1958 ҫулхи юпа уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Вӑрнар районӗнче Упнер станцийӗ ҫывӑхӗнче Пекинран Мускава вӗҫнӗ Ту-104 самолет ӳкнӗ. Борт ҫинчи пӗтӗм ҫын вилнӗ: 71 пассажир тата экипажри 9 ҫын.
Самолетра Китай делегацийӗ пулнӑ. Китайри Ют ҫӗршыв ӗҫӗсен министерствин 16 ӗҫченӗ вӗҫнӗ. Вӗсене хӑйсен тӑрӑхӗнче тӑванла вилтӑпринче пытарнӑ. Вилнисен йышӗнче СССРти 17 ҫын пулнӑ. Чехославакирен – 8, Германирен – 5, Францирен – 5, Венгрирен 5 ҫын вӗҫнӗ. Ытти ҫӗршыв ҫыннисем те пулнӑ.
Унтанпа вӑхӑт нумай иртнӗ, авари вырӑнӗнче вара палӑк ҫук. Вӑрнар район администрацийӗ ку ыйту часах татӑласса шанать.
«Победа» авиакомпани хӑйӗн 50 миллионмӗш клиентне чысланӑ. Ӑна лоукостер Мускаври Внуково аэропортӗнче сумлӑн кӗтсе илсе самолёта лартса янӑ. 50 миллионмӗш клиент Шупашкара вӗҫсе килнӗ. Унтан ӑна Чӑваш енӗн тӗп хулинчи аэропортра юрӑ-ташӑпа кӗтсе илнӗ.
«Победа» авиакомпани ҫавна кӑтартса паракан видеона Инстаграмри хӑйӗн страницинче вырнаҫтарнӑ. Шупашкарти аэропорт та юбилейлӑ клиента епле кӗтсе илнине кӑтартса паракан сӑнӳкерчӗсемпе Инстаграмра паян паллаштарнӑ.
Шупашкарти аэропорт хӑйӗн историйӗнче кӑҫал пуҫласа 400 пин пассажира ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесне тата унтан Чӑваш Ене самолётпа ҫитме май туса панӑ. Юбилейлӑ пассажира Питӗре каякан рейс ҫине регистрациленӗ.
Кӑҫал Шупашкарти сывлӑш гаванӗ пассажирсене турттарассипе тата авиарейссен шучӗпе рекордла кӑтарту тунӑ. Ҫакӑн сӑлтавӗ вӗҫевсен географине анлӑлатнӑ, ҫавӑн пекех федераци тата республика пулӑшӑвӗсем май панӑ.
Кӑҫалтан, сӑмахран, аэропорт расписанийӗнче аэропорта ҫӗнӗ 4 маршрут хушӑннӑ. Вӗсем ҫаксем – Краснодар, Минеральные Воды, Екатеринбург тата Ҫӗнӗ Уренгой.
Ҫулталӑк вӗҫлениччен аэропорт авиапассажирсен шучӗ 450 пине ҫывхарасса шанать.
Шупашкартан вӗҫсе кайнӑ ҫӑмӑл моторлӑ самолёт Чӗмпӗрте инкеке лекнӗ.
Паян, чӳк уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, «Diamond DA42 M» маркӑллӑ самолёт Чӗмпӗрти аэродрома ирӗксӗртен анса ларнӑ. Ҫавӑн чухне вӑл шассине сиенленӗ, анчах ҫынсем шар курман. Ку хыпара РФ Следстви комитечӗн Транспорт ҫинчи следстви управленийӗнче пӗлтерни тӑрӑх «Ҫыхӑнура» форумра хыпарланӑ.
Самолёт вӗренӳпе тренировка вӗҫевне тухнӑ. Вӑл Шупашкарти аэропортран хускалса кайнӑ. Салонта инструкторпа курсант пулнӑ. Самолёт хуҫи — Чӗмпӗрти граждан авиацийӗн институчӗ.
Пӑтӑрмах сӑлтавне тӗпчевҫӗсем тӗрӗслӗҫ.
Юпа уйӑхӗн 30-мӗшӗнчен Шупашкарти аэропорт хӗллехи режимпа ӗҫлеме тытӑнӗ. Ҫавна май хӑш-пӗр ирхи рейс пӑрахӑҫланать.
«Победа» авиакомпанин «Шупашкар – Мускав» рейсӗ икӗ хутчен пулӗ. Пӗри – Шереметьевӑна, тепри – Внуковӑна. Шереметьевӑна 11 сехет те 10 минутра вӗҫӗ (халӗ – 17 сехет те 25 минутра). Внуково аоэропортне вӗҫмешкӗн самолета 21 сехет те 50 минутра лартӗҫ. Чӳкӗн 7-мӗшӗнчен пуҫласа раштавӑн 3-мӗшӗччен Внуковӑна тепӗр рейс пулӗ: 15 сехет те 55 минутра. Анчах кашни кун мар – тунтикун, кӗҫнерникун, эрнекун тата вырсарникун.
Питӗре тунтикун, юнкун, эрнекун, вырсарникун 20 сехет те 20 минутра вӗҫме пулать.
Паян Тутарстанра 9 сехет те 23 минутра самолет ҫӗр ҫине йывӑррӑн анса ларнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, авиаварире 16 ҫын вилнӗ, 6 ҫын сывӑ юлнӑ. Анчах пӗрин сывлӑхӗ питӗ начар.
Икӗ пилочӗ те вилнӗ. ТАСС пӗлтернӗ тӑрӑх, самолета ытла нумай ҫын ларнӑ, ахӑртнех, авари ҫавӑнпа пулнӑ. Ҫавӑн пекех самолет юсавсӑр пулма пултарнине пӑхса тухаҫҫӗ.
Тӗрлӗ ҫӑлкуҫ пӗлтернӗ тӑрӑх, самолетри чылай парашютист пӗрремӗш хутчен сикме хатӗрленнӗ.
Шупашкарти аэропортра юсав ӗҫӗсем пуҫӑнӗҫ. Ку хыпара аэровокзалӑн пресс-служби ӗнер Фейсбукра пӗлтернӗ.
«Аэровокзалӑн ҫуртне юсаса ҫӗнетме хатӗрленес ӗҫӗн черетлӗ тапхӑрне вӗҫленине хавасланса пӗлтеретпӗр, — тесе ҫырнӑ хыпарта. — Строительсем тинех ӗҫе пуҫӑнӗҫ».
Подряд организацийӗ юсав ӗҫне эрнекун, ҫурла уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, кӳлӗнӗ. Хальлӗхе ку вӑл хатӗрленӳ тапхӑрӗ пулӗ, пассажирсене ҫавӑ пырса тивмӗ.
Сӑмах май каласан, реконструкци вӑхӑтӗнче те аэропорт унчченхиллех ӗҫлӗ, самолётсем те яланхиллех вӗҫӗҫ.
Чӑвашран тухнӑ ҫар ҫыннин ывӑлӗ, Саранскра пурӑнакан Андрей Сапожников, хӑйӗн гаражӗнче «МиГ-23» истребителе юсаса ҫӗнетнӗ. Кун пирки «Хыпар» издательство ҫурчӗн сайтӗнче ӗнер пӗлтернӗ.
«Андрей Сапожников Абхазире ӳснӗ. Унӑн ашшӗне, Геннадий Сапожникова, Чӑваш Енрен ҫав тӑрӑха ҫар тивӗҫне пурнӑҫлама янӑ. Вӑл «Ми-8» вертолетпа вӗҫнӗ. Ашшӗне Ростов облаҫне куҫарсан ҫемье унта пурӑнма тытӑннӑ. Каярах Андрей мордва хӗрӗпе мӑшӑрланнӑ та Саранска куҫнӑ», — пӗлтернӗ хыпарта.
Каччӑ кабинӑна пӗлтӗр туяннӑ. «Ӑна хӑй тӗллӗнех гаража илсе ҫитернӗ те ӗҫе пуҫӑннӑ. Мӗн кирлине пӗтӗмпех туяннӑ. Халӗ пур пускӑч та ӗҫлет», — хыпарланӑ сайтра.
«МиГ-23» истребитель ҫине Андрей ачасем валли экскурси йӗркелеме ӗмӗтленет.
Тӗнче курса ҫӳреме юратакансем ку хыпара чӑннипех те хавхаланса йышӑнасси пирки пӗр иккӗленӳ те ҫук. Росавиаци самолётсене Шупашкартан Кӑркӑстана, Таджикистана тата Узбекистана вӗҫме ирӗк панӑ! Эпир халь асӑннӑ ҫӗршывсен пирӗн патра ӗҫлесе пурӑнакан ҫыннисем те ҫакна пӗлсен хӗпӗртеҫҫех-тӗр.
Асӑннӑ виҫӗ ҫӗршыва Шупашкартан «Уральские авиалинии» предприяти вӗҫме палӑртнӑ. Сывлӑш транспорчӗн федераци агентстви чарас темен.
Авиакомпание Кӑркӑстанри икӗ, Таджикистанри виҫӗ хулана вӗҫме ирӗк панӑ. Кӑркӑстанри Ош тата Бишкек хулисене «Уральские авиалинии» эрнере ҫичӗ хутчен вӗҫесшӗн, Таджикистанри Куляб, Худжанд тата Душанбе хулисене – эрнере виҫӗ хутчен.
Росавиацин утӑ уйӑхӗн 16-мӗшӗнче кӑларнӑ, Росавиацин пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Алексей Новгородов алӑ пуснӑ приказра Узбекистанри Наманган хули те пур. Унта эрнере виҫӗ хутчен вӗҫме ирӗк панӑ.
Аэрофлот «Победа» авиакомпанипе пӗрле пӗрлехи рейссене билетсем сутма пуҫланӑ. Пӗр авиарейсран тепӗр авиарейс ҫине Мускаври «Шереметьево» аэропортӗнче куҫса ларма май килӗ.
Код-шеринг килӗшӗвӗнче пӑхса хӑварнӑ тӑрӑх, лоукостер Аэрофлотӑн SU кочӗпе пассажирсене ӗнертенпе, утӑ уйӑхенченпе, турттарма тытӑннӑ. Кун пек мелпе самолётсем Шереметьевӑран Барнаула, Махачкалана, Ӗпхӗве, Чӗмпӗре, Владикавказа, Минеральные Воды хулине, Шупашкара, Горно-Алтайска, Петрозаводска, Нальчика, Перме тата асӑннӑ ҫав хуласенчен каялла, Мускаври Шереметьевӑна, вӗҫеҫҫӗ.
-3.7 °C