Хӗрлӗ лапам проекчӗ

Шупашкарти Хӗрлӗ тӳреме тӗпрен улӑштарасшӑн. Унӑн проектне хӑтланӑ ӗнтӗ. Кун пирки Шупашкар хула администрацийӗн сайтӗнче хыпарланӑ.

Архитекторсем унта массӑллӑ мероприятисене ирттермешкӗн амфитеатр евӗр картлашкаллӑ сцена тума сӗннӗ. Ҫавӑн пекех наци таварӗсене сутмалли вырӑн тума палӑртнӑ.

Атӑл хӗрринче канма, фудкортра апатланма май пулӗ. Ярӑнмалли ҫаврӑнакан кустӑрма та вырнаҫтарӗҫ. «Уҫӑ тӳпе айӗнчи музей» экспозици те вырӑн тупӗ.

Амфитеатр Чӑваш патшалӑх драма театрне хирӗҫ пулмалла. Унта кино кӑтартма, лекцисем вулама, концертсем лартма май пулӗ.

Шупашкарти кӳлмекре авточупу иртӗ. Кун пирки ЧР Спорт министерствин сайтӗнче пӗлтернӗ.

Спортӑн ҫак тӗсне кӑмӑллакансем кӳлмеке нарӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче пухӑнӗҫ. Ӑмӑртӑва 11 сехетре савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫӗҫ, старта 11 сехет ҫурӑра тухӗҫ.

Тупӑшӑва ахаль сериллӗ автомобильсем хутшӑнма пултараҫҫӗ. Малтанхи тӳлев – 3 пин тенкӗ. Студентсем валли – 1500 тенкӗ.

Тепӗр эрнерен, пуш уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, пӑр ҫинчи авточупу енӗпе Раҫҫей Кубкӗн финалӗ иртӗ.

Ҫӗнӗ ҫул ҫывхарнӑ май Шупашкар хули илемленсех пырать. Нумаях пулмасть хулара шурӑ тӗслӗ чӑрӑш лартнӑ. Ӑна кӳлмекре арҫынсен мӑнастирӗнчен инҫех мар вырнаҫтарнӑ.

Шупашкар хула администрацийӗ шурӑ чӑрӑш ҫитес вӑхӑтра тата илемленессе шантарать. Ӑна мӗнпе те пулин капӑрлатма палӑртнӑ.

Сӑмах май, хулара темиҫе вырӑнта чӑрӑшсем лартӗҫ. Республика тӳремӗнчи тӗп чӑрӑш ҫӑлтӑрӗсене нумаях пулмасть ҫутнине сайтра пӗлтернӗччӗ. Хӗрлӗ тӳремре те Ҫӗнӗ ҫул «чиперкки» пулӗ. Ӑна пуҫтарнӑ ӗнтӗ, кӗҫех капӑрлатса пӗтерӗҫ.

«Мир Луксор» кинотеатр умӗнче те чӑрӑш тавра вӑйӑ картине тӑма май пулӗ. Ӑна пӗр банк вырнаҫтарӗ. Ҫав банках Хӗрлӗ тӳремре 6 метр диаметрлӑ Ҫӗнӗ ҫул хӑмпи вырнаҫтарӗ.

Шупашкар хула кунӗнче хула ҫыннисене авиашоусӑр хӑварӗҫ. «Первый полет» (чӑв. Пӗрремӗш вӗҫев) пилотаж ушкӑнӗ вӗҫессине вӗсенчен килмен сӑлтавпа чарнӑ тесе маларах Чӑваш халӑх сайчӗ те, республикӑри ытти массӑллӑ информаци хатӗрӗ те пӗлтернӗччӗ. Ҫапах та хула ертӳҫисем Шупашкар ҫыннисене савӑнтарма май тупрӗҫех.

Хула мэрӗ Алексей Ладыков инстагмра шоуччен маларах пилотсем хулана килессине пӗлтернӗ. Ырӑ хыпара вӑл хула ҫыннисене уявпа саламланинчен пуҫланӑ. Унтан вӑл авиашоу ЯК-52 самолетсемпе вӗҫев ирттерессине пӗлтернӗ. Алексей Ладыков тӑватӑ самолет тенӗ те, тӳпере пилӗк самолет пулчӗ. Вӑйпитти арҫынсемпе пӗрлех хулари кӳлмек ҫийӗн соло номерсемпе маттур хӗр, Ирина Миронова, тӗлӗнтерчӗ-савӑнтарчӗ.

Кӗҫех, ҫурла уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, Шупашкар 548-мӗш ҫуралнӑ кунне паллӑ тӑвӗ. Хула ҫыннисемпе хӑнисемшӗн пысӑк парне пулӗ: кӳлмек ҫийӗн «Пӗрремӗш вӗҫев» пилотаж ушкӑнӗ вӗҫӗ.

Пилотсем Як-52 тата Як-54 самолетсемпе тӳпене хӑпарӗҫ. Вӗсем – летчик-инструкторсем, Раҫҫей тата тӗнче чемпионачӗсен призерӗсем. Кӳлмек ҫийӗн тӑватӑ самолет вӗҫӗ.

Сӑмах май, «Пӗрремӗш вӗҫев» пилотаж ушкӑнӗ 2013 ҫулта Шупашкарӑн ҫуралнӑ кунне килнӗ. Ун чухне тӳпере явӑнакан сарӑ самолетсене ҫынсем тӗлӗнсе те савӑнса сӑнанӑ. Вӗсем шупашкарсен асӗнче яланлӑхах юлнӑ.

Шоу ҫурла уйӑхӗн 20-мӗшӗнче 11 сехетре кӳлмекре пуҫланӗ. Репетици ҫурлан 19-мӗшӗнче кӑнтӑрла иртӗ.

Шупашкарти кӳлмекре чӑрӑшсене каснӑ. Мӗн тӗллевпе-ха? Ҫав вырӑнта чуччу-урапа вырнаҫтарасшӑн.

Хула администрацийӗ ҫак вырӑна усламҫӑсене ҫулталӑкне 4 миллион та 730 пин тенкӗ тӳлемелле туса 20 ҫуллӑха тара панӑ-мӗн. Кунта тепӗр 55 метр диаметрлӑ чуччу-урапа пулмалла-мӗн. Ҫавӑн пекех хӑвӑрт апатланмалли ресторан уҫма палӑртнӑ.

Ҫак кунсенче кӳлмекре 12 чӑрӑш каснӑ. Кӗҫех унта бетон хунӑ лапам пулӗ, аттракцион вырнаҫтарӗҫ. Халӗ унта чӑрӑш тымарӗсене эскаваторпа кӑклаҫҫӗ.

Аттракциона ҫитес ҫулхи пӗрремӗш квартал валли ҫеҫ туса пӗтереҫҫӗ ахӑртнех.

Утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Чӑваш Енре вӑйлӑ ҫумӑр ҫунӑ, аслати кӗмсӗртетнӗ.

Ҫав кун Шупашкарти кӳлмекре кимӗ ҫаврӑнса ӳкнӗ. Юрать, унти пилӗк ҫын шар курман. Вӑрнар районӗнче вара икӗ ӗне вилнӗ. Вӑйлӑ ҫил алхаснӑ хушӑра йывӑҫ турачӗсем электричество пралукӗ ҫине таяннӑ, ҫавна май пралук ӳкнӗ. Шӑпах ҫавӑн чухне ӗнесене киле хӑваланӑ. Пралук икӗ ӗне ҫине ӳкнӗ.

Чӑваш Енри ГКЧС вӑйлӑ ҫил алхаснӑ чухне электричество пралукӗнчен инҫерех тӑма хушать. Ҫавӑн пекех реклама щичӗсенчен, ҫӳллӗ ҫӗрте ӗҫлемелли строительство техникинчен инҫерех пулмалла.

Шупашкара Гена крокодилпа Чебурашка килнӗ. Паллах, вӗсем чӑн-чӑннисем мар.

Совет Союзӗнче ӳкернӗ мультфильм сӑнарӗсем кӳлмекре вырӑн тупнӑ. Вӗсене ятарласа Республика кунӗ тӗлне лартнӑ. Чебурашкӑпа Гена крокодила симӗс курӑкпа илемлетнӗ.

Атӑл хӗрринче пӗр-пӗрне юратакан мӑшӑра та курма пулать. Вӗсене те Чебурашкӑпа Гена крокодил евӗрех хатӗрленӗ. Вӗсем те симӗс тӗслӗ, мӗншӗн тесен курӑк евӗр япалапа илемлетнӗ. Кӳлмек ҫийӗн «кӑвакалсем» те вӗҫеҫҫӗ.

Кӳлепесене тимӗр каркасран хатӗрленӗ, газон курӑкне аса илтерекен пусмапа ҫыпӑҫтарнӑ. Вӑл хӗвел ҫинче ҫийӗнсе каймасть.

Кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне Шупашкар хулинчи Ефремов купса бульварӗнчи сувенир павильонӗсене илсе пӑрахма палӑртнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ-ха. Хулари тӳре-шара вӗсене «ирӗк памасӑр лартнӑ объект» евӗр хакласа урӑх вырӑна, Чӑваш наци музейӗ патне, куҫарасшӑн-мӗн. Киосксене грузовик-манипуляторсем вырӑнтан хускатма пуҫланӑ. Хула администрацийӗ унта апатлану предприятийӗ вырӑнлӑраххине палӑртнӑ имӗш.

Анчах ку утӑма тӗрлӗрен йышӑнакан тупӑннӑ. Халӑхра «Шупашкар Арбачӗ» текен вырӑнта киосксем ларни килӗшӳсӗр текенсем те пур, усламҫӑсене хӗсӗрлеҫҫӗ тесе тарӑхакансем те ҫук мар. Республика ертӳҫисем Шупашкарти тӳре-шаран утӑмне ырласах йышӑнманнине те калаҫҫӗ. Апла-и, капла-и, анчах «ирӗк памасӑр лартнӑ» 90 суту-илӳ объектне кӑҫал Шупашкарта илсе пӑрахма шут тытнӑ.

Кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне Шупашкар хулин Арбат урамӗнчи сувенир павильонӗсене илсе пӑрахма палӑртнӑ. Ку — пӗрремӗш тапхӑр кӑна-ха.

Пӗтӗмпе хулара кӑҫал ирӗк памасӑр лартнӑ 90 суту-илӳ объектне илсе пӑрахма палӑртнӑ. Вӗсенчен 36-шӗ киоск тата павильон. 11-шӗ вара коммуналлӑ сеть ҫинче вырнаҫнӑ.

Шупашкар хула администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, паянхи кун тӗлне хулара Хӗрлӗ тӳремри «Спартак» кафене, кӳлмек ҫумӗнчи тата Арҫынсен Ҫветтуй Троица мӑнастирӗ ҫывӑхӗнчи ҫуллахи кафесене илнӗ.

Шупашкарта пӗтӗмпе 337 киоска тата суту-илӳ павильонне илсе пӑрахасшӑн.