Чӑваш Енре ӗҫсӗррисен шучӗ чакса пынине ӗнентереҫҫӗ. Ҫакӑн пирки республика Элтеперӗ Олег Николаев черетлӗ ӗҫ эрнине пӗтӗмлетнӗ чух палӑртса хӑварнӑ. Официаллӑ статистикӑна ӗненсен, ӗҫсӗрлӗх шайӗпе республика пандеми пуҫланичченхи шая ҫитсе пырать.
«Паян 17 пин ытла ваканси пур. Эпир халӗ Чӑваш Енри предприятисене кирлӗ специалистсене хатӗрлес ӗҫе урӑхларах йӗркелерӗмӗр. Сӑмахран, ҫӗвӗҫсене. Вӗсем 500 ҫын таран кирлӗ. Ӗҫсӗрлӗх центрӗсене специалистсене вӗрентсе кӑларма укҫа уйӑрнӑ май специалистсене хатӗрлессине ҫавсем кирлӗ предприятисенче йӗркелетпӗр», — пӗлтернӗ республика Ертӳҫи.
Елчӗк районӗнчи Ҫӗнӗ Эйпеҫ ялӗнчи ял хуҫалӑх предприятийӗн утти ҫуннӑ. Ку хыпара Инкеклӗ ӗҫсен министерствин республикӑри управленийӗнче пӗлтернӗ.
Пушар утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗнче тухнӑ. Вут-ҫулӑм кӑнтӑрла тӗлӗнче алхасма тытӑннӑ. Инкекре 17 тонна утӑ ҫунса кайнӑ. Специалистсем пушар сӑлтавне палӑртӗҫ.
Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре пушар 932 хутчен тухнӑ. Инкекре 57 ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ, 41 ҫын суранланнӑ. Вут-ҫулӑма пула 17 миллион тенкӗ ытлалӑх тӑкак тӳснӗ.
Кӑҫалхи кӑрлач-ҫу уйӑхӗсенче Чӑваш Енре 7570 ҫын вилнӗ. Пӗлтӗрхи ҫак тапхӑрпа танлаштарсан, 939 ҫын ытларах. Пӗлтӗр малтанхи 5 уйӑхра 6631 ҫын вилнӗ.
Ҫуралакансем те сахалрах пулнӑ. Пӗлтӗр кӑрлач-ҫу уйӑхӗсенче 4494 ача ҫуралнӑ пулсан кӑҫал – 4292. Ҫапла майпа халӑх йышӗ 3278 ҫын чакнӑ. Пӗлтӗр ку кӑтарту 2137 ҫынпа танлашнӑ.
Уйрӑлакансем те тӑрук нумайланнӑ. Пӗлтӗр ку тапхӑрта 982 ҫемье арканнӑ, кӑҫал 2 хут ытларах – 1718 ҫын. Пӗрлешекенсем ытларах пулнӑ: кӑҫал – 1488 ҫемье чӑмӑртаннӑ, пӗлтӗр – 1262.
Ҫуллахи вӑхӑтра юханшывпа пӗвесенче пӗчӗк кимӗсемпе ярӑнма юратакансем йышланаҫҫӗ. «Шывра та ҫул ҫинчи пекех асӑрхануллӑ пулмалла», — теҫҫӗ республикӑн Пӗчӗк кимӗсен патшалӑх инспекцийӗн ӗҫченӗсем.
Асӑннӑ инспекци ӗҫченӗсем йӗркене пӑсакан «капитансене» тытса чараҫҫӗ. Сезон пуҫланнӑранпа ҫӑлавҫӑсем 450 профилактика рейчӗ йӗркеленӗ. Йӗркене кӑнттамӑн пӑснӑшӑн 94 ҫынна штрафланӑ.
Час-час тӗл пулакан кӑлтӑк — ҫӑлав жилетне тӑхӑнманни. Экипировка пирки карап хуҫисем те, пассажирсем те манаҫҫӗ.
Тепӗр чухне кимме ӳсӗр пуҫпа тытса пыракансем тупӑнаҫҫӗ. Ун пеккисене икӗ ҫынна тытса чарнӑ. Ӳсӗрскерсене 1500 тенкӗрен пуҫласа 2000 тенкӗ таран штрафлама е кимӗпе ҫӳреме 1 ҫултан пуҫласа 2 ҫул таран чарма пултараҫҫӗ.
Сӑмах май каласан, ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗ хыҫҫӑн пирӗн республикӑри шыв-шурта 21 ҫын вилнӗ, вӗсенчен иккӗшӗ – ачасем.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев шӑматкун Ҫӗмӗрлери территорисем хушшинчи медицина центрӗнче пулнӑ. Республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Ҫӗмӗрле ертӳҫисене халӑха кӑшӑлвирусран прививка тӑвас ӗҫе начар йӗркеленӗшӗн сӑмах лекнӗ.
Юлашки кунсенче пирӗн республикӑра талӑксерен 8 пин ҫын прививка тутарасшӑн иккен. Унччен ҫак цифра 4 пинпе танлашнӑ. Ҫавна май медицина учрежденийӗсенче черет вӑрӑмланнӑ. Апла пулсан ӗҫе ҫӗнӗ лару-тӑрӑва кура йӗркелеме тивет.
Паянхи куна илсен Ҫӗмӗрлере кунсерен 350 ытла ҫынна вакцинацилеме пулать, анчах чи хӗрӳ вӑхӑтра та кунсерен 160 ҫын ҫеҫ прививка тутарнӑ.
Элтепер шухӑшланӑ тӑрӑх, халӑхпа ытларах ӗҫлемелле, кӑшӑлвирусран епле хӳтӗленмелли ҫинчен ытларах каласа кӑтартмалла. Ҫӗмӗрлере е ытти муниципалитетра вакцинаци валли хушма бригада кирлӗ пулсан унта ытти ҫӗртисене яма пулать тесе палӑртса хӑварнӑ Олег Николаев.
Канаш хулинче, Красноармейски тата Хӗрлӗ Чутай районӗсенче вакцинаци витӗр халӑхӑн 40 ытла проценчӗ тухнӑ. Ҫӗнӗ Шупашкарпа Улатӑр хулисенче, Вӑрмар, Тӑвай, Элӗк тата Улатӑр районӗсенче прививка тутарнисен хисепӗ 30 процентран сахалрах.
Чӑваш Енрен тухса каяс кӑмӑллисен шучӗ ӳснӗ. Кӑҫалхи кӑрлач-ака уйӑхӗсенче пирӗн тӑрӑхран 4 244 ҫын тухса кайнӑ, кунта 3 632 ҫын куҫса килнӗ. Ҫапла вара республикӑра миграцие пула халӑх шучӗ 612 ҫын чакнӑ, ку вӑл 2020 ҫулхи танлаштаруллӑ тапхӑртинчен чӗрӗк пай чухлӗ ытларах (пӗлтӗр ҫын шучӗ чакни 458-па танлашнӑ).
Кӑҫалхи тӑватӑ уйӑхра Чӑваш Енрен ҫӗршывӑн тӗрлӗ регионне 3 635 ҫын тухса кайнӑ, ытти ҫӗршыва — 609 (ҫав шутра СНГ ҫӗршывӗсене — 437). Ют регионсенчен 2 889 ҫын килсе ҫитнӗ, ытти ҫӗршывран — 743.
Хула ҫыннисен шучӗ мигрантсене пула 1 463 ҫын таран йышланнӑ (ҫав шутра Шупашкарта — 1 298 ҫын), ялта халӑх шучӗ 2 075 ҫын сахалланнӑ.
Ӗнер Чӑваш Енӗн Правительство ҫуртӗнче пиллӗкмӗш созыври Общество палатин пӗрремӗш ларӑвӗ иртнӗ. Унта палатӑн ертӳҫисене суйланӑ. Ларӑва Чӑваш Ен Элтеперӗн Администрацийӗн Ертӳҫи Вячеслав Борисов хутшӑннӑ. Вӑл Общество палатин ӗҫне пысӑка хурса хакланӑ, ӑшӑ сӑмах каласа хавхалантарнӑ.
Общество палатин ертӳҫи пулма пӗр шухӑшлӑ пулса Ванифатий Шайкина шаннӑ. Вӑл Шупашкарти юханшыв портне чылай ҫул ертсе пырать. Унӑн ҫумӗ пулма Ирина Булыгинӑна, Владимир Тимофеева тата Марина Аниченковӑна суйланӑ.
Палата пайташӗсен йышӗ 33 ҫынран тӑрать. Вӗсем виҫӗ ҫул ӗҫлӗҫ.
Чӑваш Енӗн Тӗп суйлав комиссийӗнче участоксенчи суйлав комиссийӗсенче мӗн ятлӑ ҫынсем пуррине тишкерсе тухнӑ. Вӗсенче Елена ятлӑ хӗрарӑмсемпе Александр ятлӑ арҫынсем нумайрах иккен.
Участоксенчи суйлав комиссийӗсенче Елена ятлӑ хӗрарӑмсем 578 ҫын таран иккен. Анлӑ сарӑлнӑ ятсенчен иккӗмӗш вырӑнта — Татьяна ятлисем (вӗсем 532-ӗн), виҫҫӗмӗшенче — Светлана (428).
Арҫынсене илсен чи йышлисем — Александр ятлисем. Участоксенчи суйлав комиссийӗсенче ун пеккисем — 158-ӑн. Сергей ятлисем — 136-ӑн, Николайсем — 116.
Ҫӗнӗ кӑшӑлвирус инфекцийӗ тӗнчере тата хамӑр ҫӗршывра сарӑлма тытӑнсанах унран вакцина хӑҫан та пулин шухӑшласа кӑларӗҫех теттӗмӗр. Халӗ вара прививка пур, анчах укол тутарма иккӗленекенсем йышлӑ. Кунта республикӑри паллӑ журналист Александр Белов Фейсбукра ҫырнипе килӗшмесӗр тӑма май ҫуках-тӑр: вакцинацие тӳлевлӗ ирттереҫҫӗ, халӑхӑн уйрӑм пайне ҫеҫ тӳлевсӗр тӑваҫҫӗ тесен, тен, ҫынсем тухтӑр патне васкатчӗҫ пулӗ.
Паянхи куна пирӗн республикӑра халӑхӑн 26 проценчӗ ҫеҫ ковидран прививка тутарнӑ. Тухтӑрсем вара ҫынсен 60 процентне вакцинацилесен ҫеҫ вирус сарӑлнине ҫӗнме пулать тесе шухӑшлаҫҫӗ.
Шалу вӑхӑтра тата туллин тӳленине сӑнаса-йӗркелесе тӑрас енӗпе ӗҫлекен ведомствӑсем хушшинчи республикӑри комисси паян Правительство ҫуртне черетлӗ ларӑва пуҫтарӑннӑ. Унта строительство отраслӗнче шалу вӑрттӑн (тепӗр майлӑ каласан, хыснана налук, тӗрлӗ фонда укҫа куҫармасӑр) тӳлессине пӗтерес ыйтӑва ҫирӗппӗн сӳтсе явнӑ. Ларӑва республика Элтеперӗ Олег Николаев хӑй ертсе пынӑ.
Ведомствӑсем хушшинчи комисси ларӑвне ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 552 организацие чӗнсе илсе итленӗ. Хайхисем шалу пӗчӗк тӳленипе «палӑрнӑ». Апла пулсан, вӗсем е чӑннипех те сахал тӳлеҫҫӗ, е шалӑвӑн пӗр пайне вӑрттӑн тыттараҫҫӗ. Ларӑва чӗнсе илнӗ хыҫҫӑн Чӑваш Республикин бюджетне уйрӑм ҫынсен тупӑшӗнчен 3,2 миллион тенкӗ хушма укҫа кӗнӗ, страхлакан взноссем – 7,2 миллион тенкӗ.
Хӑш-пӗр районпа хулара ведомствӑсем хушшинчи комиссисем ӗҫе тивӗҫлӗ шайра пурнӑҫласа пыманни сисӗнет. Начар енчен Хӗрлӗ Чутай, Етӗрне, Красноармейски, Куславкка, Ҫӗмӗрле, Сӗнтӗрвӑрри районӗсене тата Ҫӗмӗрлепе Ҫӗнӗ Шупашкар хулисене асӑнса хӑварнӑ.
+12.5 °C