Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗсен пысӑк йышӗ этем правине унччен юстици министрӗ пулнӑ Надежда Прокопьевана хӳтӗлеттересшӗн. Маларах министр пулнӑ ҫын юлашки вӑхӑтра республикӑн Патшалӑх Канашӗн Аппарачӗн Ертӳҫинче тӑрӑшать.
Этем правине хӳтӗлеме ӗнерхи министрсӑр пуҫне Эдурад Васильев, Виктор Ильин та ӑнтӑлнӑ. Сӑмах май, Виктор Ильин — Надежда Прокопьеван унчченхи упӑшки иккен. Депутатсем вӑрттӑн сасӑласа чылайӑшӗ Надежда Прокопьевашан пулнине палӑртнӑ. Ку кандидатурӑна этем правине хӳтӗлекен ҫӗршыври уполномоченнӑй пӑхса тухӗ.
Аса илтерер, республикӑра пурӑнакансене Чӑваш Енри ҪҪХПИ управленийӗн пуҫлӑхӗ пулнӑ Владимир Ежеев та хӳтӗлес тенӗччӗ. Омбудсмен кандидатурине Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн ҫу уйӑхӗн 12-мӗшӗнчи сессийӗнче пӑхса тухнӑччӗ. Владимир Ежеев ЧР Патшалӑх Канашӗн ҫӗртме уйӑхӗнчи сессире хӑйӗн унчченхи заявленине илессине пӗлтернӗ, депутатсем унӑн ыйтӑвне тивӗҫтернӗччӗ. Теприсем пӑшӑлтатнӑ тӑрӑх, Ежеев кандидатурине Мускавра ырламан имӗш.
Шупашкарти травматалоги, ортопеди тата эндопротезировани центрӗнче экзоскелета тӗрӗслеҫҫӗ. Вӑл кӳмере ларакан сусӑрсене ура ҫине тӑма пулӑшать.
Кунашкал аппарата Шупашкарсӑр пуҫне Раҫҫейри темиҫе хулара – Мускавра тата Екатеринбургра – тӗрӗслеҫҫӗ. Ӑна Сколковӑри ӑсчахсем шухӑшласа кӑларнӑ.
Экзоскелет медицина реабилтацийӗ тата социаллӑ адаптаци валли кирлӗ. Пациентсем сывлӑхне лайӑх енне улӑштарма май туса панӑшӑн питӗ савӑнаҫҫӗ. Малтан вӗсем бруссем ҫине тренировка ирттереҫҫӗ, унтан костыльпе утма хӑнӑхаҫҫӗ.
«Мускав—Хусан» пысӑк хӑвартлӑхлӑ магистрале ҫитес ҫул тума пуҫласшӑн.
Халӗ Мускавран Чулхулана ҫити магистраль проектне ырланӑ иккен. Пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗнче Раҫҫей Правительстви магистраль проектне юсама тавӑрса панине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. РФ Правительстви проекта ҫӗнӗрен тишкерме ыйтнине экспертсем патшалӑх хӑй хывакан укҫа сая ан кайтӑр тенипе сӑлтавланӑччӗ. Кӑҫал ҫул проектне туса пӗтермелле.
«Мускав–Хусан» пысӑк хӑвӑртлӑхлӑ магистрале тума пуҫлассине «Территория смыслов на Клязьме» Пӗтӗм ҫӗршыври форумра Раҫҫейӗн чукун ҫулӗсен вице-президенчӗ Александр Мишарин ҫамрӑксен ыйтӑвне хуравланӑ май каланӑ.
«Мускав—Хусан» магистраль 770 км тӑршшӗ пулӗ. Ӑна икӗ тапхӑрпа тума палӑртнӑ: «Мускав—Чулхула» тата «Чулхула—Хусан». Проект хакӗ — 1,2 трлн тенкӗ, ҫав шутран 613,5 млрд тенки пӗрремӗш тапхӑрта инфраструктура тума кайӗ, 501,4 миллиарчӗ — иккӗмӗшне валли.
«Культура России 2012-2018» (чӑв. Раҫҫей культури 2012–2018) федераци программинче Чӑваш Ене уйӑрма малтанласа палӑртнӑ укҫана касса илнӗ. Федералсем «кӗмӗл» хӗснӗрен Чӑваш патшалӑх филармонийӗ уйрӑмах шар курать.
«Правда ПФО» интернет-хаҫат ҫырнӑ тӑрӑх, укҫана катни республикӑн Культура, наци ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗсен министерствин ертӳҫи Константин Яковлев ӗҫлесе ҫитерейменнипе ҫыхӑннӑ.
Мускавран пӗлтӗрех 150 миллион тенкӗ илес шанчӑк пулнӑ. Анчах культурӑшӑн яваплӑ ведомство кирлӗ хутсене вӑхӑтра хатӗрлейменнипе юсав проектне тивӗҫлӗ органсемпе ҫураҫтарайман. Ӗҫе кӑҫал ҫеҫ, 10 уйӑх иртсен, вӗҫленӗ. Анчах кая юлнине кура укҫа уйӑрас ыйту патне федералсем каярах таврӑнма шантараҫҫӗ-мӗн. Ку сӑмах тӳрре килесси пирки теприсем иккӗленеҫҫӗ.
Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Мускавра тӗрлӗ ҫӗре ҫӳрекен 265 автобуса тытса чарнӑ. Вӗсем тормоз тата руль тытӑмӗ юсавсӑррине пула кӑлтӑклӑ пулнӑ. Тытса чарнӑ автобуссем хушшинче Мускавран Шупашкара ҫӳрекеннисем те пулнӑ.
Тормоз тата руль тытӑмӗ юсавсӑр транспорта ятарлӑ стоянкӑна кайса лартнӑ. Йӗркесӗр транспорт пассажирсене вӑрттӑн, саккунлӑ мар майпа турттаракансен пулни паллӑ.
Пассажирсене турттаракансем тенӗрен ҫакна аса илтерер. Ҫак уйӑхӑн пуҫламӑшӗнче Чӑваш халӑх сайчӗ Чӑвашавтотранс ӗҫченӗсем ҫу уйӑхӗнчи ӗҫ укҫине илнине, анчах ҫӗртме уйӑхӗнчине унта тӳлеменнине пӗлтернӗччӗ. Ҫӗртме уйӑхӗнче Чӑвашавтотранс предприятире шалӑвӑн пӗр пайне ҫеҫ панӑ: 20 миллион тенкӗрен 12-шне.
«Кунта ҫур Чӑваш Ен пуҫтарӑнать», — ҫапла ҫавӑрттарса хучӗ Мускавра ӳт сутса пурӑнакан хӗрарӑмсенчен пӗри оперативниксене. Кӑларӑма ТВЦ телеканалпа кӑтартнӑ.
Телеертӳҫӗ каланӑ тӑрӑх, хайсен ӳтне сутакансем хушшинче тӗрлӗ хаклисем тата темли те пулнӑ. Арҫынпа хӗрарӑм хутшӑнӑвӗсем йӑлӑхтарса ҫитернисем те хӑйсем валли чун киленӗҫне унта тупма пултарнӑ.
Шалти ӗҫсен министерствин Кӑнтӑр-Хӗвеланӑҫ автономи округӗнчи управленийӗн ӗҫченӗсем Кузьминка, Люблино, Рязань проспектӗнчи ҫӗр хута ҫул хӗррине тухса тӑнӑ кӗске аркӑллӑ хӗрарӑмсене тытса чарнӑ. Право хуралҫисен аллине 18-ӑн ҫакланнӑ. Вӗсен ҫулӗ — 24-ран пуҫласа 41-ччен.
Телесюжетран хӗрарӑмсенчен пӗри унччен те йӗрке хуралҫисен аллине ҫакланни палӑрать. Анчах вӑл ҫакна йышӑнасшӑн мар, ун ячӗпе урӑххисем усӑ курма пултарнӑ тенине ӗнентересшӗн. «Кунта ҫур Чӑваш Ен пуҫтарӑнать», — тесе каланӑ май ыттисем ун ячӗпе витӗнме пултарнӑ тесшӗн пулчӗ.
Мускавра Чӑваш Енре ҫуралнӑ ҫамрӑк хӗрарӑм хӑрушла вилӗмпе пурнӑҫпа сывпуллашнӑ. 30 ҫултискере чӗрӗллех чӗртсе ҫунтарнӑ.
Ку пӑтӑрмах утӑ уйӑхӗн 10-мӗшӗнче пулнӑ. Хӗрарӑма Ленинград проспектӗнчен пульницӑна илсе ҫитернӗ. «Москва» хула хыпарӗсен агентствин порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫамрӑкскер эрех-сӑрапа айкашнӑ. Ку инкек юлташӗсемпе пӗрле эрех ӗҫнӗ чухне пулнӑ. Тахӑш самантра пирӗн ентеш хальлӗхе палӑртман сӑлтава пула ҫунма тытӑннӑ. Вӑл утӑ уйӑхӗн 23-мӗшӗнче пульницӑра вилнӗ.
