Шупашкарти виҫӗ ача Сочири пултаруллӑ ачасен вӗренӳ центрне кайӗ. Вӗсем Джеймс Клерк Максвелл ячӗпе йӗркеленӗ физика олимпиадинче мала тухнӑ.
«Сириус» вӗренӳ программи ака уйӑхӗн 2-26-мӗшӗсенче иртӗ. Унта Шупашкарти 5-мӗш гимназире ӑс пухакан Михаил Муратов, 3-мӗш лицейра вӗренекен Ростислав Сильвестровпа Николай Головин кайӗҫ.
Программӑра – физика енӗпе теори тата сӑнав занятийӗсем, тӗрӗслев тата зачёт ӗҫӗсем, лекцисемпе семинарсем, вӗренӳ, спорт тата культура мероприятийӗсем. Ҫавӑн пекех ачасене Олимп паркне, Хӗрлӗ Уҫланкӑна, Сочири ытти паллӑ вырӑнсене кӑтартӗҫ. Вӗренӳ программине 10-17 ҫулсенчи ачасем лекееҫҫӗ.
Шупашкар каччи, 33 ҫулти Алексей Матвеев, сноубордист пулнӑ. Шел те, унӑн пурнӑҫӗ ытла ир татӑлнӑ.
Алексей Сочире каннӑ. Нарӑс уйӑхӗн 13-мӗшӗнче вӑл сноубордпа ярӑннӑ. Пирӗн ентеш тӑрук ӳкнӗ, пуҫӗ ҫине гематома тухнӑ. Алексее кӑткӑс операци тунӑ. Арҫын комӑра пӗр эрне выртнӑ. Анчах, шел те, вӑл тӑна кӗреймен, нарӑс уйӑхӗн 21-мӗшӗнче унӑн чӗри тапма чарӑннӑ.
«Живая Кубань» тӗнче тетелӗнчи хаҫатра акӑ мӗн ҫырнӑ: тӑванӗсен шухӑшӗпе, Алексей сарӑмсӑр вилмен, ахӑртнех, ӑна такам ҫапса хӑварнӑ. Алексей опытлӑ сноубордист пулнӑ. Ҫитменнине, вӑл ӳкнӗ вырӑн яка пулнӑ, унта ӳксе вилмеллех суранланма та май ҫук имӗш. Ҫавӑнпа тӑванӗсем ҫав кун Роза Хуторта ярӑннӑ ҫынсенчен пулӑшу ыйтаҫҫӗ: тен, Алексей мӗнле ӳкнине кам та пулин курнӑ?
Халӗ Алексей Матвеевӑн ӳтне тӑван тӑрӑха илсе килес ыйтӑва татса параҫҫӗ. Кун валли укҫа та пухаҫҫӗ.
Ӗнерпе паян Сочи хулинче Раҫҫейӗн инвестици форумӗ иртет. Унта Бахрейн патшалӑхӗн пирӗн ҫӗршыври чрезвычайлӑ тата тулли праваллӑ элчи Ахмед Аль-Саати Чӑваш Енпе килӗштерсе ӗҫлес шухӑшлине пӗлтернӗ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-служби паян хыпарланӑ.
«Чӑваш Ен ӳсӗмӗ тата инвестици тӑрӑмӗ пирки нумай илтнӗ. Сирӗнпе килӗштерсе ӗҫлесшӗн», – тенӗ иккен араб ҫынни Михаил Игнатьев Элтеперпе тата ЧР экономика аталанӑвӗн министрӗпе Владимир Аврелькинпа Сочири форумра тӗл пулсан.
Ахмед Аль-Саати Чӑваш Ене килсе курас ӗмӗтлине те пӗлтернӗ.
Бахрейн патшалӑхне Ҫывӑх Хӗвелтухӑҫӑн ахахӗ тесе калаҫҫӗ. Утрав ҫӗршывӗ шутланаканскере 33 утрав кӗрет. Бахрейн патшалӑхӗ — араб ҫӗршывӗсенчен чи пӗчӗкки.
Юлашки вӑхӑтра «Чӑваш бройлерӗ» пирки калаҫаҫҫӗ. Ку ыйтӑва Правительство ҫуртӗнче те сӳтсе явнӑ.
Ҫитес вӑхӑтра предприятире ӗҫлекенсен йышне чакарма палӑртнӑ. Ӗҫсӗр тӑрса юлнисен мӗн тумалла вара? Республикӑра ятарласа комисси йӗркеленӗ. Вӑл предприятирен кӑларса янӑ ҫынсене ӗҫпе тивӗҫтерес енӗпе тӑрӑшӗ.
«Халӗ «Чӑваш бройлерӗнче» оператор тытӑмӗнче, тасатмалли сооруженисенче тӑрӑшакансене хӑварма тӑрӑшатпӑр», — тенӗ ЧР ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов.
Халӗ правительство «Чӑваш бройлерне» ура ҫине тӑма пулӑшакан инвестор шырать. Ку ыйту ЧР Элтеперне Михаил Игнатьева питӗ шухӑшлаттарать. Вӑл ку эрне вӗҫӗнче Сочире иртекен инвестици канашлӑвне кайӗ. Унта РФ ял хуҫалӑх министрӗпе ӗҫлӗ апатланӑва хутшӑнӗ, шӑпах ҫавӑнта «Чӑваш бройлерӗн» ҫивӗч ыйтӑвне ҫӗклеме палӑртнӑ.
Раҫҫейре кӑҫал иртекен тӗнче чемпионачӗ вӑхӑтӗнче Шупашкарта пӗтӗм халӑх пӗлекен футболистсене кураймӑпӑр. Шанни тӳрре тухмарӗ. ФИФА хыпарне тишкернӗ хыҫҫӑн тӗрлӗ ҫӗршыв командисем валли матчсене хатӗрленме тата ҫак тапхӑрта пурӑнма уйӑрнӑ хуласен йышӗнче Шупашкар ҫукки паллӑ пулчӗ.
Аса илтерни вырӑнлӑ, республика тӳри-шари футболистсене тренировкӑсем ирттерме икӗ спорт комплексне сӗннӗччӗ. «Спартакра» футболла вылякансен «Волга Премиум Отель» хӑна ҫуртӗнче выртса тӑмаллаччӗ, «Олимп» стадионра хатӗрленекенсен «ДИС» отельре чарӑнмаллаччӗ. Пӗтӗмпе ФИФА ҫӗршыври 60 спорт комплексне тишкернӗ, вӗсемпе паллашма футболистсен пӗрлештернӗ командисен яваплӑ ҫыннисем ҫула 123 хут тухнӑ. Ҫапла вара 32 базӑна суйласа илнӗ.
Футболистсем чемпионат вӑхӑтӗнче Питӗр, Сочи, Мускав, Хусан, Саранск, Грозный, Тольятти, Геленджик, Краснодар, Воронеж, Анапа, Калуга, Ессентуки хулисенче, Мускав, Чулхула, Калининград, Ленинград облаҫӗсенче тата Тутарстанри Медведково ялӗнче хатӗрленӗҫ тата пурӑнӗҫ.
Кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 9-мӗшӗнчен пуҫласа 15-мӗшӗччен Кӑнтӑр Корейӑри Пхенчхан хулинче хӗллехи Олимп вӑййисем иртмелле. Аса илтерер, унта Чӑваш Енри икӗ спортсмен хутшӑнӗ: Татьяна Акимова биатлонистка тата Лана Прусакова фристайлистка.
Татьяна Акимова нарӑс уйӑхӗн 10-мӗшӗнче хӗрарӑмсен спринтне хутшӑнӗ. Тупӑшу 13 сехет те 15 минутра пуҫланӗ. Биатлонисткӑсен 7,5 километра чупма тивӗ. Пӗрне-пӗри хӑваласа ҫитмелли ӑмӑртӑва хӗрарӑм-биатлонисткӑсем нарӑсӑн 12-мӗшӗнче тухӗҫ, уйрӑм тупӑшӑва — нарӑсӑн 14-мӗшӗнче, масс-старта — нарӑсӑн 17-мӗшӗнче.
Слоуп-стайл ӑмӑртӑвӗ нарӑсӑн 17-мӗшӗнче иртӗ. Унта Лана Прусакова хутшӑнӗ.
Хӗллехи Олимпиадӑна чӑваш спортсменӗсем 42 ҫул хутшӑнман. 2014 ҫулта Сочире иртнӗ вӑййа Елена Муратова могулистка ҫеҫ ҫӗршывӑн пӗрлештернӗ командипе кайнӑччӗ.
Раштав уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Сочире «Роза Хутор» курортра Пӗтӗм Раҫҫейри «Юрататӑп эп сана, Раҫҫей!» юрӑ-кӗвӗ фестивалӗн пӗтӗмлетӳ тапхӑрӗ иртнӗ. Чӑваш Енри ҫамрӑк юрӑҫ унта призерсен йышне кӗнӗ.
Фестивальте тӗрлӗ регионти 12 юрӑҫ тупӑшнӑ. Пӗрисем соло юрланӑ, теприсем сцена ҫине ушкӑнпа тухнӑ. Кӑҫал фестивальте 18-30 ҫулсенчи ҫамрӑксем кӑна мар, шкул ачисем те тупӑшнӑ.
Ҫӗмӗрле хулинче пурӑнакан 12 ҫулти Ульяна Андреева 8-13 ҫулсенчисен ушкӑнӗнче палӑрнӑ. Вӑл студире хӑйӗн юррине ҫыртармашкӑн сертификат тата уйлӑхра канма путевкӑна тивӗҫнӗ. Кунсӑр пуҫне вӑл «Классное радиора» ротацие хутшӑнӗ.
И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче курав уҫӑлнӑ. Йӗркелӳҫӗсем ӑна аслӑ шкул вӗренекенӗсем Сочире юпа уйӑхӗн 14-22-мӗшӗсенче иртнӗ Пӗтӗм тӗнчери ҫамрӑксемпе студентсен фестивальне хутшӑннине халалланӑ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Вӗрентӳ министерстви хыпарлать.
«И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗ те Сочири фестивале хутшӑннӑ» ятпа йӗркеленӗ курава ӗнер, чӳк уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, тӗп корпус фойинче уҫнӑ. Савӑнӑҫлӑ самантра Университет историйӗн музейӗн директорӗ Ольга Галошева, Андрей Александров ректор, фестивале хутшӑннӑ Екатерина Коршунова, Никита Иванов, Екатерина Чапурина, Полина Федорова тата Ирина Иванова волонтер тухса калаҫнӑ.
Палӑртса хӑварар: куравра ҫамрӑксем Сочирен илсе килнӗ сувенир продукцийӗпе, паллӑсемпе, ытти атрибутикӑпа, ҫавӑн пекех унта тунӑ сӑн ӳкерчӗксемпе паллашма пулать.
Сочире иртекен ҫамрӑксемпе студентсен Пӗтӗм тӗнчери фестивальне Чӑваш Енри 18-35 ҫулсенчи 125 ҫамрӑк кайнӑ. Яш-хӗр кӑнтӑр енне вӗҫиччен вӗсемпе ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев тӗл пулнӑ.
Михаил Васильевич вӗсене конкурс витӗр тухнӑ ятпа саламланӑ. Сочие ӗҫлекен ҫамрӑксем, студентсем, студент организацийӗсен элчисем кайнӑ. ЧР вӗренӳ министрӗн ҫумӗн Сергей Кудряшовӑн шухӑшӗпе, вӗсем фестивальте Чӑваш Ен чысне тивӗҫлипе хӳтӗлӗҫ.
Кӑҫалхипе 19-мӗш хут иртекен фестиваль юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче уҫӑлӗ. Раҫҫейре вӑл 3-мӗш хутчен йӗркеленӗ. Чӑваш Ен ҫамрӑкӗсем тӗрлӗ лапамра хӑйсен проекчӗсемпе паллаштарӗҫ.
Студентсем вара Элтепере тав тунӑ. Чӑваш студенчӗсем Сочие хаваслӑ кӑмӑлпа, тапса тӑракан вӑй-халпа кайнӑ.
Кӗҫех Чӑваш наци конгресӗн Аслӑ пухӑвӗ иртмелле. Кӑҫал ӑна йӗркеленӗренпе 25 ҫул ҫитет те ҫак чаплӑ уява ирттерме тӗплӗн хатӗрленеҫҫӗ. Хӗрӳленсе ӗҫлеҫҫӗ.
Аслӑ пухура ЧНК Президентне суйламалла. 28-мӗшччен вӑхӑт нумаях юлмарӗ пулин те мӗнле кандидатсем пурри пирки халӗ те паллӑ мар-ха. Те Угасловах хӑвараҫҫӗ, те Валерий Клементьева пӗр картлашка ҫӳлерех хӑпарма сӗнӗҫ. Паллӑ мар. Мӗнех, ку вӑл вӗсен шалти ӗҫӗ. Ахаль халӑхран тахҫанах ыйтма пӑрахнӑ та, хура халӑха ку ыйту пӑшӑрхантармасть. Апла-и, капла-и, «Кама лартаҫҫӗ-ши?» — текен ыйтӑва халиччен никамран та илтменччӗ-ха. Пуриншӗн те «ик айкки те тӑвайкки».
Ку сӑмаха ма пуҫартӑм-ха? Раҫҫей шайӗнче пӗр хыпар ҫӳрет. Кремль, имӗш, кӗпернаттӑрсен пуканне йышӑнма пултаракансен йышне хатӗрлет. Космонавтсене хатӗрленӗ пекех вӗсене вӗрентеҫҫӗ: ятарласа Сочире пухнӑ, ӑслӑ-тӑнлӑ ҫынсем лекцисем вуласа панӑ. Вӑл ҫеҫ те мар, пулас кӗпернаттӑрсене ҫичӗ метр ҫӳллӗшӗнчен шыва та сиктернӗ.
Шухӑшларӑм та... Тен, пирӗн те ЧНК Президенчӗ пулас кандидатсене ҫапла хатӗрлемелле?
+7.3 °C