Кӑҫалхи авӑн уйӑхӗн 5-мӗшӗнче чӑваш ҫӗрӗн мухтавлӑ ывӑлӗ, тӗнчери виҫҫӗмӗш космонавт, Совет Союзӗн икӗ хут Геройӗ, авиацин генерал-майорӗ Андриян Николаев ҫуралнӑранпа 95 ҫул ҫитет. Паллӑ куна халалласа республикӑра тата космонавт ҫуралнӑ ялта, Шуршӑлта,тӗрлӗ мероприяти иртӗ.
Чӑваш академи драма театрӗ «Эп – Кӑйкӑр!» спектакль хатӗрлет. Ӑна калмӑк режиссёрӗ, Раҫҫейӗн искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Борис Манджиев хатӗрлет. Вӑл тата театрӑн артисчӗсем СССР лётчик-космонавчӗн А.Г. Николаевӑн мемориал комплексӗнче пулнӑ.
Спектакле ака уйӑхӗн 5-мӗшӗнче кӑтартӗҫ.
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче Марина Карягина драматург пьесипе «Ҫӗн Кун Ачи» спектакль лартассипе Раҫҫей Федерацийӗн тата Калмӑк Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Борис Манджиев режиссёр тӑрӑшать.
Калмӑк режиссёрӗ Ҫеҫпӗл Мишшипе театр чӗлхи урлӑ паллаштарма тӗллев лартнӑ май Ҫеҫпӗл пурӑннӑ саманана сӑнарласшӑн.
«Ун чухнехи шухӑшсем паян та актуаллӑ. Хамӑр утӑмшӑн хамӑрӑн яваплӑ пумалла», — тесе шухӑшлать иккен асӑннӑ театрта виҫҫӗмӗш спектакль лартакан режиссёр.
«Ҫеҫпӗл Мишши хӑйӗн 22 ҫулӗнче туса ӗлкӗрнӗ ӗҫӗсемшӗн пирӗн ун умӗнче пуҫа таймалла. Унӑн кӗске кун-ҫулӗнче темӗн те пулнӑ. Вӑл хӑйне тӗпӗ-йӗрӗпе, мӗн юлмиччен ҫынсене панӑ. Вӑл утса тухнӑ кӑткӑс ҫула пурте тӳсеймӗ», — каласа кӑтартнӑ Борис Манджиев театр сайтӗнче вырнаҫтарнӑ интервьюра.
Чӑваш академи драма театрне Мускаври критиксем килессине эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Нарӑс уйӑхӗн 1-4-мӗшӗсенче ҫӗршыври паллӑ театр критикӗсем Екатерина Морозова тата Александр Вислов тӑватӑ спектакль пӑхнӑ, ҫав шутран виҫҫӗшӗ — пӗлтӗрхи премьерӑсем.
«Ҫӗршыври тӗп театр критикӗсем килни пире професси пӗрлӗхӗпе анлӑрах ҫыхӑну тытма май парать. Ун пек тӗлпулусене час-час йӗркелени куракансем валли пахарах, интереслӗрех тата ҫивӗч спектакльсем хатӗрлеме пулӑшать. Ун пек тӗлпулусене эпир час-часах йӗркелесшӗн», – тенӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн директорӗ Елена Николаева.
Театроведсем «Ҫын пурнӑҫӗ» (режиссерӗ – Василий Иванов), «Ӗмӗр сакки сарлака» (режиссерӗ – Наталия Сергеева), «Уйрӑлу каҫӗ» (режиссерӗ – Валерий Яковлев), «Анне» (режиссерӗ – Алексей Герасимов) спектакльсене хакланӑ.
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑха кадеми драма театрӗ кӑрлач уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Александр Островскийӗн «Хӑв пурӑнас килнӗ пек ан пурӑн» драмӑна кӑтартрӗ. Ку вӑл ытахальтен мар. Шӑпах ҫав кун, 106 ҫул каялла, ҫав спектакльпе уҫӑлнӑ та чӑваш театрӗ.
Ӑна Иоаким Максимов-Кошкинский Хусанта пуҫарса янӑ. Вырӑс классикӗн пьесине пуҫласа чӑвашла лартнӑ. Спектакле Хӗрарӑмсен медицина институтӗнче кӑтартнӑ. Чӑваш АССРне туса хунӑ хыҫҫӑ театра Шупашкара куҫарса килнӗ.
Халӗ чӑваш театрӗнче кӑтартакан Александр Островский пьесине Наталия Сергеева режиссёр лартнӑ.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ ҫӗршыври «Пысӑк гастроль» проекта кӗнӗ. Унта 2024 ҫулта 273 театрпа тата 65 пултарулӑх коллективӗ хутшӑнӗ.
Ҫуркунне театр Пушкӑртстана гастрольпе тухса кайӗ. Унта 117 пин чӑваш пурӑнать. Шупашкарти артистсем ака уйӑхӗнче Ӗпхӳри «Нур» тутар театрӗн сцени ҫине тухӗҫ.
«Нур» театр пирӗн патӑмӑра авӑн уйӑхӗнче виҫӗ спектакльпе килӗ.
Кӑҫал Ҫеҫпӗл Мишши ҫуралнӑранпа 125 ҫул ҫитет. Ҫавна май Чӑваш Енре чылай мероприяти иртӗ.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Ҫамрӑксен театрӗ чӑваш халӑх ывӑлне халалласа «Ҫӗн кун ачи» спектакль хатӗрлет. Ку постановкӑна сцена ҫине кӑларма театр ЧР Элтеперӗн грантне – 5 миллион тенке – тивӗҫнӗ. Пьесӑна Марина Карягина ҫырнӑ. Режиссерӗ – Раҫҫей тата Калмӑк Республикисен искусствисен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Борис Манджиев.
Спектакльте Ҫеҫпӗле Сергей Никитин артист вылӗ. Премьерӑна пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче сцена ҫине кӑларма палӑртнӑ.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче «Театр – ман ӑраскал» ятпа иртекен моноспектакльсем малалла пыраҫҫӗ. Сцена ҫине хальхинче Любовь Фёдорова тухӗ.
Аса илтерер: моноспектакль формачӗпе йӗркелекен тӗлпулусенче артистсем хӑйсен кун-ҫулӗпе паллаштараҫҫӗ, куракансен ыйтӑвӗсене хуравлаҫҫӗ, театрӑн Кӗҫӗн залӗнче пухӑннисене спектакльсенчи сыпӑксене кӑтартаҫҫӗ.
Шупашкар районӗнче ҫуралнӑ Любовь Федорова – Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ артистки, чӑваш халӑх артистки.
Ленинградри музыкӑпа кинематографи институтӗнчен 1972 ҫулта вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн ентешӗмӗр Чӑваш академи драма театрӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. 50 ҫул ытла вӑл сцена ҫинче.
«Пултарулӑх ҫулӗсенче темӗн те пулнӑ. Анчах кашни сӑнара эпӗ хам витӗр кӑларнӑ. Урӑх пурнӑҫ мана кирлӗ пулман», – тет артистка.
Любовь Фёдорова «Театр — ман ӑраскал» моноспектакльпе кӑрлач уйӑхӗн 26-мӗшӗнче сцена ҫине тухӗ.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ куракансене кӑҫал черетлӗ премьерӑсемпе паллаштарӗ. 2024 ҫулти пӗрремӗш премьера «Пӗртен-пӗр шанӑҫ» камит пулӗ. Ӑна Михаил Задорнов паллӑ ҫыравҫӑ-сатирик ӗҫӗпе Алексей Герасимов режиссёр хатӗрлет. Куракансем ҫӗнӗ ӗҫе нарӑс уйӑхӗн 28-мӗшӗнче пуҫласа курӗҫ.
Андриян Николаев космонавт ҫуралнӑранпа 95 ҫул ҫитнине халалласа «Чӑваш кӑйкӑрӗн ҫӑлтӑрлӑ ҫулӗ» спектакль хатӗрлеҫҫӗ. Ӑна ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнче сцена ҫине кӑларма палӑртса хунӑ. Режиссерӗ — Борис Манджиев.
Ака уйӑхӗн 26-мӗшнче Арсений Тарасов драматургӑн «Хӗрлӗ кӗпеллӗ телей» пьеси тӑрӑх Валерий Яковлев лартнӑ ӗҫпе паллашма май килӗ.
Чӑваш тӗррин кунӗ тӗлне Наталия Сергеева режиссёр Николай Симунов пьеси тӑрӑх «Сурпан тӗрри» спектакль лартӗ.
Алексей Герасимов режиссёр вара ачасем валли «Улӑп» юмах хатӗрлӗ. Чӑваш халапӗсем тӑрӑх пьесӑна Александр Пӑртта ҫырнӑ. Ӑна раштав уйӑхӗнче кӑтартӗҫ.
2024 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Ҫеҫпӗл Мишши ҫуралнӑранпа 125 ҫул ҫитӗ. Ҫавна май республикӑн Министрсен Кабинечӗн тӗп мероприятисен планне ҫирӗплетнӗ.
Культура учрежденийӗсем чылай мероприяти ирттерме палӑртса хунӑ. Чӑваш наци музейӗ «Поэзи ҫеҫпӗлӗ» регионсем хушшинчи конкурс йӗркелӗ. Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ «Культурный код «Сеспель» (чӑв. «Ҫеҫпӗл» культура кочӗ) поэзи фестивалӗ йӗркелӗ, «Ҫӗн Кун Ачи» спектакль лартӗ.
Ӗнер, раштав уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Владимир Семенов артист «Театр – ман ӑраскал» моноспекакле хутшӑнчӗ.
Аса илтерер: театрти артистсен пурнӑҫӗпе тата пултарулӑхӗпе паллаштаракан моноспектакльсен ярӑмне Нина Григорьевӑпа уҫнӑччӗ, кайран Нина Яковлева пурнӑҫӗпе тата пултарулӑхӗпе паллаштарнӑччӗ.
Уйӑхра пӗрре ирттерекен ӗнерхи моноспектакльте театрти кӗҫӗн залри сцена ҫине Раҫҫей тава тивӗҫлӗ, Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ Владимир Семёнов тухрӗ.
Сцена ӑсти Шупашкар районӗнчи (халӗ округ теҫҫӗ) Ҫӗньял-Покровски ялӗнчен. Ленинградри музыкӑпа кинематографи театрӗн институтне вӗренме илесси ҫинчен пӗлтерӗве курнӑ хыҫҫӑн вӑл артист пулас ӗмӗтпе ҫунатланса кайнӑ. Сумлӑ тӳресем ун чухне 3 хӗрпе 3 каччӑна суйласа илнӗ. Владимир Семёнов сумлӑ ҫав йыша лекнӗ.
«Сирӗн ума телейлӗ ҫын тӑрать», — тесе каларӗ хӑйӗн пирки арист. Вӑл юратнӑ ӗҫре тӑрӑшса ӗмӗрленӗшӗн тата мӑшӑӗпе ӑннишӗн те хӑйне ҫавӑн пеккисен йышне кӗртет.
Моноспектакль вӑхӑтӗнче артист тӗрлӗ ҫулта вылянӑ спектакльсенчи сыпӑксемпе паллашма май килчӗ, куракансем унран хӑйсене кӑсӑклантаракан ыйтусене уҫӑмлатма пултарчӗҫ.
+12.5 °C