Чӑваш Енре пултаруллӑ ачасен центрӗ пулӗ. Вӗсене тупса палӑртса, унтан аталантарма пулӑшма паян, нарӑс уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, йышӑннӑ. Капла утӑма Сочире ҫак кунсенче иртекен Пӗтӗм Раҫҫейри инвестици форумӗ вӑхӑтӗнче тунӑ.

Пултаруллӑ ачасен центрне «Сириус» центр евӗрлӗрех йӗркелесшӗн. Ҫакна Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗпе «Пултарулӑх тата ӑнӑҫу» вӗренӳ фончӗ хушшинче ҫирӗплетнӗ килӗшӳре пӑхса хӑварнӑ. Хута Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев тата асӑннӑ фонд ертӳҫи Елена Шмелева алӑ пуснӑ.

Ҫӗршывӗпе паллӑ «Сириус» вӗренӳ центрне те, сӑмах май, «Пултарулӑх тата ӑнӑҫу» вӗренӳ фончех йӗркеленӗ. Ку вӑл 2015 ҫулта пулса иртнӗ. «Сириус» вӗренӳ центрӗнче паян Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнчи 800 ача пултарулӑха туптать.

Вӗренӳ отрасльне темиҫешер миллион тенкӗ укҫа уйӑрнине пӗлтереҫҫӗ. Пӗлтереҫҫӗ кӑна та мар, хысна йышӑннӑ чух ку сфера яланах сумлисен шутӗнче. Апла пулин те ашшӗ-амӑшӗн кӗсйине кӗме ӳркенмеҫҫӗ. Ирӗксӗрлесе пуҫтармастпӑр. Камӑн кӑмӑл пур — ҫав кӗмӗл уйӑрать тесе ӗнентереҫҫӗ.

Андрей Федоров блогер Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, ашшӗ-амӑшӗн чатӗнче класри алӑк валли камӑн ҫӑра туянмалли пирки ыйту сиксе тухнӑ. Шкулти вӗрентекен ашшӗ-амӑшӗн комитечӗн ертӳҫине ашшӗ-амӑшӗн класс ҫӑри валли укҫа пухмалла тесе каланӑ. Тата тӗрӗсрех каласан, вӗрентекене шкул администрацийӗ ҫапла калама хушнӑ.

Андрей Федоров блогер тата ашшӗ ашшӗ-амӑшне тата мӗн чухлӗ сумалла тесе тӗлӗннине палӑртнӑ: шкул фондне валли пухмалла, класа юса, ҫӗнӗ сӗтел-пукан валли уйӑр, вӗренӳ тетрачӗсене туян...

Раҫҫейри технологи университечӗ 2018 ҫулта вӗренӳ заведенийӗсем кадрсене мӗнле хатӗрленине тишкернӗ, мониторинг тунӑ. Питӗ кӑмӑллӑ: Чӑваш Енри пилӗк техникумпа колледж Раҫҫейри чи лайӑх 500 вӗренӳ заведенийӗ йышне кӗнӗ.

Списока Шупашкарти медицина колледжӗ, Канашри транспортпа энергетика техникумӗ, Шупашкарти экономикӑпа технологи колледжӗ, Шупашкарти электромеханика колледжӗ, Атӑлҫи патшалӑх технологи университечӗн Сӗнтӗрвӑрринчи филиалӗ кӗнӗ.

Палӑртмалла: пирӗн республикӑра 33 вӗренӳ учрежденийӗче вӑтам професси пӗлӗвӗ параҫҫӗ.

Ашшӗ-амӑшӗ сӗннине шута илсе Шупашкарти ача пахчисенче ачасене ҫӗнӗ йышши апат ҫитерӗҫ. Кун пирки «ПроГород Чебоксары» кӑларӑм хыпарлать.

Асӑннӑ ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, паянхи кун ача пахчисене кӳрекен продукци ашшӗ-амӑшне тивӗҫтермелле пек. Хальхи вӑхӑтра продукци йышӗнче банан, груша, апельсин, хӑяр тата помидор пур. Унсӑр пуҫне малашне ачасене йогурт, улма-ҫырла ярса хатӗрленӗ тӑпӑрчӑ пудингӗ тата ҫӑмарта хӑпартни ҫитерме йышӑннӑ.

Палӑртса хӑварни вырӑнлӑ пулмалла, паянхи кун Шупашкарта шкулчченхи ача-пӑча вӗренӳ учрежденийӗсенче апатланӑва лайӑхлатас тӗллевпе тӗрлӗ ӗҫ тӑваҫҫӗ. Ҫав шутра — ашшӗ-амӑшне анкета ыйтӑвӗсене хуравлаттарса, тӗлпулусемпе ӑсталӑх класӗсем йӗркелесе, дегустаци ирттерсе.

Валентина Мышкина

Кӑрлач уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Чӑваш Енри 25 ҫамрӑк вӗрентекен, Ҫамрӑк педагогсен канашӗн хастарӗсем, республикӑри Вӗренӳ профсоюзӗ пулӑшнипе Мускава ҫитнӗ. Вӗрентекенсене «Космос» хӑна ҫуртӗнче вырнаҫтарнӑ, унӑн чӳречисенчен Мускаври хитре вырӑнсем курӑннӑ: ВДНХ, Останкинӑри телебашня, В.Мухинӑн «Рабочи тата колхозница» скульптури…

Мускава кайнӑ педагогсен йышӗнче Вӑрнар районӗнчи Кӳстӳмӗр шкулӗнче чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекен Валентина Мышкина та пулнӑ.

Кӑрлачӑн 16-мӗшӗнче кафере апатланнӑ хыҫҫӑн вӗрентекенсем Патшалӑх Думине кайнӑ, унта Алена Аршинова депутатпа тӗл пулнӑ. «Ҫавра сӗтелре» вӗсем ҫамрӑк вӗрентекенсене пӑшӑрхантаракан ыйтусене сӳтсе явнӑ. Тӗслӗхрен, педагогсен шалӑвне ӳстересси, класс ертӳҫин тӳлевӗ, отчетсене чакарасси…

Ҫулҫӳрев Мускав паллӑ вырӑнсене ҫитсе килнипе вӗҫленнӗ.

Шупашкарти 3-мӗш шкулта аутизмпа аптӑракан ачасем валли ятарлӑ ресурслӑ класс йӗркеленӗ. Республикӑра кунашкалли - пӗртер пӗрре. «РусГидро» йӗркеленӗ «Таса энерги» ыкӑмӑллӑх программипе килӗшӳллӗн, шкула аталанмалли пособисем тата сенсорлӑ хатӗр-хӗтӗр парнеленӗ.

Дефектологсемпе психологсем палӑртнӑ тӑрӑх, аутизмпа нушаланакан ачасем тӗнчене хӑйне евӗр кураҫҫӗ, пӗчченлӗхе юратаҫҫӗ. Вӗсене пӗр-пӗр ӗҫе хутшӑнма йывӑр, анчах вӗсем куҫпа курнине лайӑх астуса юлаҫҫӗ. Ҫаксене шута илсе вӗсем валли ятарлӑ оборудовани туяннӑ.

Шкул директорӗ Евгения Осипова палӑртнӑ тӑрӑх, ҫӗнӗ оборудовани пулӑшни курӑнать: кӑтартусем пур ӗнтӗ. Хӑйне евӗр ачасем тӗнчепе хутшӑнма вӗренеҫҫӗ, шкул предмечӗсене ӑса хываҫҫӗ.

Чӑваш Енри шкулсенче 11-мӗш классенче вӗренекенсем пӗтӗмлетӳллӗ сочинение кӑҫал раштав уйӑхӗн 5-мӗшӗнче ҫырчӗҫ. Ку вӑл экзаменӑн тӗп тапхӑрӗ пулчӗ. Ҫав вӑхӑтра Чӑваш Енри 5686 ача парта хушшине ларнӑ (ҫав шутран 5684-шӗ — кӑҫал шкул пӗтерекенсем, 2-шӗ — пӗлтӗр шкул пӗтернисем), пӗтӗмлетӳллӗ изложение 11-мӗш класра вӗренекен 61 ача ҫырнӑ.

Раҫҫейри шкул ачисенчен 2 проценчӗн ҫеҫ зачет илме май килмен. Чӑваш Енре ун пеккисен йышӗ — 0,2 процент. Вӗсен парта хушшине 2019 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 6-мӗшӗнче тата ҫу уйӑхӗн 8-мӗшӗнче тепӗр хутчен тепӗр хутчен ларма тивӗ.

Сочинени темисене илсен, шкул ачисен 27,3 проценчӗ ырӑ кӑмӑллӑхпа ҫыхӑннӑ темӑна суйланӑ, ӳнер пирки ачасен 3,2 проценчӗ пуҫ ватнӑ.

Чӑваш Енре вӗренӳ пирки калакан саккуна улшӑнусем кӗртесшӗн. Кун пирки «Регнум» информаци агентствин сайтӗнче хыпарланӑ.

Саккунри улшӑнусем республикӑри патшалӑх чӗлхисене – чӑваш тата вырӑс чӗлхисене – пырса тивӗ. Ача пахчине ҫӳрекен шӑпӑрлансене хӑш чӗлхепе вӗрентмеллине суйлама ирӗк парасшӑн.

Саккунпа килӗшӳллӗн, Чӑваш Енре чӑваш тата вырӑс чӗлхисене патшалӑх чӗлхи пек вӗрентме условисем туса памалла. Ку Раҫҫейри халӑхсен чӗлхисене вӗрентессине те (республикӑра пурӑнакан ҫынсем пирки сӑмах) пырса тивет.

Раштав уйӑхӗн 12-мӗшӗнче И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУра ӗҫлекенсемпе вӗренекенсен конференцийӗ иртнӗ, унта университет ректорне суйланӑ. Ҫитес пилӗк ҫулта ку тилхепене унчченхи ректорах, Андрей Александров, тытса пырӗ.

Андрей Юрьевич ЧПУран вӗренсе тухнӑ, «Истори» тата «Юриспруденци» специальноҫсене алла илнӗ, вӑл – экономика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доцент. 2000-2010 ҫулсенче ЧПУн социаллӑ аталану пайӗн, социаллӑ аталану управленийӗн пуҫлӑхӗ пулнӑ, 2010 ҫултанпа вӗренӳ енӗпе проректор тивӗҫӗсене пурнӑҫланӑ, Ученӑйсен канашӑн ученӑй секретарӗ пулнӑ. 2013 ҫулхи раштав уйӑхӗн 10-мӗшӗнче ӑна университетӑн ректорне суйланӑ.

Андрей Александров – Раҫҫей Федерацийӗн аслӑ професси вӗренӗвӗн хисеплӗ ӗҫченӗ.

Юридици пӗлӗвӗ мӗнле шайра пулнине пӗлес килет-и? Апла юридици диктантне хутшӑнӑр. Акци раштав уйӑхӗн 7-мӗшӗнче 12 сехетре пулӗ.

Ҫав кун республикӑри 63 вӗренӳ заведенийӗнче диктант ҫырмалли лапамсем ӗҫлӗҫ. Тӗп лапам И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУ пулӗ. Унта ҫак адреспа ҫитмелле: Шупашкар хули, Мускав проспекчӗ, 15-мӗш ҫурт (Ж корпус, 201, 205, 206, 209, 210, 219-мӗш пӳлӗмсем). Сусӑр ҫынсем вара диктанта Наци вулавӑшӗнче ҫырма пултарӗҫ. Акцие онлайн мелпе те хутшӑнма май пур: http://юрдиктант.рф.

Диктанта 14 ҫултан аслӑрах ҫынсем хутшӑнайӗҫ. Тест пайне 30 задани кӗнӗ. Диктант ҫырнӑ ҫынсене ятран сертификат парӗҫ.