Чӑваш Ене Чукоткӑран хӑнана килнӗ хӗрарӑм миллион ҫурӑ тенкӗсӗр тӑрса юлнӑ.
71 ҫулти пенсионера таванӗсем улталаман-ха. Мессенджерсенчен пӗринче ун патне шӑнкӑравласа вӑл ӗҫленӗ предприятире тӗрӗслев ирттернӗ те вӑл халӗ те унта ӗҫленине кӑтартакан суя хутсем тупса палӑртнӑ тесе пӗлтернӗ. Ку ӗҫе Федерацин хӑрушсӑрлӑх служби ӗҫченӗсем те тӗрӗслеҫҫӗ тесе ӗнентернӗ. Унсӑр пуҫне Украина ҫынни ун ячӗпе кредит илнӗ, хӑвӑрт кӑна хупмалла тесе хӑратнӑ.
Ултавҫӑсене ӗненсе хӗрарӑм 1,5 миллион тенке ултавҫӑсем каланӑ «хӑрушсӑр» счёт ҫине тесе ӗненнипе ултавҫӑсене куҫарса панӑ.
Шупашкарта пурӑнакан 53 ҫулти хӗрарӑм-бухгалтер ултавҫӑсен капкӑнне лекнӗ.
Кассирта ӗҫлекенскер патне мессенджерсенчен пӗринче такамсем шӑнкӑравласа смсри кода ыйтнӑ, ку вӑл энергосбыт компанийӗпе ҫыхӑннине пӗлтернӗ.
Кӑштахран ун патне арҫын шӑнкӑравланӑ, хӑйӗнпе финанс мониторингӗн специалисчӗ тесе паллаштарнӑ, маларах хӗрарӑм ултавҫӑсемпе калаҫнӑ, халӗ ун ячӗпе вӗсем кредит илесшӗн тесе пӗлтернӗ. Укҫана упраса хӑварас тесен хӑрушсӑр счет ҫине куҫармаллине ӗнентернӗ. Миллион ҫурӑ ытла тенке такамсене куҫарса панӑ хыҫҫӑн тин хӗрарам хӑй улталаннине ӑнланса илнӗ.
Шупашкарта пурӑнакан арҫын ултавҫӑсене ӗненсе машинине сутса янӑ та ҫав укҫана вӗсене куҫарса панӑ.
Арҫын патне ҫӗртме уйӑхӗн 5-мӗшӗнче такамсем шӑнкӑравласа курьер илсе килне япалана илме код ыйтнӑ. Арсын нимле курьера та кӗтмен пулин те кода такамсене йӑпӑр-япӑр каланӑ. Патшалӑх пулӑшӑвӗн порталне кӗмелли кода ултавҫӑсем арҫынран пӗрремӗш код йӑнӑш пулчӗ тесе ыйтса пӗлнӗ. Унтан Хӑрушсӑрлӑх службин ӗҫченӗ текен этем шӑнкӑравланӑ. Вӑл ӑна унччен ултавҫӑсемпе калаҫнине, вӗсем ун ячӗпе банкра кредит илсе тултарассине, машинине вара сутса ярассине пӗлтернӗ.
Ют ҫын сутса яриччен арҫын «Тойота Королла» автомобиле хӑй сутса ярас тенӗ, укҫана «шанчӑклӑ» вырӑна, «сейф ячейкине» куҫарма сӗннине итлесе ҫӑвӑн пек туна. Ҫапла вара вӑл 700 пин тенкӗсӗр тӑрса та юлнӑ.
Кредит илнӗ укҫана та куҫарас тенӗ те анчах банк ӗҫченӗсем ку операцие пурнӑҫлама ирӗк паман. Ҫавӑнпа вӑл укҫана алла илес тесе банка кайнӑ. Унта вӑл хӑй улталаннине ӑнланса илнӗ.
Шупашкарти риэлтор ҫынсене 3 ҫул улталаса пурӑннӑ. Клиентсене шӑнман пӑр ҫине лартса вӑл 50 миллион тенкӗллӗ пулнӑ.
Арҫын вӗсен шанӑҫне кӗрес тесе тӗрлӗ схемӑпа усӑ курнӑ: бизнеса инвестици хывма сӗннӗ, пурӑнмалли кӗтес тупса пама шантарнӑ. Ҫынсем ӑна ӗненнӗ, 50 пин тенкӗрен пуҫласа 8 миллион тенкӗ таран панӑ тӗслӗхсем пулнӑ. Хӑйсене улталанине ӑнлансан полицие кайнӑ.
42 ҫулти арҫыннӑн явап тытма тивӗ – вӑл часах суд сакки ҫине ларӗ.
Шупашкарта пурӑнакан 33 ҫулти хӗрарӑм лайк лартнипе укҫа ӗҫлесе илес тенӗ.
Кулинари маркечӗсенчен пӗринче тӑрӑшакан кассира пӗр кунхине мессенджерсенчен пӗринче кӑсӑклӑ ӗҫ сӗннӗ. Маркетплейссенче таварсемшӗн лайк лартмалла, уншӑн укҫа тӳлӗҫ тесе ӗнентернӗ. Хавхаланса кайнӑ хӗрарӑм ятарлӑ ушкӑна кӗнӗ, унта кӑтартнӑ таварсемшӗн лайк лартма пуҫланӑ. Кӗҫех ӑна 300 тенкӗ тӳленӗ те.
Кӑштахран менеджер ӑна тавар туянса укҫаллӑ пулма сӗннӗ. Ултавҫӑ каланӑ сайтра регистрациленсе кассир малтанхи икӗ кунта 17 пин тенкӗ ытлалӑх тавар туяннӑ. Виҫҫӗмӗш кунхине ӑна 80 пин тенкӗлӗх тавар туянма хушнӑ. Кассир ӑна та туянасшӑн пулнӑ та, банк операцие чарса лартнӑ.
Ҫавӑн хыҫҫӑн ҫамрӑк хӗрарам ултавҫӑсемпе ҫыхланнине ӑнланса илнӗ.
Шупашкарта пурӑнакан 71 ҫулти арҫын ӗмӗрӗпе укҫа пухса пурӑннӑ. Унӑн кӗмӗлӗ ҫапла вара 2,5 миллион тенкӗ таран пуҫтарӑннӑ. Анчах нумаях пулмасть вӑл ҫав укҫана пач пӗлмен ҫынсене куҫарнӑ та панӑ.
71 ҫулти арҫынна мессенджерсенчен пӗринче вӑл ют ҫӗршыва укҫа куҫарса панӑ, ҫавӑншӑн ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ тесе хӑратнӑ.
Улталаканнисем видеоҫыхӑнупа калаҫнӑ май хӑйсемпе Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин тата Росфинмониторингӑн ӗҫченӗсем тесе суя удостоверенийӗсем кӑтартнӑ.
Пӗлмен-туман ҫынсене итлесе арҫын хӑй пухса пына 2,5 миллион тенке ют счетсем ҫине куҫарса янӑ.
Шупашкарти арҫын лӑпкӑ кӑна пурӑннӑ. Тӑрук пӗр кунхине ун патне суд приставӗсем килсе 400 пин тенкӗ парӑма татмалли пирки асӑрхаттарнӑ. Арҫын ӑнланман: ара, вӑл нимӗнле кредит та илмен-ҫке-ха.
Ӗҫ-пуҫ вара ҫапла пулса тухнӑ иккен: 2021 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗнче ултавҫӑсем суя паспортпа усӑ курса ун ячӗпе икӗ банкра кредитсем илнӗ. Ҫапла парӑм пухӑнса та пухӑнса пынӑ.
Арҫын Ленин районӗн прокуратуринчен пулӑшу ыйтнӑ. Тӗрӗслев ирттернӗ хыҫҫӑн материала полицие панӑ, унта вара пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Чӑваш Енри хӗрарӑм-усламҫӑ ҫынсене шӑнман пӑрпа лартса янӑ.
Пӑтӑрмах пирки иртнӗ ҫулхи раштав уйӑхӗнче Шупашкарта пурӑнакан 46 ҫулти хӗрарӑм пӗлтернӗ. Пӳрт тӑвас ӗмӗтпе ҫунатланнӑ хӗрарӑм ипотека илнӗ. 2023 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче вӑл строительство организацийӗсенчен пӗринпе килӗшӳ тунӑ.
41 ҫулти хӗрарӑм-усламҫӑ ертсе пыракан фирма ӗҫе пӗлтӗрхи ҫу уйӑхӗ валли вӗҫлеме шантарнӑ. Саккасҫи укҫана пӗтӗмпех, 5 миллион тенкӗ ытла, тӳлесе хунӑ пулин те туса пӗтермен.
Кӑҫалхи кӑрлач йӑхӗнчен пуҫласа ҫу уйӑхӗччен усламҫӑ тӗлӗшпе тата тепӗр ултӑ ҫын пакунлисенчен пулӑшу ыйтнӑ. Вӗсем те унпа пӳрт тума килӗшӳ тунӑ та шантарнине кӗтсе илеймен.
Хӗрарӑм ҫынсене пурӗ 35 миллиона яхӑн тенкӗлӗх улталанӑ.
Шупашкарта пурӑнакан 67 ҫулти хӗрарӑм ватлӑхра инвестор пулса укҫа ҫапас тенӗ.
Ака уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче ун патне пӗр хӗр шӑнкӑравланӑ та криптовалюта сутса укҫа тума май пуррине ӗнентернӗ. Ун валли укҫана ятарлӑ счет ҫине хывма сӗннӗ. Укҫа тесен шапа та алӑ тӑсать теҫҫӗ те, ватӑ ҫын ҫунатланса кайнӑ. Телефона мобильлӗ приложени вырнаҫтарнӑ та ун урлӑ темле счет ҫине 1,5 миллион тенкӗ укҫа куҫарса янӑ.
Шупашкарта пурӑнакан 55 ҫулти арҫын мотоцикл туянма ӗмӗтленнӗ. Тӗнче тетелӗнче ҫӑвӑн пек пӗлтерӳ курсан унта кӑтартнӑ номерпе васкасах шӑнкӑравланӑ.
Телефонпа шӑнкӑравласан сутуҫӑ мессенджерпа сӳтсе явма сӗннӗ. Мотоцикл туянас ӗмӗтлӗ арҫын документсене тишкернӗ. Унтан лешӗ ӑна укҫа куҫарса пама ыйтнӑ. Шупашкар ҫынни 72 пин тенке куҫарса та панӑ.
Калаҫса татӑлнӑ вӑхӑтра тавар килменрен арҫын йӗрке хуралҫисенчен пулӑшу ыйтнӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (14.07.2025 03:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 752 - 754 мм, 16 - 18 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Андреев Пётр Кузмич, литература тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
| Ишлей, Муркаш, Октябрьски, Первомайски тата Чурачӑк районӗсене пӗтернӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |