Еркĕн


 

Еркинее мухтаса

Такмак сăвви калаççĕ,

Ушкăн-ушкăн пухăнса

Параппансем çапаççĕ.

 

Шăпăрăçсем, кĕслеçсем

Вăй выляççĕ сыпăксăр,

Вĕсен тĕпсĕр пырĕсем

Пĕр тăмаççĕ сăрасăр…

 

«Ултă ярăм тăхлачи

Пĕр ярăмне татса пар!

Шăлтăр-шалтăр çăраççи

Пĕр çăрине уçса пар!»

 

Тесе пĕрмай шилĕкре

Туй арăмсем юрлаççĕ,

Ар хăнасем кĕрекере

Чыслă туя мухтаççĕ.

 

«Ту-уй, ту-уй, туй тесен

Пыртан каска явăнать,

Пире туя чĕнмесен

Епле ыр çын авланать?» —

 

Тесе юрра тăсаççĕ

Арлă-арăмлă мăшăрсем,

Алтăрсемпе туртаççĕ

Сар сăрана тутисем.

 

«Çĕрпӳ хуçи — çĕр хуçа,

Çĕр хуçара ырри çук;

Пирн Еркиней хăй хуçа —

Ăна çитес ыр çын çук!»

 

«Çирĕм çухрăм çул инçе,

Çул инçе те хĕр хитре,

Хĕр хитрешĕн килтĕмĕр,

Çĕр çĕмĕрсе çитрĕмĕр».

 

«Еркинейĕн тур лаши

Аламасăр сĕлĕ çимест,

Еркиней те çавнашкал,

Суйламасăр хĕр илмест».

 

«Шурă, шурă çăмарта,

Шуратрăмăр, çирĕмĕр,

Хитре хĕрсем çак ялта,

Юратрăмăр, илтĕмĕр»…

 

Ушкăн-ушкăн яш-кĕрĕм

Туйра пĕлет çуй тума,

Сăмаххисем тем тĕрлĕ

Куракана асăнма.

 

Капăр шуртан таврашсем

Туйра ытлах чипер-çке,

Тури халăх, вирьялсем,

Йăлт тĕлĕнсе кайнă-çке!

 

Туй ачисен мăйсенче

Хĕрсем панă çухасем,

Пилĕксенче, тум çинче,

Лаптак пурçăн пиççисем.

 

Туй арăмсен симĕс хыс,

Хĕрлĕ çитти, алтутри,

Шӳлкемепе хушпу чыс, —

Пуринчен чыс туй юрри!

 

Авкаланса, юрласа,

Хуçкаланса ташлаççĕ,

Хуллисене кукăртса,

Кăчăк туртса шăваççĕ.

 

Туй ачисем кĕрлесе,

Карталанса куçаççĕ,

Хулсем айĕн пĕшкĕнсе

Арăмсемпе ташлаççĕ.

 

Туя килнĕ ал кӳме,

Вунă кӳмми хуçмалла;

Туя илем шеп кӳртме

Таш вырăнне сармалла.

 

Сакăр мăшăр ташлама

Сапаланса тăмалла,

Пурçăн тутăр, алшăлли

Хĕресленсе тытмалла.

 

Сакăр мăшăр ташласа

Туй кĕрнекне кӳреççĕ,

Пĕтĕм халăх савăнса

Шеплĕ туйра ĕçеççĕ…

 

— «Ах чих, чих-чах!

Хĕрсем шăвăр час-час!

Сирĕн ĕмĕр пĕр анчах,

Вăл та пулин иртĕ час!

 

Кĕçен кĕрӳ такмаклать,

Сарă хĕре пăркалать,

Ташламашкăн сĕтĕрет,

Хĕре ташша илтерет.

 

Кĕрекере, шилĕкре

Пĕрмай пичке пуçлаççĕ.

Ваттисене кĕлĕре

Пӳлĕхпе тан аснаççĕ.

 

Кĕрекерен пăлтăра

Пĕрмай хутлать мăн кĕрӳ,

Чĕкеç унта пит хĕрӳ

Хĕр çумсемпе халапра.

 

Пуса каччи, хĕр çумми

Пыллă шерпет астивет,

Такмакласа хĕр йĕрри

Чĕкеç валли хатĕрлет.

 

Шурă чатăр айĕнче

Чĕкеç ларать пике пек,

Инçех те мар сак çинче

Каччи ларать хăлат пек.

 

Çăлтăр куçлă Еркиней

Чатăр витĕр ялт курать,

Анчах туйăн йĕркине

Шăлне çыртса пăхăнать.

 

Авалхисен йăлипе

Евĕч урлă туй тутри

Виç хут парса илмелле,

Вара юрать пуплеме.

 

Çавăнпа та Чĕкеçпе

Ним сăмах та пуплеймест,

Хĕр-пултăрпе, хĕр çумпе

Выляма та именмест.

 

Акă тулчĕç пăлтăра

Туй арăмсем, акăшсем.

Тăрăхласа юрăра

Мăшкăлаççĕ халь вĕсем:

 

— «Путĕр-путĕр путене

Урпа ани пуçĕнче,

Лаптак курăк айĕнче

Чавса тунă йăвине».

 

«Урпа пучах шит тăршши,

Çавăнпа пуçне йăтаймасть,

Пирĕн шăллăм ачашши,

Çавăнпа пуçне уçаймасть».

 

«Путĕр-путĕр путене

Йăва тĕлне тупмасăр

Çерем çинче çĕр каçнă,

Пирĕн шăллăм, намăссăр,

Арăм тĕлне тупмасăр,

Хыт сак çинче çĕр каçнă…»

 

Мăшкăланă хушăрах

Мухтаса та илеççĕ.

Пулас кинпе чатăра

Уçса пăхса пуплеççĕ.

 

Кĕç, çавăнтах улшулла

Ура утса ташлаççĕ:

Арçын пекех хăюллă

Мухмăр юрри юрлаççĕ:

 

«Ура салтас, саланас,

Çĕр выртмасăр каяс мар;

Хăналанас, туй тăвас,

Виçĕ кунсăр урлас мар».

 

Тулта шăпăр янăрат,

Арçури пек ахăрать,

Урса кайса туя сикет,

Ватти-вĕтти ехĕрет…

 

Каçаллапа туй ачин

Шӳрпе çисе илмелле,

Унтан вара калле, тин,

Киле кайма пĕлмелле.

 

Пулĕ апат çиесси,

Кама тивĕ намăсси?

Çавăнпа та урама

Каяс пулать ташлама!

 

Ака йĕрки-йĕркипе

Туй ачисем тухаççĕ,

Каç пулттипе-сиккипе

Лашасемпе чупаççĕ…

 

■ Страницăсем: 1... 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 ... 31

Çавăн пекех пăхăр

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: