Паян Шупашкарти Ҫӗнӗ сала пляжӗнче инкек пулнӑ. Шӑрӑх ҫанталӑк тӑрать, ҫынсем шыва кӗме ҫӳреҫҫӗ. Ют ҫӗршывран Шупашкара вӗренме килнӗ студентсем те паян унта уҫӑлма килнӗ.
17 сехет те 20 минутра пӗр студент Атӑлта шыва кӗнӗ чухне ҫухалнӑ. Ҫӑлавҫӑсем ӑна тӳрех шырама тытӑннӑ, кайран водолазсем те пулӑшнӑ. Ют ҫӗршыв студенчӗн тусӗсем ҫыран хӗрринче сӑнаса тӑнӑ.
19 сехет те 51 минутра водолаз студент виллине ҫыран хӗррине илсе тухнӑ. Тусӗсем ҫакна курсан унталла ыткӑннӑ, полицейскисене те итлемен – хӗвӗшӳ пуҫланнӑ. 100 яхӑн ҫын ют чӗлхепе темӗн кӑшкӑрашнӑ, чутах ҫапӑҫман.
Халӗ студент путса вилнӗ тӗлӗшпе тӗрӗслев ирттереҫҫӗ.
«ПроГород Чебоксары» (чӑв. ХулаПирки Шупашкар) кӑларӑмӑн халӑх корреспонденчӗ Р165 ҫул ҫинче «Лотос 105» маркӑллӑ темиҫе ҫӗнӗ автобуса асӑрханӑ. Ун шухӑшӗпе вӑл транспорт хатӗрӗсем Шупашкаралла ҫул тытнӑ.
«Килеҫҫӗ хамӑрӑннисем. Шупашкар патӗнче ӗнтӗ», — халӑх корреспонденчӗн шухӑшне пӗлтерет ПроГород.
Аса илтеретпӗр, пӗлтӗр пуҫланнӑ транспорт реформи хыҫҫӑн республикӑн шӗкӗр хулинче пысӑк автобуссем сахал мар кусма пуҫларӗҫ. Анчах та, каярах пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫынсене турттарма йӗркеленӗ лотсене выляса илнӗ компанисем, тӗслӗхрен «Авто-Экспресс-4», хӑйсен ӗҫӗ-хӗлне йӗркене пӑсса пурнӑҫланӑ иккен — вӑтам калӑпӑшлӑ автобуссем вырӑнне пысӑк калӑпӑшлӑ транспортпа усӑ курнӑ. Ҫавна май вӗсемпе контрактсене пӑрахӑҫлама тивнӗ, хальхи вӑхӑтра халӑха вӗсен вырӑнне вӑхӑтлӑх ӗҫлекен перевозчиксем турттараҫҫӗ.
«Лотос 105» евӗрлӗ вӑтам калӑпӑшлӑ автобуссем контрактра палӑртнӑ йӗркене тивӗҫтерме кирлӗ. Шӑп ҫавӑн пирки ӗнтӗ вӗсене ҫав тери Шупашкарта кӗтеҫҫӗ. Ҫавах та Александр Сергеев асӑрханӑ автобуссем чӑн та республикӑн тӗп хулине ҫул тытни пирки официаллӑ ҫирӗплетсе каламан.
Ҫӗртме уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Шупашкар хулинче Урамри кино фестивалӗ иртӗ.
«Кино под открытым небом» (чӑв. Уҫӑ пӗлӗт айӗнчи кино) мероприятие пирӗн республикӑра 2016 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче пуҫласа ирттернӗччӗ. Ӑна «Чӑвашкино» киностудипе электрон документацин архивӗ Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев пулӑшнипе йӗркеленӗ.
Кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗ (Шупашкар хули, Ленин проспекчӗ,15-мӗш ҫурт) умӗнче 20 сехетре пуҫланӗ.
Кино юратакансене мультфильмсем, кӗске метрлӑ фильмсем кӑтартӗҫ. Вӗсене иртнӗ ҫул Раҫҫейри ҫамрӑк режиссерсем ӳкернӗ.
Кино куракансен укҫа тӳлемелле мар. Ҫапла-ҫапла. Урамри кино фестивальне пынисем пултаруллӑ ҫамрӑксен ӗҫӗсемпе пӗр пус тӑкакланмасӑрах паллашайӗҫ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, Раҫҫей кунӗнче, Шупашкар та Пӗтӗм Раҫҫейри акцие хутшӑнӗ, Раҫҫейри халӑхсен туслӑхӗн парадне ирттерӗ. Унта Чӑваш Енри 20 ытла наципе культура пӗрлешӗвӗ хутшӑнӗ. Ҫавӑн пекех Чӑваш Енри халӑхсен ассамблейи, ӗҫ коллективӗсем, студентсем, ахаль ҫынсем те айккинче юлмӗҫ.
Колоннӑра «Забава», «Родные просторы», «Нарспи», «Золотые родники», «Сарпике» халӑх ансамблӗсем, «Савӑнӑҫ» вокал ансамблӗ, «Вольница» казаксен юрӑ ансамблӗ, «Ялкын» тутар юррин ансамблӗ тата ыттисем те утӗҫ. Тӗрлӗ халӑх ҫыннисем хӑйсен наци костюмне тӑхӑнӗҫ.
Колонна 11 сехетре Республика лапамӗнчен пуҫласа Хӗрлӗ лапам таран утӗ. Унта вара уяв концерчӗ пулӗ.
Чӑваш Енӗн тӗп хулинчи пысӑк промышленность предприятийӗсенчен пӗри, «Промтрактор-Промлит» савут, инженерсене ӗҫе йышӑнать. Кун пирки Шупашкарти Ӗҫлӗх центрӗ пӗлтернӗ.
Кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 6-мӗшӗ тӗлне предприятие вырнаҫма 451 ӗҫсӗр ҫынна хут панӑ. Савутра ӗҫлеме сӗннисен пӗтӗмӗшле йышӗ вара 2 пинтен те иртнӗ.
Шӑратакан производствӑна инженер профессиллӗ ҫынсем кирлӗ. Унсӑр пуҫне унта обрубщиксене, электрогазосварщиксене, стерженщиксене, электромонтёрсене, слесари-юсавҫӑсене тата ытти рабочие йышӑнаҫҫӗ. Рабочисем кирлине предприяти тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенче те хыпарласах тӑрать.
«Промтрактор-Промлит» предприятие рабочисене ӗҫе пӗрмай йыхравланине савутра производство калӑпӑшӗ ӳссе пынипе, саккассен калӑпӑшӗ йышланнипе сӑлтавлаҫҫӗ.
«Чӑваш Ен – Атӑл чӗри» проектпа килӗшӳллӗн, Шупашкарти Хӗрлӗ лапама тата кӳлмеке реконструкцилеме палӑртнӑ. Ку ӗҫе мӗнле компани пуҫӑнасси паллӑ.
Ятарласа аукцион ирттернӗ. Унта икӗ организаци хутшӑннӑ. «Правда ПФО» сайтра хыпарланӑ тӑрӑх, килӗшӗве «Дорисс» паркпа алӑ пусӗҫ.
Хӗрлӗ лапама тата кӳлмеке реконстукцилеме малтанах 1 миллиард та 259 миллион тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ. Аукцион вӑхӑтӗнче «Дорисс» организаци хака 6 миллион тенкӗ чакарнӑ. Ҫапла майпа Шупашкарти ҫак икӗ вырӑна 1 миллиард та 253 миллион тенкӗпе ҫӗнетӗҫ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 15-16-мӗшӗсенче Шупашкарта хӑвӑрт утас енӗпе Раҫҫей чемпионачӗ тата первенстви иртӗ. Чӑваш Ене ҫӗршыври 20 регионти 150 ҫӑмӑл атлет килме палӑртнӑ.
Ӑмӑрту Шупашкарти кӳлмекре иртӗ. Арҫынсем – 50 ҫухрӑм, хӗрарӑмсем 20 ҫухрӑм утӗҫ. Юниорсен тупӑшӑвӗ вара «Олимпийский» стадионта иртӗ. Спортсменсем 5 тата 10 ҫухрӑм утса тухӗҫ.
ЧР Спорт министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал наци первенствипе килӗшӳллӗн регионсен хушшинче «Ҫамрӑк скороход» тупӑшу ирттерме палӑртнӑ. Унта 14-15 ҫулсенчи хӗрсемпе каччӑсем хутшӑнӗҫ, пӗрремӗшӗсем – 3 ҫухрӑм, иккӗмӗшӗсем 5 ҫухрӑм парӑнтарӗҫ.
Республика кунӗнче «Ҫӗнӗ хула» микрорайонта пурӑнакансем валли чӑн-чӑн парне пулӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче унта ҫул уҫӗҫ, троллейбус ярӗҫ.
Микрорайона троллейбус ямашкӑн ҫул хатӗрпе пӗрех. Тӑватӑ полосаллӑ ҫул тунӑ ӗнтӗ. Халӗ подрядчик асфальт сарас ӗҫе вӗҫлесе пырать, тротуарсем, велоҫулсем тӑвать. Подрядчик, «ТУС» АУ, тӗп ӗҫсене пӗлтӗрех вӗҫленӗ: магистральлӗ ҫул тунӑ. Проектӑн пӗтӗмӗшле хакӗ 200,93 миллион тенке кайса ларнӑ.
Ҫул уҫнӑ хыҫҫӑн «Ҫӗнӗ хулана» 3-мӗш троллейбус ҫӳреме пуҫлӗ. Вӑл ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ районне ҫитет.
«Чӑвашкино» патшалӑх киностудийӗ тата электрон документацин архивӗ «Ура, у нас каникулы!» (чӑв. Ура, пирӗн каникул!) фестиваль ирттерет. Вӑл ҫӗртме уйӑхӗн 28-мӗшӗччен пырӗ.
Фестивале вырӑс классикӗ Александр Пушкин ҫуралнӑранпа 220 ҫул ҫитнине халалланӑ. Культура мероприятине ачасене тата вӗсен ашшӗ-амӑшне йыхравлаҫҫӗ. «Чӑвашкинона» пынисене фильмсем упранакан вырӑнпа, унти кинопленкӑсемпе, чӑн-чӑн кинокамерӑсемпе тата киноприборсемпе паллаштарӗҫ. Шупашкарти Александр Мовчан фотографӑн фотоаппарачӗсен куравӗпе те киленме май килӗ. Совет саманинче тата хальтерех ӳкернӗ мультфильмсене кӑтартӗҫ.
Фестивалӗн малтанхи кунӗсенче «Чӑвашкино» киностудире Шупашкарти 47-мӗш тата 49-мӗш шкулсенче вӗренекенсем пулма ӗлкӗрнӗ ӗнтӗ.
Паян ирхи 7 сехет ҫурӑра Шупашкарти 9-мӗш пилӗкҫуллӑх проспектӗнчи 4-мӗш ҫуртра, общежитире, пушар тухнӑ. Унта виҫҫӗмӗш хутри пӳлӗм ҫунма тытӑннӑ.
Вырӑна ҫитнӗ пушарнӑйсем общежитире пурӑнакансене эвакуациленӗ. Тӗтӗмлӗ подъездран 50 ҫын хӑй тӗллӗнех тухнӑ.
Пушара ҫур сехетрен сӳнтернӗ. Ҫичӗ ҫынна, вӗсенчен пиллӗкӗшӗ ачасем, тухтӑрсене пулӑшӑвӗ кирлӗ пулнӑ. Вӗсене пульницӑна леҫнӗ. Халӗ общежитири пӳлӗмре пушар мӗнле майпа тухнине уҫӑмалатаҫҫӗ.
Каласа хӑварар: ӗнер Вӑрнар районӗнчи Вӑрман Кипек ялӗнче йывӑҫ сарай ҫуннӑ. Ҫулӑм кил хуҫи хӗрарӑмӗн 7-ри ывӑлӗ шӑрпӑкпа вылянӑран тухнӑ. Вӑрмар районӗнче пӗр тӑрӑ айӗнче пулнӑ ҫуллахи ҫурта, мунча тата гараж ҫунса кайнӑ. Шӑмӑршӑра вара ҫӗрле ҫурт ҫунса кӗлленнӗ. 60 ҫулти кил хуҫи, унӑн хӗрӗпе мӑнукӗсем ун чух ҫывӑрнӑ. Юрать-ха, чӳречерен тухса ӗлкӗрнӗ.
-2.7 °C