Сӗнтӗрвӑрри хулинче ҫамрӑк хӗрарӑм путвала кӗрсе ӳкнӗ.
27 ҫулти хӗрарӑм хулари Лазо урамӗнчи ҫуртсенчен пӗри ҫумӗпе утса иртнӗ. Ҫавӑн чухне вӑл унти путвала персе аннӑ.
Пӑтӑрмах кӑҫалхи ака уйӑхӗн 30-мӗшӗнче ҫурҫӗр тӗлӗнче пулнӑ. Шар курнӑ хӗрарӑм шӑм-шакне, алли-уррине ыраттарнӑ тата суранлатнӑ.
Асӑннӑ ҫурта тытса тӑракан управляющи компани шӑтӑка хупланӑ е путвала кӗмелли алӑк патӗнчи территорие карта тытса ҫавӑрнӑ пулсан пӑтӑрмах пулмастчӗ тесе пӗтӗмлетнӗ специалистсем.
Управляющи компани тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Чӑваш Енри икӗ хулара –
Сӗнтӗрвӑрринче тата Куславккара – пӑрахутсем чарӑнмалли ятарлӑ вырӑн тӑвӗҫ.
Ҫак ӗҫ йӳнӗ мар. Кашни пристань валли 100 миллиона яхӑн тенкӗ уйӑрӗҫ. Анчах чарӑну вырӑнӗсем кирлех. Пристаньсем пулсан Атӑл тӑрӑх ҫӳрекен круиз теплохочӗсене ҫав хуласенче чарӑнайӗҫ. Чарӑну вырӑнӗсене 2025-2026-мӗш ҫулсенче тума палӑртнӑ.
Юлашки ҫулсенче пирӗн ҫӗршывра тата республикӑра туризма аталантарассипе ҫине тӑраҫҫӗ. Мӑнаҫлӑ ҫӗршывӑмӑрта тата тӑван Чӑваш Енӗмӗрте ҫын курса тӗлӗнмелли вырӑн пайтах.
Паян ҫур ҫӗр иртсен Сӗнтӗрвӑрри хулинче 58 ҫулти хӗрарӑм хуҫалӑхӗнче пушар тухнӑ. Пушарнӑйсем ҫитиччен ҫулӑм ҫурта, сарая ярса илнӗ.
Пушарпа 1 сехет ытла кӗрешнӗ. Шел, ҫурта, сарая упраса хӑварма май килмен - вӗсем ҫунса кӗлленнӗ.
Кил хуҫи хӗрарӑмӗн 15 ҫулти мӑнукӗн хулпуҫҫи кӑштах пиҫсе кайнӑ. Пульницӑна илсе кайма сӗнсен вӑл килӗшмен.
Палӑртмалла: ҫулталӑк пуҫланнӑранпа республикӑра 810 пушар пулнӑ. Вӗсенче 39 ҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
Шупашкартан ҫитес кунсенче «Валдай» карапсем ҫынсене тата темиҫе хулана турттарма тытӑнӗҫ.
«Ҫывӑх вӑхӑтра, малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, ҫӗртме уйӑхӗн 13-15-мӗшӗсенче, тата тепӗр 4 направленипе маршрутсем уҫӑлӗҫ: Шупашкар — Козьмодемьянск — Макарьев мӑнастирӗ, Шупашкар — Юрино, Шупашкар — Чулхула, Шупашкар — Сӗнтӗрвӑрри — Свияжск.
Хальхи вӑхӑтра виҫҫӗмӗш карапӑн экипажӗ ҫула тухма хатӗрленет», — тенӗ республикӑн транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министрӗ Владимир Осипов.
Хальлӗхе «Валдай» Хусана ҫӳрет. Пилӗк кунта вӑл 403 пассажира турттарнӑ.
Аса илтерер: карап Шупашкартан 8 сехетре ҫула тухать те Хусана 11 сехете ҫитет, Хусантан 16 сехетре хускалса Шупашкара 19 сехет валли ҫаврӑнса ҫитет.
Сӗнтӗрвӑрринче пурӑнакансене сарӑ нӑрӑ тарӑхтарса ҫитернӗ. Кун пирки «Про Город» хаҫат редакцине Ольга Серебрякова пӗлтернӗ. Вӑл каланӑ тӑрӑх, хула ҫыннисене нӑрӑсем 5 ҫул канлӗ пурӑнма памаҫҫӗ.
«Нӑрӑсем йӑлтах ҫисе яраҫҫӗ: улмуҫҫисене, чие, слива йывӑҫҫисене. Вӗсенчен тухӑҫ илесси ҫук ӗнтӗ. Унччен 10 минутра пӗр нӑрӑ ҫеҫ вӗҫсе иртнӗ тӗк халӗ каҫсерен урама тухма ҫук. Ҫынсем тахҫанах кӑмӑлсӑрланаҫҫӗ, анчах усси ҫук», — пӗлтернӗ хӗрарӑм.
Ольга каланӑ тӑрӑх, нӑрӑсене наркӑмӑш сапса вӗлернин те усси ҫук. Хӑшӗ-пӗри ҫеҫ вилет, теприсем вара пурпӗрех вӗҫеҫҫӗ.
Кӑҫалхи ҫулла пирӗн республикӑран ҫынсене Тутарстана Атӑл тӑрӑх турттарма тытӑнӗҫ. Хусантан Шупашкара шӗветнӗ газпа ҫӳрекен «Чайка» карап ҫӳреме пуҫлӗ. Ӑна Зеленодольскри А.М. Горький ячӗллӗ заводра туса кӑларнӑ. Унта 176 ҫын ларса пыраять. Теплоход ҫӳллӗ мар, ҫавӑнпа вӑл ҫӳллӗ ар кӗперсем айӗпе ҫӑмӑллӑн иртейрет. Асӑннӑ транспорт сехетре 18 километр каять, вӑл 400 километра ҫитме пултарать.
Пирӗн патран Хусана «Валдай» карап хутлӗ.
Асӑннӑ карапсем ҫула май Сӗнтӗрвӑрринче (ӳлӗмрен тата Куславккара) чарӑнӗҫ.
Шупашкартан Чулхулана та карапсем ҫӳретесшӗн.
Сӑр юханшывӗнче пӑр кайма пуҫланӑ. Инкеклӗ лару-тӑру министерстви ӗнер хыпарланӑ тӑрӑх, Улатӑртан пуҫласа Ҫӗмӗрле таран пӑр тапраннӑ.
Етӗрне тӗлӗнче юханшывра хальлӗхе улшӑнусем ҫук. Унта пӑр хулӑнӑшӗ 23-27 сантиметр.
Атӑлта Ҫӗнӗ Шупашкратан Сӗнтӗрвӑрри таран шыв тухнӑ. Шомик, Шупашкар, Куславкка тӗлӗнче хальлӗхе пӑр тӑрать, анчах вӑл кӗҫ-вӗҫ тапранӗ.
Чӑваш Енре «Атӑл» – Сӗнтӗрвӑрри – Октябрьски – Куславкка» автоҫула кӑҫал юсаса пӗтерме палӑртнӑ. Ӑна ҫӗнетес ӗҫе 2020 ҫултах пуҫӑннӑ. Ҫуркунне ҫитсен ҫул-йӗрҫӗсем юсав ӗҫне малалла тӑсӗҫ.
Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи ҫула ҫӗнӗ технологие пӑхӑнса сараҫҫӗ. Кивӗ асфальта ҫул айккине хытарма усӑ курӗҫ. Тротуарсемпе автобус чарӑнӑвӗсене те тума пӑхса хӑварнӑ.
Мӗнпур ӗҫе 2022 ҫулхи чӳк уйӑхӗн вӗҫӗ тӗлне вӗҫлемелле.
Сӑмах май каласан, «Атӑл» – Сӗнтӗрвӑрри – Октябрьски – Куславкка» автоҫула 1970 ҫулта тунӑ. Унта тӗплӗ юсав пӗрре те ирттермен, ҫулӑн хӑш-пӗр лаптӑкне ҫеҫ икӗ хутчен юсанӑ.
Икӗ эрне ытла Николаев урамӗнчи 89 №-лӗ ҫуртра пурӑнакансем ҫивиттисӗр пурӑнаҫҫӗ. Ӑна ҫӗнӗ ҫул уявӗсем умӗн, раштавӑн 25-мӗшӗнче, ҫил вӗҫтерсе кайнӑ. Пӳрт тӑрри ҫуккипе ҫӳлти хутсенче ирӗлекен юра пула шыв анма пуҫланӑ. Ҫивӗч ыйту кӑларса тӑратнӑ ҫуртран «Вести.Чувашия» телеканал репортаж кӑларнӑ.
1983 ҫулта хута янӑ ҫуртри ҫивиттие хӑйсен ирӗкӗпе туни паллӑ пулса тӑнӑ, урӑхла каласан, унӑн хутсем ҫук. Унччен пӳрт тӑрри лаптак пулнӑ, анчах та вӑл пӗрмай шӑтнӑ, шыв янӑ. 2005 ҫулта ҫивиттие юсама йышӑннӑ — ҫурт тӑррине икӗ енлӗ туса лартнӑ.
Халӗ ӗнтӗ икӗ енлӗ ҫурт тӑррин сыхланса юлнӑ пайне илсе пеме шут тытнӑ. Ӑна тунӑ чухне нимӗнле экспертиза та ирттермен, нимӗнле документ та ҫук, ҫавӑнпа ҫуртӑн малтанхи лаптак тӑррине тавӑрма шутланӑ. Анчах ӗҫе ҫуркунне кӑна пуҫӑнма пултараҫҫӗ.
Сӗнтӗрвӑрри хула поселени администрацийӗн пуҫлӑхӗ Вячеслав Сыройкин управляющи компани айӑплӑ пулнине калать. Вӗсем ҫурт тӑррин ҫирӗплӗхне ҫулталӑкра икӗ хутчен тӗрӗслемелле пулнӑ. Ун шучӗпе, инкек курнӑ хваттерсемшӗн управляющи компанин тӳлемелле пулӗ. «Гарант» ТМЯП УК директорӗ Юрий Степанов шучӗпе, инкеклӗ лару-тӑру сиксе тухнине пула ыйтӑва хулапа район администрацийӗнче татса памалли пирки каланӑ.
Пурӑнакан пурнӑҫра этем темшӗн те тарӑхать-пӑшӑрханать. Регион управленийӗн центрӗ республикӑра пурӑнакансем тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенче мӗншӗн пӑшӑрханнине тишкерет, ҫавна шута илсе пырать, евитленисене яваплисем патне ҫитерет.
Пӗтӗмпе 20 пин ытла ыйту-хурав хушшинче хӑйнеевӗрлӗхпе ыттисенчен уйрӑлсарах тӑракан ҫырусем те пулнӑ.
Пӗлтӗрхи ака уйӑхӗнче, ав, Шупашкар ҫынни Ӳнер аллейинче ула кураксем нумай тесе пӑлханса пӗлтернӗ. Канашра ҫав кайӑк Машина тӑвакансен урамӗнче пурӑнакансене канӑҫсӑрлантарнӑ.
Авӑн уйӑхӗнче Йӗпреҫ хӗрарӑмӗ тилӗсем чӑх тытаҫҫӗ тесе хыпарланӑ. Чӳк уйӑхӗнче Сӗнтӗрвӑрри хӗрарӑмӗ вырӑнти парк мина уйне ҫаврӑннӑ тесе пӑшӑрханнӑ. Ӑна ӗне каяшӗ килӗшмен. Каяш спорт тата ача-пӑча лапамӗсенче, тротуар ҫинче те пулнӑ-мӗн.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (25.05.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 758 - 760 мм, 9 - 11 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Михайлов Валерий Юрьевич, РСФСР Аслӑ Канашне суйланнӑ депутат ҫуралнӑ. | ||
| Турхан Энтри, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ вилнӗ. | ||
| Васильева Ольга Леонидовна, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |