«Тутарстанри Сиктӗрме ялӗнче ирттерекен чӑваш культурин уявне ҫулсеренех хӑна нумай килет, кӑҫал та 15 пинрен кая мар пуҫтарӑнмалла». Ҫапла пӗлтерчӗ «Татаринформ» агенство ятарласа ирттернӗ пресс-конференцире. Калама кӑна ҫӑмӑл: пин ҫурӑ та мар, вун пилӗк пин-ҫке! Кун чухлӗ халӑха кӗтсе илсе вырнаҫтарма, юрлама-ташлама, канма лайӑх майсем туса парас тесен хуҫасен самаях пилӗк авма тивет.
Пирӗн «Икарус» пилӗк сехет чупнӑ хыҫҫӑн ирхине ҫичӗ сехет тӗлне анлӑ ҫултан пӑрӑнса Сиктӗрмери культура ҫурчӗ умне ҫитсе чарӑнчӗ. Ак япала, «Уяв» кӗрлеме те пуҫланӑ иккен, унта та кунта купӑс сасси илтӗнет, уйӑрнӑ вырӑнта автобуссем туллиех: Чӗмпӗр, Самар, Пенза облаҫӗсенчен, Пушкӑртстанпа Тутарстанри тӗрлӗ районсенчен, Марипе Чӑваш республикисенчен… Канаш округӗнчен «Уяв» сцени ҫине «Татмӑш ен» тата «Ҫӑлкуҫ» ансамбльсем тухмалла. Хӑй тӗллӗн вӗреннӗ артистсем пысӑк опыт пухнӑ, нумай хулана ҫитсе куракансене савӑнтарнӑ. Коллективӑн илемлӗх ертӳҫи В.К. Дмитриев кӗске репетици ирттерсе вӗсен хул-ҫурӑмне ҫемҫетме, сассисене уҫӑлтарма шутларӗ, вӑл баянне тӑсса ярсанах янкӑс юрӑ янӑраса кайрӗ.
Тутарстанра ӗнер, утӑ уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, самолет ӳкнӗ. РИА Новости пӗлтернӗ тӑрӑх, инкекре ҫынсем вилнӗ. Аманни те пур.
Ку инкек Кама-Устье районӗнче пулнӑ. Виҫҫӗн вилнӗ. Вӗсенчен пӗри ача пулма пултарать. Пӗр ҫын суранланнӑ.
Ҫакӑ паллӑ: самолет пассажирсене илсе ҫӳрекенни пулман. Вӑл - уҫӑлса ҫӳремелли.
Ҫу уйӑхӗн 17-19-мӗшӗсенче Тутарстанри «Дуслык» ача-пӑча уйлӑхӗнче Ҫамрӑксен форумӗ иртнӗ. Чӑваш Ен, Мускав, Пушкӑртстан, Тутарстан, Чӗмпӗр, Самар, Сарӑту, Чӗлепи тата Иркутск облаҫӗсенчи, Ханты-Манси автономи округӗсенчи ҫамрӑксем килнӗ унта.
Спикерсем паллӑ журналистсем, общество деятелӗсем, алӗҫ ӑстисем, дизайнерсем пулнӑ. Хусан чӑваш наци культурин аталану центрӗн ятне каялла тавӑрать - пӗр ӗмӗр каяллахи пек.
Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Чӑваш чӗлхи кунӗнче, Тутарстани Пӑвара Иван Яковлевӑн бюстне уҫнӑ.
Постамента гранитран хатӗрленӗ, хӑй бюстне – пӑхӑртан. Ӑна РОНОна хирӗҫ вырнаҫнӑ Ача-пӑча ӳнер шкулӗ умне лартнӑ.
Палӑк авторӗ – паллӑ скульптор Владимир Нагорнов. Укҫан вырӑнти Чӑваш наци культура автономийӗн председателӗ Владимир Ильин пулӑшнӑ.
Пӑва районӗн пуҫлӑхӗ Ранис Камартдинов каланӑ тӑрӑх, ку чӑваш алфавитне йӗркелесе янӑ Иван Яковлевича хисеплени, унӑн ҫитӗнӗвӗсене манманни.
Тутарстана ҫутҫанталӑкӑн чӑн-чӑн апокалипсисӗ ҫитнӗ тейӗн. Кӳршӗ регионта ҫил вӑйланнӑ, ҫумӑр ҫунӑ, хӑш-пӗр ҫӗрте пӑр чашлаттарнӑ.
Темиҫе районта ҫил-тӑвӑл шар кӑтартнӑ ӗнтӗ. Зеленодольскра теннис мечӗкӗ пысӑкӑш пӑр ҫунӑ. Пӑвара вӑйлӑ ҫил ҫурт тӑррисене сӳнӗ, картасемпе йывӑҫсене тӳнтернӗ. Виҫӗ сехет каялла пӗлтернӗ тӑрӑх, унта 10 машинӑна яхӑн сиенленнӗ.
