Шупашкарта ҫитес ҫул пысӑк технологиллӗ хӑтлӑ троллейбуссем ҫӳреме пултарӗҫ. Кун пирки ЧР Транспорт министерствин сайтӗнче пӗлтернӗ.
Ҫак кунсенче Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков тӗнчипе паллӑ транспорт компанийӗн ертӳҫипе Владимир Корольпе (унӑн производстви — Беларуҫ Республикинче) тӗл пулнӑ. Унта ҫӗнӗ йышши троллейбуса туянасси пирки калаҫнӑ.
Беларуҫре кӑларнӑ троллейбус энергие 30 процент перекетлеме май парать-мӗн. Унӑн двигателӗ те ытлах шавламасть, салонра кондиционер вырнаҫтарнӑ.
Владимир Король Шупашкар унӑн кӑмӑлне кайнине пӗлтернӗ. Вӑл хула питӗ илемлӗ пулнине палӑртнӑ.
Шупашкарти Воробьев композиторсен урамне юсаса ҫӗнетме тытӑнасси пирки пӗлтернӗччӗ. Ҫавна пула паянтан пуҫласа ҫурлан 15-мӗшӗччен троллейбуссемсӗр тата маршрут автобусӗсемсӗр пуҫне ытти мӗнпур транспорта Воробьев композиторсен урамӗпе Ярославль урамӗ пӗрлешнӗ тӗлтен пуҫласа Карл Маркс урамӗпе пӗрлешекен вырӑн таран ҫӳреме чарнӑ.
Автотранспорта Калинин урамӗпе, Шупашкар заливӗ хӗррипе, Константин Иванов, Ярославль, Дзержински урамӗсемпе, Президент бульварӗпе ярӗҫ.
Хулари 37-мӗш, 42-мӗш, 48-мӗш, 51-мӗш, 52-мӗш, 62-мӗш, 63-мӗш номерлӗ маршрутсене Калинин урамӗнчен Шупашкар заливӗ, Константин Иванов, Водопровод урамсемпе, Мускав проспекчӗпе кайтараҫҫӗ. 101с, 101э, 331, 332, 333, 334-мӗш автобуссене маларах асӑннӑ ҫулпа яраҫҫӗ. 232-мӗш автобус Воробьев композиторсен урамне юсанӑ вӑхӑтра Калинин урамӗнчен Ярославль урамне тухӗ, унтан Дзержински тата Карл Маркс урамӗсемпе хӑйӗн яланхи маршручӗ ҫине кайӗ.
Шупашкарти Иван Яковлев проспектӗнчи ҫула анлӑлатрӗҫ. Халӗ сарлака яка ҫулпа «тимӗр урхамахсем» вӗҫсе кӑна ҫӳреҫҫӗ. Пичет ҫурчӗ умӗнчи светофора илсен халӑх ҫул урлӑ каҫма та шикленетчӗ-тӗр. Ара, ҫил пек пыракан урапасем чарӑнма та шухӑшламаҫҫӗ. Унта ятарлӑ паллӑ вырнаҫтарнӑ-ха, анчах водительсем ӑна курмаҫҫӗ-ши е курмӑш тӑваҫҫӗ? «Зебра» ҫук…
Нумаях пулмасть ҫав вырӑнта пӑтӑрмах пулса иртнӗ. Хӗрарӑма урапа ҫапса хӑварнӑ — вилмеллех. Тӳре-шара кун хыҫҫӑн ҫеҫ хускалчӗ пулмалла — ҫул ҫине «зебра» ӳкерчӗҫ.
Тӗрӗссипе, Пичет ҫурчӗ умӗнчи ҫул урлӑ каҫмалли вырӑна проектпа килӗшӳллӗн ҫурла уйӑхӗнче хупмалла-мӗн. Кун пирки «Чӑвашавтодор» АУОн тӗп инженерӗ Николай Арденков пӗлтернӗ. Ҫапла майпа ҫынсен чукун ҫул ҫывӑхӗнчен каҫса ҫӳремелле пулӗ. Унта ҫити тротуар тӑвӗҫ.
Иван Яковлев проспектӗнчи ӗҫе 85% пурнӑҫланӑ. Суту-илӳ центрӗ умӗнчи ҫӗр айӗнчен каҫмалли вырӑна ҫеҫ туса пӗтереймен.
Инкек медицинин республика центрӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи ҫур ҫулта ҫул-йӗр инкекӗнче ҫул ҫитмен 171 ача суранланнӑ. Ҫав шутра велосипедпа тата мотоциклпа ҫӳрекенсем те яланхиллех пур. Юлашкинчен асӑннӑ инкексен шучӗ пӗлтӗрхипе танлаштарса пӑхсан палӑрмаллах ӳсни курӑнать. Цифра чӗлхипе каласан, 28 процент хушӑннӑ.
Ҫуллахи вӑхӑтра вилекенсен йышӗ те нумайланнӑ. Кӑрлач–ака уйӑхӗсенче ҫул-йӗр ҫинчи инкекре ҫул ҫитмен 89 ача суранланнӑ пулсан, ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен тытӑнса ҫӗртмен 25-мӗшӗччен 79-ӑн шар курнӑ. Вӗсенчен 19-шӗ скутерпа, мопедпа е мотоциклпа ярӑнакансем иккен. Вилекен те пулнӑ.
Сӑмах май, хальхи вӑхӑтра ҫул ҫинчи юрӑхлӑ хӑвартлӑх виҫине пӗр айӑплавсӑр 20 ҫух/сех таран пӑсма юрать. Ҫакӑнпа усӑ курса ял-хула таврашӗнче урапаҫӑсем (водительсем) 80 хӑвартлӑхпа ҫурейреҫҫӗ. Саккун кӑларакансем вара ку йӑла ҫынсен (ҫав шутра ачасен те) сывлӑхне хӑрушлӑх кӑларса тӑратма пултарасси пирки пӑшӑрханаҫҫӗ имӗш. Хальхи вӑхӑтра ҫул-йӗрти статистикӑна сӑнаҫҫӗ, енчен те вилекенсен йышӗ ӳсни курӑнать пулсан хӑвартлӑха ӳстерме юракан виҫене 10 таран кӑна хӑварасшӑн иккен.
Утӑ уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Шупашкарта пӗчӗк пӑтӑрмах пулса иртнӗ темелле-ши — арҫын общество транспорчӗн чарӑнӑвӗнче троллейбус тӑррине хӑпарнӑ та… ҫывӑрма выртнӑ. Ҫакна куракансем каланӑ тӑрӑх, вӑл самаях ӳсӗр пулнӑ. Ҫав ӳсӗре пула транспорта вӑхӑтлӑх ҫӳреме чарнӑ.
Ҫак лару-тӑрӑва курнӑ Яна Бурдасова каласа кӑтартнӑ тӑрӑх, Чукун ҫул вокзалӗн чарӑнӑвӗнче арҫын троллейбус тӑррине хӑпарса кайнӑ. Яна хайхискер транспортпа тӳлевсӗр каясшӑн тесе шухӑшланӑ. Ӳсӗрскер ҫывӑрма выртнине курсан вара тӗлӗнмеллипех тӗлӗннӗ. Телее, водитель ҫакна асӑрханӑ та транспорта чарнӑ, полицейскисене, МЧС чӗннӗ.
Арҫынна троллейбус тӑрринчен 20 минутран антарнӑ, полици пунктне илсе кайнӑ. Ӳсӗрскере антармашкӑн ҫӑлавҫӑсен самаях тӑрӑшма тивнӗ. Троллейбус тӑррине хӑпарса арҫынна вӑйпа тенӗ пек антарма тӳр килнӗ.
Йӗркене пӑснӑскере административлӑ штраф тӳлеттерме пултараҫҫӗ.
Ӗнер Ҫӗмӗрле хулинче хӗрарӑм-полицейски тӑр кӑнтӑрла ача кӳми ҫине пырса кӗнӗ.
Инкек вӑхӑтӗнче хӗрарӑм отпускра шутланнӑ-ха. Кӑнтӑрла вӑл хулари Ленин урамӗнчи картишре сылтӑмалла пӑрӑнма тӑнӑ чух ача кӳмине пырса лекнӗ. Суранланнӑ икӗ ҫулхи хӗрачана Шупашкарти ача-пӑча медицина центрне ӑсатнӑ.
Полицейски майорне медицина енчен тӗрӗсленӗ те, инкек пулнӑ вӑхӑтра вӑл урӑ пулнине палӑртнӑ. Халӗ ку фактпа служба тӗпчевӗ пырать тесе пӗлтерет Чӑваш Енри Шалти ӗҫсен министерствин пресс-служби.
Шупашкарта чарӑну павильонӗсене ҫӗнетнине тӗп хулара пурӑнакансемпе унта килен-каян асӑрханах ӗнтӗ. Общество транспорчӗн чарӑнӑвӗсене Канаш, Етӗрне тата Тӑвай районӗсенче те ҫӗнетме тытӑннӑ. Республикӑн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсенчи ҫук павильонсене вырнаҫтараҫҫӗ, япӑххисене йӗркене кӗртеҫҫӗ.
Канаш район территорийӗнче «Шӑхасан — Калинино» ҫул ҫинче вырнаҫнӑ лаптӑкра ӗҫӗн 70 ытла процентне пурнӑҫланӑ. Ҫав шутра машинӑсене пӑрӑнса лармалли вырӑнсем йӗркелени те, лартмалли вырӑнсем туни те, ҫул айккинчи чулсене вырнаҫтарни те кӗрет. «Етӗрне — Николаевски — Кӗҫӗн Шемертен» ҫула та хӑтлӑх кӗртнӗ. Тӑвай районӗнче «Аниш» автоҫула унти «Акконд-Агро» ферма тӗлӗнче юсанӑ.
Вокзалҫум лапамра транспорта лартма чарнӑ. Унччен вӑл территорие хӑшӗсем пасар территорийӗ евӗр пулнӑ тесе хаклаҫҫӗ. Унта Мускава кайма йыхравлакан автобуссем шӑкӑрттин тӑрса тухатчӗҫ. Чӑн та, тем тӗрлӗ униформа тӑхӑннӑ хӗрарӑмсем кашни иртен-ҫӳрен патне тенӗ тем пулнӑ пек «ҫулӑхатчӗҫ», «Мускава илсе каятпӑр. Малти вырӑнсене билет туянма май пур» тесе халтан яратчӗҫ.
Йӗркене пӑхӑнмасӑр унта пырса ларакан автобуссене пин тенкӗрен пуҫласа пин ҫурӑ таранччен штрафлассипе хӑратаҫҫӗ. Мускава илсе каякан автобуссене Хулаҫум вокзал территорине лартма чармаҫҫӗ-ха. Автобуссен хуҫисенчен 12-шӗ асӑннӑ вокзалпа килӗшӳ тунӑ иккен. Ҫул укҫи Мускава унчченхиллех 800 тенкӗ пулмалла иккен.
Шупашкарта хальлӗхе велоҫулсем нумай мар. Вӗсенчен пӗри заливра вырнаҫнӑ, тепри — Етӗрне шоссипе ҫуммӑн. Халӗ тата Президент бульварӗпе юнашар велоҫул йӗркеленӗ. Ун пирки Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче «хальхи велоинфраструктурӑн пӗрремӗш «чӗкеҫӗ» тесе палӑртнӑ.
Ҫул тӑршшӗ — 241 метр иккен. Ҫула ятарлӑ паллӑсемпех кӑтартнӑ. Маутинбайкерсемпе велосипедпа ярӑнма юратакансем унӑн пахалӑхне халех пысӑка хурса хаклани пирки ӗнентерет республикӑн тӗп хулин Ленин район администрацийӗ.
Ҫывӑх вӑхӑтра Шупашкарта тата ҫӗнӗ велоҫулсем уҫӑлмалла. Пӗтӗмпе вӗсен тӑршшӗ 7 ҫухрӑм ытла пулмалла.
Вӑхӑтлӑха. Ҫывӑх вӑхӑтра «Чӑвашавтодор» предприяти Воробьев композиторсен урамне юсаса ҫӗнетме тытӑнмалла. Ҫавна пула троллейбуссемсӗр пуҫне ытти мӗнпур транспорта унтан ҫӳретме чарӗҫ. Машинӑсем нумайланса пынине пула ҫав вырӑнпа иртсе ҫӳреме йывӑррине кура ҫула сарма йышӑннине хула влаҫӗсем ӑнланма чӗнсе калаҫҫӗ. Ӑҫтан каяссине ҫула тухичченех палӑртма хушаҫҫӗ.
Ҫула юсаса ҫӗнетнӗ хыҫҫӑн унӑн сарлакӑшӗ тӑватӑ йӗртен пиллӗке ҫити сарӑлӗ. Унччен вӑл 14 метр сарлакӑш пулнӑ тӑк ӳлӗмрен 17,5 метра ҫитӗ.
Ҫул пахалӑхне ӳстерес тесе геоҫетка хурса хӑварӗҫ. Ҫиелти сие чӑтӑмлӑ асфальтпа бетонтан тӑвӗҫ.
-3.7 °C