Юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнче ЧР Арбитраж судне Чӑваш энергосбыт компанине панкрута кӑларма ыйтса заявлени ҫитнӗ. Тавӑҫра палӑртнӑ тӑрӑх, Шупашкарти троллейбус управленийӗ электричествӑшӑн тӳлемен, парӑм 157,6 миллион тенкӗпе танлашнӑ.

Тавӑҫа хӑҫан пӑхса тухасси хальлӗхе паллӑ мар-ха. Сӑмах май, унччен суд унашкал тавӑҫа пӑхса тухнӑ. Ун чухне ӑна Ҫӗнӗ Шупашкарти троллейбус управленийӗ тӗлӗшпе ҫырнӑ пулнӑ. Анчах ӗҫе чарса лартнӑ, мӗншӗн тесен ун чухне парӑма татнӑ.

Палӑртмалла: нумаях пулмасть ЧР Экономика аталанӑвӗн министерствинче канашлу иртнӗ. Унта парӑмсене пӗчӗклетес тӗллевпе каҫхи рейссене пӑрахӑҫлама сӗннӗ. Анчах влаҫрисем хальлӗхе графике улӑштарма килӗшмен.

Ятсӑр чарӑнура пассажирсене антармаҫҫӗ. Ҫак ятпа Чӑваш халӑх сайчӗ иртнӗ уйӑхра хыпар пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер: Шупашкарти «Мега Молл» суту-илӳ комплексне хирӗҫ общество транспорчӗн чарӑнӑвне утӑ уйӑхӗн 5-мӗшӗнче туса хунӑ. Унтанпа вӑхӑт самаях иртнӗ, анчах ҫынсем халӗ те унта анса юлаймаҫҫӗ.

«Остановка без остановок?» (чӑв. Чарӑнусӑр чарӑну-и?) ятпа «Хыпар» издательство ҫурчӗн сайчӗн вырӑсла версийӗнче паян ку ыйтупа ҫыхӑннӑ хурав пичетленнӗ.

Шупашкар хулин «Ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх тата хӑтлӑх кӗртессипе ӗҫлекен управлени» муниципалитетӑн хысна учрежденийӗ каланӑ тӑрӑх, хулари общество транспорчӗн переченьне улшӑну кӗртнӗ хыҫҫӑн унта общество транспорчӗ чарӑнма пуҫлӗ.

Юпа уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Шупашкар хулин администрацийӗнче туризм фирмисемпе транспорт команийӗсен ӗҫченӗсем ларӑва пухӑннӑ. Вӗсем тӗп хулара турист сукмакӗсене йӗркелесси тавра калаҫнӑ.

Турагентствӑсен тата ҫынсене транспортпа илсе ҫӳрекен предприятисен ӗҫченӗсем туристсем валли темиҫе тӗрлӗ программӑллӑ маршрутсем хатӗрлеме сӗнеҫҫӗ. Сӑмахран, ҫемьепе курса ҫӳреме — 3-4 сехетлӗх, шурӑ Шупашкарпа ушкӑнпа паллашмашкӑн 1 сехетлӗх программӑсем. Тӗплӗ хатӗрленӗ хыҫҫӑн ҫав маршрутсене Раҫҫей туроператорӗсен реестре кӗртӗҫ.

Тӗл пулнисен тӗллевӗсем кунпа кӑна пӗтмеҫҫӗ-ха. Ҫулталӑк вӗҫлениччен вӗсем «Шупашкар хулин турист карттине» тата «Хӑнана тарават Шупашкар» буклет кӑларасшӑн. Шӑпах вӗсем Чӑваш Ене килекенсене тӗп хуламӑрпа ҫывӑх паллашма, кӑмӑла килнӗ сукмакпа курса ҫӳреме май парӗҫ.

Хула администрацийӗн культурӑпа туризм аталанӑвӗн управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ларӑва хутшӑннисем Шупашкарти аэропортра Туризмпа информаци центрӗн филиалне уҫтарасшӑн. Вӗсен шухӑшӗпе, ҫакӑ Шупашкарта кӑна мар, республикӑра та курса ҫӳрес текенсен йышне ӳстерме май парӗ.

Шупашкарти Республика эндокринологи диспансерне Республикӑри вӑрҫӑ ветеранӗсен клиника госпитальне куҫарасшӑн. Ку ыйтӑва юпа уйӑхӗн 9-мӗшӗнче Мускав районӗн администрацийӗнче иртекен итлевре пӑхса тухӗҫ.

Медучрежденисене реорганизацилесе эндокрин тытӑмӗн чирӗпе нушаланакан пациентсем валли консультативлӑ диагностика центрӗ тӑвасшӑн. Унта эндокринологсем, хирургсем пулӗҫ.

Тухтӑрсем ӗҫ вырӑнӗсӗр тӑрса юлмӗҫ. Оптимизаци пуҫлӑхсене ҫеҫ пырса тивӗ. Аса илтерер: унччен Шупашкарта Хулари 1-мӗш клиника пульницине тата Хулари 7-мӗш пульницӑна, Хулари 3-мӗш ача-пӑча пульницине тата Хулари 7-мӗш пульницӑна пӗрлештернӗ.

Реорганизацилесен ҫав ҫуртра ача пахчи уҫӑлма пултарӗ.

Пӗр хушӑ Правительство ҫуртӗнчи сауна пирки нумай калаҫрӗҫ. Ку ыйту патне каллех таврӑннӑ. Ку ӗҫ тӗлӗшпе тепӗр пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

Судра Элтепер администрацийӗн ертӳҫин ҫумӗ пулнӑ ҫын явап тытӗ. Суд юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗнче пулмаллаччӗ. Анчах ӑна каярах куҫарнӑ. Суд ларӑвӗ юпа уйӑхӗн 11-мӗшӗнче иртӗ.

Ертӳҫӗн унчченхи ҫумӗ «Республикӑри тӗплӗ юсав управленийӗ» патшалӑх унитари предприятин ертӳҫин экс-ҫумне Правительство ҫуртӗнче сывлӑха ҫирӗплетмелли центр хута ярас тӗлӗшпе саккуна хирӗҫ хушу панӑ. Следстви ҫапла шухӑшлать.

Унччен ку ӗҫ тӗлӗшпе пӗр суд пулнӑ. Ун чухне «Республикӑри тӗплӗ юсав управленийӗн» ертӳҫин экс-ҫумне должноҫӗпе ытлашши усӑ курнӑ тесе айӑпланӑ. Следстви шухӑшӗпе, вӑл подрядчике 7,5 миллион ытла тенкӗ куҫарса панӑ. Мускав районӗн сучӗ ӑна 150 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ. Анчах тӳре-шара часах амнистие лекнӗ.

Шупашкарта усал шыҫҫа тупса палӑртакан биочипа тӗрӗслеҫҫӗ. Ӑна Раҫҫейри ӑсчахсем шухӑшласа кӑларнӑ.

Биочип усал шыҫҫа хӑвӑрт тупса палӑртма пулӑшать. Вӑл патент илнӗ. Халӗ ӑна Мускаври Блохин ячӗллӗ онкологи центрӗнче тата Чӑваш Енри онкодиспансерта тӗрӗслеҫҫӗ.

Биочип пулӑшнипе усал шыҫӑн кирек мӗнле тӗсне те темиҫе сехетре тупса палӑртма пулать. Унӑн ячейкинче антителӑсем тата красительсем пур. Вӗсем усал шыҫҫа тупма май параҫҫӗ. Биоматериала илнӗ хыҫҫӑн чипа термостата вырнаҫтараҫҫӗ, унта микрокоппа пӑхаҫҫӗ. Вӑл информацие компьютер ҫине кӑларать.

Малашне «Чӑваш Ен-Мед» страхлав компанине ЧР экономика аталанӑвӗн экс-министрӗ Гульмира Акимова ертсе пырӗ. Кун пирки Шупашкар хула пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗнче пӗлтернӗ.

Гульмира Акимова министерствӑра ӗҫленисӗр пуҫне Казахстанра, Арменире Раҫҫейӗн суту-илӳ представительствинче вӑй хунӑ. Юлашкинчен вӑл Пӗрлештернӗ авиастроительство корпорацийӗнче тӑрӑшнӑ.

Аса илтерер: унччен «Чӑваш Ен-Мед» страхлав компанине Ирина Клементьева ертсе пынӑ. Вӑлах Шупашкар мэрӗ пулнӑ. Халӗ Ирина Клементьева суд ыйшӑнӑвӗпе килтен тухаймасӑр ларать. Ун тӗлӗшпе ултӑ пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӗсем тӗлӗшпе следстви пырать, ӗҫ-пуҫа тӗпчеҫҫӗ.

Евгений Кадышев хула пуҫлӑхӗн хӑйӑвне илет

Шупашкарти депутатсен хула пухӑвӗнче тӗп хулан ҫӗнӗ мэрне суйланӑ. Малашне ку тивӗҫе Евгений Кадышев пурнӑҫлӗ. Вӑл — И.Н.Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн ӑслӑлӑх ӗҫӗпе вӑй хуракан проректорӗ.

Мэра паян, юпа уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, суйланӑ. Кандидата вӑрттӑн сасӑлав мелӗпе палӑртнӑ. ЧПУ проректорӗшӗн Евгений Кадышевшӑн 30 ҫын сасӑланӑ. Вӑл присяга вуласа должноҫе йышӑннӑ. Варнава митрополит ҫӗнӗ вырӑнта тухӑҫлӑ та чыслӑ ӗҫлеме пехилленӗ, хула пуҫлӑхӗн хӑйӑвне ҫакса янӑ.

Аса илтерер: унччен ку ӗҫ вырӑнне Ирина Клементьева йышӑннӑччӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 20-мӗшӗнче хула мэрсӑр юлчӗ. Ирина Клементьева тӗлӗшпе ултӑ пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Суд ӑна килтен тухмалла мар хупса хунӑ.

Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Шупашкарӑн ҫӗнӗ пуҫлӑхне — Депутатсен пухӑвӗн ертӳҫине Евгений Кадышева яваплӑ должноҫе йышӑннӑ ятпа саламланӑ.

Паянтанпа мэра суйланнӑ Евгений Кадышев И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче ӑслӑлӑх енӗпе проректорта ӗҫлет.

1962 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Шупашкарта ҫуралнӑ. Хӑй халь тимлекен аслӑ шкулта вӗреннӗ. Шупашкарти Чапаев ячӗллӗ савутра электромонтертан ӗҫ биографине пуҫланӑскер каярах ЧПУра ассистент, аслӑ преподаватель, доцент, профессор пулса тӑрӑшнӑ.

Михаил Игнатьев Евгений Кадышева хула ҫыннисен шухӑш-кӑмӑлне тӗпе хурса ӗҫлеме ырӑ сунса каланӑ. Тӗл пулура Элтепер ӗҫ тӑвакан влаҫ тата муниципалитет пӗр шухӑшлӑн ӗҫлемеллине те палӑртса хӑварнӑ.

Кунашкалли республикӑра кӑна мар, Раҫҫейре те пӗрремӗш хут пулӗ. Юпа уйӑхӗн 12-мӗшӗнче экономика диктанчӗ ҫырма чӗнеҫҫӗ. Акци 12 сехетре пуҫланӗ.

Диктант «Вӑйлӑ экономика – чечекленекен Раҫҫей!» ятлӑ. Ӑна халахӑн экономика пӗлӗвне лайӑхлатас тӗллевпе ирттереҫҫӗ. Диктант тест евӗр пулӗ.

Шупашкарта диктанта 2-мӗш гимназире, 47-мӗш шкулта, 48-мӗш тата 64-мӗш шкулсенче ҫыртараҫҫӗ. Унта ҫитейменнисен онлайн-версие ҫырма май пур. Вӑл пур ӳсӗмрисем валли те пӗрешкел пулӗ, ҫавӑнпа питех йывӑр мар. Акци лапамне килнисене вара икӗ ушкӑна уйӑрӗҫ: шкул ачисем тата аслӑ ӳсӗмрисем.