Ыран, ака уйӑхӗн 2-мӗшӗнче, Мускаври ВДНХра иртекен «Раҫҫей» форумра Спорт министерствин экспозицийӗ ӗҫлеме пуҫлӗ.
Куравра чӑваш спортмсенӗсем ҫӗршыври тата тӗнчери пысӑк ӑмӑртусенче ҫӗнсе илнӗ медальсемпе, кубоксемпе паллашма май пулӗ. Унтах вӗсен старта тухнӑ экипировки те пулӗ. Хальхи вӑхӑтра вӗсем «Чӑваш Енри спорт легендисем» республика музейӗнче упранаҫҫӗ.
Министерство интерактивлӑ проектсем те хатӗрленӗ: спорт темипе викторинӑсем те пулӗҫ. Ҫӗнтерӳҫӗсене парнепе хавхалантарӗҫ.
Пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Чӑваш тӗррин музейӗнче «Сказания Шри-Ланки (Tales of Sri Lanka)» курав уҫӑлнӑ.
Ӑна уҫма Шри-Ланкӑн Раҫҫей Федерацийӗнчи чрезвычайлӑ тата тулли пайталлӑ элчи Джанита Абевикрема Лиянаге профессор, Раҫҫейӗн Ют ҫӗршыв ӗҫӗсен министерствин Чулхулари представительствин Чӑваш Енри уйрӑмӗн ертӳҫи Александр Погодейкин, Чӑваш Енӗн культура министрӗ Светлана Каликова, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн ректорӗ Игорь Кожанов, Чӑваш наци музейӗн директорӗ Ирина Меньшикова хутшӑннӑ. Курав валли элчӗ посольствӑран 25 экспонат илсе килнӗ.
ЧППУра вара Шри-Ланкӑн центрне уҫнӑ.
Мускаври ВДНХра иртекен «Раҫҫей» курав-форумра ЧР Строительство министерстви хӑйӗн экспозицийӗпе паллаштарма тытӑннӑ. Ӑна ведомство министрӗ Михаил Коледа тата республика вице-премьерӗ Павел Данилов уҫнӑ.
Ҫавӑн пекех экспозицие савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫма «Уяв» ансамбль килнӗ, вӗсем чӑваш халӑх юррисене шӑрантарнӑ. Министерство хӑнасем валли пуян программа хатӗрленӗ: «Таса шыв. Микробсене сӑнне кура пӗл», «Шыв тасатнин лабораторийӗ», «Ӑшӑ пункчӗ» ӑсталӑх класӗсем. Ҫавӑн пекех строительсем ҫуртсенче таса шыв ӑҫтан тупӑнни пирки каласа кӑтартӗҫ.
Ҫуркуннен пӗрремӗш кунӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Литература музейӗнче «Ҫуркуннепе хӗрарӑм пӗр сӑнлӑ» хӗрарӑм-художниксен куравӗ уҫӑлнӑ. Ҫав кунах унта хӗрарӑм-поэтсем сӑвӑсем вуланӑ. Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн солисчӗсем Михаил Журковпа Ольга Вильдяева илемлӗ юрӑсем шӑрантарнӑ.
Пултарулӑх каҫне Чӑваш Енри Хӗрарӑмсен канашӗн председателӗн ҫумӗ Анастасия Спирина, Раҫҫейри художниксен союзӗн пайташӗсем Венера Сандимирова, Нина
Алимасова; Раиса Сарби, Лидия Филиппова, Светлана Гордеева, Альбина Юрату, Зоя Сывлӑмпи, Любовь Петрова, Лидия Сарине, Татьяна Устинова, Ольга Австрийская, Людмила Сачкова, Людмила Исаева сӑвӑҫсем хутшӑннӑ.
Шупашкарта иртекен «Ҫӗрулми» курава нумай ҫын килсе курнӑ, ҫӗрулми нумай туяннӑ. Пӗрремӗш кунхине кӑна 30 тонна ҫӗрулми сутӑннӑ. Пӗлтӗр халӑх куравра 45-50 тонна ҫӗрулми туяннӑ.
Ҫын нумай килнине кура ЧР ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов ака уйӑхӗнче каллех курав йӗркелессине пӗлтернӗ. Тепӗр ҫулхине вара курава тӳрех темиҫе вырӑнта йӗркелесшӗн.
«Курав уҫӑлчӗ кӑна-ха, черетсем вара ӳсеҫҫӗ те ӳсеҫҫӗ. Кун пеккине тахҫанах курман. Сутассине, паллах, кӑштах лайӑхрах йӗркелемелле», - тенӗ Сергей Артамонов министр.
Ӗнер Шупашкарти суту-илӳпе курав центрӗнче «Ҫӗрулми» курав уҫӑлнӑ. Вӑл паян та ӗҫлӗ.
Пӗрремӗш кунхинех халӑх унта нумай пынӑ. Ӗнер 35 тонна ҫӗрулми сутнӑ. «Шел те, хальлӗхе республикӑра курав валли лайӑх лапам ҫук. Элтепер ӑна тупма тата йӗркелесе яма хушнӑ ӗнтӗ», - палӑртнӑ ял министрӗ Сергей Артамонов.
Курава кӑҫал 20 регионти предприятисем хутшӑнаҫҫӗ. Унта ӑсталӑх класӗсем те иртеҫҫӗ. Ҫавӑн пекех ҫӗрулмирен пӗҫернӗ апат-ҫимӗҫе тутанса курма май пур.
Мускаври ВДНХра иртекен «Раҫҫей» курав-форума Питӗрти «Парне» чӑваш фольклор ансамблӗ ҫитсе курнӑ. Вӗсем Чӑваш Ен экспозицийӗпе паллашнӑ.
«Парне» малтан Леонид Якубович Пӗрремӗш каналпа ертсе пыракан «Асамлӑх уйӗ» каларӑма хутшӑннӑ.
Ансамбль 2005 ҫулта Питӗрти чӑвашсен культура обществи ҫумӗнче йӗркеленнӗ. Унта аслӑ ӳсӗмрисем те, ҫамрӑксем те юрлама-ташлама ҫӳреҫҫӗ. Ансамбль юрӑ-ташӑ урлӑ чӑваш культурипе, йӑли-йӗркипе паллаштарать.
Мускаври ВДНХра иртекен «Раҫҫей» карав-форумра ЧР Промышленноҫ тата энергетика министерствин экспозицийӗ ӗҫлеме пуҫланӑ.3D-ӳкерӳ, фотобудка, Сергей робот, радиоуправлениллӗ трактор... Курава килекенсене чылай кӑсӑклӑ япала кӗтет.
Чӑваш Енре Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ хӗрарӑмсен аллейин хӑтлавӗ те пулӗ. Хӑнасем вӑрҫӑра паттӑрлӑх кӑтартнӑ сакӑр хӗрарӑм шӑпипе паллашӗҫ.
Сергей робот хӑнасене алӑ тытса кӗтсе илет, вӑл темиҫе сӑмах калама та пултарать.
Нарӑс уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче «Синяя птица» (чӑв. Кӑвак кайӑк) курав уҫӑлӗ. Ӑна чӑваш халӑх художникӗн Раиса Терюкалован юбилейне халалланӑ. Экспозицире ӳнерҫӗн килӗнче тата музейре упранакан ӗҫсем пулӗҫ.
Раиса Фоминична 1939 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Улатӑр районӗнчи Кувакино ялӗнче ҫуралнӑ. Ӳкерессипе хӗрачана ашшӗ кӑсӑклантарса янӑ. Ҫавӑнпа та вӑл пӗчӗкренех художник пулма ӗмӗтленнӗ. 1961 ҫулта Шупашкарти ӳнер училищинчен вӗренсе тухсан пӗлӗвне Ленинградри ӳнерпе промышленность училищинче туптанӑ. Унта вӑл сӗтел-пукан пусмине хитрелетме вӗреннӗ.
Алла диплом илсен Раиса Терюкалова Шупашкарти пир-авӑр комбинатӗнче виҫӗ ҫул ытларах тӑрӑшнӑ хыҫҫӑн Ӳнер фондне куҫнӑ, кӑштахран каллех пир-авӑр комбинатне таврӑннӑ. Художник ытларах гобеленпа ӗҫленӗ.
Чӑваш наци музейӗнче тӗлӗнмелле курав уҫӑлнӑ. Республикӑра кӑҫал ирттерме йышӑннӑ Экологи культурин ҫулталӑкне халалланӑскер усӑ курнӑ япаларан ҫӗнӗ япаласем ӑсталама май пуррипе паллаштарать.
«Шупашкарти пӗр предприятире усӑ курнӑ полиэтилен хутаҫпа пластик савӑт-сапаран картлашкасем кӑларма пуҫланӑ. Продукцие ытти регионсенче те туянаҫҫӗ. Чӑваш Енри кун пек предприятисем пӗр тытӑма пӗрлешнӗ. Вӗсем ӑпӑр-тапӑртан мӗн тума пултарассине те тӗпчеҫҫӗ. Сӑмахран, розетка корпусӗсенчен чавсапа чӗркуҫҫине хӳтӗлекен хатӗр ӑсталаҫҫӗ. Ҫавӑн пекех пластик палассем, шӑвармалли шлангсем, калча ӳстермелли савӑтсем тата ытти нумай усӑллӑ япала туса кӑлараҫҫӗ», — хыпарлать музйери куравпа паллашнӑ хыҫҫӑн Чӑваш Енӗн патшалӑх телерадиокомпанийӗ.
Куравра Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти «Кванториумсенче» вӗренекенсем шутласа кӑларнӑ япаласене те курма пулать иккен. Сӑмахран, ҫӗр улми хуппинчен хатӗрленӗ чашӑк-тирӗке тата пултӑранран ӑсталанӑ музыка инструменчӗсене.
+19.3 °C