Ыран – Пӗтӗм тӗнчери ачасене хӳтӗлемелли кун. Ҫулла сивӗ ҫанталӑкран пуҫланассине ӗнер сайтра хыпарланӑччӗ. Ҫавна май уяв мероприятийӗсене урӑх куна куҫарнӑ.

Ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Шупашкарта ачасем валли тӗрлӗ мероприяти ирттересси йӑлана кӗнӗ. Мускав ҫыранӗ хӗрринче ирттерме палӑртнӑ «Атӑл ҫинчи ачалӑх телейӗ» фестивале вырсарникуна, ҫӗртмен 3-мӗшӗ ҫине, куҫарнӑ. Вӑл 13 сехетре пуҫланӗ. «Амазони» этнокомплексра йӗркелеме палӑртнӑ «Ачалӑх йӑхӗнчен» программӑна ҫӗртмен 5-мӗшӗ ҫине куҫарнӑ, вӑл 11 сехетре пуҫланӗ. Шыв хунарӗсен «Ҫывӑхрах» фестивалӗ хӑҫан пуласси хальлӗхе паллӑ мар.

Аса илтерер: ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫӗрле сывлӑш температури 1 градус сивӗ таран анмалла. Кӑнтӑрла вара 6-11 градус кӑна ӑшӑ. Ку ака уйӑхӗн пуҫламӑшӗнчи ҫанталӑк пекех.

Ӗпхӳри чӑвашсен «Хӗвел» центрӗ «Пӗр класрисем» халӑх ушкӑнӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, паян хулари И. Якутов ячӗллӗ культурӑпа кану паркӗнче «Салам—2018» фестиваль иртнӗ. Унта ҫырнӑ тӑрӑх, чӑваш юррин тата ташшин республикӑри фестивальне йӗркеленӗ. Тата тӗрӗсрех каласан, мероприяти пирки маларах анонсланӑ.

Республика шайӗнчи фестиваль 13 сехетре пуҫланнӑ. Унта пухӑннисем вӑйӑ картине тӑнӑ.

Чӑваш юррипе ташшин «Салам—2018» фестивальне Пушкӑртстанри халӑхсен туслӑх ҫурчӗн чӑваш культурин обществи, Ӗпхӳри чӑвашсен наципе культура автономийӗ йӗркеленӗ. Уява хула ҫыннисене тата хӑнисене йыхравланӑ. Вырӑнтисем ирттерекен чӑвашлӑхпа ҫыхӑннӑ уяв унӑн йӗркелӳҫисене ҫеҫ мар, унта хутшӑннисене те килӗшессе шанма май пур.

Патӑрьел райӑнӗнчи Сителте выпсарни кун ял-йышӑм тӑванлӑхпа ентешлӗх уявне паллӑ тума пуҫтарӑннӑ.

Ҫак паллӑ кунпа ял-йыша сумлӑ та хаклӑ хӑнасем – районти Депутатсен пухӑвӗн депутачӗ Димитрий Выросов, «Сидели» общество ертӳҫи Александр Иванов, вырӑнти депутат Юрий Степанов, кӳршӗ ялӑн хисеплӗ гражданинӗ Иван Тихонов, Сителте ҫуралса ӳснӗ хӑна Иван Журавлев саламланӑ.

Ирина Ляковапа Оксана Хомуткина культура ӗҫченӗсем йӗркеленипе чӑваш тумлӗ хӗрсемпе каччӑсем вӑйӑ картине тӑрса илемлӗ те илӗртуллӗ юрӑсем шӑрантарнӑ.

Ял халӑхӗшӗн самай тӑрӑшнӑ, нумай ҫул хушши тӳрӗ кӑмӑлтан депутат тивӗҫӗсене пурнӑҫланӑ Юрий Прискин ячӗпе волейбол турнирӗ ирттернӗ. Унта ялти спорта кӑмӑллакансенчен йӗркеленӗ пилӗк командӑра тупӑшнӑ. Ытти спорт ӑмӑртӑвӗ те кӑсӑклӑ иртнӗ. Уяв хӗвел хыр вӑрманӗ хыҫне аничченех тӑсӑлнӑ.

Ҫитес эрне ӗҫлекенсешӗн вӑрӑм пулӗ. Ун чухне 6 кун ӗҫе утма тивӗ, мӗншӗн тесен шӑматкун кантармаҫҫӗ.

Анчах пӑшӑрханмалли ҫук: ҫӗртме уйӑхӗн 10-12-мӗшӗсенче (вырсарникунран пуҫласа ытларикунччен) кантарӗҫ. Ку Раҫҫей кунне уявланипе ҫыхӑннӑ.

Шӑматкун, ҫӗртме уйӑхӗн 9-мӗшӗ, ӗҫлемелли кун пулӗ. Ӗҫ кунӗ 1 сехет кӗскелӗ. Шӑматкунхи канмалли куна 11-мӗшне куҫарӗҫ.

Кӑҫал ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗ, Республика кунӗ, вырсарникуна лекӗ. Анчах канмалли куна регионти саккунпа килӗшӳллӗн урӑх куна куҫармӗҫ.

Константин Иванов уява пуҫтарать. Ҫакӑн пирки Пушкӑртстанри «Урал сасси» хаҫат паян пӗлтернӗ.

Унта ҫырнӑ тӑрӑх, савӑнӑҫлӑ мероприяти ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Пушкӑртстанри Слакпуҫ ялӗнче иртӗ. Ӑна Пелепей районӗнчи чӑвашсен наципе культура автономийӗ тата вырӑнти ял тӑрӑхӗн администрацийӗ йӗркелӗҫ. Вилӗмсӗр классикӑмӑр Константин Иванов ҫуралнӑранпа кӑҫал 128 ҫул ҫитет.

Мухтавлӑ «Нарспи» поэмӑн авторне халалланӑ мероприяти 15 сехетре пуҫланӗ. Программӑра — поэт музей-ҫурчӗпе паллаштарасси, Кӗҫтенттин палӑкӗ умне чӗрӗ чечек хурасси, ҫӑлкуҫ патне анса унӑн сиплӗ шывне ас тивесси, сӑвӑ каласси, вырӑнти тата хӑнасен пултарулӑх ушкӑнӗсен ӑсталӑхӗпе паллашасси.

Йӗркелӳҫӗсем пурне те хапӑл туса кӗтнине пӗлтереҫҫӗ.

Ҫу уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Атӑл тӑрӑхӗнчи регионсем Атӑл кунне паллӑ тӑваҫҫӗ. Шупашкарти Мускав ҫыранӗнче те ӑна уявлӗҫ. Тӗп мероприяти «Атӑл ҫинчи телей» ҫуллахи турист сезонне уҫни пулӗ.

Сывлӑха ҫирӗплетмешкӗн Скандинави утти енӗпе II фестиваль иртӗ. Кашниех хӑйӗн дистанцине утма пултарӗ. Фестивальпе килӗшӳллӗн ача-пӑча ӳкерчӗкӗсен куравӗ иртӗ. Чи лайӑххисене парнепе хавхалантарӗҫ. Ачасене пурне те мороженӑйпа сӑйлӗҫ.

Спортӑн экстремаллӑ тӗсӗсене юратакансем вара кайтсерфинг тата сабсерфинг енӗпе тупӑшӗҫ. К.Иванов ячӗллӗ скверта та уяв программи хатӗрлӗҫ. Унта концерт пулӗ.

Паян – Ҫемье кунӗ. Чӑваш Енри ЗАГС органӗсем паян акци ирттереҫҫӗ. Вӑл «Пӗр кун – уйрӑлмасӑр» ятлӑ.

Акципе килӗшӳллӗн мӑшӑрсене уйрӑлассинчен пӑрӑнма ыйтаҫҫӗ. ЧР Юстици министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫакна ҫемьесене упрас тӗллевпе йӗркеленӗ. Кунсӑр пуҫне малашне ЗАГС органне уйрӑлма килнӗ мӑшӑрсемпе калаҫу ирттерӗҫ.

Хӗрарӑмсен тата Ашшӗсен канашӗсем те ҫемьесене упраса хӑврассишӗн тӑрӑшаҫҫӗ. Вӗсем уйрӑлас патне ҫитнӗ ҫемьесемпе курса калаҫаҫҫӗ. Усси пурах. Кун пек калаҫу хыҫҫӑн 30 мӑшӑр уйрӑлас шухӑшне улӑштарнӑ.

Палӑртмалла: кӑҫалхи кӑрлач-пуш уйӑхӗсенче Чӑваш Енре 954 ҫемье арканнӑ. Пӗлтӗрхи ҫак тапхӑрпа танлаштарсан, 8,5% процент сахалрах. Ун чухне 1043 мӑшӑр уйрӑлнӑ.

Екатеринбургри чӑваш наци-культура автономийӗ йӗркеленнӗренпе 10 ҫул ҫитнине савӑнӑҫлӑ лалру-тӑрура уявлама хатӗрленет. Ҫавна май унтисем Акатуй та ирттерӗҫ. Тӑван халӑхӑмӑрӑн уявӗ ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗнче «Таганская слобода» ҫемье канӑвӗн паркӗнче иртӗ.

Уяв программи пуян пулассине шантараҫҫӗ. Автономин правленийӗн пайташӗ Наталья Макеева халӑх тетелӗсенчен пӗринче хыпарланӑ тӑрӑх, ӗлӗкхи йӑла-йӗркене кӑтартса ҫӗр ӗҫченӗн гимне халӑхпа юрласшӑн, наци вӑййисене вылясшӑн, ташласшӑн. Ал ӑстисен ӗҫӗсенчен курав та хатӗрлӗҫ.

Екатеринбургри чӑвашсем ытти ҫул та наци уявӗсене ирттернӗ. Ҫулсерен Сурхурие, Ҫӑварние, Акатуя, Кӗр сӑрине пухӑннӑ. Автономин фольклор ушкӑнӗ те пур. Вӑл тӗрлӗ мероприятисене хастар хутшӑнать.

Кӑҫал Республика кунне ҫӗнӗлӗхсем кӗртесшӗн. Аса илтерер: уяв Шупашкарта тата Красноармейски районӗнче иртӗ.

Ҫӗртмен 23-мӗшӗнче Хӗрлӗ тӳремре Пӗтӗм чӑвашсен Акатуйӗ пулӗ, тепӗр кунхине Питӗрти Раҫҫей этнографи музейӗнчен илсе килнӗ курав уҫӑлӗ. Иртнӗ ҫулсенчи пек ачасен пӗрлештернӗ хорӗ юрлӗ, фейерверк вӗҫтерӗҫ.

Чапаев ячӗллӗ савут, «Сеспель» тата «Чӑвашторгтехника» предприятисем ҫӗртме уйӑхӗнче ҫӗнӗ производство хута ярӗҫ. Шупашкарта Пӗтӗм Раҫҫейри конференцисем иртӗҫ. Утӑ вӗҫӗнче-ҫурла пуҫламӑшӗнче Шупашкарти экономика канашлӑвӗ вырӑнне Китайри делегацие кӗтӗҫ, республика «Атӑл-Янцзы» проекта хутшӑнакансене йышӑнӗ.

«Регионсем – чикӗсӗр хутшӑну» форматне улӑштарӗ, вӑл кӑҫал Хӗрлӗ тӳремре иртӗ. «Руҫ ӑстисем» Сӗнтӗрвӑрри хулинче иртӗ, «Раҫҫей ҫӑлкуҫӗсем» вара – Шупашкартах.

Кӑҫал уяв вырсарникуна лекӗ, ҫавӑнпа канмалли куна тунтикуна куҫармӗҫ.

Республика кунӗ тӗлне республикӑри темиҫе предприятире ҫӗнӗ производствӑсем хута каймалла. Ҫакна паян иртнӗ йӗркелӳ комитечӗн ларӑвӗнче экономика аталанӑвӗн министрӗ Владимир Аврелькин пӗлтернӗ. Шупашкарти В.И.Чапаев ячӗллӗ савутра, Муркаш районӗнчи «Ҫеҫпӗл», Шупашкарти «Чӑвашторгтехника» предприятисенче ҫӗнӗ производствӑсем уҫма палӑртнӑ.

Аса илтерер, Республика кунӗ кӑҫал Шупашкарта тата Красноармейски районӗнче иртӗ. Уяв кунӗсенче «Регионсем — чикӗсӗр ӗҫтешлӗх» курав, фейерверксен фестивалӗ ӗҫлеттерме палӑртса хунӑ. Йӑлана кӗнӗ «Раҫҫей ҫӑлкуҫӗсем» фестивале кӑҫал Сӗнтӗрвӑрри районӗнче уҫма палӑртнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ ӗнтӗ. Унтан вӑл Шупашкарти кӳлмеке куҫӗ. «Руҫ ӑстисем» конкурса хутшӑнакансем те хӑйсен пултарулӑхне районӗсенче пурӑнакансене кӑтартӗҫ, кайран ҫеҫ Шупашкара ҫитӗҫ.

Ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Акатуй пулӗ, 24-мӗшӗнче Хӗрлӗ лапамра Чӑваш Енри ачасен пӗрлештернӗ хорӗ юрлӗ. Уява концерт тата салют вӗҫлӗ.