Чӑваш Ене килӗ-и ку апокалипсис? Килмессе шанатпӑр. Асар-писер ҫанталӑк Хусан еннелле кайнӑ.
Тутарстанра, Чӑваш Ен чиккинчен 42 ҫухрӑмра, ҫул-йӗр инспекторӗсем минивэна чарса салона пӑхма шутланӑ. Багажникре вӗсем 6 заряд взрывчатка (кашни 400-шер грамм) тупнӑ. Хыҫалти ларкӑч айӗнче тепӗр 16 взрывчатка пулнӑ. Руль умӗнче вара 64 ҫулти арҫын ларнӑ. Вӑл Мускавран киле Хабаровска кайма тухнӑ. Взрывчаткӑсем ӑҫтан тупӑннӑ? Арҫын ӑнлантарайман.
Ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Куншӑн 6-8 ҫул таран тӗрмене хупма пултараҫҫӗ.
Йошкар-Олара ыран «Электронная письменность в России: опыт, задачи, векторы развития» (чӑв. Раҫҫейри электронлӑ ҫырулӑх: опыт, тӗллевсем, аталану ҫул-йӗрӗ) ӑслӑлӑхпа ӗҫлӗх конференцийӗ иртӗ. Вӑл икӗ куна тӑсӑлӗ. Чӑваш Республикинчен унта «Чӑваш чӗлхи лабораторийӗн» ӗҫне хутшӑнакан Николай Плотниковпа Александр Антонов хутшӑнӗҫ. Вӗсем чӑваш чӗлхине компьютер тытӑмне мӗнле кӗртни пирки каласа парӗҫ.
Конференцире ытларах енӗпе наци корпусӗсене аталантарассине, куҫаруҫӑсене хатӗрлессине, тӗрлӗ хатӗр-хӗтӗре тӑван чӗлхесене кӗртессине (тӗслӗхрен, «Яндекс.Алиса» евӗр ӑслӑ колонкӑна пушкӑртла е ҫармӑсла калаҫма вӗрентессине) сӳтсе явӗҫ, пӗр-пӗрин опычӗпе паллашӗҫ.
Конференцие онлайн мелпе те итлеме май пулӗ:
• пленарлӑ лару (нарӑс 21, 10:00);
• 1-мӗш секци (нарӑс, 21, 13:30–17:00) /пирӗн докладсем кунта пулӗҫ/
• 2-мӗш секци (нарӑс, 21, 13:00)
• «Интернет-энциклопедия РУВИКИ на языках народов России» ҫавра сӗтел.
Хусанта пурӑнакан ҫынсем вӑхӑта 2 сехет куҫарма ыйтаҫҫӗ. Унашкаллисем нумаййӑн тупӑннӑ.
Хусансем Мускав вӑхӑчӗпе пурӑнаҫҫӗ. Чылайӑшне ку килӗшмест иккен. Хусана куҫса килнисем ку вӑхӑта халӗ те хӑнӑхаймаҫҫӗ имӗш, вӗсене кун ҫути кӗске пулни тӗлӗнтерет-мӗн.
Сӑмах май, ЧР Элтеперӗ унччен сехете куҫарма килӗшмен.
Чулхула облаҫӗнче Чӑваш Енре тунӑ алюмини кӗпер хута кайнӑ. Машинӑсем ун урлӑ раштав вӗҫӗнчех ҫӳреме тытӑннӑ.
Кӗпер Чулхула облаҫӗнчи Бор хули ҫывӑхӗнче уҫӑлнӑ, вӑл 72 метр тӑршшӗ, унпа Линда юханшывӗ урлӑ каҫма пулать. Ӑна алюминирен тунӑ. Унччен кунашкал технологисемпе Раҫҫейре тата Хӗвеланӑҫ Европӑра усӑ курман. Чӑваш Енри «Сеспель» предприяти машиностроителӗсем вара ӑна пӗрремӗш хутчен пурнӑҫа кӗртме пултарнӑ.
Паян ҫӗрле Пушкӑртстанра Шур Атӑл юханшывӗ урлӑ пӑр ҫийӗн каҫнӑ чухне фура анса кайнӑ. Ку инкек Бирск ҫывӑхӗнче пулнӑ.
Юханшыв сарлакӑшӗ - 520 метр, пӑр хулӑнӑшӗ - 30 сантиметр, вӑл 3 тонна чӑтать.
Фура пӑр айне анса кайсан водитель ҫӑлӑнайман. Ирхине водолазсем унӑн виллине кӑларнӑ. Халӗ унта юханшыв урлӑ каҫмалли вырӑна хупнӑ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (06.09.2025 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 754 - 756 мм, 12 - 14 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Ҫемен Элкер, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Купчиков Альберт Тимофеевич, чӑваш историкӗ, профессорӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |