Леонид Волков (сулахайри)

Чӑваш Енӗн Раҫҫей Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчи пулнӑ Леонид Волкова ирӗке кӑларнӑ. Ку хыпара эпир халь ҫеҫ илтрӗмӗр.

Леонид Волкова ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса преми илнӗ тесе айӑпласшӑннине Чӑваш халӑх сайчӗ унччен пӗлтернӗччӗ. Ӗҫе Шупашкарта тишкересшӗнччӗ, анчах каярах Мускава куҫарма май килнӗ-килнех. Ҫапла тума Леонид Волковпа унӑн хӳтӗлевҫи ҫине тӑнӑ. Вӗсем кунти суда шанман.

Леонид Волков следстви изоляторӗнче чылайранпа ларчӗ. Полпредпа ҫыхӑннӑ суд ларӑвӗсене Тимӗр Акташ Чӑваш халӑх сайчӗн вырӑсла пайӗнче хыпарласах тӑнӑччӗ-ха. Вӑл хальхинче те пӗлтерессе шанатпӑр.

Паян эпир экс-полпреда ирӗке кӑларнине илтрӗмӗр. Те следстви изоляторӗнчен ирӗке кӑларнӑ, те айӑплӑ мар тесе йышӑннӑ. Ҫак самантра тӗплӗн калаймӑпӑр.

Чӑваш Енре пурӑнакан хӗрарӑма тӗнче тетелӗнче ҫынна улталанӑшӑн суд штрафӗ тӳлеттернӗ. Кун пирки ШӖМ пӗлтерет.

Ҫак хӗрарӑм Шупашкарта кун кунлать, вӑл нумай ачаллӑ амӑшӗ. Хайхискер ҫурт сутни пирки тӗнче тетелӗнче пӗлтерӳ панӑ. Кӗҫех кӳршӗ регионтан шӑнкӑрав ҫитнӗ. Ҫак ҫын ҫурт туянассине пӗлтернӗ, кӑштах укҫа тӳлесе хума шантарнӑ.

Нумай ачаллӑ хӗрарӑм ӑна банкомат патне пыма ыйтнӑ. Тӗрлӗ операци ирттернӗ хыҫҫӑн ҫурт туянма палӑртнӑ ҫыннӑн счечӗ ҫинчен 20 пин тенкӗ ҫухалнӑ.

Хӗрарӑма тытса чарнӑ. Вӑл улталанӑ ҫынна укҫа-тенке парса татнӑ. Хӑйне вара 20 пин тенкӗ штраф тӳлеттернӗ.

Чӑваш АССРӗн Госстройӗн председателӗнче – 15 ҫул, ЧР строительство министрӗнче 16 ҫул ӗҫленӗ Владимир Филатов пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Вӑл 80 ҫулта пулнӑ.

Владимир Николаевич Ставрополь крайӗнче 1939 ҫулта ҫуралнӑ, 1970 ҫулта Ростоври инженерипе строительство институтне пӗтернӗ. ЧР строительство министрӗнче вӑл 1994-2005 ҫулсенче ӗҫленӗ, унтан, 2005-2006 ҫулсенче, хула строительствин тата пӗтӗмӗшле инфратытӑм министрӗ пулнӑ. Юлашкинчен вӑл «Чувашгражданпроект» проект институтӗнче вӑй хунӑ.

Владимир Филатов Шупашкарти Анне палӑкӗн архитекторӗ пулнӑ. Вӑл – РСФСР тава тивӗҫлӗ архитекторӗ, ЧР тава тивӗҫлӗ строителӗ, СССР Министрсен Канашӗн преми лауреачӗ.

Владимир Николаевичпа паян сывпуллашнӑ.

РФ Правительстви ҫитес ҫул мӗнле канасси пирки халех пуҫ ватать. Ҫак кунсенче 2020 ҫулта хӑш кунсенче кантарасси пирки постановлени алӑ пуснӑ.

Кӑрлачӑн 4-5-мӗшӗсем канмалли кунсене лекнӗрен вӗсене ҫу уйӑхӗн 4-5-мӗшӗсем ҫине куҫарнӑ. Ҫитес ҫул Ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑн кӑрлачӑн 1-8-мӗшӗсенче кантарӗҫ. Темиҫе куна тӑсӑлакан «каникул» пилӗк хутчен пулӗ: нарӑсӑн 22-24-мӗшӗсем, пушӑн 7-9-мӗшӗсем, ҫу уйӑхӗн 1-5-мӗшӗсем, ҫу уйӑхӗн 9-11-мӗшӗсем, ҫӗртмен 12-14-мӗшӗсем.

Кунсӑр пуҫне чӳкӗн 4-мӗшӗнче кантарӗҫ. Республика кунӗнче, ҫӗртмен 24-мӗшӗнче, ӗҫе тухмалла мар. Каласа хӑвармалла: кӑҫал раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗ ӗҫлемелли кун пулӗ.

Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан арҫын тӗрмерен тухнӑ та унӑн пурӑнмалли кӗтес ҫуккине ӑнланнӑ. Унччен унӑн хваттерте пай пулнӑ. Анчах вӑл тӗрмере ларнӑ чухне ӑна тӑван мар ашшӗ сутса янӑ-мӗн.

72 ҫулти арҫын тӑван мар ывӑлӗ вилнӗ тесе свидетельство тунӑ. Кун хыҫҫӑн вӑл хваттерти унӑн пайне сутса янӑ. Ҫапла майпа вӑл тӑван мар ывӑлне 600 пин тенкӗлӗх тӑкак кӑтартнӑ.

Хайхи арҫын тӑван мар ывӑлне хваттерти пайне ӑна пама пӗрре мар ыйтнӑ пулнӑ иккен. Анчах лешӗ килӗшмен. Халӗ ватӑ арҫынна ют пурлӑх тӗлӗшпе суя мелпе права илнӗшӗн айӑпалсшӑн. Ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе суда ярса панӑ.

Чӑваш Енрен Ленинград облаҫӗнчи Тосно районӗнне кайнӑ арҫын «Питӗр – Мускав» маршрутпа ҫӳрекен пуйӑс айне лекнӗ. ШӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл юраман вырӑнта рельс урлӑ каҫнӑ.

Чӑваш арҫынӗ пуйӑс айне лекни пирки транспорт полицийӗн деждурнӑй чаҫне утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнче 15 сехет те 40 минутра пӗлтернӗ: Тосно чукун ҫул станцийӗнче пысӑк хӑвӑртлӑхпа ҫӳрекен пуйӑс 43 ҫулти арҫын ҫине кӗрсе кайнӑ. Пирӗн ентеш ҫавӑнтах вилнӗ.

«Сапсан» машинисчӗ чарӑнма хӑтланнӑ, анчах пур-пӗрех пӑтӑрмахран пӑрӑнма май килмен. Инкек хыҫҫӑн пуйӑс 5 минут каярах юлса ҫӳреме тытӑннӑ.

Чӑваш Енре тӗтрене тата водитель тимсӗрлӗхне пула авари пулнӑ. Кун пирки ЧР ШӖМӗн пресс-служби пӗлтерет.

Утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнче ҫур ҫӗр иртни 2 сехет те 25 минутра Етӗрне районӗнче икӗ арҫынна машина ҫапса кайнӑ. Вӗсем Мускавран Тутарстана кайма тухнӑ-мӗн. Ҫул ҫинче хайхискерсем чарӑннӑ, ҫул урлӑ вырнаҫна кафене кайма тухнӑ.

Ҫав вӑхӑтра Мускав еннелле каякан «Лада» вӗсем ҫине пырса кӗнӗ. Шӑпах ҫав кун таврана тӗтре карса илнӗ.

Тутарстан арҫыннисене, 31 тата 48 ҫултискерсене, пульницӑна илсе ҫитернӗ. Вӗсене ҫапса кайнӑ ҫын та Тутарстанран. Палӑртмалла: пӗлтӗр ӑна административлӑ майпа 7 хутчен явап тыттарнӑ.

Мотоблокпа пынӑ чухне те асӑрханулӑх пирки манмалла мар. Ҫак кунсенче Чӑваш Енре пӗр арҫын кунашкал транспортпа пынӑ чухне самай суранланнӑ.

Ку Муркаш районӗнче утӑ уйӑхӗн 13-мӗшӗнче пулнӑ. Мотоблок рулӗ умӗнче 38 ҫулти арҫын ларса пынӑ. Хайхискер Ивановка ялӗ ҫывӑхӗнче транспорта итлеттереймен – мотоблокран ӳкнӗ.

Арҫын вӑйлах суранланнӑ. Унӑн пуҫ мими чӗтреннӗ, ҫурӑм шӑмми мӑй тӗлӗнчен сиенленнӗ. Мотоблокран ӳкнӗскере Шупашкарти васкавлӑ медпулӑшу пульницине илсе кайнӑ.

Анаткас ялӗ ӗнер, утӑн 13-мӗшӗнче, пӗтӗм ял халӑхне пухса ял кунне ирттернӗ. Сӑлтавӗ вара — яла никӗсленӗренпе 260 ҫул ҫитни. Ял кунне тӗплӗн хатӗрленни уяв лаптӑкне ҫитсенех паллӑ пулчӗ — йывӑҫран касса кӑларнӑ тӗрлӗ эрешсемпе илемлетнӗ. «Пирӗн ялӑн ҫыннисем ылтӑн алӑллӑ вӗсем» курав та ялта ӑстасем сахал маррине кӑтартрӗ. Унсӑр пуҫне йӑлана кӗнӗ тӑрӑх урам картишӗсене йӗркеленӗ, тӗрлӗ спорт ӑмӑртӑвӗсем валли лапамсем хатӗрленӗ — кире йӑтакансем валли те, воллейболла вылякансем валли те, ҫытарпа ҫапӑҫма кӑмӑллакансем валли те. Чуччу вара ҫак кун пӗрре те пушӑ тӑмарӗ.

Уяв уйрӑмах культура программипе пуян пулчӗ. Халӑха хӑйсен пултарулӑхӗпе фольклор ушкӑнӗсем те, Шупашкартан чӗнсе илнӗ эстрада ҫӑлтӑрӗсем те, Ямаш шкул ачисем те самаях савӑнтарчӗҫ.

Ял уявӗсенче хастар ҫынсене хисеп хучӗсемпе чысласси йӑлана кӗнӗ ӗнтӗ — анаткассем те ӑна пӑсмарӗҫ. Вырӑнти Ҫеҫпӗл ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ те, Канаш районӗнчен ҫитнӗ тӳре-шара та ял халӑхне хисеп хучӗсем парса вӗсен ӗҫӗсене чыс турӗҫ.

Анаткас ял кунӗ мӗн ирччен тӑсӑлчӗ — уява официаллӑ май хупнӑ хыҫҫӑн ачасемпе яшсем ҫӗрлечченех воллеболла вылярӗҫ, дискотекӑра савӑнчӗҫ.

Малалла...

Кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 12-мӗшӗ тӗлне Чӑваш Енри пилӗк районта газ парӑмӗ пӗлтӗрхи ҫав вӑхӑтринчен ӳссе кайнӑ. Ҫак списокра — Элӗк, Красноармейски, Хӗрлӗ Чутай, Шупашкар тата Етӗрне районӗсем. Парӑмлисен йышӗнчен Вӑрнар, Сӗнтӗрвӑрри тата Вӑрмар районӗсем те тухса пӗтӗймен-мӗн.

Газ парӑмне утӑ уйӑхӗн 13-мӗшӗнче республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев республикӑн ӗҫ тӑвакан органӗсенче ӗҫлекенсемпе тата районсемпе хуласен администрацийӗсен пуҫлӑхӗсемпе ирттернӗ канашлура сӳтсе явнӑ. Лару-тӑрӑва тишкерсе Чӑваш Енӗн строительство, архитектура тата ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх министрӗ Алексей Грищенко тухса калаҫнӑ.

Михаил Игнатьев Элтепер яваплисен яваплӑха татах ӳстермеллине хытах асӑрхаттарса каланӑ.