Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Александр Андреев Фейсбукра Улатӑрта нумай ачаллӑ ҫемьесене кӳрентернӗ фактпа паллаштарнӑ.
Улатӑр хула администрацийӗ виҫӗ ачаллисене нумай ачаллисен йышне кӗртмен, ҫавна май вӗсене шкулта апатланма 50 процентлӑ ҫӑмӑллӑх паман иккен.
Йӳнӗпе апатлантармалли йӗрке пулнӑ-ха унта, анчах татӑ е унран ытларах ачаллисене ҫеҫ шута илнӗ.
Депутат виҫӗ ачаллисене хӳтӗлеме ыйтса прокуратурӑна ҫыру ҫырнӑ. Унта вӑл вырӑнтисен йышӑнӑвӗ республика тата федераци саккунӗсемпе килӗшсе тӑнипе тӑманнине тӗрӗслеме ыйтнӑ. Чӑваш Енӗн прокурорӗн ҫумӗ Александр Григорьев хуравланинче Улатӑр хула администрацийӗ саккуна пӑснине палӑртни сисӗнет.
Шупашкарта мазут, бензин юхтаракансене тупса палӑртнӑ.
Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, тӗрӗслеве хулари Калинин район прокуратури ирттернӗ.
Пакунлисем Якимов ҫырмине шывпа пӗрле нефть продукчӗсем юхнине асӑрханӑ. Нефть тата газ продукчӗсем сутакан предприяти ҫавӑн пек ӗҫленӗ иккен.
Тӑпрана бензинпа тата мазутпа сиенлетнисен халӗ кӑлтӑка пӗтермелле. Капла тума прокуратура суд урлах хистенӗ. Надзор органӗн тавӑҫне Ленин район судӗнче пӑхса тухса суту-илӳ предприятине ҫеҫ мар, Шупашкар хула администрацине те тасамарлӑха пӗтерттермелле хушу кӑларнӑ.
Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-службинче каланӑ тӑрӑх, Ленин район сучӗн йышӑнӑвӗ хальлӗхе саккунлӑ вӑя кӗреймен-ха.
Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫре нумай хваттерлӗ ҫуртсем хӑпартакан «Артек» организацие прокуратура ҫине тӑнипе штрафланӑ.
Чӑваш Ен прокуратурин пресс-служби паян пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ организаци район администрацийӗн ун чухнехи пуҫлӑхне Георгий Егорова 330 пин тенкӗ укҫа панӑ иккен. Ҫакӑ 2013 ҫулхи раштав уйӑхӗнче пулнӑ. Кӗмӗле вӑл нумай хваттерлӗ ҫурт хӑпартма уйӑрса паракан ҫӗр хуҫине палӑртмалли конкурсра ҫӗнтерессишӗн тӳленӗ имӗш.
Киревсӗр тӗллевпе укҫа панӑшӑн район прокурорӗ РФ Административлӑ право кодексӗн статйипе килӗшӳллӗн «Артек» тӗлӗшпе ӗҫ пуҫарнӑ. Ҫакна судра пӑхса тухнӑ хыҫҫӑн ӑна 500 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ.
Аса илтерер, 2017 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 30-мӗшӗнче суд Георгий Егоров айӑплӑ тесе йышӑннӑччӗ. Ӑна тӗрмене хупмасӑр 4 ҫуллӑха айӑпланӑччӗ, 40 пин тенкӗ штраф тӳлеттернӗччӗ. Кунсӑр пуҫне унӑн патшалӑх влаҫӗн тата вырӑнти хӑйтытӑмлӑхӑн органӗсенче 2 ҫул ӗҫлеме юрамӗ.
Патӑрьел районӗн прокуратури тӗнче тетелне мониторинг тунӑ чухне сиенлӗ сайт тупнӑ. ЧР прокуратурин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав сайтра вӗренӳ учрежденийӗн педагогне вӗлермелли 17 мел пирки ҫырса кӑтартнӑ.
Ҫак хӑрушӑ информаципе тӗнче тетелне кӗнӗ нумай ҫын паллашма пултарнӑ. Ҫав шутра – 18 ҫул тултарман ачасем те. Мӗншӗн тесен сайта кӗмешкӗн регистраци те, пароль те ыйтман.
Патӑрьел районӗн прокурорӗ сайта хупма ыйтса суда тавӑҫ тӑратнӑ. Суд материалсене пӑхса тухнӑ хыҫҫӑн прокурорпа килӗшнӗ, сайтра вырнаҫтарнӑ информаци Раҫҫейре сарма юрӑхсӑр тесе палӑртнӑ.
Паянтан Шупашкарти мӗнпур пысӑк суту-илӳ тата кану центрӗсене тӗрӗслеме тытӑнӗҫ. Ҫапла тума Раҫҫейӗн Тӗп прокуратури ҫӗршывӑн мӗнпур регионӗнчи ҫак органсене хушнӑ. Пирӗн республикӑра ку ӗҫе паян пуҫӑннӑ. Тӗплӗ тӗрӗслев ака уйӑхӗн 10-мӗшӗ тӗлне вӗҫленмелле.
Эпир пӗлнӗ тӑрӑх, тӗрӗслеве прокуратура кӑна мар, пушар хуралӗн ӗҫченӗсем те хутшӑнӗҫ. Кун пирки, сӑмах май, Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Надзор органӗнче ӗнентернӗ тӑрӑх, хӑрушсӑрлӑх йӗркине епле пӑхӑннине хут ҫине хитре ҫырса хунипе ҫырлахмӗҫ. Специалистсем вырӑна тухса кирлӗ оборудование, алӑксене, пӗлтерӗшлӗ ытти саманта хӑйсен вичкӗн куҫӗпе пӑхса хаклӗҫ.
Аса илтерер, Кемӗрти суту-илӳ центрӗнчи пушарта вилнӗ вун-вун ҫынна асӑнса пирӗн ҫӗршывра паян — хурлану кунӗ. Чӑваш халӑх сайчӗ те ҫавна май хура тата шурӑ тӗслине эсир асӑрхарӑр ӗнтӗ, ун пирки ӗнерех систернӗччӗ.
Чӑваш Енӗн прокуратури шалу вӑхӑтра тӳлемен тӗслӗхсемпе пӗлтӗр пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫсене тишкернӗ. Судсем пурӗ 15 ӗҫ пӑхса тухнӑ май ҫынсене 4 миллиона яхӑн тенкӗ тӳлесе татнӑ.
Шалупа татӑлма васкаман пуҫлӑхсене Раҫҫей Федерацийӗн Пуҫиле кодексӗн 145-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе айӑплама юрать. Пӗлтӗр ун йышши ӗҫсене 15 хутчен пуҫарнине маларах палӑртрӑмӑр ӗнтӗ. Айӑплӑ пуҫлӑхсем хӑйсене тӗрлӗрен тытаҫҫӗ. Вӗсенчен пӗри чунтан ӳкӗннине ӗнентерме тытӑннӑ. Пӗрремӗш инстанцири суд ӑна шелленӗ-ши — пуҫиле ӗҫе чарса лартма йышӑннӑ. Анчах прокуратура тӳрен ҫак йышӑнӑвӗпе килӗшмесӗр апелляци ҫӑхавӗ ҫырнӑ. Ҫапла вара пуҫиле ӗҫе ҫӗнӗрен пуҫарнӑ. Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗ айӑплӑ пуҫлӑха судпа явап тыттарса штрафлама йышӑннӑ.
Канаш хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ пулса ӗҫленӗ арҫын суя дипломпа ҫӳренӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ҫавна май ун тӗлӗшпе Раҫҫей Федерацийӗн Следстви комитечӗн тӗпчевҫисем РФ Пуҫиле кодексӗн 327-мӗш статйин 3-мӗш пайӗпе ӗҫ пуҫарнӑ.
Тӗпчевҫӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, ҫав ҫын 2017 ҫулхи ака уйӑхӗнче хула администрацине муниципалитет служащийӗ пулса вырнаҫнӑ чухне суя диплом илсе пынӑ. Кайран вӑл ҫав хута хула администраицйӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ пулса вырнаҫнӑ чух та усӑ курнӑ имӗш. Дипломра кӑтартнӑ аслӑ вӗренӳ заведенийӗнче хӑй вӗренмен те иккен. Ҫакна Канашри районсем хушшинчи прокуратура тӗрӗслевӗ вӑхӑтӗнче палӑртнӑ. Суя дипломлӑ специалиста кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗнче ӗҫрен кӑларнӑ.
Ҫак пӑтӑрмахлӑ ӗҫе халӗ РФ Следстви комитечӗн республикӑри управленийӗн тӗпчевҫисем малалла тӗрӗслеҫҫӗ.
Ыран, пуш уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, Чӑваш халӑх сайчӗ хальхи пек тӗрлӗ тӗслӗ пулмӗ. Кемӗрти суту-илӳ центрӗнче пысӑк инкекре шар курнисене асра тытнине, вӗсемпе пӗрле хурланнине пӗлтерсе сайт хурапа шурӑ тӗс ҫине куҫӗ. Турра шӗкӗр (усаллинчен ыр хӑватсем хӑтарччӑр), яланлӑха мар. Пӗр кунлӑха.
Ыран пирӗн ҫӗршывӗпех Хурлӑх кунӗ тесе йышӑннӑ. Кун пирки Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин ятарлӑ хушу кӑларнӑ. Вӑл хӑй те Кемӗрте пулнӑччӗ.
Сӑмах май, унта ҫынсем митинга тухнӑ. Пухӑннисем ҫӑлавҫӑсен ӗҫӗпе кӑмӑлсӑрланса калаҫнӑ. Ҫӗршыв пуҫлӑхӗ яваплисене тупмаллине, право енчен хак памаллине хытарса каланине федераци телеканалӗсем ирех пӗлтерчӗҫ-ха.
Ҫӗршыв прокуратури регионсенчи суту-илӳ центрӗсенче тӗрӗслев ирттерме хушнӑ.
Чӑваш Енӗн Аслӑ судӗнче республикӑн ҫут ҫанталӑк тата экологи министрӗ пулнӑ ҫынпа ҫыхӑннӑ апелляци ҫӑхавне пӑхса тухнӑ.
Шупашкарти Ленин район сучӗ Чӑваш Енӗн ҫут ҫанталӑк тата экологи министрӗ пулнӑ 58 ҫулти ҫынна вӑрман каснӑшӑн айӑплама йышӑннӑ. Приговорта палӑртнӑ тӑрӑх, тӳре-шара ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса пысӑк тӑкак кӳнӗ. Анчах экс-министр 2015 ҫулта РФ Президенчӗ Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 70 ҫул ҫитнине халалласа йышӑннӑ амнистие лекнӗ, яваплӑхран пӑрӑннӑ.
2010 ҫулта вӑрман кастарнине пула патшалӑха 121 миллион тенкӗлӗх шар кӑтартнӑ имӗш. Ленин район сучӗ прокурорӑн гражданла тавӑҫне тивӗҫтермен иккен. Ҫавна май прокурор Чӑваш Енӗн Аслӑ судне апелляци тавӑҫӗпе ҫитнӗ. Унтисем экс-министра тӑкака саплаштармалла йышӑну кӑларнӑ.
Кемӗрти «Зимняя вишня» (чӑв. «Хӗллехи чие») суту-илӳ центрӗнчи хӑрушӑ инкек хыҫҫӑн Шупашкарти хастарсем пӗтӗм суту-илӳ центрне тӗрӗслеме шутланӑ. Чӑннипе, вӗсем хулари пӗр суту-илӳ центрӗнче пушар хӑрушсӑрлӑхӗн йӗркине сӗмсӗррӗн пӑснине пӗлтӗрех тупса палӑртнӑ. Хастарсем каллех унта ҫитме палӑртнӑччӗ. Лавккан иккӗмӗш хутӗнче пиротехника сутаҫҫӗ. «Уҫӑ право» проект юрисчӗ каланӑ тӑрӑх, унти урайне ковролин сарнӑ. Вӑл вара хӑвӑрт ҫунать.
Ҫитменнине хастарсем суту-илӳ центрӗнче эвакуаци планне тупайман. Кунсӑр пуҫне те йӗркене пӑснӑ тӗслӗх пайтах. Ҫаксем пирки вӗсем Вышкайсӑр лару-тӑру министерствине пӗлтӗрех пӗлтернӗ. Анчах, хӑйсем каланӑ тӑрӑх, ведомство хӑнк та туман.
Кемӗрти инкек хыҫҫӑн хастарсем Шупашкарти мӗнпур суту-илӳ центрӗнче пушар хӑрушсӑрлӑхне тӗрӗслӗҫ тата ҫынсене эвакуацилес тытӑм мӗнле ӗҫленине пахалӗҫ. Хастарсем рейда МЧС, прокуратура, йӗрке хуралӗн ӗҫченӗсене чӗнмӗҫ. Кун хыҫҫӑн вӗсем тӗрӗслев органӗсене ҫитменлӗхсене пӗтерме ыйтса ҫырӗҫ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (12.04.2025 21:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 747 - 749 мм, 0 - 2 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Козлов Михаил Алексеевич, чӑваш ҫыравҫи, профессор ҫуралнӑ. | ||
| Немцев Геннадий Александрович, инженер, техника ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, профессор ҫуралнӑ. | ||
| Сӗнтӗрвӑрринчи историпе таврапӗлӳ музейне уҫнӑ. | ||
| Шупашкарта СССРӑн пӗрремӗш космонавтӑн Юрий Гагаринӑн палӑкне уҫнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |