Патӑрьел тӑрӑхӗнче ҫак кунсенче Пӗтӗм тӗнчери Кокель пленэрӗ иртет. Вӑл утӑ уйӑхӗн 4-мӗшӗнче уҫӑлнӑ, ыран вӗҫленӗ.
Пленэра Чӑваш Енри ҫеҫ мар, ҫӗршывӑн тӗрлӗ регионӗнчи (Мордва, Тутарстан, Пушкӑртстан, Мари Эл республикисенчи, Мускаври тата Хабаровск тӑрӑхӗнчи, Беларуҫри художниксем килсе ҫитнӗ. Вӗсем Турхан тӑрӑхӗнчи илеме хут ҫине куҫараҫҫӗ.
Кун пек пленэр 17-мӗш хут иртет. Турхан ялӗ — чӑвашсен профессиле сӑнарлӑ ӳнерне пуҫарса яракан Алексей Кокелӗн тӑван ялӗ.
Чӑваш Енре пурӑнакан Шишовсен ҫемйине ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин Мускава пырса курма чӗннӗ.
«Ашшӗ-амӑшӗн мухтавӗ» тата «Мухтавлӑ амӑшӗ» орденсемпе чысланисене Мускава пырса курма ҫӗршыв ертӳҫи ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче иртнӗ онлайн-тӗлпулу вӑхӑтӗнче йыхравланӑ. Ҫавсен йышӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти 9 ачаллӑ Шишовсем те пулнӑ.
Ачасен амӑшӗ Ольга Шишова «ФедералПресс» корреспондентне тӗлпулу питех те ӑшшӑн ирсте кайнине пӗлтернӗ май пӗчӗк ачасем валли те, аслисемшӗн те кӑсӑкли нумай пулнине палӑртса хӑварнӑ. Хӗрарӑма Мускав хӑйӗн чиркӗвӗсемпе килӗшнӗ иккен. Эрне хушшинче ҫемье тӗрлӗ экскурсире пулса курнӑ.
Президент валли ҫемье тӑмран кӗнеке евӗр япала хатӗрлесе илсе кайнӑ. Ун ҫине тарӑн та ҫирӗп тымарлӑ, йӗкелсемлӗ, нумай туратлӑ юмана ӳкерсе хунӑ. Ҫийӗнчен тата Владимир Путин калашле, «Раҫҫей — пысӑк ҫемье», — тесе ҫырса хунӑ.
Паян, утӑ уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче черетлӗ сезон хупӑнӗ. Ӑна культура учрежденийӗ Михаил Лермонтовӑн «Мцыри» романтикӑлла поэми тӑрӑх лартнӑ спектакльпе вӗҫлеме йышӑннӑ.
Асӑннӑ ӗҫе театр «Культура малой Родины» (чӑв. Пӗчӗк тӑван ҫӗршывӑн культури) федераци программипе килӗшӳллӗн хатӗрленӗ. Режиссёрӗ – Калмӑк Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ тата Калмӑк Республикин халӑх артисчӗ Сергей Бурлаченко. Ӗҫӗн исценировкине Элистари ҫав ӑста хатӗрленӗ. Художникӗ – Питӗрти Мария Шуплецова. Пластика енӗпе режиссёр – Мускавра ӗҫлесе пурӑнакан ӑста, Бурят Республикин тата Тыва Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Менгилен Сат. Ҫутӑ режиссёрӗ – Питӗрти Михаил Добрышин.
Мцыри ролӗнче – Николай Миронов, Старец – Сергей Никитин,
Дзанни, манахсем, каччӑсем – Никита Бондаренко, Александр Захаров, Никита Чукмарев, хӗрсем – Надежда Полячихина, Екатерина Чекушкина, Мария Благушина.
Ҫурла уйӑхӗн 10-17-мӗшӗсенче Шупашкарта кӑҫӑл та сӑра фестивалӗ иртӗ. «Зелёное золото России» (чӑв. Раҫҫейӗн симӗҫ ылтӑнӗ)) пӗтӗм Раҫҫейри фествиале Шупашкарти юханшыв порчӗ патӗнче йӗркелӗҫ.
Мероприяти программи икӗ пайран тӑрӗ. Ӗҫлӗ пай ҫавра сӗтелсенчен, экскурсисенчен тӑрӗ. Куракансем валли йӗркеленӗ пай заовдсен продукцийӗпе, шеф-поварсен тутлӑ апат-ҫимӗҫӗпе фермерсен таварӗпе хӑналанма май парӗ. Фестивале Ярославль, Чулхула, Мускав тата Питӗр хулисенчи коллективсем те килӗҫ. Ҫав шутра «Отпетые мошенники» ушкӑн та. Вӑл ҫурла уйӑхӗн 17-мӗшӗнче сцена ҫине тухӗ.
Мускавра пурӑнакан Тепляковсен тата тепӗр ачи сакӑр ҫулта Мускаври патшалӑх университетне вӗренме кӗресшӗн. Лейя Теплякова патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменне тытнӑ. Хӗрӗн малашлӑх ӗмӗт-шухӑшӗ пирки ачан ашшӗ Евгений Тепляковхӑйӗн «Учимся с Алисой» каналӗнче пӗлтернӗ.
Аса илтерер: Тепляковсен пӗр хӗрӗ, Алиса, 2021 ҫулта патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменне вырӑс чӗлхипе, математикӑпа, биологипе тата информатикӑпа тытнӑччӗ. Ун хыҫҫӑн ачан ашшӗ-амӑшӗ МПУн психологи факультетне вӗренме заявлени панӑ, анчах пӗчӗкскере бюджет уйрӑмне илмен. Ун хыҫҫӑн аслисем ачана унта укҫалла вӗрентсе кӑларма йышӑннӑ. Алиса пӗрремӗш сессире экзамен тытайман иккен, преподавательсем ача занятисене сиктернӗшӗн кӑмӑлсӑрланнӑ.
Ҫулталӑк каялла ачасен ашшӗ 10 ҫулти Алиса Теплякова тата унӑн 8 ҫулти шӑллӗ Хеймдалль ҫуллахи каникулта репетитор пулса ӗҫлес ӗмӗтлине пӗлтернӗ.
Тепляковсен ҫемйинче сакӑр ача — Алиса, Хеймдалль, Лейя, Терра, Айлунг, Фейлунг, Тесей и Сулейман. Вӗсен ашшӗ ҫемье ача пахчине йӗркеленӗ, унта пӗчӗккисене хӑй хатӗрленӗ меслетпе вӗрентет-мӗн.
Ҫертме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Республика кунӗнче, Шупашкарти Хӗрлӗ тӳремре пӗтӗм чӑвашсен XII Акатуйӗ иртӗ. Ҫурхи ака-суха ӗҫӗ вӗҫленнине халалланӑ уява Чӑваш Енри тата ҫӗршывӑмӑрӑн тӑхӑр регионӗнчи чи лайӑх коллективсем килсе ҫитӗҫ. Уяв 17 сехет те 30 минутра пуҫланӗ.
Программӑна вӑйӑ карти илемлетӗ, авалхи чӑваш халӑх юррисем янӑрӗс. Профессилле пултарулӑх коллективӗсем халӑхӑмӑрӑн авалхи йӑли-йӗркине кӑтартӗҫ. Ҫав шутра —Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ, Чӑваш патшалӑх академи симфони капелли, Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ пулӗҫ.
Мускаври, Питӗрти, Пушкӑртстан, Мари Эл тата Тутарстан республикисенчи; Ленинград, Мурманск, Оренбург, Чӗмпӗр облаҫӗсенчи коллективсем пулӗҫ.
Станислав Воронов художника «Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ художникӗ» ят пама йышӑннӑ. Хушӑва республика Элтеперӗ Олег Николаев иртнӗ эрнере алӑ пуснӑ.
Станислав Воронов – «Раҫҫейри художниксен пултарулӑх союзӗ» пӗтӗм Раҫҫейри общество организацийӗн пайташӗ.
Пултаруллӑ художник 1957 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Элӗк районӗнчи Тури Хурасанта ҫуралнӑ. Хусанти университетра юридици факультетӗнче вӗреннӗ. Халӗ вӑл Мускавра пурӑнать. Унӑн ӗҫ биографийӗнче район прокуратуринчи, Чӑваш Ен прокуратуринчи должноҫсем те пур. 1982 ҫулта ентешӗмӗр патшалӑхӑн хӑрушсӑрлӑх органӗсенче ӗҫлеме тытӑннӑ. Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин Чӑваш Енри управленине те ертсе пынӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев аякри чӑвашсене чыслама йышӑннӑ. Ун пек документа вӑл иртнӗ эрнерех алӑ пуснӑ.
«Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден медалӗпе Мускаври «Чӑваш культурин обществи» организацин председательне Лира Смирновӑна чысланӑ.
Пушкӑртстанри Пелепей районӗнчи чӑвашсен наципе культура автономийӗн председательне Владимир Яковлева «Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» ят панӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев аякри чӑвашсене чыслама йышӑннӑ. Ун пек документа вӑл иртнӗ эрнерех алӑ пуснӑ.
«Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден медалӗпе Мускаври «Чӑваш культурин обществи» организацин председательне Лира Смирновӑна чысланӑ.
Пушкӑртстанри Пелепей районӗнчи чӑвашсен наципе культура автономийӗн председательне Владимир Яковлева «Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ» ят панӑ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх пукане театрӗнче «Шекспир. Сонеты» (чӑв. Шекспир. Сонетсем) ӗҫе кӑтартӗҫ. Ӑна культура учрежденийӗ шкул ачисемпе ҫамрӑксем валли тесе хатӗрленӗ.
«Шекспир. Сонеты» ӗҫре режиссёр Уильям Шекспир кам пулнин хуравне шырать.
Чӑваш патшалӑх пукане театрӗн репертуарӗнче акӑлчан поэчӗн «Король Лир» ӗҫӗ те пур.
Ҫӗнӗ ӗҫен режиссёрӗ – Питӗрти Светлана Дорожко, художникӗ – Мускаври Светлана Рыбина, композиторӗ – Питӗрти Татьяна Алешина, хореографӗ – Питӗрти Ольга Зайцева, ҫутӑ художникӗ – Питӗрти Андрей Олейник.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (08.08.2025 15:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 748 - 750 мм, 19 - 21 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 4-6 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Турхан Энтри, чӑваш сӑвӑҫи, тӑлмачӗ ҫуралнӑ. | ||
| «Чухӑнсен сасси» хаҫатӑн юлашки 133-мӗш кӑларӑмӗ тухнӑ. | ||
| Петров Виталий Егорович, Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |