Чӑваш наци музейӗнче К.В. Иванов ячӗпе хисепленекен Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ йӗркеленнӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалласа «Чаршава уҫсан» ятпа курав уҫнӑ.
Чӑваш Енӗн Культура министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, хӑйне евӗрлӗ ҫак курав «СССР халӑх артисчӗ», «Раҫҫей халӑх артисчӗ», «Чӑваш халӑх артисчӗ», «Раҫҫей халӑх артисчӗ» хисеплӗ ятсене тивӗҫнӗ паллӑ артистсен пурнӑҫӗпе тата ӗҫӗ-хӗлӗпе туллин паллаштарать. Экспозицире артистсен докуменчӗсемпе сӑнӳкерчӗкӗсем, театрӑн, Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн, «Чӑвашкино» киностудин тата электрон кинодокументаци архивӗсен материалӗсем вырӑн тупнӑ.
Курава уҫма театрӑн илемлӗх ертӳҫи Валерий Яковлев, директор тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Юрий Владимиров, Наталия Сергеева режиссер, Вера Кузьмина, Нина Григорьева артистсем тата ыттисем пухӑннӑ. Наци музейӗн директорӗ Ирина Меньшикова курава ҫитес вӑхӑтра тата ҫӗнӗ документсемпе пуянлатасси пирки каланӑ.
Асӑнса хӑварар, «Чаршава уҫсан» курав нарӑс уйӑхӗн вӗҫӗчченех ӗҫлӗ.
Паян, раштав уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин халӑх артисткине Антонина Баулинӑна хисепленине палӑртса унӑн асӑну хӑмине уҫӗҫ. Хӑмана Шупашкарти Ленин проспектӗнчи 21-мӗш ҫурт ҫине вырнаҫтарӗҫ. Актриса унта 1972 ҫултан пуҫласа 2015 ҫулччен пурӑннӑ.
Асӑну хӑмине Раҫҫей художникӗсен пӗрлешӗвӗн пайташӗ Игорь Голубев хатӗрленӗ.
Антонина Баулина — Вырӑс драма театрӗн историйӗнче паллӑ йӗр хӑварнӑ пултаруллӑ артистсенчен пӗри. Сцена ҫинче вӑл 56 ҫул вылянӑ. Пурнӑҫран 2015 ҫулхи ака уйӑхӗн 19-мӗшӗнче уйрӑлнӑ.
Асӑну хӑмине уҫма культура, искусство ӗҫченӗсене, журналистсене, сцена ӑстисене, тӑванӗсене, актрисӑн пултарулӑхне хаклакансене Ленин проспектӗнчи 21-мӗш ҫурт патне 13 сехет те 30 минута йыхравлаҫҫӗ.
Нумаях пулмасть Шупашкар хулин «Классика» муниципалитет капелли урамра концерт лартнӑ. Куракансене вӑл уҫӑ темиҫе лапамра савӑнтарнӑ.
Хӗллехи концертсен серине пултарулӑх ушкӑнӗ П. Хусанкай ячӗллӗ культура керменӗ умӗнчи лапамран пуҫланӑ.
Капеллӑн Фейсбукри страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарта пурӑнакансем ҫак хор коллективне кӑмӑлтан йышӑнаҫҫӗ. Конституци кунӗ умӗнхи концерта Тӑван ҫӗршыва халалланӑ. «Классика» капелла Чӑваш Енӗн тӗп хулине халалланӑ юрӑсене те кӑмӑлтан шӑрантарнӑ.
Валерий Рыбаков, Татьяна Коротунова, Татьяна Карпова, Татьяна Чекушкина, Надежда Данилова, Марина Берман, Геннадий Петров, Евгений Ивановский, Наталия Петрова, Анатолий Данилов, Михаил Иванов, Елена Емельянова, Андрей Абашин, Мария Добрынина солистсем кашни номере хавхаланса юрланӑ. Концерта ЧР тава тивӗҫлӗ артисчӗ Александр Галин, капеллӑн художество ертӳҫи тата тӗп дирижерӗ, ЧР тава тивӗҫлӗ куььтура ӗҫченӗ Александра Васильева ертсе пынӑ.
Паян К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ черетлӗ, ҫапах та ыттисенчен уйрӑлса тӑракан сезона уҫрӗ. Артисчӗсем те ытти чухнехиллех выляҫҫӗ-ха, спектакле лартаканнисем те яланхиллех тӑрӑшнӑ-ха. Тӗп расналӑхӗ — А. Островский пьеси тӑрӑх Хусанта лартнӑ «Хӑв пурӑнас килнӗ пек ан пурӑн» спектакльтен театр летопиҫне пуҫарнӑ культура тата ӳнер учрежденийӗ хӑйӗн асамлӑ чаршавне хальхинче ҫӗрмӗш сезон уҫни. Хальхинче куракана «Вӗри юнлӑ ҫемҫе чун» спектакль кӑтартрӗҫ.
Театра килекенсене ҫак ятпа хаваслӑ сӑнарсем урамранах кӗтсе илчӗҫ.
Юбилейлӑ сезона Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев та килсе ҫитрӗ. Спектакль умӗн вӑл театрӑн артисчӗсене хисеплӗ ят панине ӗнентерекен паллӑсене пачӗ. Аса илтерер, Сергей Иванова маларахах Чӑваш халӑх артисчӗ ята пама йышӑннӑччӗ, Аркадий Андреева — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ.
Ҫак кунсенче Мускавра Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн гастролӗ пырать. Унта артистсем виҫӗ спектакльпе: «Вӗри юнлӑ ҫемҫе чун», «Куккуклӑ сехет», «Манра Пихампар чунӗ» — ятлисемпе кайнӑ. Ӗнер кӑтартнӑ Марина Карягинӑн «Куккуклӑ сехет» драмине курма «чӑваш артисчӗсен виҫӗ ӑрӑвне вӗрентсе кӑларнӑ профессорсем те» пынӑ. Кун пирки артистсемпе Мускава кайнӑ «Хыпар» хаҫат журналисчӗ Надежда Смирнова издательство ҫурчӗн сайтӗнче пӗлтернӗ.
Щепкин ячӗллӗ театр аслӑ училищин профессорӗсем Татьяна Аносова тата Тамара Лякина спектакле те, артистсене те ырланӑ.
Татьяна Аносова, сӑмахран, Сергей Ивановпа Петр Садовникова хӑй вӗрентнине палӑртнӑ. Вӗсем пирки вӑл: «Маттур», — тесе каланӑ.
Ҫакна та аса илтерер: Ӗпхӳре тӗрӗк театрӗсен «Туганлык» пӗтӗм тӗнчери фестивалӗнче «Куккуклӑ сехет» спектакль лартнӑччӗ, «Чи лайӑх сценографи» номинацире Валерий Яковлев режиссера палӑртнӑччӗ.
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ хӑйӗн 100 ҫулхи юбилейне халалласа ял-ял тӑрӑх «Ялта» спектакльпе гастрольсемпе ҫӳрет. Утӑ уйӑхӗн 6-мӗшӗнче театр труппи (Федор Павлов пьеси тӑрӑх лартнӑ «Ялта»-ра пӗтӗм ушкӑн вылять. Ҫав шутра — Раҫҫей Федерацийӗн тата Чӑваш Республикин халӑх артистки Нина Яковлева, РФ тава тивӗҫлӗ артисчӗсем Любовь Федорова, Владимир Семенов, Чӑваш Республикин халӑх артисчӗсем Валентина Ситова, Иван Иванов, Сергей Иванов тата ыттисем выляҫҫӗ) Елчӗкри Культура ҫуртӗнче кӑтартнӑ.
Театр ушкӑнне вырӑнти «Варкӑш» ансамбль юрӑ-ташӑпа кӗтсе илнӗ. Тӳре-шарасенчен район администрацийӗн культура пайӗн пуҫлӑхӗ Антонина Александрова ӑшшӑн йышӑннӑ.
Кӗркунне театр гастрольсене малалла тӑсӗ. Ун чухне вӑл 18 района ҫитсе килӗ.
К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ кивӗ ҫула ялта пулман пӑтӑрмахпа ӑсатса ярса ҫӗннине те унпах кӗтсе илесшӗн. Артистсемпе режиссерсен, сцена хыҫӗнче ӗҫлекенсен хушшинче ӑнланманлӑх сиксе тухман-ха: спектаклӗ «Ялта пулман пӑтӑрмах» ятлӑ.
А. Поповӑн «Женись, сынок, женись» пьеси тӑрӑх лартнӑскере Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Анатолий Большаков ҫапла куҫарнӑ, Наталия Сергеева режиссер лартнӑ. Спектакле паян черетлӗ хутчен кӑтартнӑ та унпа кӑҫалхи театр сезонне 2017 ҫул пуҫламӑшӗччен хупнӑ.
Спектакль лартман вӑхӑтра артистсем пӗчӗк куракансемпе вӗсен ашшӗ-амӑшне Ҫӗнӗ ҫул юмахне йыхравлаҫҫӗ. Раштавӑн 22-мӗшӗнчен пуҫласа кӑрлачӑн 6-мӗшӗччен Андрей Кружной пьеси тӑрӑх «Красная Шапочка и инопланетяне» юмах кӑтартӗҫ.
Паян Чӑваш Республикин халӑх артистки, Раҫҫейӗн Патшалӑх премийӗн лауреачӗ, Чӑваш патшалӑх академи драма театрне ҫӳрекенсем чӑннипех кӑмӑллакан артистка Валентина Ситова 55 ҫул тултарать.
Сӑнӗ-кӗлеткипе тепӗр хӗртен чипер, пултарулӑхӗпе куракана тыткӑнлакан артистка Патӑрьел районӗнчи Йӑлӑм Патӑрьел ялӗнче ҫуралнӑ. Мускаври М.С. Щепкин ячӗллӗ Аслӑ театр училищине вӗренсе пӗтернӗ хыҫҫӑн 1983 ҫулта К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн труппине илнӗ.
Артистсемпе паллаштарнӑ чух вӗсем вылянӑ рольсене асӑнма кӑмӑллаҫҫӗ. Юратнӑ театр сценине виҫӗ теҫетке ҫул ытла панӑ ҫыннӑн сӑнарӗсене асӑнса пӗтерейӗ-и вара?! Валентина Ситована куракан пек хакласа калас тӑк вӑл камитри роле калӑплать-и е драмӑллине-и — пурне те ӗнентермелле вылянине палӑртмалла. Мӗнех, театрта ҫӗнӗ сезон уҫӑлсан Валентина Ситовӑна халалланӑ пултарулӑх каҫӗ иртессе чунтанах кӗтетпӗр.
Чӑваш Енре ҫуралнӑ Станислав Садальский актер реанимацие лекнӗ. Халӗ вӑл тӑна кӗнӗ ӗнтӗ, ахаль уйрӑма куҫарасса кӗтет.
Тӑна кӗрсенех актер селфи туса халӑх тетелӗнчи страницисене вырнаҫтарнӑ. Ҫакна вӑл ун пултарулӑхне хисеплекен, юратакан ҫынсем сӳтсе явччӑр тесе тунӑ-мӗн.
Пульницӑна мӗншӗн лекнине Станислав Садальский пӗлтермен. «Бандит пульли» пулнӑ тесе шӳтлет ҫеҫ. Апла-и капла-и — анчах пульницӑра выртни ӑна плана кӗртнӗ спектакльсенче выляма чӑрмантармӗ.
Сӑмах май, Станислав Садальский — паллӑ актер. Вӑл 1951 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Чӑваш Енре ҫуралнӑ. РСФСР тава тивӗҫлӗ артисчӗ, Грузи халӑх артисчӗ, ЧР халӑх артисчӗ.
Чӑваш сценин чӑннипех те пултаруллӑ ӑсти, Августа Уляндина, ҫак эрнере «Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ» ята тивӗҫрӗ.
Пултарулӑх ҫулне вӑл Федор Павлов ячӗллӗ музыка училищинче ӑс пухнинчен пуҫланӑ. Кайран Августа Чулухлари консерваторинче пӗлӳ илнӗ. Профессири пӗрремӗш утӑмне вара вӑл Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗнче пуҫланӑ. 1997 ҫултанпа вӑл «Чӑваш Ен» ансамбльте ӗҫлет, паян вӑл — унӑн ертӳҫи. Лара-тӑра пӗлмен ӑста И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнчи ӳнер факультетӗнче ҫамрӑксене юрлама вӗрентет.
Августа Уляндина пирки нумай каласа кайма пулать. Хӑйне евӗр юрӑҫ тӗлӗнмелле пултарулӑхпа куракана хӑй патне илӗртет. Унӑн репертуарӗнче — чӑваш тата вырӑс халӑх юррисем, хальхи авторсен произведенийӗсем, романссемпе балладӑсем. Кирек мӗне те вӑл чунне парса шӑрантарать. Специалистсем ӑна Николай Казаков, Юрий Григорьев, Светлана Асамат композиторсемпе пӗрле пулса фольклора эстрадӑпа ӑнӑҫлӑ ҫыхӑнтарнӑ пӗрремӗш юрӑҫ тесе хаклаҫҫӗ.
+2.3 °C