Пысӑк предприятисен хай вӑхӑтӗнче поликлиникӑсем пулнӑ-ха. Самани улшӑнса кайсан вӗсем хупӑнса пӗтнӗ. Унччен ӗҫленӗ сывлӑх пункчӗсем те паян пур ҫӗрте те ҫук.

В.И. Чапаев ячӗллӗ савутра сывлӑх пунктне вара яланах ӗҫлеттернӗ. Талӑкӗпех ӗҫлекен предприятире ун пекки кирлине шута илсе тытса тӑнӑ ҫав пӳлӗмпех ҫырлахман, халӗ унта поликлиника уҫнӑ.

Тухтӑрсем патне савут ӗҫченӗсем йӑпӑр-япӑр каяҫҫӗ. Унти ӗҫ-пуҫпа Чӑваш Енӗн патшалӑхӑн телекуравӗпе радиовӗн журналисчӗсем вырӑна тухсах паллашнӑ. «Хама начар туйрӑм та сывлӑх пунктне килтӗм», — каласа кӑтартнӑ журналистсене Владимир Порфирьев транспортировщик. Тепри юн пусӑмӗ хӑпарса кайнипе пулӑшу ыйтма пынӑ. Чирлӗ ҫынна эмел ӗҫтернӗ хыҫҫӑн виҫӗ кунлӑха пульница хучӗ ҫырса панӑ.

Савутри поликлиникӑра фельдшерсем те, терапевтсем те, профпатолог та пур. Шупашкарти клиника пульницинчи тухтӑрсем те унта пырса ҫӳрӗҫ.

Поликлиникӑра стоматологи пӳлӗмӗ уҫнишӗн те савут ӗҫченӗсем савӑнаҫҫӗ.

Сутуҫӑ-хӗрарӑм палӑкӗ

Шупашкарти Колхоз пасарӗ умне сутуҫӑ-хӗрарӑм палӑкне вырнаҫтарнӑ. Палӑк сӑнӳкерчӗкне Фейсбукра Александр Моисеев ятлӑ ҫын вырнаҫтарнӑ.

Сӑнӳкерчӗк тӑрӑх хакласан, сутуҫӑ тӗреклӗ, вӑл пукан ҫине ларнӑ та хӗвелҫаврӑнӑш вӑррине стаканпа сутса ларать. Тимӗртен шӑратса тунӑ палӑка халӑх сечӗнчисем ырласа йышӑнманни сисӗнет. Пӗрисем хӑрушӑ хаклавпах ҫырлахнӑ пулсан теприсем хӗрарӑм-палӑк кӑкӑрне те тиркесе пӗтернӗ: «Мӗншӗн вӑл лапчӑк?» — теҫҫӗ ун йышшисем. Виҫҫӗмӗшӗ тата вӑл палӑкпа ачасене хӑратма пулать тесе шухӑшлать. Зоя Яковлева режиссер чӑваш сӗмӗ ҫуккине асӑрханӑ.

Рита Кириллова журналист комментарисенчен пӗринче ҫырнӑ тӑрӑх, хӗрарӑм-сутуҫӑ палӑкӗ Минскра пулнӑ, Шупашкарти унӑн копийӗ.

Иртнӗ эрнекун Сӗнтӗрвӑрри районӗнче кӑҫалхи ҫур ҫула пӗтӗмлетмелли пуху иртнӗ. Унта республикӑран Михаил Игнатьев Элтепер, Светлана Енилина финанс министрӗ тата ыттисем хутшӑннӑ.

Районӑн ҫур ҫулхи аталанӑвӗпе паллаштарнӑ май туризма аталантарассине те хускатнӑ. Пухура пулнӑ Андрей Иванов журналист пӗлтернӗ тарӑх, район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Анатолий Мясников ҫапларах пӗлтерни паллӑ: Сӗнтӗрвӑрринче туризм аталанать, мӗншӗн тесен Куславккара дебаркадер ҫук, ҫавна май пӑрахутсем Сӗнтӗрвӑрринче чарӑнаҫҫӗ.

Кӑҫал «Куславкка–Волжск–Куславкка» маршрутпа Атӑл ҫийӗн теплоход ҫӳреттермессине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Навигацие чарса лартни теплоход тӑмалли вырӑна вырнаҫтарма укҫа хӗсӗк пулни темелле. Куславккасем Шупашкарти юханшыв порчӗ дебаркадершӑн хаклӑ ыйтать тесе шухӑшлаҫҫӗ.

