Республикӑра тухса тӑракан хаҫатсенчен пӗрисен, «Взятка» тата «Самана» ятлисен, редакторне хӗненӗ. Эдуард Мочалов ятлӑ ҫав ҫынна ҫӗркаҫ, Муркаш районӗнче, тытса ислетнӗ пулать. Ун чухне «Взятка» хаҫат редакцине тапӑннӑ имӗш, асӑннӑ МИХ редакторне вара хӗненӗ-мӗн.
Пӑтӑрмах пирки правӑна сыхлакан органсене заявленипе тухнӑ тесе anticor_21 блогер хӑйӗн чӗрӗ журналӗнче ҫырнӑ.
Хаҫат редакцине вырӑнти ял тӑрӑхӗн депутачӗсенчен пӗри ертсе пыракан ушкӑн ака уйӑхӗн 9-мӗшӗнче ҫурҫӗр ҫитеспе вирхӗнсе кӗнӗ пулать. Редакци чӳречине кӗленчепе персе пӗтернӗ, хаҫат учредительне тата редакторне, маларах каланӑ Эдуард Мочалова хӗненӗ имӗш. Шар курнӑ этем ҫак пӑтӑрмаха хӑйӗн статйисем такамсене килӗшменнипе сӑлтавлать-мӗн.
Пуш уйӑхӗн 31-мӗшӗнче Федор Мадуров скульптор мастерскойӗнче фильм ӳкернӗ. Кӑларӑма ЮТВ каналпа кӑтартӗҫ.
"Пике тени кам тени?" ят панӑ телепередачӑна авалхи ӗмӗрсенчи чӑваш хӗрарӑмӗсене халалланӑ. Кӑларӑм хӑнисене яланхиллех Лидия Филиппова журналист (хӑшӗсем ӑна сӑвӑҫ евӗр пӗлеҫҫӗ пулӗ, теприсем - Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн "Республика" хаҫатӑн тӗп редакторӗ пулнипе-тӗр) калаҫтарнӑ.
Республикӑри хастар хӗрарӑмсене пухса унччен те ЮТВ валли кӑларӑмсем хатӗрленӗ-ха. Анчах унчченхисенче хальхи вӑхӑтрисем пирки каласа кӑтартнӑ. Ку хутӗнче пирӗн ват асанне-кукамайсем еплерех пулнине уҫса пама тӑрӑшнӑ. Телекӑларӑм хӑни Федор Мадуров пирки Лидия Филиппова аваллӑх сывлӑшне туйса ӗҫлекен ӑсчах-ӑстаҫӑ тесе хаклать.
Ҫӗршыври чи паллӑ хӗрарӑмсене массӑллӑ информаци хатӗрӗсене тишкерекен "Медиалогия" компани палӑртнӑ. Сӑнав пӗтӗмлетӗвне вӑл Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунӗ тӗлнех хатӗрленӗ-ха.
Раҫҫей МИХӗсенче пуринчен ытла асӑнакан ят - Валентина Матвиенко. Федераци Канашӗн ертӳҫине ҫӗршыври журналистсем ҫулталӑкра 62 пине яхӑн цитатӑланӑ. Матвиенко хыҫҫӑн РФ Правительствин пуҫлӑхӗн ҫумӗ Ольга Голодец пырать. Ҫӗршывӑн Тӗп банкӑн ертӳҫине Эльвира Набиуллинӑна та ҫӗршыври хаҫат-журнал, радио-телевидени тата интернет-кӑларӑмсем ҫине ҫинех асӑнаҫҫӗ.
Ют ҫӗршыв ӗҫӗсен официаллӑ пайташӗ Мария Захарова та МИХсенче час-час тӗлпулать. Ун хыҫҫӑн вара РФ Хӳтӗленӳ министерствинче ӗҫленӗ, халӗ арестленӗ Евгения Васильева пырать иккен. Крым прокурорӗ Наталья Поклонская та - МИХсенчи юратнӑ ят. Полина Гагарина юрӑҫ та паллӑ. Вӑл вуннӑмӗш картлашка йышӑннӑ. Алла Пугачева - 13-мӗшӗнче. Пуринчен ытла асӑнакан топ-40-е примадоннӑн хӗрӗ Кристина Орбакайте вӗҫлет.
Пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗнче «Говорит Москва» (чӑв. Мускав калаҫать) радиокӑларӑмра чӑвашсемпе паллаштарнӑ. Радиокӑларӑма РФ Президенчӗ ҫумӗнчи Чӑваш Республикин тулли праваллӑ элчи Леонид Волков тата Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ артистки Елена Соловьева хутшӑннӑ.