Пӗлӗшӗсем каланӑ тӑрӑх, вӑл пирус чӗртме тӑнӑ та ҫӳҫне тивертнӗ. Анчах полици пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Пакунлисен шухӑшӗпе, хӗрарӑма бензин сапса чӗртсе янӑ. Ҫав ҫынна халӗ шыраҫҫӗ.
Сӗнтӗрвӑрри районӗнче пурӑнакан Александр Леонидович Борисов шапаша кайнӑ та киле таврӑнман. ЧР ШӖМӗ ӑна шырама тытӑннӑ.
36 ҫулти арҫын Мускава шапаша тухса кайнӑ та ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен тӑванӗсемпе ҫыхӑнӑва тухма пӑрахнӑ. Ҫӗршывӑн тӗп хулине кайнӑ чухне вӑл тӗттӗм кӑвак тӗслӗ куртка, ҫавӑн тӗслех джинс шӑлавар, хура пушмак тӑхӑннӑ пулнӑ. Хӑйӗнпе пӗрле кустармалли хура сумка пулнӑ.
Александр Борисов 35 ҫулти пек курӑнать, 180 сантиметр ҫӳллӗш, куҫӗ ҫутӑ кӑвак.
Александр Борисов ӑҫтине пӗлетӗр тӗк пӗр тӑхтамасӑр дежурнӑй чаҫе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ: 8-(83542) 2-10-02. Е 102 ҫавӑрттармалла.
Чӑваш Енре шкул пӗтернӗ яш-хӗрӗмпе хӗр-упраҫ хамӑр республикӑри аслӑ шкулсене суйласшӑнах мар. Вӗсенчен пӗр пайӗ ют регионсенчи вӗренӳ заведенийӗсене кӗме, урӑх хулана талпӑнать.
Абитуриентсем юта ӑнтӑлнине Экономикӑн аслӑ шкулӗн ӑсчахӗсем асӑрханӑ. Чӑваш Енсӗр пуҫне ҫакӑн пек кӑткӑс лару-тӑру тата тепӗр тӑватӑ регионта — Псков, Улатимӗр, Тверь, Вологда облаҫӗсенче — сисӗнет.
Экономикӑн аслӑ шкулӗн ӑсчахӗсем эпир маларах асӑннӑ федерацин пилӗк субъектӗнче ҫамрӑксем хӑйсем патӗнчи аслӑ шкулсенче вӗренесшӗнех маррине ҫеҫ мар, тӑван тӑрӑхра ӗҫлесшӗнех маррине те палӑртнӑ.
Аслӑ шкул пӗтернӗ хыҫҫӑн Тутарстанра, Мускавра тата Мускав облаҫӗнче, Питӗрпе Ленинград облаҫӗнче, Орлов облаҫӗнче ӗҫлеме яш-кӗрӗмпе хӗр-упраҫ хирӗҫ мар, вӗсенче кӑмӑлтан юлаҫҫӗ.
Чӑваш Енри арҫынна Малайзирен тытса килнӗ. Ҫав этеме Интерпол урлӑ тӗнчипех шыранӑ. Вӗсен куҫӗ тӗлне вӑл ултава пула ҫакланнӑ.
Ҫамрӑк арҫын тӗрлӗ кредит организацийӗнчен кивҫен илсе тултарнӑ. Парӑма хӑй татма шухӑшламан та тесе тӗшмӗртеҫҫӗ йӗрке хуралҫисем.
Кредита арҫын суя хутсемпе усӑ курса илнӗ, вӗсене хӑй хатӗрленӗ пулать. 2012 ҫулхи ҫурла уйӑхӗнчен пуҫласа 2013 ҫулхи пуш уйӑхӗччен вӑл суя документсемпе темиҫе банкран кивҫен илнӗ. Кайран вӑл чикӗ леш енне тухсӑ тарнӑ. 28 ҫулти Артем Исаева Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерстви шыраттарнӑ. Ӑна утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Малайзирен Мускава тытса килнӗ. Таркӑнти ҫамрӑк арҫын шӑпине Чӑваш Енри йӗрке хуралҫисемпе суд ҫывӑх вӑхӑтра татса парӗҫ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (10.05.2025 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 749 - 751 мм, 6 - 8 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Мӗтри Ваҫлейӗ, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Кӗҫтӳк Кольцов, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
| Куснар-Иванов Станислав Александрович, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
| Якимов Сергей Александрович, агроном, Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ агрономӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |