ЧР Культура министерстви Сӑр тата Хусан хӳтӗлев чиккисене чавнӑ ҫынсене халалласа фильм ӳкермешкӗн 1,2 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Хальлӗхе ӑна «Сӑр тата Хусан чиккисем: халӑх паттӑрлӑхӗ» ят панӑ.
Фильм 25 минута тӑсӑлмалла. Ҫавӑн пекех акӑлчанла титр пулмалла. Фильма историе тӗпе хурса ӳкерӗҫ. Картинӑра экспертсем, окоп чавакансем пулмалла. Кунсӑр пуҫне кино ӳкерекенсем квадрокоптерпа усӑ курмалла, «таймлапс», «слоумо» пулмалла.
Подрядчике суйламалли конкурс раштав уйӑхӗн 21-мӗшӗнче иртет. Ҫӗнтерӳҫӗн ҫитес ҫулхи ака уйӑхӗн 1-мӗшӗ валли фильм ӳкермелле, прокат удостоверенине илмелле.
Хусанти пысӑк суту-илӳ центрӗсем Чӑваш Енри бетонпа усӑ курӗҫ. Ҫакӑн пирки «ЖБК № 9» тулли мар яваплӑ обществӑн гендиректорӗ республикӑн строительство комплексӗнче ӗҫлекенсемпе ирттернӗ канашлура пӗлтернӗ.
«Пирӗн савутӑн продукцине республика тулашӗнче те аван пӗлеҫҫӗ. Кӑҫал эпир хамӑр продукцине сутассине анлӑлатрӑмӑр. Ӑна халӗ Мурманскра иа туянаҫҫӗ. Унччен Хусанпа ӗҫленӗ. Асӑннӑ хулари «Леруа Мерлен», «Икея» организацисем, «Wildberries» пысӑк логистика центрӗ туяннӑ», – пӗлтернӗ тимӗр-бетон предприятийӗн пуҫлӑхӗ.
Ватӑ хӗрарӑмсене вӗлерне ҫынна тытса чарнӑ. Ӑна 9 ҫул шыранӑ. Ҫак арҫын тӗрлӗ регионти, ҫав шутра – Чӑваш Ен те, хӗрарӑмсене 2011-2012 ҫулсенче вӗлернӗ.
26 хӗрарӑма вӗлернӗ тӗслӗхе следовательсем уҫӑмлатайман. Анчах ҫакӑ паллӑ пулнӑ: вӗсене пурне те пӗр ҫыннах вӗлернӗ.
Ҫак тискер ӗҫсене кам тума пултарнине тупса палӑртнӑ. Вӑл – Хусанта пурӑнакан Радик Тагиров. Слесарьте ӗҫлекен арҫын 2009 ҫулта вӑрланӑшӑн судпа айӑпланнӑ.
Тутарстанри ШӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл ватӑ хӗрарӑмсен шанӑҫне кӗнӗ. Хӑй ЖКХ е социаллӑ служба ӗҫченӗ тесе хваттере кӗнӗ. Кил хуҫи хӗрарӑмне вӗлерсен вӗсене укҫи-тенкине вӑрласа кайнӑ.
Ӗнер, чӳк уйӑхӗн каҫхине, 19 сехет те 20 минутра, Мари Элти Звенигово районӗнче Шупашкара Хусантан килекен микроавтобус тепӗр машинӑпа ҫапӑннӑ. Инкекре пӗр ҫын вилнӗ, пиллӗккӗн аманнӑ.
Пӑтӑрмах «Кокшайск – Красногорский» ҫулӑн 20-мӗш километрӗнче пулса иртнӗ.
Ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн иснпекторӗсем малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, «Тойота» ҫӑмӑл машина хӑрушсӑр инҫӗше пӑхӑнман, ҫавна май микравтобуса пырса ҫапӑннӑ. Ют ҫӗршывра туса кӑларнӑ машина водителӗ тухтӑрсем пырса ҫитичченех вилсе кайнӑ. Микроавтобусӑн водителӗ тата тӑватӑ пассажир аманнӑ.
Чӑваш Енре «Мускав – Чулхула – Хусан» маршрутпа хӑвӑрт ҫӳремелли ҫул тӑвас енӗпе ӗҫлекен оперативлӑ штаб ҫирӗплетнӗ.
Асӑннӑ ушкӑн ӗҫне йӗркелесе тӑрассишӗн республикӑн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерстви яваплӑ тесе палӑртнӑ. Оперативлӑ штаба республикӑн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫи ертсе пырӗ. Унӑн ҫумӗ пулма транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министрне шаннӑ. Ӗҫлӗ йыша хамӑр регионти тӗрлӗ министерствӑпа ведомство ертӳҫисене кӗртнӗ. Хӑвӑрт ҫӳремелли ҫул иртекен районсен: Вӑрнар, Йӗпреҫ, Канаш, Комсомольски, Ҫӗмӗрле, Тӑвай – администрацийӗн пуҫлӑхӗсем оперштаба кӗнӗ.
Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев федерацин Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи транспорт прокурорӗпе Дмитрий Коношевпа тӗл пулнӑ.
Олег Николаев Шупашкарти аэропорта реконструкцилес ӗҫе пуҫӑннине пӗлтернӗ. Планпа килӗшӳллӗн строительство ӗҫне ҫитес ҫул вӗҫлеме тӗллев лартнӑ. Хальхи вӑхӑтра проектпа смета документацине экспертиза кӑларассипе тӑрӑшаҫҫӗ.
Палӑртни пурнӑҫлансан аэропортран самолетсем ытларах вӗҫме тытӑнӗҫ.
Шыв ҫийӗн ҫӳремелли транспорт пирки те чарӑнса тӑнӑ. «Валдай-45Р» карап туянсан «Шупашкар – Хусан» тата «Шупашкар – Чулхула» маршрутсем уҫас ӗмӗтлӗ.
Пирӗн халӑхӑмӑр хӑйне ҫутта кӑларма нумай тӑрӑшнӑ, чӑваш букварьне парнеленӗ, Атӑлҫи тӑрӑхнчи вак халӑхсемшӗн нумай тӑрӑшнӑ Иван Яковлева сума суса та асра тытса пурӑнать.
Вӑл 1848 ҫулхи ака уйӑхӗн 25 хальхи Тутар Республикине кӗрекен Кӑнна-Кушки ялӗнче ҫуралнӑ. Чӗмпӗр гимназийӗнче, Хусан университетӗнче вӗреннӗ, чӑваш шкулӗн инспекторӗнче, Чӗмпӗр чӑваш шкулӗн ертӳҫинче ӗҫленӗ. Н.И. Ильминский вӗренекенӗ. 1930 ҫулхи юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнче вилнӗ. Ӑна Мускавра Ваганьково масарӗнче пытарнӑ.
Паян Шупашкарти Иван Яковлев палӑкӗ умне тӗрлӗ ӗҫре тӑрӑшакансем чечек хума тата хисеплӗ ҫыннӑмӑрӑн капашсӑр пысӑк ӗҫне сума сунине палӑртма пуҫтарӑннӑ. Ҫав йышра республика Элтеперӗ Олег Николаев та пулнӑ.
«Azur Air» чартер компанийӗ авиапассажирсене Хусантан Занзибар утравӗ ҫине илсе кайма пуҫлассине пӗлтернӗ. Чӑваш Енпе кӳршӗллӗ регионтан самолетсем Африкӑри ҫав вырӑна юпа уйӑхӗн 31-мӗшӗнчен вӗҫме тытӑнӗҫ.
Занзибара, сӑмах май каласан, самолетсене авиакомпани Мускавран, Питӗртен, Дон ҫинчи Ростовра, Самартан тата Ҫӗнҫӗпӗртен вӗҫтерӗ. Рейссем 10 кунта пӗрре пулӗҫ. Пассажирсене «Boeing 777−300ER» самолетпа турттарӗҫ. Самолетсем кӗркуннерен пуҫласа хӗлӗпех вӗҫӗҫ.
Паянхи кун Раҫҫейрен темиҫе ҫӗршыва ҫеҫ самолетсем вӗҫеҫҫӗ. Танзани (Занзибар шӑпах ун йышӗнче) – ҫав йышрисенчен пӗри. Ҫумӑрлӑ кӗр кунӗсенче е сивӗ хӗлле океанта шыв кӗме ӗмӗтленекенсем валли Занзибар шӑпах лайӑх вырӑн. Турсене «Anex Tour» туроператор сутать.
Паян Шупашкарти Президент бульварӗнчи 11-мӗш ҫурт ҫине Захар Шапирона тата Тамара Чумаковӑна асӑнса хисеп хӑми уҫӗҫ.
Захар Зиновьевич (26.05.1940-16.12.2015) – Раҫҫейӗн искусствӑсен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Рвҫҫей тата Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ. Хусанта ҫуралнӑскер унти музыка училищинче вӗреннӗ, кайран Сартури патшалӑх консерваторийӗнче скрипка класӗнче пӗлӳ илнӗ. 1967 ҫулта Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче симфони оркестрӗн концертмейстерӗ пулса ӗҫлеме тытӑннӑ. Захар Шапиро театрти чылай проекта пуҫарнӑ. Ҫав шутра – М.Д. Михайлов ячӗллӗ опера фестивалӗ, балет фестивалӗ, И. Штраусӑн Европӑри Сурхури фестивалӗ, Симфони музыкин каҫӗсем, Чӑваш музыкин кунӗсем т.ыт.те.
Тамара Чумакова (28.08.1932-17.01.2016) – Раҫҫейӗн тава тивӗҫлӗ артистки, Чӑваш Республикин халӑх артистки, Чӑваш Республикин Патшалӑх премийӗн лауреачӗ. Куславкка районӗнчи Варасӑр ялӗнче ҫуралнӑ. Шупашкарти Ф.П. Павлов яӗллӗ музыка училищинче вӗреннӗ. Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗнче тата Чӑваш музыка театрӗнче ӗҫленӗ.
Ку канмалли кунсенче Тутарстанра Хусан марафонӗ иртнӗ. Ку мероприяти Wanda Age Group тӗнче танлаштарӑмӗнче пӗрремӗш хутчен официаллӑ квалификациллӗ старт пулса тӑнӑ.
Ӑмӑртӑва хутшӑннӑ 8 пин ытла спортсмен 3-42,2 ҫухрӑма парӑнтарнӑ. Палӑртмалла: спортсменсен ҫулӗ Хусанти илемлӗ вырӑнсем урлӑ выртнӑ.
Питӗ кӑмӑллӑ: 42,2 ҫухрӑмлӑ дистанцире пирӗн ентеш, тӗнче класлӑ Раҫҫей спорт мастерӗ Алина Прокопьева финиша чи малтан ҫитнӗ. Вӑл марафона 2 сехет те 34 минут та 14 ҫеккунтра парӑнтарнӑ.
Каласа хӑвармалла: пӗлтӗр те ҫак сумлӑ ӑмӑртура пирӗн ентеш мала тухнӑ. Алексей Александров 21,1 ҫухрӑмлӑ дистанцире пӗрремӗш вырӑн йышӑнна.
+12.3 °C