Раҫҫейӗн Патшалӑх Думин вице-спикерне Анна Кузнецовӑна чӑваш юмахӗсен кӗнекине парнеленӗ.
Аса илтерер: нарӑс уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче Ҫемье ҫулталӑкне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ. Унта республикӑри 300 ытла ҫемье пуҫтарӑннӑ. Тӳре-шара та пулнӑ: Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев, ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Алёна Елизарова, Раҫҫейӗн Патшалӑх Думин вице-спикерӗ Анна Кузнецова.
Мероприятие хутшӑннӑ Чӑваш кӗнеке издательстви Анна Кузнецовӑна чӑваш халӑх юмахӗсен «Ключи от счастья» кӗнекине парнеленӗ.
Юпа уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Раҫҫейри Писательсен союзӗн правленийӗн председателӗпе Николай Ивановпа тӗл пулнӑ. Меропряитие Чӑваш Енри Профессионал писательсен союзӗн 100 ҫулхине халалласа ирттернӗ.
Ҫавра сӗтеле Чӑваш Енри ҫав союзӑн председателӗ Ольга Куликова; чӑваш халӑх поэчӗ Юрий Сементер; Виталий Родионов литературовед, филологи наукисен докторӗ, профессор; чӑваш халӑх писателӗ Анатолий Кипеч; Михаил Краснов писатель; Раҫей Федерацийӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, журналист Алексей Леонтьев; Чӑваш Енӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, журналист, филологи наукисен кандидачӗ Лидия Филиппова; Чӑваш Енӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, журналист тата писатель Светлана Гордеева; Чӑваш кӗнеке издательствин редакторӗ, писатель Ольга Федорова хутшӑннӑ.
Пухӑннисене республикӑн культура министрӗ Светлана Каликова саламланӑ.
Вӑрнар районӗнчи Ҫӗнӗ Кипек ялӗ «Металлург» спорт клубӗнче (Магнитогорск) вылякан Михаил Григорьев хоккеиста ҫӑкӑр-тӑварпа тата чӑваш сӑрипе кӗтсе илнӗ. Ҫав териех сумлӑн кӗтсе илнин сӑлтавӗ те пур — Михаилӑн ашшӗ ҫак ялта ҫуралнӑ иккен.
Михаила Ҫӗнӗ Кипеке ашшӗ, Петр Григорьев илсе килнӗ. Ҫӑкӑр-тӑварпа кӗтсе илме вӗсем патне район администрацийӗн пуҫлӑх ҫумӗ Валерий Прокопьев, оргпай пуҫлӑхӗ Алина Константинова, Кӗҫӗн Кипек ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Сергей Волков тухнӑ. «Ҫӗнтерӳ ҫулӗ» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх ял халӑхӗ Григорьевсен ҫемьипе мухтанаҫҫӗ, вӗсен ҫитӗнӗвӗсемшӗн савӑнаҫҫӗ.
Инҫетрен килнӗ хӑнасемпе ҫавӑн пекех Чӑваш Республики Элтеперӗ Олег Николаев та тӗл пулмалла.
Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Русские писатели в Чувашии» (чӑв. Чӑваш Енре вырӑс ҫыравҫисем) марафон иртнӗ май хальхи вӑхӑтри ҫыравҫӑсемпе тӗлпулусем ирттерӗҫ. Марафонӑн тӗллевӗ — хальхи вӑхӑтри литературӑн чи лайӑх тӗслӗхӗсемпе паллаштарасси, кӗнеке вулассипе кӑсӑклантарасси.
Пӗрремӗш тӗлпулӑва паян, Раҫҫейри Пушкин кунӗнче, Андрей Геласимовпа ирттерӗҫ. Асӑннӑ вырӑс ҫыравҫи — чылай роман, повеҫ, клав тата сӑвӑ авторӗ. Унӑн нумай хайлавне экранизациленӗ. Андрей Геласимов хайлавӗсемпе усӑ курса «Дом на Озёрной» мини-сериала, «Жажда», «Мой любимый раздолбай», «Ке-ды» фильмсем ӳкернӗ.
Наци вулавӑшӗнчи тӗлпулу акт залӗнче иртӗ, 18 сехетре пуҫланӗ. Унта кирек кам та кӗрсе кума пултарать.
Иртнӗ ҫул Шупашкарти хӑна ҫурчӗсене 2020 ҫулхинчен 21% ытларах хӑна вырнаҫтарнӑ. Тӗп хулари хӑна ҫурчӗсем хӑйсем патӗнче пурӗ 144 пин ҫын валли вырӑн тупса панӑ. Сӑмах май, вӗсенчен 2 пинӗшӗ кӑна ытти патшалӑхсен гражданӗсем пулнӑ.
Унчченхи ҫулхипе танлаштарсан 2021 ҫулта Шупашкара теплоходсемпе килекен туристсен шучӗ те ӳснӗ (+11%). Ҫавӑн пекех Шупашкарта чарӑннӑ теплоходсен тӑмалли вӑхӑт тӗлӗшпе те ӳсӗм пуррине палӑртнӑ. Вӑтам чарӑну вӑхӑчӗ 5,5 сехетпе танлашнӑ.
Чӑваш Республикин тӗп хулине вӗҫсе килнӗ пассажирсем тӗлӗшпе статистикӑра пысӑк ӳсӗм. Ҫак виҫе 65% танлашнӑ. Сывлӑш карапӗсем ҫинче вӗҫсе килнӗ пассажирсен йышӗ — 225,5 пин ҫын.
