Авӑн уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Ҫӗрпӳ районӗнче 83 ҫулти арҫын ҫухалнӑ. Тӑванӗсем тепӗр кунхине нимеҫӗсенчен пулӑшу ыйтнӑ. Ватӑ арҫын вара чир-чӗрпе аптӑранӑ.
Ватӑскере хӑвӑртрах шыраса тупмалла пулнӑ, мӗншӗн тесен каҫхине самай сивӗтет. Ҫитменнине, ҫумӑр ҫунӑ, ҫил кастарса вӗрнӗ. Арҫын хӑй ӑҫта ҫӳренине ӑнланмасть-мӗн, чирне пула эмелсем ӗҫсе тӑрать.
Авӑн уйӑхӗн 10-мӗшӗнче ӑна кӳршӗ ялта тупнӑ. Вӑл шӑнса хытнӑ, питӗ ывӑннӑ. Ватӑскер сивӗре, ҫумӑр айӗнче виҫӗ кун ҫухалса ҫӳренӗ.
Шупашкар хулинче «Поделись урожаем» (чӑв. Тухӑҫа парнеле) акци иртет. Ӑна тӗп хулари Халӑха социаллӑ пулӑшу паракан комплекслӑ центр йӗркеленӗ.
Асӑннӑ учрежденире «Тӗрӗс апаталану – вӑрӑм ӗмӗр никӗсӗ тата усӑллӑ йӑла» проект пурнӑҫланать. Кӑҫал кӑна мар-ха. Ытти ҫул та ӑна йӗркеленӗ.
Хальхи вӑхӑтра пахчасенче улма-ҫырла, пахча ҫимӗҫ пулса ҫитнӗ. Ҫуркунне ытларах акса-лартса хӑварас килет, кӗр ҫитсен тухӑҫ йӑтӑнса тӑрать, тирпейлесе те пӗтереймӗн. Хулара ялти пек картиш тулли выльӑх-чӗрлӗх усрамастӑн-ҫке — ҫынна ҫиме питӗ нумаях та кирлӗ мар. Ҫавӑн пек шухӑшлакан пахчаҫӑсем ытлашши пахча ҫимӗҫе теприсене кӑмӑлтан параҫҫӗ.
Социаллӑ ӗҫченсем пахча ҫимӗҫе пӗччен пурӑнакан, дачӑра ӗҫлеме пултарайман е пахча ҫук ваттисене ҫитерсе параҫҫӗ.
Ҫӗрпӳ районӗнчи Паваркассинче пурӑнакан Александр Андреев пыл сутать. Ку хыпара эпир ӑна рекламӑлас тӗллевпе ҫырас темен-ха.
Александр Андреевич пыл сутма Ҫӗрпӳ районӗнчи Чурачӑка тухса ларни пирки Алексей Кряжинов журналист Фейсбукра пӗлтернӗ.
Вӑл хыпарланӑ тӑрӑх, Александр Андреев — вӑрҫӑ ветеранӗ. Вӑл 95 ҫулта. «Вӑрҫӑ ветеранӗнчен пыл туянӑр», — чӗнсе ҫырнӑ журналист.
Ҫак кунсенче Чӑваш Ен тӗп хулинче ҫӗнӗ клуб хутлӑхӗ уҫма хатӗрленеҫҫӗ. Вӑл Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрӑн пулӗ.
«Мой социальный центр» (чӑв. Манӑн социаллӑ центр) клуб хутлӑхне хута ярассипе ҫыхӑннӑ ӗҫсем халӗ малалла пыраҫҫӗ. Строительсем тар тӑкнипе пӗрлех йӗркелӳпе ҫыхӑннӑ ытти ӗҫе те пурнӑҫлаҫҫӗ.
Ҫӗнӗ учрежденире ваттисем валли тӗрлӗ енӗпе кӑсӑклӑ мероприятисем иртӗҫ. Халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрпа танлаштарсан унти пурнӑҫа ҫулланнӑ ҫынсем хайсене кирлӗ пек йӗркелеме пултарӗҫ. Вӑл Константин Иванов урамӗнче вырнаҫӗ.
Икӗ ҫамрӑк аслашшӗн /е кукашшӗн/ банк картти ҫинчен укҫа вӑрланӑ. Сахал мар – 244 пин тенкӗ. Вӗсен тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе кӗҫех Ҫӗнӗ Шупашкар хулин сучӗ пӑхса тухӗ.
Хӗрпе каччӑ 15-ре тата 16-ра. Вӗсем аслашшӗн карточкине сӑн ӳкернӗ те сарӑмпа усӑ куса счет ҫинчен тепӗр карта ҫине укҫа куҫарнӑ та куҫарнӑ. Ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен тытӑнса ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗччен вӗсем 244 пин тенкӗ ытла йӑкӑртнӑ. Укҫана хӑйсем пӗлнӗ пек тӑкакланӑ.
Ватӑ ҫын укҫа ҫухалнине курсан полицие кайнӑ. Вӑрӑсене часах тупнӑ.
Утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Шупашкарти пульницӑран пациент ҫухалнӑ. Вӑл неврологи уйрӑмӗнче сипленнӗ.
63 ҫулти арҫынна ҫав кун киле ямалла пулнӑ. Анчах 11-12 сехетсенче вӑл ҫуккине асӑрханӑ. Тӑванӗсем «Лиза Алерт» шырав отрядӗнчен пулӑшу ыйтнӑ.
Арҫын психика тӗлӗшӗнчен сывах пулман, хӑй мӗн тунине ӑнланман. Пульница ҫумӗнче – вӑрман, ҫырма-ҫатра, никама кирлӗ мар дачӑсем. Ҫакӑ хӑратнӑ та тӑванӗсене, мӗншӗн тесен арҫын ӑҫта кайнине ӑнланмасть.
Арҫынна ҫур ҫӗр иртни 3 сехет те 45 минутра тупнӑ. Автопатруль ӑна Шупашкарта асӑрханӑ. Ӑна тухтӑрсем каялла ҫав пульницӑна илсе кайнӑ.
80 ҫулти арҫынна хӑйне евӗр операци тунӑ. Унччен тухтӑрсем ӑна операци сӗтелӗ ҫине вырттарма хӑранӑ. Вӑл чӗре чирӗпе аптӑранӑ, ытти чирсем те пулнӑ.
Республикӑра ҫӗнӗ мел тупӑнсан ватӑ арҫынна пулӑшнӑ. Аорта клапанне искусственнӑй биологи протезӗпе улӑштарни пациента операци тума май панӑ. Хирургсем ӗҫленӗ вӑхӑтра пациент тӑнпах выртнӑ, шурӑ халатлипе калаҫнӑ. Операци Питӗрти опытлӑ тухтӑр Евгения Шлойдо ертсе пынипе иртнӗ.
Кунашкал операци хыҫҫӑн пациент пульницӑра 3 кун ҫеҫ выртать. Кайран вӑл килте сипленет.
Утӑ уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Шупашкарта пурӑнакан 32 ҫулти хӗрарӑм полицие пырса пулӑшу ыйтнӑ. Вӑл банк карттине ҫухатнӑ.
Ӑна вара тивӗҫлӗ канури хӗрарӑм тупнӑ. Хайхискер тӳрех лавккана кайнӑ, ҫын карточкипе апат-ҫимӗҫ, аялти тум туяннӑ. Ҫапла вӑл 11 пин тенкӗ тӑкакланӑ.
74 ҫулти хӗрарӑма темиҫе кунран полицие илсе ҫитернӗ. Вӑл лавккара ҫӳренине видеокамера ӳкернӗ. Шӑпах ҫакӑ ӑна тупма пулӑшнӑ та. Полици уйрӑмӗнче вӑл тӑкакланӑ укҫана тавӑрса пама шантарнӑ. Апла пулин те унӑн саккунпа килӗшӳллӗн явап тытма тивӗ.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Карапаш ялӗнче пурӑнакан Анна Афанасьевна Рыбакова утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче 100 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ.
Анна Афанасьевна ҫак ялтах ҫуралса ӳснӗ, 20 ҫул тултарсан качча тухнӑ. Упӑшкипе иккӗшӗ ывӑлпа хӗре кун ҫути парнеленӗ. Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи пуҫлансан мӑшӑрне фронта илнӗ. Анна Афанасьевна ӑна кӗтсе илеймен – упӑшки ҫапӑҫупа пуҫ хунӑ.
Хӗрарӑм ачисене пӗчченех ура ҫине тӑратнӑ. Халӗ ӑна тивӗҫлӗ канури хӗрӗ пӑхса пурӑнать. Вӑл амӑшӗпе юнашар пулас тесе ҫемйипе пӗрле Шупашкартан куҫса килнӗ.
Ҫӗртме уйӑхӗнче васкавлӑ медпулӑшу тухтӑрӗсем 100 ҫултан иртнӗ 10 пациента пулӑшнӑ. Вӗсенчен 9-шӗ – хӗрарӑмсем, пӗри – арҫын.
Пӗр ӗмӗр хыҫа хӑварнӑскерсене мӗн канӑҫсӑрлантарнӑ? Вӗсен юн пусӑмӗ ӳснӗ, ӳт температури хӑпарнӑ, сывлама йывӑрланнӑ.
100 ҫултан иртнисем Шупашкарта, Канашра, Етӗрнере, Патӑрьел, Йӗпреҫ, Муркаш районӗсенче пурӑнакансерсем. Чи асли – 107 ҫулта. Вӑл вӑй ҫуккине, пуҫ ҫаврӑннине туйнӑ.
+25.3 °C