Паян федераци органӗсен территорири пайӗсемпе Чӑваш Енри массӑллӑ информаци хатӗрӗсем епле ӗҫленине тишкернӗ. Ӑна федерацин Чӑваш Енри тӗп инспекторӗпе Геннадий Федоровпа Информаци политикин министерстви йӗркеленӗ. Мероприятие ведомствӑсен пресс-секретарӗсене йыхравланӑ.

Хӑйсем пирки каласа кӑтартакан материал массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче вырнаҫтарассипе РФ Пенси фончӗн уйрӑмӗ, Инкеклӗ ӗҫсен министерствин республикӑри тӗп управленийӗ тата Следстви комитечӗн управленийӗ хастар-мӗн. Федераци казначействин управленийӗ, Ют ӗҫсен министерствин Чулхулари элчелӗхӗн Шупашкарти уйрӑмӗ тата Раҫҫейӗн Финанс надзорӗн управленийӗ ҫинчен каласа паракан пӗр информаци те пулман иккен.

Кӑларӑм хуплашки

Кӑҫал ҫурлан 1-мӗшӗнче «Ана» чӑваш журналӑн пӗрремӗш номерӗ тухнӑранпа 95 ҫул ҫитет. Чӑваш хресченӗсем валли ӑна 1918 ҫулта кӑларма пуҫланӑ. Журнал нацисен ӗҫӗ-хӗлӗн пайӗпе ӗҫлекен Халӑх Комиссариатӗнчи чӑваш уйрӑмӗнче тухса тӑнӑ.

Журналта ҫак ыйтусене ҫутатнӑ: ҫӗр ӗҫӗ, выльӑх ерчетни, пахчана тытса тӑни, вӗлле хурчӗ ерчетни. Унсӑр пуҫне кӑларӑмра правительствӑри ҫӗр политики ҫинчен, выльӑх ерчетес ӗҫре тата уй-хире мӗнлерех тытса пымалли ӗҫре ӑслӑхӑх ҫитенӗвӗсем ҫинчен, тӑр-пул таврашӗнче тухнӑ ҫӗнӗ сорт ҫинчен тата ытти пулӑмсем ҫинчен ҫырса тӑнӑ. Килти хуҫалӑха тӗрес тытса пама канашсем те панӑ. Журналта ытларах ялти ҫынсене кӑсӑклантаракан ыйтусене ҫутатса панӑ пулин те ҫапах унӑн страницисенче ҫӗршывӑн обществӑлла-политика пурнӑҫӗ ҫинчен ҫырса кӑтартни та тӗл пулнӑ.

Ытларах вулакансен кӑмӑлне «Почта пайӗ» рубрика ҫӗкленӗ. Унта ҫынсен ыйтӑвӗсене хуравланӑ. Сӑмахран, мӗнле улма йывӑҫҫи лартмалла, ҫӗре мӗнле майпа кӑпкалатмалла. Рубрикӑра ҫӗкленнӗ ыйтусем паянхи кун та кӑсӑклӑ.

Шел пулин те 1920 ҫулта Чӑваш автономи облаҫӗ йӗркеленнӗ хыҫҫӑн «Ана» журнала кӑларма пӑрахнӑ.

Малалла...

Ҫӗртмен 26-мӗшӗнче Федераци канашӗ ҫӗнӗ саккун проектне йышӑннӑ пулнӑ. Унпа киллешӳлӗн инкеклӗ ӗҫ сиксе тухни ҫинчен халӑха кашни массӑллӑ информаци хатӗрӗ пӗлтермелле иккен. Влаҫ органӗсем ыйтсан пӑтӑрмахлӑ лару-тӑру пирки тӳрех тӳрӗ эфирта хыпарламалла пулӗ — ку тӗлӗшпе яваплӑхӗ патшалӑх МИХӗсен те, ыттисен те пӗрешкелех.

Ҫӗнӗ саккунпа килӗшӳллӗн ытти федераллӑ саккунсене улшӑнусем кӗмелле, вӗсен шутӗнче: «Халӑха тата лаптӑксене ҫутҫанталӑкпа тата техникӑпа ҫыхӑннӑ инкеклӗ ӗҫсенчен хӳтӗлесси ҫинчен», «Граждансене хӳтӗлесси ҫинчен», «Масӑллӑ информаци хатӗрӗсем ҫинчен» тата «Ҫыхӑну ҫинчен».

«Ирӗклӑ сӑмах» тунӑ сӑн

Тетелти «Ирӗклӗ сӑмах» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх Раҫҫейри киосксенче чӑваш тумӗпе паллаштаракан журнал сутӑнма пуҫланӑ. Ӑна De Agostini издательство ҫурчӗ (Итали) кӑларнӑ иккен. Журналпа пӗрле туянакана фарфортан тунӑ пукане те лекет.

Ку кӑларӑмра (шучӗпе 27-мӗш) вулакан чӑваш тумӗпе ҫеҫ мар, пирӗн халӑх йӑли-йӗркипе те паллашма пултарать — тӗн, вӑйӑсем, тӗпелӗ пирки ҫырса кӑтартнӑ. Журнал чӑвашсен кун-ҫулне ҫутатса панипе уҫӑлать.

De Agostini издательство ҫуртне 1901 ҫулта никӗсленӗ, Раҫҫейре вӗсем 2004 ҫултанпа ӗҫлеҫҫӗ. «Куклы в народных костюмах» (чӑв. «Халӑх тумне тӑхӑннӑ пуканесем») журнала Раҫҫейсӗр пуҫне Ураинӑра, Белоруссинче тата Казахстанра сутаҫҫӗ.

Тӗнче тетелӗнчи «Ирӗклӗ сӑмах» хаҫат ҫулталӑк хушшинче палӑрнӑ ҫынна суйлать. Кун пирки «Вконтакте» халӑх тетелӗнче вырнаҫнӑ вӗсен ушкӑнӗнче пӗлтернӗ.

Кандидатсене эсир те тӑратма пултаратӑр — вӗсен йышне раштавӑн 31-мӗшӗччен кӗртме пулать. Раштавӑн 31-мӗшӗнче вара вӗсенчен пӗр кун хушшинче сасӑлав мелӗпе ҫулталӑк ҫыннине палӑртма шутлаҫҫӗ.

Хыпара ҫырнӑ вӑхӑтра ҫак ҫынсене тӑратнӑччӗ: Александр Блинов, Геннадий Иванов-Орков, Эдуард Фомин, Эктор Алос и Фонт, Кейт Линдси, Арцём Федорiнчик, Олег Цыпленков, Алексей Ефремов, Надежда Лисовая, Дмитрий Мадуров, Русалина Селентай, Илья Иванов, Николай Лукианов (список кӗртнипе йӗркеленӗ).