Кӗҫех, ҫурла уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, Шупашкар 548-мӗш ҫуралнӑ кунне паллӑ тӑвӗ. Хула ҫыннисемпе хӑнисемшӗн пысӑк парне пулӗ: кӳлмек ҫийӗн «Пӗрремӗш вӗҫев» пилотаж ушкӑнӗ вӗҫӗ.

Пилотсем Як-52 тата Як-54 самолетсемпе тӳпене хӑпарӗҫ. Вӗсем – летчик-инструкторсем, Раҫҫей тата тӗнче чемпионачӗсен призерӗсем. Кӳлмек ҫийӗн тӑватӑ самолет вӗҫӗ.

Сӑмах май, «Пӗрремӗш вӗҫев» пилотаж ушкӑнӗ 2013 ҫулта Шупашкарӑн ҫуралнӑ кунне килнӗ. Ун чухне тӳпере явӑнакан сарӑ самолетсене ҫынсем тӗлӗнсе те савӑнса сӑнанӑ. Вӗсем шупашкарсен асӗнче яланлӑхах юлнӑ.

Шоу ҫурла уйӑхӗн 20-мӗшӗнче 11 сехетре кӳлмекре пуҫланӗ. Репетици ҫурлан 19-мӗшӗнче кӑнтӑрла иртӗ.

Ҫурла уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Шупашкар ҫыннисемпе хӑнисене Чапая ыталама чӗнеҫҫӗ. Вилӗмсӗр ҫар ҫынни, паллӑ ентешӗмӗр тахҫанах ҫук ӗнтӗ. Анчах ӑна аса илтерекеннисенчен пӗри — Шупашкарти палӑк.

Республикӑмӑрӑн тӗп хулин кунне уявланӑ май ҫурла уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Шупашкарта В.И. Чапаев ячӗллӗ скверта «Чапай зовет на чай» (чӑв. Чапай чей ӗҫме чӗнет) проекта йыхравлаҫҫӗ. Вӑл 13 сехетрен пуҫланӗ, 15 сехетре вӗҫленӗ.

Уяв программи кӑсӑклӑ пуласса шантараҫҫӗ хула администрацийӗнче ӗҫлекенсем. Вӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫынсене самантлӑха 100 ҫул каялли патне тавӑрайӗҫ. Иртсе кайнӑ вӑхӑтри тумтирпе, юрӑ-ташӑпа паллаштарӗҫ, шурӑ урхамахпа ярӑнтарӗҫ. Чапаев дивизийӗнчи ҫар ҫыннисем пулӗҫ. «Чапай чей ӗҫме чӗнет» проект Чапаев палӑкӗ тавра ушкӑнпа тӑрса тухнипе вӗҫленӗ. Шӑпах ҫавна йӗркелӳҫӗсем «Чапая ытала» флешмоб ят панӑ.

Пӗтӗм Раҫҫейри «Кино каҫӗ» акцире тӑватӑ фильм кӑтартӗҫ. Виҫҫӗшӗ – тулли метражлӑ, пӗри – анимациллӗ.

ЧР Культура министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, «Кино каҫӗ» ҫурла уйӑхӗн 27-мӗшӗнче иртӗ. Кӑтартмалли фильмсене ахаль суйламан. ТАСС информаци агентствин сайтӗнче вӗсемшӗн сасӑланӑ. Унта ҫак фильмсемшӗн ытларах сасӑ панӑ: «Кухня: Последняя битва» (режиссерӗ Антон Федотов, 12+), «Время первых» (режиссерӗ Дмитрий Киселев, 6+), «28 Панфиловцев» (режиссерсем: Ким Дружинин и Андрей Шальопа, 12+). Пӗчӗккисене вара «Снежная королева-3: Огонь и лед» кӑтартӗҫ. Вӑл анимаци проекчӗсен сасӑлавӗнче мала тухнӑ.

Шупашкарта «Кино каҫӗ» акци «Чӑвашкино» патшалӑх киностудийӗнче иртӗ. Пуҫламӑшӗ – 20 сехетре. Унта тӳлевсӗрех кӗртеҫҫӗ.

Юлашки вӑхӑтра Шупашкарта тата ун ҫывӑхӗнче ӑнланмалла мар шӑршӑ тӑнине кашниех сисрӗ-тӗр. Тислӗк тес, тислӗк шӑрши мар. Пӗр-пӗр савутран тухакан тӗтӗм-сӗрӗм теме те йывӑр. Хулара ырӑ мар шӑршӑпа «киленсе» ывӑннӑ ҫынсем Роспотребнадзора пӗлтернӗ, шӑршӑ саракан предприятие шыраса тупма ыйтнӑ.

Ӗнер Роспотребнадзорӑн республикӑри управленийӗ «Юрма» агрохолдинг ҫывӑхӗнчи (хӑй вӑхӑтӗнче вӑл ун пек шӑршӑ сапалать тесе пӗтӗмлетнӗччӗ) сывлӑша тӗрӗсленӗ. Лапсара ҫитнӗ. Ӑҫта мӗн чухлӗ сероводород, аммиак, азот диоксичӗ пулнине палӑртма кашни тӑваткал метр пуҫне миҫе миллиграмм тивнине виҫнӗ. Роспотребнадзорта «Юрма» предприятин кайӑк-кӗшӗк тислӗкӗ упранакан Ассакасси ҫывӑхӗнчи территорие эрнесерен тӗрӗсленине пӗлтернӗ. Хальхинче шӑршӑшӑн «Юрма» айӑплӑ маррине палӑртнӑ.

Ҫурла уйӑхӗн 5-мӗшӗнче Пӗрремӗш канал КВНӑн премьер-лигине кӑтартать. Экран умне меллӗрех вырнаҫӑр, мӗншӗн тесен ун чухне «Чӑваш Ен» командӑна та курма май пулӗ.

Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх, Пӗтӗм тӗнчери КВН фестивалӗ Сочире кӑрлач уйӑхӗнче иртет. Эфира вара ӑна ҫулла кӑлараҫҫӗ. Пирӗн республикӑн команди те эфирта пулӗ.

КВН ҫурла уйӑхӗн 5-мӗшӗнче 23 сехетре пуҫланӗ. Шел те, «Чӑваш Ен» 1\4 финала тухайман. Халӗ вӑл Хусанта иртекен Пӗрремӗш лигӑна хутшӑнать.

Сӑмах май, ҫурлан 5-мӗшӗнче телкуравҫӑсем РФ ШӖМӗн «Подъем» командине те курӗҫ. Ку команда утӑ уйӑхӗнче Шупашкарта пулнӑ.

Шупашкарта пурӑнакан нумай ачаллӑ Игнатьевсене лотерейӑра ӑнӑҫнӑ. Вӗсем хваттер выляса илнӗ!

Валентина Ивановна Игнатьева «Столото» билетне 6 штук туяннӑ. Тӗлӗнмелле те, вӗсенчен виҫҫӗшӗ телей илсе килнӗ. Аслӑ ывӑлӗ Сергей билетсене тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн хваттер выляса илнине ӑнланнӑ.

Ку Валентина Ивановнӑн пӗрремӗш ӑнӑҫӑвӗ мар. 1985 ҫулта та вӑл лотерейӑра хаклӑ парне – мопед – выляса илнӗ. Хальхинче те вӑл ахальтен хутшӑнма кӑмӑл туман. Вӑл хаҫатра лотерейӑра выляса илнӗ ҫынсен историйӗсемпе паллашнӑ. Кун хыҫҫӑн хӑй те билет туянма шухӑшланӑ.

Валентина Ивановна хваттер вырӑнне укҫа илме палӑртнӑ. Унпа пысӑк ҫемйи валли парнесем туянӗ.

«Волга» упрдор пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫланӑ Дмитрий Филиппов тӗлӗшпе суд пулнӑ. Шупашкарти Ленин районӗн сучӗ вӑл ӗҫ вырӑнӗпе ытлашши усӑ курнӑ тесе палӑртнӑ.

Филиппова темиҫе эпизодпа айӑпланӑ. Вӗсенчен пӗри Ҫӗрпӳ кӗперӗпе ҫыхӑннӑ. Вӑл патшалӑх контрактне 1 ҫул ытларах тӑснӑ, хӑй подрядчиксем унчченхи ӗҫе пурнӑҫламаннине пӗлнӗ. Филиппов организацин расчет счечӗ ҫине аванс тесе 120 пин тенкӗ ытла куҫарма ыйтнӑ. Контракта вара 2013 ҫулта алӑ пуснӑ, вӑл 700 миллион тенкӗлӗх пулнӑ.

Кунсӑр пуҫне 2015 ҫулта Филиппов Чӗмпӗр облаҫӗнчи федераци ҫулне тӗпрен юсама пӗр строительство фирмине палӑртмаллине кӑтартнӑ. Унпа 346 миллион тенкӗлӗх контакт алӑ пуснӑ. Анчах подрядчик ӗҫе вӑхӑтра туман, штраф санкцийӗсене унран шыраса илмен.

Филиппова пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние 4 ҫуллӑха ӑсатма йышӑннӑ.