Электронлă вулавăш

Хысĕ-чысĕ хывăнать.

 

Ури çинчи пушмакне

Пусмайнелле ывăтать,

Алпымакне — суллине

Пĕрен-пĕрен салатать.

 

Туйри этем, куракан,

Тĕлĕнет те тилмĕрет,

Вăтанакан, хăракан,

Тӳпелешсе сирĕлет.

 

«Ак ĕнтĕ халь Мулентей

Мыскарине кăтартать,

Çитмĕл çичче çитсен те

Тавăрмашкăн пултарать»,

 

Тесе халăх калаçать,

Пĕсмиллене асăнать;

Кайран кая çын куçать,

Таш вырăнĕ асланать.

 

Мулентейĕ шăпăра

Пĕрех çӳле ывăтрĕ.

Шăпăр çӳлте сывлăшра

Ташă кĕвви хыйпăтрĕ!

 

Сиксе анчĕ сак çинчен

Хăй çавăнтах çĕр çине,

Тытса арăм хăлхинчен

Вĕрчĕ шăпăр какрине.

 

Акă ĕнтĕ, халь ĕнтĕ

Иккĕш пĕрле ташлаççĕ

Такмакласа темĕн те

Урăш-пирĕш калаççĕ.

 

Мулентейĕ ахăрса

Арăм тавра сĕртĕнет,

Чĕркуççине çат хуçса

Калла кайса кукленет,

 

Аллисемпе умĕнче

Кăчăк туртса илĕртет,

Ташă çемми хушшинче

Хĕр йĕррипе вăл йĕртет…

 

Хура арăм упăшки,

Хурăнташсем, пĕлĕшсем —

Пулса кайнă аптрашки,

Хăпнă ӳсĕр сехрисем.

 

Çӳл пăлтăртан Еркиней

Чупса анчĕ ухмах пек,

Чĕкеç патне Çиментей

Тата кĕчĕ Патирек.

 

— «Куран ĕнтĕ мĕнле йăх

Санăн пулас кил-йышсем,

Ара, намăспа çылăх

Аçуна итлемесен!»

 

Тесе Чĕкеç тăн пуçне

Тăрăшаççĕ çавăрма,

Инкĕшĕ асамăçне

Ӳркенмеççĕ ăнлантма.

 

Анчах Чĕкеçшĕн пулсан

Инкĕш ухмаха ерни

Нимĕн те мар туй пулсан,

Пултăр кăна хăй савни!

 

Ашшĕ-амăшĕ хашкаса

Кĕрсе тăчĕç ун умне,

Ӳкĕтлесе, ятласа

Хуçаймарĕç кăмăлне.

 

Чĕкеç пĕрре шуралать,

Шухăшласа хурланать,

Ашшĕ çине пăхкалать,

Пăхăннă пек туйăнать.

 

Кĕç çавăнтах хĕрелсе

Чуп савнине асилет,

Ашшĕпеле хирĕлсе

«Туя пăсма памăп» тет.

 

Ашшĕ чунĕ — хытă чун,

Хĕрлĕ çырти кеврен чул,

Хĕр кăмăлне кĕмерĕ,

Хĕрхенмешкĕн пĕлмерĕ.

 

Вăл çĕрĕкех тĕшмĕше

Мулентейпе ермĕшнĕ,

Хĕрĕн туйне иккĕшĕ

Пăсма тесе килĕшнĕ.

 

Ниепле те пăсмасан

Имçампала пăсмалла,

Чĕкеç валли, май пулсан,

Пăстав шывне памалла.

 

Çавăнпа та халь Урха

Хĕрне парать сар курка:

Хĕрĕх те пĕр куркара

Имçам янă пыл сăра.

 

Хĕрĕ тытать куркапа,

Ĕçет ăна тав туса,

Юлашкинчен сăрана

Пăхать темшĕн тутанса.

 

Пылак тутă пыр тĕпне

Йĕклентерсе каять те,

Хăйне пăсса панине

Вăл чухласа илет те!

 

Куçне-пуçне тавăрса:

«Пĕтрĕм» тесе ĕсĕклет,

Амăш çине явăнса

Хĕр йĕррипе вăл хӳхлет.

 

«Апи кăмăлĕ çемçешке,

Хĕр ĕмĕрĕ хый çутти,

Атти курки чепчешке,

Пыллă сăри чун сутти».

 

«Кăмăл тулли каччăмччĕ,

Качча кайма пулмасть пуль,

Пырăм йăлтах пăвăнчĕ,

Пăсакана ылхан юл!»

 

Анчах нумай та иртмест,

Пирĕн Чĕкеç чĕнеймест,

Варне тытса ӳпнелле

Вăрса ӳкет çĕрелле…

 

Хĕрĕх те пĕр ăшĕнче

Кикен тымар пулнă-мĕн:

Им имленĕ кĕленче

Вил эмеллĕ пулнă-мĕн.

 

Мулентейĕ пĕлсен те:

«Ытлашшиех нимĕн те

Кунтан пулса тухас çук»,

Тенĕ имçам тунă чух.

 

Урхана та ун çинчен

Шăл çури те каламан:

Кĕленчинчи имĕнчен

Вăл сиенне шутламан.

 

Анчах эмел çур мăскал

Кӳрчĕ вилĕм Чĕкеçшĕн,

Çапла хĕрĕн ăраскал

Пĕтрĕ ашшĕ кăмăлшĕн…

XV. Тавăрна

Уяр çу, типĕ çу пит вăраххăн иртрĕ,

Пĕр тумлам та çумăр тĕсĕ пулмарĕ;

Сивĕнсе пĕлĕтлĕ ĕнтĕ кĕр те çитрĕ,

Кĕлĕшленнĕ тăпра нӳрелсе курмарĕ.

 

Уйсенче ырашсем çатраланса ӳкрĕç,

Тикĕс шăтнă çуртри хуралса пĕтрĕ.

Улăхра çеç пăртак утă тĕсĕ пулчĕ,

Анчах çулса пуçтарсан сапаланса юлчĕ.

 

Выçă халăх çуллах выльăха сайратрĕ:

Пуса-пуса, чӳк туса, какайне кышларĕ,

Камăн пур авалхи хатĕрпе тапратрĕ,

Пурне те хускатрĕ выçлăх — мур, хупларĕ.

 

Выçлăхран хăраса Атăлпа хăш-хăшĕ

Кимĕсемпе юхса анаталла тарчĕç:

Кил-çуртран уйăрлчĕç анаталла тарчĕç:

Хĕрарăм япалине саклатпа саярчĕç.

 

Пурне те хуйхă пуснă, пуçĕсене уснă,

Нимĕн тума пĕлми аллисене шантнă.

Çапах пĕр-пĕринпе хуйхă витĕр туслă

Калаçса лармашкăн пухăнма юратнă.

 

Йĕршшӳ тăрăх ларнă пĕчĕк ялсем варлă,

Пурăнма вĕрентнĕ вĕсен пуçне пусмăр.

Кăçал вĕсем пушшă пулнă пĕр çăварлă,

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн