Ҫак кунсенче республикӑри район-хулара пӗлтӗрхи ӗҫ-хӗле пӗтӗмлетекен пухусем иртнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Маларах, эпир пӗлнӗ тӑрӑх, шӑмӑршӑсемпе патӑрьелсем, муркашсем пуҫтарӑннӑ. Ӗнер ун пек пухусем Сӗнтӗрвӑрри тата Шупашкар районӗсенче иртнӗ.
Кӳкеҫринче Шупашкар район пульницин тӗп тухтӑрӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Елена Петрова унти тухтӑрсен пулӑшӑвӗпе халӑхӑн 90 ытла проценчӗ кӑмӑллӑ тесе ӗнентернӗ. Пухӑва хутшӑннӑ Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ку цифрӑна шанмасӑртарах йышӑннӑ. «Ыйтӑма хӑвӑр ирттеретӗр-им?» — тӗлӗннине пытарман республика ертӳҫи. «Медицина страхованийӗн фончӗ», — хуравланӑ шурӑ халатлисен ертӳҫи.
Михаил Васильевич Шупашкар районӗнче халӑхӑн 40 проценчӗ тухтӑрсемпе кӑмӑлсӑр тесе шухӑшланине пӗлтернӗ. Чӑн та, хӑш-пӗр ҫӗрте фельдшерпа акушер пункчӗсене хупнӑ, хӑш-пӗр вырӑнта черет вӑрӑм...
Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви республикӑри 27 маршрута хупма шухӑшлать. Ҫак ӗмӗте вӑл кӗркунне пурнӑҫласшӑн. Пӑрахӑҫлама палӑртнӑ хула ҫум тата хулапа хулана ҫыхӑнтаракан маршрутсем ҫынсене питех те кирлӗ мар-мӗн, вӗсем вырӑнне урӑххисем халех пур иккен. Апла пулсан пассажирсем маршрут шутне чакарнине сисмӗҫ, чарӑнура транспорт кӗтсе халтан каймӗҫ. Ҫапларах шухӑш-ӗмӗтпе республикӑн Транспорт министерстви ятарлӑ йышӑну проектне хатӗрленӗ.
Пассажирсем хӑш маршрутпа епле ҫӳренине Территори аталанӑвӗн тата транспорт инфраструктурин ӑслӑлӑхпа тӗпчев институчӗ маларах тишкернӗ иккен.
Кӗркунне енне хупӑнмалли машрутсенчен чылайӑшӗ Шупашкартан тӗрлӗ яла ҫӳрекеннисем: Кӳкеҫе каякан 102-т, Ҫӗрпӗве каякан 103, Сӗнтӗрвӑррине каякан 113, Мамкана илсе каякан 145-к, 345, Ойкасине каякан 184, Вӑрманкассине каякан 185, Ҫӗнӗ Шупашкара каякан 226, 232, 337-мӗш маршрутсем. Унсӑр пуҫне 539-мӗш, 562-мӗш, 548-мӗш, 620-мӗш, 639-мӗш, 642-мӗш, 673-мӗш, 389-мӗш, 231-мӗш маршрутсене кӗртнӗ.
Хальхи вӑхӑтра пирӗн республикӑра 1068 ял-хулана общество транспорчӗ хутлать. Пассажирсене «Чувашавтотранс» (чӑв.
Чӑваш Республикин Вӗренӳ институчӗн ректорне Сергей Савина ӗҫрен кӑларнӑ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн пуҫлӑхӗ Иван Моторин ӗнер, кӑрлач уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, хушу алӑ пуснӑ. Ҫакӑн ҫинчен паян «Мой город Чебоксары» (чӑв. «Манӑн хула Шупашкар») портал пӗлтернӗ.
Официаллӑ ҫӑлкуҫсем пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енӗн Вӗренӳ министерствине пӑхӑнса тӑракан учрежденийӗн ректорне должноҫран мӗнле сӑлтава пула хӑтарнине ҫӳлерех асӑннӑ документра палӑртман.
Ҫавӑн пекех каласа хӑварар, Сергей Савин ку должноҫра икӗ ҫултан кӑшт кӑна ытларах ӗҫлерӗ. Ректор пуканне вӑл 2015 ҫулхи юпа уйӑхӗнче йышӑннӑччӗ. Унччен маларах Психологипе педагогика реабилитацийӗн тата коррекцийӗн центрӗнче вӑй хунӑччӗ, Кӳкеҫри ятарлӑ интернат шкул директорӗнче тимленӗччӗ.
Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫри ача-пӑчан ӳнер шкулӗн пуҫлӑхне службӑри ултавшӑн айӑпласшӑннине эпир иртнӗ ҫулхи ака уйӑхӗнчех пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫе ҫавӑн чухнех пуҫарнӑччӗ.
Тӗпчевҫӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, хӗрарӑм 2015 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче вӗренӳ енӗпе ӗҫлекен заведующи должноҫне паллаканне илме приказ кӑларнӑ. Леш урӑх организацире ӗҫленӗ, тепӗр ҫулталӑкран вӑл Тутарстана пурӑнма куҫса кайнӑ. Апла пулин те шкул пуҫлӑхӗ пӗлӗшне табельте шкулта ӗҫленӗ пек паллӑ туса пынӑ. Унсӑр пуҫне хӗрарӑм-директор хӑйӗнпе пурӑннӑ арҫынна та шкулта ӗҫленҫи кӑтартнӑ.
Хӑй ертсе пынӑ шкула хӗрарӑм-пуҫлӑх 240 пин тенкӗ ытлалӑх шар кӑтартнӑ.
Халӗ тӗпчев вӗҫленнӗ. Хӗрарӑм шӑпине ҫывӑх вӑхӑтра суд татса парӗ. Унӑн ҫӗр лаптӑкӗн пӗр пайне тӗпчевҫӗсем арестленӗ. Паян вӑл пуҫлӑх пуканне те йышӑнмасть.
Шупашкар районӗнчи Мӑн Карачура ялӗнче пурӑнакан 46 ҫулти арҫынна судпа айӑпланӑ. Вӑл саккуна пӑсса азартлӑ вӑйӑсем йӗркеленӗ.
Ҫакскер Кӳкеҫ поселокӗнче азартлӑ вӑйӑсен салонне ҫур ҫул тытса тӑнӑ. Вӑл ӑна пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче уҫнӑ, салона вӑйӑ автомачӗсем вырнаҫтарнӑ. Анчах ҫӑмӑл тупӑш унӑн кӗсйине кӗҫех кӗме пӑрахнӑ, унӑн ҫулне йӗрке хуралҫисем пӳлнӗ. Кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗччен ҫак арҫын енчӗкне самаях хулӑнлатнӑ: 3 миллион та 850 пин тенкӗ «ӗҫлесе» илнӗ.
Йӗрке хуралҫисем салонран 31 вӑйӑ автоматне туртса илнӗ. Ҫӑмӑл тупӑшшӑн арҫыннӑн явап тытма тивнӗ. Ӑна суд колони-поселение 1 ҫуллӑха ӑсатма, 100 пин тенкӗ штраф тӳлеттерме йышӑннӑ. ЧР прокуратури пӗлтернӗ тӑрӑх, приговор вӑя кӗнӗ.
Шупашкар район пуҫлӑхӗ пулнӑ Андрей Николаев текех район пуҫлӑхӗ мар. Хӑй унччен йышӑннӑ пуканран хӑтарма вӑл Депутатсен пухӑвӗ ячӗпе ыйтса ҫырнӑ. Ӗнер Кӳкеҫре иртнӗ районти Депутасен пухӑвӗнче Андрей Николаев ыйтӑвне тивӗҫтернӗ.
Ку хыпара малтанласа вӑл тӑрӑхри «Тӑван Ен» хаҫат сайтӗнче пӗлтернӗ. Ӗҫрен каяссине, унта ҫырнӑ тӑрӑх, Андрей Николаев ҫемьери лару-тӑрупа, йыш хушӑннипе сӑлтавланӑ. Депутатсем пӗрлех ӗҫлес кӑмӑллине палӑртнӑ пулин те район пуҫлӑхӗ хӑйӗн йышӑнӑвне ҫирӗппӗнех палӑртнӑ.
Андрей Николаев 1983 ҫулта ҫуралнӑ, Мускаври автоҫул университетӗнче вӗреннӗ. Темиҫе ҫул ӗнтӗ усламҫӑра ӗҫлет. Районти Депутатсен пухӑвне суйланнӑ хыҫҫӑн ӑна пухӑвӑн ертӳҫи — район пуҫлӑхӗ пулма суйланӑччӗ.
Ӗнер Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫри лицея муниципалитетри пултаруллӑ шкул ачисене: вӗренӳре, спортра, пултарулӑхра — палӑрнисене пухнӑ. Вӗсене наградӑлама район хыснинчен ҫулсерен 220-шер пин тенкӗ уйӑраҫҫӗ.
Вӗренӳре пултаруллисем тесе шкул ачисен ҫӗршыври предмет олимпиадисенче палӑрнисене чысланӑ. Кӑҫал унта Шупашкар районӗнчи 1300-е яхӑн ача хутшӑннӑ, вӗсенчен 200 ытла ача ҫӗнтернӗ е призер пулса тӑнӑ.
Предмет олимпиадисенче Кӳкеҫри лицейра, Кӳкеҫри 1-мӗш шкулта, Ишлейри шкулта вӗренекенсем уйрӑмах йышлӑн ҫӗнтернӗ. Районти, республикӑри тата ҫӗршыври конкурссенче, спорт тата пултарулӑх ӑмӑртӑвӗсенче ҫӗнтернисене, пурӗ 77 ачана (пӗлтӗр — 75 ачана), район администрацийӗн пуҫлӑхӗн премийӗпе чысланӑ.
Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫри Шоссе урамӗнче пурӑнакансем хӑтсӑр хваттерте пурӑнса ывӑннипе «Правда ПФО» интернет-хаҫата ҫырнӑ.
Кӳкеҫӗн «элита районӗнче» пурӑнса та Шоссе урамӗнчи темиҫе ҫуртра тӗпленнӗ ҫынсем кӑмӑлсӑр. Элита район тесе вӗсем хӑйсем палӑртнӑ.
Ҫырура асӑннӑ ҫуртсем М-7 федераци трасси хӗррипе вырнаҫнӑ. Халӑха кӑмӑлсӑрлантаракан пӳртсенче газ, шыв, канализаци тата санузел ҫук. Ҫав ҫуртсенче пурӑнакансем апата газ баллонӗпе пӗҫереҫҫӗ.
Ҫуртсене ятарлӑ комисси темиҫе хут та хакланӑ, ҫапах пурӑнма юрӑхсӑр тесе йышӑнман.
Шоссе урамӗнчи 4-мӗш тата 14-мӗш ҫуртра пурӑнакансен правине хӳтӗлесе кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗнче прокуратура суда тавӑҫпа тухнӑ иккен. Ведомствӑсем хушшинчи комисси йышӑнӑвне суд пӑрахӑҫланӑ хыҫҫӑн тата тепре экспертиза ирттернӗ, ҫуртсене пурӑнма юрӑхсӑр тесе пӗрех йышӑнман-мӗн.
Чӳк уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Шупашкар районӗн сучӗ район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Георгий Егоров тӗлӗшпе приговор вуланӑ. Ӑна тӗрмене хупмасӑр 4 ҫуллӑха айӑпланӑ. Кунсӑр пуҫне унӑн патшалӑх влаҫӗн тата вырӑнти хӑйтытӑмлӑх органӗсенче 2 ҫул ӗҫлеме юрамӗ. Суд Георгий Егорова 40 пин тенкӗ штраф тӳлеттермелле те тунӑ.
Следстви палӑртнӑ тӑрӑх, вӑл вырӑнти строительство фирмин 330 пин тенкине кӗсьене чикнӗ. Куншӑн Кӳкеҫ поселокӗнчи ҫӗр лаптӑкне тара илес енӗпе иртекен аукционра ҫӗнтерессе шантарнӑ. Анчах пуҫлӑх конкурс пӗтӗмлетӗвне ниепле те витӗм кӳме пултарайман.
Ҫавӑн пекех Егоров хушнипе унӑн ҫыннисем Янӑш шкулне хӑпартмашкӑн вырӑнти хыснаран стройфирмӑна субсиди уйӑрса парас тӗлӗшпе Шупашкар район пухӑвӗн депутачӗсен йышӑнӑвӗн тата администраци пуҫлӑхӗн постановленийӗн проекчӗсене хатӗрленӗ. Ҫапла майпа подрядчик 19,5 миллион тенкӗ ытла илнӗ.
Тепӗр ӗҫ ҫынсене авариллӗ ҫуртран куҫарассипе ҫыхӑннӑ. Георгий Егоров Ишлей ялӗнче ҫурт хӑпартас тӗллӗшпе килӗшӳ алӑ пуснӑ, унта Кӳкеҫри темиҫе авариллӗ ҫуртри ҫынсене куҫармалла пулнӑ.
Шупашкарта экологи киновӗн фестивалӗ старт илнӗ. Сӑмах май, вӑл иртнӗ ҫул та йӗркеленнӗ. Ун чухне куракансем йӗркелӳҫӗсене сӗнӳ панӑ: фильмсене канмалли кунсенче кӑтартмалла. Анчах хальхинче те экологи киновӗн фестивалӗ эрнекунччен ҫеҫ тӑсӑлӗ.
Фестиваль тӑватӑ лапамра ӗҫлӗ: «Чӑвашкино» Патшалӑх киностудийӗ, ЧР Наци вулавӑшӗ, Культурӑпа искусствӑсен институчӗ, Кӳкеҫри «Бичурин тата хальхи самана» музей. Фильмсем 13 е 13:30 сехетре пуҫланӗҫ.
Паян «Лео 80. История одного леопарда» фильм тата «Все как у зверей» каларӑм кӑтартнӑ. Ыран «Хабаргуев в натуре: Чей нос лучше?» тата «Хабаргуев в натуре: Степные сони» кӑларӑмсене курма май пулӗ. Чӳкӗн 16-мӗшӗнче «Хабаргуев в натуре: Маленький гений большого подкопа», «Хабаргуев в натуре: Повелитель колец» каларӑмсене кӑтартӗҫ. Чӳкӗн 17-мӗшӗнче «Хабаргуев в натуре: Антилопа с хоботом» тата «Хабаргуев в натуре: Непокорные гиганты» каларӑмсене экран ҫине кӑларӗҫ.
+14.3 °C