Утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Чӑваш Енре вӑйлӑ ҫумӑр ҫунӑ, аслати кӗмсӗртетнӗ.

Ҫав кун Шупашкарти кӳлмекре кимӗ ҫаврӑнса ӳкнӗ. Юрать, унти пилӗк ҫын шар курман. Вӑрнар районӗнче вара икӗ ӗне вилнӗ. Вӑйлӑ ҫил алхаснӑ хушӑра йывӑҫ турачӗсем электричество пралукӗ ҫине таяннӑ, ҫавна май пралук ӳкнӗ. Шӑпах ҫавӑн чухне ӗнесене киле хӑваланӑ. Пралук икӗ ӗне ҫине ӳкнӗ.

Чӑваш Енри ГКЧС вӑйлӑ ҫил алхаснӑ чухне электричество пралукӗнчен инҫерех тӑма хушать. Ҫавӑн пекех реклама щичӗсенчен, ҫӳллӗ ҫӗрте ӗҫлемелли строительство техникинчен инҫерех пулмалла.

Шупашкарта Раҫҫейри тӗрӗк халӑхӗсен фестивалӗ иртесси пирки маларах эпир пӗлтернӗччӗ. Унта килес кӑмӑл пуррине 12 регионти 14 ушкӑн пӗлтернӗ. Ҫавӑн пек шухӑш пуррине палӑртнисем Самар, Ӗренпур, Липецк, Аҫтӑрхан, Челепи облаҫӗсенчен, Алтай крайӗнчен, Татарстан, Калмӑк, Кабардин-Балкар, Пушкӑртстан, Удмурт Республикисенчен.

Фестиваль ҫурла уйӑхӗн 19–22-мӗшӗсенче иртмелле. Ӑна республикӑмӑрӑн тӗп хули ҫуралнӑ куна уявланӑ май йӗркелеме йышӑннӑ.

Тӗрӗк халӑхӗсен фестивальне курма пыракансем культура тата спорт мероприятийӗсем килӗшессе шанаҫҫӗ. Сӑмахран, кӗрешсе вӑй виҫӗҫ, тӗрлӗ куравра хӑйсен культурипе паллаштарӗҫ, ун ҫинчен каласа кӑтартрӗҫ. Юрӑ-ташӑсӑр та иртмӗ, паллах, Шупашкарта пухӑнакан тӗрӗк халӑхӗсен фестивалӗ.

Шупашкарта туризм троллейбусӗсем ҫӳреме пуҫлассине хула администрацийӗнче пӗлтӗр те хускатнӑччӗ. Ун пирки республикӑн тӗп хулин сити-менеджерӗ Алексей Ладыков хушу та кӑларнӑччӗ. Унта туризм троллейбусӗсемпе автобусӗсен маршрутне те ҫирӗплетнӗччӗ.

Кӑҫал та троллейбуспа экскурсисем йӗркелӗҫ. Ун пек маршрутпа юн кунран пуҫласа вырсарни кун таран ҫула тухма май килӗ. Маршрут Хӗрлӗ лапамран пуҫланӗ. Экскурси ирхи тӑххӑртан пуҫласа 18 сехетчен пырӗ. Туризм маршрутне кӗртнӗ музейсенчен пӗрне тӳлевсӗр кӗртсе кӑтартрӗҫ.

Хальлӗхе троллейбус сӑнавлӑ мелпе ҫӳрет иккен. Утӑ уйӑхӗн 5-мӗшӗччен пӗрлехи транспорт карттипе е аллӑн укҫапа тӳлеме пулать.

Маршрут тӑршшӗ — 12,9 километр, ҫул ҫинче 45 минут иртет. Троллейбусра аудиогид вырнаҫтарнӑ, вӑл хулари паллӑ вырӑнсемпе ҫынсем ҫинчен каласа кӑтартать. Ыйтусем тупӑнсан вӗсене нимеҫӗсем (волонтерсем) хуравлӗҫ.

Шупашкарти Мускав районӗнче пурӑнакан 28 ҫулти арҫын тухтӑр сывлӑхне сиен кӳнӗ. Уншӑн суд 10 пин тенкӗ штраф тӳлеттерме йышӑннӑ.

Кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 14-мӗшӗнче ирхи вунӑ сехет тӗлӗнче вӑл васкавлӑ пулӑшу кӳрекен службӑн дежурствӑри врачне чышкӑпа ҫапнӑ. Чукмар пекех йывӑр пулнӑ курӑнать ҫамрӑк та вӑйпитти арҫын алли: тухтӑрӑн пуҫ мими чӗтреннӗ, икӗ шӑлӗ хускалнӑ. Ҫакӑ сывлӑха ҫӑмӑл сиен кӳни шутланние экспертиза ҫирӗплетнӗ. Ҫамрӑк арҫын амӑшӗпе тухтӑр патне пынӑ. Ҫавӑнта унпа шурӑ халатли хушшинче ӑнланманлӑх сиксе тухнӑ. Тӗпчевҫӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫын тухтӑр консультацийӗпе кӑмӑлсӑрланнӑ.

Тухтӑра хӗненӗ ҫын ӗҫне суд пӑхса тухса йышӑну тунӑ. Анчах хальлӗхе вӑл саккунлӑ вӑя кӗреймен-ха.

Ҫӗршыв ертӳҫи Чӑваш Енре ҫуралнӑ тепӗр ачана саламлӗ. Маларах Шупашкарти 53-мӗш шкулта 7-мӗш класс пӗтернӗ Софья Морозована Раҫҫей Президенчӗ Владимир Путин паспорт панӑччӗ. Ҫӗршыв ертӳҫи Шупашкар пикине тата унпа паспорт илнӗ ытти ачана «14 ҫула ҫитнӗ ҫӗре эсир нумай пултарнӑ», — тесе ырланӑ. Софья Морозова кадет шкулӗнче вӗренме май килнишӗн Раҫҫее тав тунине палӑртнӑ. Олимпиадӑсенче, ытти енпе те вӑл хастар, вӗсене яланах хутшӑнать.

Халӗ Федерацин айӑплава пурнӑҫа кӗртессипе ӗҫлекен службин Самарти юридици институтӗнче вӗренсе пӗтерекен Александр Петрова пиллӗкпе вӗренсе пӗтернӗ ятпа саламланӑ.

Чӑваш каччине тата ҫар аслӑ шкулӗсенче вӗренекенсене Владимир Путин паян Кремльте йышӑннӑ.

RT сайтри сӑнӳкерчӗк

Мускав облаҫӗнчи Железнодорожный хулинче ултӑ ҫулхи арҫын ача машина урапи айне пулса вилнине ҫӗршыври чылай массӑллӑ информаци хатӗрӗ, ҫав шутрах Чӑваш халӑх сайчӗ те пӗлтерчӗ. Вӑл тӗслӗхре аслашшӗпе уҫӑлма тухнӑ Алеша вилесле ӳсӗр пулнӑ пек пулса тухнӑ. Ку вӑл — экспертиза тӑрӑх.

Ҫак экспертизӑна ирттерекенни, тата тӗрӗсрех каласан, анализа илекенни Михаил Клейменов пулнӑ. Вӑл И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче вӗреннӗ, Шупашкарта чылай ҫул ӗҫленӗ.

Тӗлӗнтермӗш тӗслӗхе Пӗрремӗш каналпа пыракан «Пусть говорят» (чӑв. Калаччӑрах) кӑларӑмра ҫак самантра сӳтсе яваҫҫӗ. Унта ултӑ ҫулхи арҫын ачан ашшӗ ывӑлӗн юнне никама пӑхӑнман экспертсене тӗрӗслеттерме Германие ярса парассине пӗлтерчӗ.

Шупашкарти полицейскисем ют ҫӗршыв ҫыннине тытса чарнӑ. Вӑл Раҫҫей чиккине саккуна пӑсса каҫнӑ. Кун пирки ЧР ШӖМӗн пресс-служби пӗлтерет.

Ҫак ҫын Таджикистанран. 2014 ҫулта ӑна Раҫҫее килме чарнӑ, мӗншӗн тесен вӑл саккуна пӑснӑ: пирӗн ҫӗршывра пурӑнмалли срок иртсен те киле таврӑнман.

Анчах арҫын Раҫҫее килмелли мел тупнӑ. Чӑн хушамачӗ-ячӗпе ӑна пирӗн ҫӗршыва кӗртменнине пӗлсе ятне улӑштарнӑ. Хайхискер ҫӗнӗ паспортпа кӑҫал Шупашкара ҫитнӗ.

Ӑна ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗнче тытса чарнӑ. Халӗ пуҫиле ӗҫ пуҫарас ӗҫе пӑхса тухаҫҫӗ.

Шупашкар хула администрацийӗнче иртнӗ планеркӑра хулари маршруткӑсене хупас ыйтӑва пӑхса тухнӑ. Транспорт сетьне оптимизациленӗ май темиҫе маршруткӑна пӗтересшӗн.

Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Герман Александров ҫак ыйту пирки калаҫнӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, халӑх хушшинче соцыйтӑм ирттернӗ. Ҫынсем троллейбуссемпе ҫӳреме килӗшнине, маршруткӑсем кӑмӑла кайманнине пӗлтернӗ-мӗн. Ҫавна май тӳре-шара хулари транспорт сетьне улшӑнусем кӗртесшӗн.

Ларура ҫак сӗнӳсене йышӑннӑ:

- 20 маршрута хупмалла, ҫав шутра 10, 14, 16, 18, 21, 24, 34, 36, 48, 49, 50, 51, 56, 59, 60, 60к, 61, 63, 65-мӗш маршрутпа ҫӳрекен автобуссемпе маршруткӑсене.

- 16 автобус тата 2 троллейбус маршрутне улӑштармалла.

- 22-мӗш маршрутлӑ троллейбуса йӗркелесси.

Кунсӑр пуҫне транспортӑн пӗр пайне ҫӗнетесшӗн. Улшӑнусем кӗртесси пирки документа ҫак эрнере пичетлӗҫ, кун хыҫҫӑн сӳтсе явӗҫ.

Полици Шупашкарта пурӑнакан 43 ҫулти хӗрарӑм тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Следстви шухӑшӗпе, вӑл 7 ҫулти ачасене ашшӗ е амӑшӗпе пӗрле хӑйӗн хваттерӗнче пропискӑна тӑратнӑ.

Полици малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, ҫакна вӗсем ачана шкула вырнаҫтарма тесе тунӑ. Хӗрарӑмӑн хваттерӗ Ленин проспектӗнче вырнаҫнӑ. Вӑл 2016-2017 ҫулсенче ҫул ҫитмен пилӗк граждана хваттерӗнче пропискӑна тӑратнӑ.

Фиктивлӑ майпа регистраци тунӑшӑн хӗрарӑма явап тыттарасшӑн. Куншӑн 100-500 пин тенкӗ штраф тӳлеттерме пултараҫҫӗ. Е 3 ҫул таран ирӗксӗр хӑвараҫҫӗ.

Хӗрарӑм пуҫиле ӗҫе уҫма пулӑшсан уголовлӑ яваплӑхран хӑтӑлма пултарать.

Шупашкарта хӑйне евӗр ятлӑ арҫын ача ҫут тӗнчен килнӗ. Ҫак ята ашшӗ-амӑшӗ пама шухӑшланӑ. Благое ятлӑ арҫын ача Шупашкарти Мускав районӗнче ҫуралнӑ.

Благое ҫӗртме уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Ковач хушаматлӑ ҫемьере кун ҫути курнӑ. Ашшӗ – ют ҫӗршыв ҫынни, амӑшӗ – Раҫҫей гражданинӗ. Хӑйне евӗр ята шӑпах ашшӗ суйланӑ.

Ачана Мускав район администрацийӗн ЗАГС пайӗнче ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗнче регистрациленӗ. Унти ӗҫченсен ҫемьене ӑнӑҫу, телей тата сывлӑх суннӑ.