Тӳрӗ эфирта чӑваш чӗлхине, культурине упрасси пирки калаҫнӑ. Кӑларӑма ертсе пыракан 13–15-сенчи ҫамрӑксем чӑвашла калаҫаҫҫӗ-и тесе кӑсӑкланнӑ. Тӳрӗ эфирта пупленӗ май Мускав хӗрарӑмӗ унӑн ывӑлӗ Чӑвашри хӗре качча илнипе мӑнаҫланнине шӑнкӑравласа пӗлтерчӗ.
Радиоэфирта «Подмосковные вечера» юрӑна Елена Соловьева чӑвашла юрласа пачӗ, унтан «Шӑнкӑр-шӑнкӑр шыв юхать» юрӑпа вӗҫлерӗ.
Сӑмах май каласан, маларах Леонид Волков Раҫҫейри общество телекуравне ҫитнине, унта вӑл телекомпанин тӗп директорӗн пӗрремӗш ҫумӗпе Александр Пономаревпа тӗл пулни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.
РФ Президенчӗ Владимир Путин суйлав саккунне улшӑнусем кӗртнӗ. Документа пушӑн 9-мӗшӗнче право информацийӗн тӗнче тетелӗнчи официаллӑ порталӗнче пичетленӗ.
Улшӑнусем кӗртнӗ документпа килӗшӳллӗн, малашне суйлав участокӗсенче аккредитаци илнӗ журналистсем ҫеҫ ӗҫлеме пултараҫҫӗ. Анчах пурте мар. Ӑна илмешкӗн кӑларӑмра ӗҫ договорӗпе икӗ уйӑхран кая мар ӗҫлемелле. Аккредитацие суйлав умӗн виҫӗ кун маларах парӗҫ.
Суйлав комитечӗн ӗҫне «сӑмса чикнӗшӗн», ҫынсене суйлама чӑрмантарнӑшӑн штраф тӳлеттерӗҫ.
Шупашкар районӗнчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центрӗн Янӑш ялӗнчи вӑхӑтлӑх пурӑнмалли уйрӑмӗнче (халӑхра ун пек уйрӑмсене ваттисен ҫурчӗ тенипе лайӑх пӗлеҫҫӗ) пурӑнакан кинеми-мучисем почтальон килессе чӑтӑмсӑр кӗтеҫҫӗ. Куҫӗ лайӑх куракансем хаваспах тӗрлӗ пичет кӑларӑмне шӗкӗлчеҫҫӗ. Витӗрех курманнисем куҫлӑх тӑхӑнса вулаҫҫӗ. Теприсене вара ваттисен ҫуртӗнче ӗҫлекенсен вуласа пама тивет тесе ӗнентереҫҫӗ унта тӑрӑшакансем. Кинеми-мучисем хаҫатсене чӑвашлине те, вырӑслине те тиркемеҫҫӗ. Вӑхӑтлӑх пурӑнмалли уйрӑмра вӗсем валли виҫӗ пичет кӑларӑмӗ ҫырӑнса панӑ: районта тухса тӑракан, пӗлекен ҫынсем ҫинчен каласа кӑтартакан «Тӑван Ене» тата республика шайӗнчи «Хыпар» тата «Советская Чувашия» хаҫатсене.
Республикӑра кӑҫал геронтологи центрӗ ӗҫлеттерсе ярасшӑн.
Чӑваш Енре хальлӗхе паллиативлӑ пулӑшу кӳрекен 5 уйрӑм ӗҫлет. Кӑҫал республика шайӗнче геронтологи центрӗ уҫасшӑн. Ҫакӑ, республикӑн Сывлӑх сыхлав министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑрӑм ӗмӗрлисен шучӗ юлашки ҫулсенче йышланса пынипе ҫыхӑннӑ. Пилӗк ҫулта вӗсен йышӗ 5 пине яхӑн хутшӑннӑ. 2010-мӗш ҫултан пуҫласа пурнӑҫ тӑршшӗ вӑтамран 2,4 ҫул хушӑннӑ, ҫапла вара хальхи вӑхӑтра ҫынсен вӑтам ӗмӗрӗ 71 ҫулпа танлашать. ЧР Сывлӑх сыхлав министерствин штатра тӑман гериатрӗ Елена Иванова экспертсем палӑртнине шута илсе каланӑ тӑрӑх, 100 ҫултан кӑҫал 26 ҫын иртме, ҫапла вара пӗр ӗмӗр урлӑ ярса пуснисен йышӗ 90 ҫын таран хушӑнма пултарать.
Республикӑра уҫма палӑртакан геронтологи центрӗн пӳлӗмӗсемпе амбулатори центрӗсем кашни поликлиникӑрах уҫӑлмалла. Шупашкар районӗнче, сӑмахран, вырӑнти район хаҫачӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ун пеккине кӑҫалхи виҫҫӗмӗш кварталта ӗҫлеттерсе ярасшӑн.
Чӑваш парламенчӗн «Республика» хаҫачӗ хӑйӗн 20 ҫулхине гимнпа кӗтсе илӗ. Ку ырӑ пуҫару авторӗ — хаҫатӑн тӗп редакторӗ Лидия Михайлова. Ӑна ҫынсем Лидия Филиппова сӑвӑҫ тесен ытларах пӗлеҫҫӗ пулӗ. Кунсӑр пуҫне вӑл ЮТВ телеканалпа хӗрарӑмсене телетӗпеле чӗнсе вӗсемпе тӗрлӗ темӑна хускатать.
Гимн авторӗ тата ӑна кам кӗвӗленине тата пуҫласа хӑҫан янӑратассине хаҫатҫӑсем хальлӗхе вӑрттӑнлӑхра тытаҫҫӗ.
Хаҫатӑн 20 ҫулхине кӗтсе илме хатӗрленӗ май кӑларӑм черетлӗ хутчен сувенир продукцийӗ те кӑларнӑ. Хальхинче — хитре ручка. Унччен те «Республика» логотиплӑ ручка хатӗрленӗччӗ, анчах унчченхин пахалӑхӗ хальхи пекех марччӗ. Ручкӑсӑр пуҫне хаҫат логотипӗллӗ блокнот, чей курки, футболка, сунчӑк пур. Ӳлӗмрен, ав, гимн та пулӗ.
Нарӑсӑн 23-мӗшӗнче «Чӑваш Ен» телерадиокомпанин ветеранӗ Римма Алексеева вилнӗ. Унпа паян сывпуллашнӑ.
Римма Архиповна кӑҫалхи пуш уйӑхен 1-мӗшӗнче 74 ҫул тултармаллаччӗ.
Римма Алексеевӑн пӗрремӗш профессийӗ музыкӑпа ҫыхӑннӑ. Луначарский ячӗллӗ Мускаври театр ӳнерӗн институтӗнче пӗлӳ илнӗскер Чӑваш музыкӑпа драма театрӗнче сакӑр ҫул юрланӑ. 1976 ҫулта вӑл Чӑвашрадиона режиссера вырнаҫать, тепӗр икӗ ҫултан телевидение куҫать. Анчах унта та хӑйӗн чунне ҫывӑх юрӑ-кӗвӗ тӗнчине пӑрахмасть — ҫак тематикӑпа телекӑларӑм хыҫҫӑн телекӑларӑм хатӗрлет. Унӑн паллӑ проекчӗсенчен пӗри — «Чувашия музыкальная».
Компанире 22 ҫул тӑрӑшнӑ вӑхӑтра Римма Алексеева Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ ята тивӗҫнӗ.
Пултаруллӑ ҫын пур енӗпе пултаруллӑ. Ҫакна Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн «Республика» хаҫачӗн ӗҫченӗсем нумаях пулмасть Муркаш районӗнчи Каршлӑхри вӑрҫӑ тата ӗҫ ветеранӗсен ҫуртӗнче пулнӑ чух кӑтартса панӑ. Шӑпа ҫавӑн пек ҫаврӑнса тухнипе ваттисен ҫуртне лекнисем патне хаҫатҫӑсем хӑйсен пичет кӑларӑмӗ тухма пуҫланӑранпа 20 ҫул ҫитнине халалланӑ ыр кӑмӑллӑх акцине ирттернӗ май ҫитнӗ. Ватӑсене сума сунине ЧР парламенчӗн депутачӗ, Муркашри чӑх-чӗп хапрӑкне чылай ҫул ертсе пынӑ Николай Ванеркин та кӑтартнӑ — унта вӑл парнесемпе ҫитнӗ.
Хаҫатҫӑсем хӑйсемпе пӗрле чӗнсен Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ артистки Лариса Васильева та хирӗҫлемен: мучи-кинемейсене хӑйӗн ҫепӗҫ сассипе савӑнтарнӑ. «Республика» хаҫат тӗп редакторӗ Лидия Филиппова хӑйӗн чуна тивекен сӑввисене вуланӑ, Эрбина Никитина журналист сӗрме купӑспа чех композиторӗн Эденек Фибихӑн «Поэма» хайлавне каласа кӑтартнӑ.
+6.3 °C