӗренекен Ксения Петрова тивӗҫрӗ. Вӑл район шайӗнче иртекен конкурса хутшӑнӗ.
Красноармейски районӗн Пикшикри пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкулӗнче районти шкулсенче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенсен методика пӗрлешӗвӗн черетлӗ ларӑвӗ иртрӗ.
Чи малтанах ларӑва пухӑннисем асӑннӑ шкулта чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекен Л.А.Тихоновӑн уҫӑ урокне итлерӗҫ. Урок теми: «Пӗр чӗлхе — пӗр ӑс, икӗ чӗлхе — икӗ ӑс». Вӗрентекен ачасене тӑванла тӗрӗк чӗлхисен — чӑваш тата турккӑ чӗлхисен — танлаштаруллӑ грамматикипе паллаштарнӑ. Вӗренекенсем турккӑ чӗлхин алфавитне тишкерчӗҫ, унпа усӑ курса турккӑлла вулама хӑнӑхрӗҫ. Турккӑ чӗлхи чӑваш чӗлхине пит ҫывӑх иккен. Ачасем турккӑ чӗлхине ятарласа вӗренме те кӑмӑллӑ пулмалла терӗҫ. Нумайӑшӗ ӑна Интернет урлӑ вӗренме шухӑш тытрӗ.
— Урокра тӑрӑшса ӗҫленӗшӗн сире пурне те манран парне — «пиллӗк», — терӗ учительница.
Урока сӳтсе явнӑ май итлекенсем вӗрентӳ процесӗ тухӑҫлӑ иртнине палӑртрӗҫ. Кун евӗр уроксене Тӗнче тетелӗнче онлайн урок парсан аван терӗҫ.
Нарӑсӑн 19-мӗшӗнче Янкӑлчри (Канаш районӗ) Н.Ф. Гаврилов РФ Паттӑрӗ ячӗпе хисепленекен пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкул хӑйӗн 130 ҫулхи юбилейне палӑртма хатӗрленет. Шкултан вӗренсе тухнисене, хӑнасене, ҫак паллӑ куна палӑртма килӗшекенсене пурне те ялти культура ҫуртне чӗнеҫҫӗ! Пуҫламӑшӗ 10 сехетре!
Кун-ҫулне тиштернӗ май ҫакна палӑртма пулать: Янкалчри шкула 1881 ҫулта уҫнӑ. 1938 ҫултанпа ӑна вӑтам шкул шайне хӑпартнӑ, унта вӑл вӑхӑтра 320 ача пӗлӳ пухнӑ. 10-мӗш класран чи малтан 1941-42 ҫулсенче вӗренсе тухнӑ.
2001 ҫулхи чӳкӗн 15-мешӗнчен пуҫласа шкула ҫутҫанталӑк газӗпе ӑшӑтма пуҫланӑ. Ҫав ҫулти раштав уйӑхӗнче унта пӗрремӗш компьютер вырнаҫнӑ. 2002 ҫулхи раштавӑн 27-мӗшӗнче шкул тӗнче тетелӗпе ҫыхӑннӑ.
2004 ҫулхи чӳкӗн 16-мӗшӗнче президентӑн «Ҫӗнӗ шкул» программине пурнӑҫланӑ май шкул автобуслӑ пулса тӑнӑ.
2006 ҫулхи пуш уйӑхӗнче шкула Н.Ф. Гаврилов ятне панӑ. Ҫав ҫулах шкул кун-ҫулӗнче тепӗр паллӑ кун пулса иртнӗ — раштавӑн 17-мӗшӗнче Ҫарпа ӗҫ хасталӑхӗн музейӗ уҫӑлнӑ. Тепӗр ҫул авӑнӑн 1-мӗшӗнче шкулта кадетсен класӗ уҫӑлнӑ (Канаш районӗнче малтанхи хут).
Сӗнтӗрвӑрри районӗн ача-пӑча пултарулӑхӗнч ҫурчӗ экологипе биологи пӗрлӗхӗсене тата шкул вӑрманҫисене пулӑшассипе аталантарасси тӗлӗшпе ҫулсерен 13-17 ҫулти ачасем хушшинче вӑрман олимпиадине ирттерет.
Ӗнер, нарӑсан 1-мӗшӗнче, МарПТУн Сӗнтӗрвӑрринчи филиалӗнче 11 шкулти 18 ача пуҫтарӑнчӗҫ — вӗсен конкурсӑн йывӑр ыйтӑвӗсем ҫине хуравлама тиврӗ.
Пӗрремӗш тата виҫҫӗмӗш вырӑна кама парасси пирки хаклавҫӑсен йывӑрлӑх пулмарӗ. Иккӗмӗш вырӑн пирки самай тавлашрӗҫ, вара пӗтӗмлетсе икӗ ачана уйӑрас терӗҫ. Хӑйсен пӗлӗвне лайӑх кӑтартакан ачасем ҫаксем пулчӗҫ:
● Екатерина Степанова (40 балл пухнӑ, Кукашни шкулӗ);
● Надежда Журавлева (39 балл, Шуршӑл шкулӗ);
● Анастасия Тихонова (39 балл, Кукашни шкулӗ);
● Вероника Шилкина (35 балл, Сӗнтӗрпуҫ шкулӗ).
Кашни ачана ӑмӑртӑва хутшӑннине ӗнентерекен хут пачӗҫ, мала тухнисене грамотӑпа чысларӗҫ.
Мала тухнисен ӗҫӗсене куҫӑмсӑр майпа иртекен республика ӑмартӑвне ярӗҫ — вӗсен ытти районсенчи маттур ачасемпе тупӑшма тивӗ.
Ӑнӑҫу сунар!
Паян, кӑрлачӑн 26-мӗшӗнче, «Ҫатра-Лапсарти пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан тӗп шкул» муниципиаллӑ вӗренӳ учрежденийӗнче Арсентий Тарасов ҫыравҫӑ, журналист шкул ачисемпе тӗл пулчӗ, вӗсемпе калаҫу ирттерчӗ.
Хӑна шкул вулавӑшне «Тӑван Атӑл» журналӑн номерӗсене, тата «Хресчен сасси» хаҫатӑн каларӑмӗсене парнелерӗ. Тӗлпулӑва йӗркеленӗ Николай Плотников календарьсем парса хӑварчӗ — ЧОКЦ кӑларнӑ авалхи чӑвашсен чаплӑ ҫыннисен календарь-плаката тата «Сувар» фонд хатӗрленӗ календаре. Шкул ачисем те парӑмра юлмарӗҫ — «Юрату.ру» ушкӑна йӗркеленӗ Роза Беляева ертсе пынипе хӗрачасем юрӑ юрласа пачӗҫ. Шкулти халӑх музейӗ те Арсений Тарасова кӑмӑла кайрӗ — ун пуянлӑхӗпе тӗлӗнчӗ.
Шупашкар районӗнчи Ҫатра-Лапсарти шкулта тӗлпулусем ирттересси ырӑ йӑлана кӗнӗ — тӗслӗхрен, шӑп та лӑп ҫулталӑк каялла шкулта Анатолий Смолинпа Владимир Мишан пулсаччӗ. Ун хыҫҫӑн кунтах Лидия Сарине, Борис Борлен, Виталий Станьял тата ыттисем пулчӗҫ.
Пултаруллӑ ҫамрӑксене тупса палӑртас тата вӗсене хавхалантарас тӗллевпе тӗрлӗ шайри олимпиадӑсемпе конкурссем иртеҫҫӗ. Вӗсен ҫӗнтерӳҫисене премисемпе хавхалантараҫҫӗ. 2010 ҫул кӑтартӑвӗ тӑрӑх республикӑри 72 яш-кӗрӗме, вӗсенчен ытларахӑшӗ шкул ачисемпе студентсем, укҫан хавхалантарнӑ. 23 ҫамрӑка 60-шер пин тенкӗ тивӗҫнӗ. Преми илнисен шутӗнче Шупашкар районӗнчи Чӑрӑшкассинчи тата Кӳкеҫри 1-мӗш вӑтам шкулсен воспитанникӗсем те (Артемий Федоров тата Руслан Павлов) пур.
Вӗсене саламлатпӑр! Малашне те ҫитӗнӳсем тума сунатпӑр!
2011 ҫулхи кӑрлачӑн 14-мӗшӗнче чӑваш чӗлхи тӗпчевҫи, журналист, патшалӑх служащийӗ, парти ӗҫченӗ В.П. Семенов ҫуралнӑранпа 85 ҫул ҫитнине халалланӑ «Паянхи чӗлхе пӗлӗвӗн кӑткӑс ыйтӑвӗсем» ӑслӑлӑхпа ӗҫлӗх конференцийӗ пулчӗ. Ӑслӑлӑх мероприятийӗ Елчӗк районӗнчи Кивӗ Эйпеҫ ялӗн вӑтам шкулӗнче иртрӗ. Конференци ӗҫне Елчӗк район администрацийӗ пуҫлӑхӗн пӗрремӗш ҫумӗ — вӗрентӳпе ҫамрӑксен политики пайӗн пуҫлӑхӗ Л.В. Левый, Аслӑ Пӑла Тимеш ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ В.М. Рыбкин, пичет ӗҫӗн ветеранӗ И.П. Иноходов, Кивӗ Эйпеҫри пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан тӗп шкулӑн директорӗ А.Н. Чермаков, директор ҫумӗ Р.А. Федорова, Аслӑ Елчӗк шкулӗн директорӗ Н.Ф. Малышкин, «Елчӗк Ен» район хаҫачӗн корреспонденчӗ В.А. Кириллова тата Чӑваш Республикин тӗп хулинчи Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнчен килнӗ ушкӑн — директор ҫумӗ Э.
Пирӗн асаттесен авалхи ҫӗршывӗ Атӑлҫи Пӑлхарстан пулнӑ. Чылай вӑхӑт хушши шӗкӗр хули ятне Пӑлхар йышӑннӑ. Чӑвашсем унта халӗ те пурӑнаҫҫӗ — тин ҫеҫ Шупашкара Якличева Валентина Михайловнӑпа Снаренкова Лиана Михайловна килнӗччӗ. Паян Пӑлхартан килнӗ хӑнасем Шупашкар районӗнчи Ҫатра-Лапсар шкулӗнче пулчӗҫ.
Шкулта вӗсене тараватлӑн кӗтсе илчӗҫ. Хӑнасем Пӑлхар хулипе паллаштарчӗҫ, унти пурнӑҫ ҫинчен каласа пачӗҫ (Валентина Михайловна чӑваш чӗлхи вӗрентет), хӑйсем пекех чӑвашлӑха упрама чӗнсе каларӗҫ. Шкул ачисем вӗсен калавне тимлӗн итлесе ларчӗҫ. Вӗрентекенсем те хӑнасене ахаль ямарӗҫ — тӗлпулу хыҫҫӑн Роза Беляева, «Юрату.ру» ушкӑна йӗркелекенӗ, хӑйӗн дискӗсене парнелерӗ.
Пӑлхар хӑнисем шкул музейӗпе те паллашрӗҫ. Авалхи япаласене тытса курнӑ май хӑйсен пурнӑҫӗнчи ачалӑха аса илчӗҫ.
Валентинӑпа Лиана пурне те хӑйсем патне хӑнана, Пӑлхара, чӗнчӗҫ, тараватлӑ кӗтсе илнӗшӗн тав сӑмахӗ каларӗҫ.
Шупашкар районӗнчи Чӑрӑшкасси шкулӗнче нумай пулмасть тренажерсем вырнаҫтарнӑ — вӗсемпе ачасен сывлӑхне ҫирӗплетме май пулӗ. Ҫӗнӗ спорт хатӗрӗсене илме пӗлтӗр ҫӗртме уйӑхӗн вӗҫӗнче шкула панӑ 250 пинлӗ грант пулӑшнӑ.
Пӗлтӗр вӗренӳ учрежденийӗсем хушшинче иртнӗ «Образовательная инициатива» ӑмӑртӑва пурӗ 300-е яхӑн шкул хутшӑннӑ. «Шкул ачисен сывлӑхне упраса ҫирӗплетесси» номинацине 35 шкул заявка тӑратнӑ, вӗсенчен 5-ӗшне суйласа илсе 250 пин тенкӗ панӑ, ҫав шутра Чӑрӑшкасси шкулне те.
Ҫак укҫана усӑ курсах шкулӑн 10 вӗренекенӗ ЧППУра «Вӗренӳ процесне хутшӑнакансен сывлӑхне пӑхса тӑрасси тата упрасси» курсра хӑйсен пӗлӗвне ӳстерме пултарнӑ.
Чӑрӑшкасси шкулӗ спорт енӗпе яланах малта пыма тӑрӑшать. Кун пирки коридорти хисеп хучӗсемпе грамотисем питӗ лайӑх ҫирӗплетсе параҫҫӗ. Шкулӑн вӗсем нумай, пурне те ҫакма стени те ҫитмест теҫҫӗ шкул ертӳҫисем. Ҫирӗп сывлӑх пулсан ҫитӗнӳсем пулаҫҫех. Ҫӗнӗ тренажерсем ку тӗлӗшпе самай пулӑшу парӗҫ.
+23.3 °C