
Кӑҫал Раҫҫейре «Тимӗр укҫа эрни» акци икӗ хутчен иртнӗ. Ҫав вӑхӑтра Чӑваш Енре пурӑнакансем банксене 3 тоннӑна яхӑн тимӗр укҫа илсе килнӗ. Ҫапла 2,3 миллион тенкӗ ҫаврӑнӑша кӗнӗ.
Акци ака тата авӑн уйӑхӗсенче иртнӗ. Кӗркуннехи акци тухӑҫлӑрах пулнӑ. Ун чухне ҫынсем банксене 370 пин ытла тимӗр укҫа илсе пынӑ. Ҫуркуннехипе танлаштарсан, ку 20 процент нумайрах. Ҫынсем ытларах 10 тата 1 тенкӗллисене илсе пынӑ.

Килес ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пирӗн республикӑра тӗплӗ юсав хакне ӳстерӗҫ. Хальхинче вӑл 19,1 процент хакланӗ.
Лифтлӑ ҫуртсенче пурӑнакансем пӗр тӑваткал метршӑн хальхи 11,87 тенкӗ вырӑнне 14,14 тенке ҫитӗ, лифтсӑр пулсан – 10,94 тенкӗрен 13,03 тенке.
Килес ҫул тӗплӗ юсав укҫин шучӗпе нумай хваттерлӗ 335 ҫуртра юсав ирттерме палӑртаҫҫӗ.

Куславккара пурӑнакан 60 ҫулти хӗрарӑм хваттерне сутнӑ укҫине ултавҫӑсене куҫарса панӑ. Ку кӑна мар-ха, вӑл ӑна палламан ҫынсене парас тесе Хусана ҫитнӗ.
Ун патне темиҫе кун «ФСБ ӗҫченӗсем» шӑнкӑравланӑ: Украина ҫарӗсене укҫа куҫарса панӑшӑн ун тӗлӗшпе пуҫиле пуҫарнӑ имӗш. Ӗнентерес тесе «уведомлени» те ярса панӑ. Чикӗ леш енне укҫа куҫарма хатӗрленнӗ банк ӗҫченне тупма пулӑшмасан хӗрарӑма тӗрмене хупассипе хӑратнӑ.
Палламан ҫынсем каланипе вӑл «следовательпе» калаҫма телефон туяннӑ та никама ним каламасӑр Хусана кайнӑ. Унта счечӗ ҫинчи 3,1 миллион тенке (нумаях пулмасть вӑл хваттерне сутнӑ) илнӗ те банкомат урлӑ палламан ҫынсем каланӑ счет ҫине куҫарнӑ.
Преступниксем каллех укҫа ыйтма тытӑнсан кӑна вӑл улталаннине ӑнланнӑ.

Ҫӗнӗ Шупашкарти стоматологи клиникин администраторӗ ултавҫӑсене 100 пин тенкӗ каҫарса панӑ. Вӑл мессенджерта пуҫлӑхӗпе ҫырӑнать тесе ӗненнӗ.
Ӗҫ чатне пуҫлӑхран ҫыру килнӗ, унӑн хӑвӑрт кӑна укҫа тӳлесе ямалли пур-мӗн. Номерӗ те, сӑнӳкерчӗкӗ те пуҫлӑхӑнни пекех пулнӑ. Кайран хайхи «пуҫлӑх» администратора хӑйне ҫырма пуҫланӑ. Вӑл ӑна ӗненсе хӑйӗн картти ҫинчен 100 пин тенкӗ куҫарса панӑ.
«Директор» каллех укҫа куҫарма ыйтсан тин вӑл иккӗленме тытӑннӑ. Ҫапла аккаунт суя пулни, ӑна ултавҫӑсем ҫырни ҫиеле тухнӑ.

Туссем, эсир налук тӳлеме манса кайман-и? Ӑна тӳлеме банк тӑрӑх ҫӳремелле мар. Налук тӳлекенӗн уйрӑм пӳлӗмӗ тата Патшалӑх пулӑшӑвӗн порталӗ урлӑ онлайн мелпе самантрах тӳлеме пулать.
Аса илтерер: ҫынсен раштав уйӑхӗн 1-мӗшӗччен НДФЛ, пурлӑх, ҫӗр тата транспорт налукӗсене тӳлемелле.
Вӑхӑтра татӑлмасан раштав уйӑхӗн 2-мӗшӗнчен пени шутласа пама тытӑнӗҫ. Унсӑр пуҫне налукҫӑсем парӑмӑн 20 проценчӗ таран штраф та хурса пама пултараҫҫӗ. Ҫын ятарласа тӳлемесен 40 процент таран та штрафлӗҫ.

Чӗмпӗр облаҫӗнчи Барыш тата Инза епархийӗ кӗлӗ тумалли тум туянма тӑнӑ та ултавҫӑсен тӗлне лекнӗ. Вӗсем палламан ҫынсене 7 миллион тенкӗ куҫарса панӑ.
Ултавҫӑсем мессенджерта Чӗмпӗр тата Новоспасск митрополийӗн суя аккаунтне тунӑ. Ҫавӑн урлӑ вӗсем епархие тум туянмалли пирки пӗлтернӗ. Кун хыҫҫӑн епархи палламан счет ҫине 7 миллиона яхӑн тенкӗ куҫарса панӑ.
Ку тӗслӗх тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

Елчӗк районӗнче пурӑнакан пӗр арҫын кредит илнӗ те уншӑн тӳлеме васкаман. Пӗтӗмӗшле парӑм виҫи 750 пин тенке ҫитсе кайнӑ.
Арҫын парӑма тӳлесе пыманран суд приставӗсем унӑн «БМВ» машинине арестленӗ. Автомобиле сутасран хӑранипе арҫын парӑма тӳлесе татнӑ. Кредит парӑмӗсӗр пуҫне вӑл суд приставӗсене тӳлемелли укҫана та, пурӗ 50 пин тенкӗ, кӑларса панӑ.

Ҫӗнӗ Шупашкарти прокуратура рабочие хӳтеленӗ. Кун хыҫҫӑн кӑна арҫынна ӗҫпе тивӗҫтерекен организаци 150 пин тенкӗ тӳленӗ.
Тӗрӗслев хыҫҫӑн ҫакна палӑртнӑ: кӑҫал ҫӗртме уйӑхӗнче арҫын ӗҫре суранланнӑ, кун хыҫҫӑн чирлесе кайнӑ. Надзор ведомстви унӑн прависене хӳтӗлесе, кӑмӑл-сипет тӗлӗшӗнчен сиен кӳнӗшӗн укҫа шыраса илес тесе суда тавӑҫ тӑратнӑ.
Ӗҫпе тивӗҫтерекен организаци суд пуличчен кӗтсе тӑман – ыйтӑва татса парас тесе вӑл ӗҫре шар курнӑ арҫынна 150 пин тенкӗ тӳленӗ.

Канашра пурӑнакан 29 ҫулти хӗрарӑм пӗлӗшӗн 500 пин тенкине вӑрланӑ та ултавҫӑсене куҫарса панӑ. Вӑл инвестицисемпе укҫа ӗҫлесе илес тенӗ-мӗн. Анчах тупӑш тӑвайман — парӑма кӗрсе кайнӑ, ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ те пуҫарнӑ.
Хӗрарӑм унчченех «инвест-проекта» 2 млн тенкӗ ытла хывнӑ иккен. Хайхи «менеджер» ӑна юлашки хутчен укҫа хывса пысӑк тупӑш илме сӗннӗ. Ҫапла вӑл хӗрарӑм пӗлӗшӗн телефонне илнӗ те унӑн кредит картти ҫинчен палламан ҫынна 500 пин тенкӗ ытла куҫарса панӑ.
Халӗ 29-ти хӗрарӑмӑн ют ҫын укҫине вӑрланӑшӑн явап тытма тивӗ.

Республика правительстви ҫитес ҫул пӗр уйӑхра пурӑнма кирлӗ виҫе мӗн чухлӗ пулассине палӑртнӑ. Кӑҫалхипе танлаштарсан, вӑл 6,8 процент ӳсӗ, 1049 тенкӗ ытларах пулӗ.
Кӑҫал ку виҫе 15428 тенкӗпе танлашать. Ҫитес ҫултан вара 16477 тенкӗ пулӗ. Ӗҫлекен ҫынсем валли ку виҫе 17960 тенкӗ пулӗ, пенсионерсем валли – 14170 тенкӗ, ачасем валли – 15983 тенкӗ.