Туристсене ытларах Хӗрлӗ тӳреме туртнине палӑртнӑ. Вӗсен кӑмӑлне каякан иккӗмӗш вырӑнта — Мускав ҫыранлӑхӗ. Шупашкарти ҫак вырӑнсем республикӑра пурӑнакансемшӗн те илӗртӳллӗ пулнине палӑртнӑ.
Донбасс ачисем Чӑваш Ене сывлӑха ҫирӗплетме килеҫҫӗ. Донбасс тӑрӑхӗнчи Горловка хулинчи ачасене республикӑн Ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министерствин Реабилитаци центрӗ 2019 ҫулхи утӑ уйӑхӗнченпе йышӑнать.
Центра сывлӑх енчен хавшак ачасене реабилитаци тухма илсе килеҫҫӗ. Пӗчӗкскерсене «Время помогать» (чӑв. Пулӑшма вӑхӑт) ыркӑмӑллӑх фончӗ «Помощь детям Донбасса» (чӑв. Донбасс ачисене пулӑшасси) проектпа килӗшӳллӗн пулӑшать. Учрежденире хальлӗхе 22 ача реабилитаци витӗр тухнӑ.
Ӗнер Реабилитаци центрӗнче Горловка хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Иван Приходько пулнӑ, учрежденипе паллашнӑ.
«Ясна» этнокомплексра Турцири ТРТ патшалӑх телеканалӗн ӳкерӳ ушкӑнӗ тӑватӑ кун ӗҫленӗ. Вӗсем чӑваш туйӗ пирки документлӑ фильм ӳкересшӗн.
«Эткер» фолькор ансамблӗ тата этнокомплекс ӗҫченӗсем ют ҫӗршыв ҫыннисем валли ятарласа чӑваш наци туйне туса кӑтартнӑ. Тури чӑвашсен йӑли-йӗркине туллин кӑтартма ЧР культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Земфира Яковлева пулӑшнӑ.
Турци ҫыннисене хӗр тусӗсемпе сывпуллашнине, ашшӗ-амӑшӗ пил панине, ытти йӑлана кӑтартнӑ. Хӑнасене уйрӑмах «хӗр йӗрри» килӗшнӗ. Кӑларӑм режиссерӗ Хусейн Келич ӳкерӳ килӗшнине, ӑна Чӑваш Ен кӑмӑла кайнине палӑртнӑ.
Кӑларӑма ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗнче эфира кӑларасшӑн. Ӑна «Ютуб» платформӑра та курма май пулӗ.
Паян Шупашкарта Раҫҫейӗнтӗрлӗ регионӗнчи туроператорсем пулнӑ. Вӗсем «Промышленность туризмӗ» федераци программипе кӑсӑкланнӑ май республикӑри тӗрлӗ объектпа паллашнӑ.
Сӑмахран, Чӑваш тӗррин музейӗпе, А.Г. Николаев летчик-космонавтӑн Шуршӑлти мемориал комплексӗнче, Трактор историйӗн ӑслӑлӑхпа техника музейӗнче тата ытти учрежденипе предприятипе пулнӑ.
Ӳнер промыслисен «Паха тӗрӗ» хапрӑкӑн ӗҫченӗсем хӑйсен продукцине сутнӑ.
Чӑваш Енре килӗшсен ҫӗршыври туроператорсем туристсене пирӗн региона астарас-илӗртес шанчӑк пур.
Чӑваш Енпе Никарагуа пӗр-пӗринпе килӗштерсе ӗҫлеме калаҫса татӑлнӑ. Паян республикӑн Правительство ҫуртӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев Никарагуан Раҫҫейри тулли праваллӑ пайташӗпе Альба Асусена Торреспа тӗл пулнӑ. Курнӑҫӑва республикӑн экономика тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗ Дмитрий Краснов, культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫен министрӗн тивӗне пурнӑҫлакан Светлана Каликова хутшӑннӑ. Енсем тӗрлӗ енпе килӗштерсе ӗҫлес ыйтусене сӳтсе явнӑ.
Альба Асусена Торрес чӑваш ҫӗрне чӗннӗшӗн тав тунӑ. «Кунта килни маншӑн пысӑк чыс. Никарагуа правительствипе халӑхӗнчен пысӑк салам. Хӑйӗн поэчӗсемпе, космонавчӗсемпе, ытти мухтавлӑ ҫыннисемпе паллӑ тӑрӑха чӗннӗшӗн пысӑк тав», — тенӗ республикӑна виҫӗ кунлӑха килнӗ хӑна.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ӗнер Муркаш районӗнче пулнӑ, унта Мӑн Сӗнтӗр ялӗнчи вулавӑша кӗрсе тухнӑ. Вулавӑшпа паллашнӑ май Чӑваш Ен Пуҫлӑхӗн тивӗҫне вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан ҫӳлӗксем ҫинче чӑвашла кӗнекесем ытларах пулмалли пирки палӑртнӑ.
Ял вулавӑшӗ нумаях пулмасть «Культура» наци проектне пула улшӑннӑ. Ӑна ҫӗнетме 5 млн тенкӗ тӑкакланӑ. Вӑл укҫа культура учрежденине юсама, кӗнеке фондне ӳстерме, ҫӗнӗ оборудовани туянма кайнӑ.
Вулавӑш ялта вырнаҫнӑ пулин те ӑна тӗнче тетелӗпе пысӑк хӑвӑртлӑхпа ҫыхӑнтарнӑ, кунта ӑс-хакӑл вӑййи валли ача-пӑча пӳлӗмӗ те пур.
Палӑртса хӑварар, шӑп Мӑн Сӗнтӗрте чӑваш этнопаркӗ вырнаҫнӑ, нумаях пулмасть унта кӳршӗ тӑрӑхри министр килсе кайнӑччӗ.
+13.3 °C