Чӑваш Енре усламҫӑсене сехӗрлентермеҫҫӗ. Ҫак тӗп шухӑша палӑртнӑ республикӑна ертсе пыракансем усламҫӑспмпе паян ирттернӗ канашлура.
«Бизнеса аталанса пыма кирлӗ условисем йӗркелесси – Чӑваш Енӗн патшалӑх политикин приоритетлӑ ыйтӑвӗсенчен пӗри шутланать», — тесе каланӑ тӗлпулура Михаил Игнатьев Элтепер. «Пирӗн тӗллев – сирӗн пуҫаруллӑ ӗҫсене пурнӑҫа кӗртсе пыма витӗм кӳресси», — сӑмахне малалла тӑснӑ тесе каланӑ Элтепер.
Паян пирӗн республикӑра пӗчӗк тата вӑтам предприятисен шучӗ 45 пин ытла. Вӗсем республикӑра тӑрӑшакансенчен пӗрре виҫҫӗмӗш пайне ӗҫ вырӑнӗсемпе тивӗҫтереҫҫӗ.
Усламҫӑсемпе ирттернӗ тӗл пулӑва республика прокурорӗ, надзор енӗпе тӑрӑшакан ытти органсен пайташӗсем, министрсем хутшӑннӑ.
Пӗтӗм тӗнчери ваттисен кунӗ умӗн «Советская Чувашия» хаҫат ветерансемпе тӗлпулу ирттернӗ. Калем ӑстисем хаҫатра ӗҫленӗ ҫулсене, ӗҫтешӗсене аса илнӗ, унчченхи сӑнӳкерчӗксене пӑхнӑ.
Сӑмах май, кӑҫал хаҫат 100 тултарчӗ. Ӑна вӑл К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн ҫутӑ та илемлӗ залне ака уйӑхӗн 14-мӗшӗнче пуҫтарӑнса сумлӑн уявланине эпир пӗлтернӗччӗ.
Хаҫатӑн паянхи ӗҫне ӗнер редакцире тӑрӑшнисемпе тишкернӗ чухне: «Хаҫата халӗ мӗн ҫитмест?» — тесе те кӑсӑкланнӑ. «Вырӑс чӗлхине юратӑр. Халӗ «озвучить» сӑмаха «пӗлтернӗ, каласа кӑтартнӑ» пӗлтерӗшпе усӑ курма юратаҫҫӗ. Эпӗ ку сӑмахӑн 20 синонимне тупрӑм. Сӑмахсем вырӑнлӑ пулмалла», — кӗскен сӗннӗ Николай Пейков ветеран.
Авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Никита Васильев ҫулҫӳревҫӗ Шупашкарти Наци вулавӑшне тӗлпулӑва йыхравлать. Тӗнче тӑрӑх велосипедпа ҫула тухнӑ Никита Васильев пирки Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтерсех тӑчӗ. Аса илтерер, утӑ уйӑхӗн ҫурринче Никита ҫул ҫинче пӗччен маррине пӗлтернӗччӗ, Ҫӗнҫӗпӗр хулинче ҫуралса ӳснӗ Настя Сафонова унпа ҫула тухнӑччӗ. Радиоертӳҫӗре ӗҫлекен хӗр хӑйӗн ӗҫне пӑрахса Никитӑпа пӗрле Чӑваша ҫитме шут тытнӑ.
«Икӗ ҫул тата 34 500 км хыҫра», — тесе ҫырнӑ ӗнер Никита тӗнче тетелӗнчи хӑйӗн страницинче. Аякри ҫӗрсем тӑрӑх ҫухрӑм хыҫҫӑн ҫухрӑм хӑварса ҫӳренӗ каччӑпа Мари Элпа Чӑваш Ен чиккинче авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче 12 сехетре тӗл пулма, унтан каччӑпа пӗрле Шупашкарти Наци вулавӑшне килме май пур.
Ҫак кунсенче Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев
умлӑ-хыҫлӑ икӗ кун республикӑн муниципалитечӗсенчи пуҫлӑхсемпе тӗл пулнӑ.
Авӑн уйӑхӑн 6-мӗшӗнче Правительство ҫуртне Комсомольски район администрацийӗн пуҫлӑхне Александр Осипова, ӗнер Вӑрмар район администрацийӗн пуҫлӑхне Андрей Васильева йыхравланӑ. Муниципалитет пуҫлӑхӗн пуканне вӗсем иккӗшӗ те хальтерех йышӑннӑ.
Аса илтерер, Андрей Васильев Вӑрмар район администрацине авӑн уйӑхӗн 22-мӗшӗнченпе ертсе пырать. Вӑрмар район администрацийӗн пуҫлӑхӗ пулма тӗв тунӑ кандидатсем хушшинче Петр Айвенов ятлӑ ҫын та пулнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Каҫал тӑрӑхне Александр Осипов ҫак уйӑхран ертсе пыма пуҫлассине те сайт хыпарланӑччӗ.
Чӑваш Енӗн влаҫ официаллӑ порталӗнче республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев Шупашкарти ликерпа водка савучӗн гендиректорӗпе, Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн депутачӗпе Олег Мешковпа ӗҫлӗ тӗлпулу ирттерни пирки хыпарлани тӑрӑх ҫапла ӑнланма пулать.
Акӑ епле ҫырнӑ сайтӑн чӑвашла версинче (епле пур, ҫавӑн пек илсе парар): «Республика бюджетне йӗркеленӗ чухне, эпир тӗплӗн пӑхса тухатпӑр, эрех-сӑра таварне сутса мӗн чухлӗ тупӑш илнинчен бюджета куҫнине сӑнатпӑр. Шанатпӑр, кӑҫал республика бюджетне сахал мар тупӑш кӗрессине. Калӑпӑр, кашни сутӑнакан бутылка сӑраран 10 тенкӗ республика хыснине куҫать. Мӗн чухлӗ вӗсем ытларах тавара сутаҫҫӗ, ҫавӑн чухлӗ нумайрах бюджета укҫа тулать», — тенӗ пулать Чӑваш Ен Элтеперӗ.
Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев «Отделфинстрой» предприяти пуҫлӑхӗпе Алексей Мурыгинпа тӗл пулнӑ. Унта Шупашкарти микрорайонсене илемлетессипе ҫыхӑннӑ ыйтусене тишкернӗ. Чӑваш Енӗн Элтеперӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Михаил Игнатьев асӑннӑ компание тивӗҫлӗ объектсем хута янӑшӑн ырланӑ. «Радужный», «Премьер» тата «Олимп» проектсем Шупашкарта чи пысӑккисем шутланаҫҫӗ. Вӗсен пӗтӗмӗшле калӑпӑшӗ 670 пин тӑваткал метр йышӑнать. Ҫурт-йӗре халӑх хапӑл тусах туянать тесе каланӑ Элтепер.
Алексей Мурыгин вӗсен организацийӗ кӑҫал 25 пин тӑваткал метр ҫур-йӗр хута янине пӗлтернӗ. 2017 ҫулта планпа 35 пин тӑваткал метр ҫурт хӑпартма палӑртнӑ. 2018 ҫул валли предприятире тата та ытларах тӗллев лартаҫҫӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ӗнер, ҫурла уйӑхӗн 30-мӗшӗнче, политик тата патшалӑх ӗҫченӗ пулма ӗмӗтленекен шкул ачипе тӗл пулнӑ. Шупашкарти предприятисенчен пӗринче кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗнче пулнӑ чух Татьяна Владимирова хӑйӗн ӗмӗт-шухӑшӗ ҫинчен каласа кӑтартнӑ. Ҫавӑн чухне Элтепер хӗрачана Правительство ҫуртне чӗнме шантарнӑ.
Ӗнер Таня тата унӑн амӑшӗ Елена Александровна министрсем тата ӗҫ тӑвакан влаҫра тӑрӑшакан ытти тӳре-шара ӗҫлекен ҫуртра пулнӑ. Хӗрача хӑйне чӗнессине ӗненмен, йыхравланӑ хыҫҫӑн савӑннӑ тесе пӗлтернӗ.
Михаил Игнатьев унччен те шкул ачипе тӗл пулнӑччӗ. Вӑл арҫын ача Шупашкарти 5-мӗш гимназире (ӑна Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Инна Исаева ертсе пырать) вӗренетчӗ.
Шупашкарти троллейбус управленийӗн ертӳлӗхӗ, ҫав йышра – Александр Каныгин та пур, Беларуҫе официаллӑ визитпа кайнӑ. Делегаци йышне Владимир Аврелькин, Сергей Артамонов, Владимир Иванов министрсем те кӗнӗ. Вӗсем Беларуҫре ҫӗнӗ транспорт илес ыйтӑва сӳтсе явӗҫ.
Троллейбус управленийӗн ертӳлӗхӗ Беларуҫри тӳре-шарапа тӗл пулма, Шупашкарта троллейбус туянас енӗпе тендер ирттерни пирки пӗлтерме палӑртнӑ.
Аса илтерер: ҫитес 10 ҫулта 25 ҫӗнӗ троллейбус туянма палӑртнӑ, ҫапла майпа парка тӗпрен ҫӗнетесшӗн. Кунсӑр пуҫне электробус туянас ыйтӑва пӑхса тухаҫҫӗ. Унашкал транспорта Шупашкарта тӗрӗслени пирки сайтра нумаях пулмасть пӗлтернӗччӗ.
Ҫу кунӗсенче шкулсенчен тӗрлӗ ҫулта вӗренсе тухнисем шкул ҫулӗсене аса илме, пӗрле вӗреннӗ юлташӗсемпе тӗл пулса калаҫма пухӑнаҫҫӗ. Кашни шкулӑн хӑйӗн вӑхӑчӗ. Калӑпӑр, эпӗ ӗҫленӗ Штанашри вӑтам шкулта ҫулленех ҫурла уйӑхӗн пӗрремӗш шӑматкунӗнче туссем пуҫтарӑнаҫҫӗ, шкул пӗтернӗренпе 5, 10, 15, 20, 25... 50 ҫула палӑртма.
Кӑҫал та 50 ҫулхисем пухӑнма калаҫса татӑлнӑ. Етӗрне районӗнчи Кӑкшӑмри 8 ҫул вӗренмелли шкултан 1972-мӗш ҫулта вӗренсе тухнисем ҫак кунсенче шкул пӗтернӗренпе 45 ҫул иртнине палӑртма пухӑнчӗҫ. Тӗлпулӑва 18-ӑн тата ачасен юратнӑ математика вӗрентекенӗ, халӗ Етӗрне хулинче пурӑнакан Чӑваш Республикин тата Раҫҫей Федерацин тава тивӗҫлӗ учителӗ, Раҫҫей ҫутӗҫ отличникӗ Жуков Рудольф Васильевич пухӑннӑ. Пурнӑҫ ҫулӗ класри ачасене ҫӗршывӗпех салатнӑ, вырӑнта ӗҫлесе тивӗҫлӗ канӑва тухнисем те пур.
Рудольф Васильевичӑн педагогикӑри пӗрремӗш утӑмӗсем шӑпах 1968-мӗш ҫулта Кӑкшӑм шкулӗнче пуҫланнӑ, вӑл шкул завучӗ тата икӗ пиллӗкмӗш классенче математика вӗрентнӗ. Рудольф Васильевич ун чухне ҫемье ҫавӑрма ӗлкӗрмен-ха, мӗнпур пушӑ вӑхӑтне пирӗнпе ирттеретчӗ, пире йӗлтӗрпе вӑрмана та илсе кайса, тӗрлӗ математика конкурсӗсем ирттеретчӗ, математикӑпа иртсе кайнӑ темӑпа зачёт та тыттаратчӗ!
Ӗнер, утӑн 23-мӗшӗнче, «Ирӗклӗх» халӑх пӗрлӗхӗн хастарӗсем кӳршӗри Хусанта пулнӑ, Садри Максуди палӑкӗ умне чечек хунӑ.
Чӑваш хастарӗсем Хусана ҫитсе тутар ҫамрӑкӗсен «Азатлык» хастарӗсемпе тӗл пулнӑ, кӳршӗлле вырнаҫнӑ республикӑсенчи лару-тӑрӑва сӳтсе явнӑ, ҫивӗч ыйтусем тавра калаҫнӑ. Тӗлпулу вӗҫленнӗ хыҫҫӑн ҫамрӑксем Садри Максуди палӑкӗ патне ҫитсе чечек хунӑ.
Максудов Садретдин Низаметдинович — тутартан тухнӑ юрист, патшалӑх ӗҫченӗ тата халӑх хастарӗ. Вӑл 1878 ҫулта Хусан уесӗнчи Ташсу ялӗнче ҫуралнӑ. Пахчисарай медресӗнче, Хусанти вырӑс вӗрентӳ шкулӗнче, Париж университечӗн юридици факультетӗнче пӗлӳ илнӗ. Идель-Урал штачӗ вӑхӑтӗнче ӑна Милли Идарэ председателӗ пулма шанса панӑ, большевиксем килсе ҫитсен Финляндине тарнӑ. Ун хыҫҫӑн Францире пурӑннӑ, 1924 ҫулта Ататюрк ӑна ҫӗнӗ Турци патшалӑхне хатӗрлеме чӗннӗ. Садри Максуди Анкарари юридици шкулӗн никӗслевҫи шутланать.
+10.3 °C