Тулӑри Елена Сафиева ӳнерҫӗ Чӑваш патшалӑх художество музейне сивӗ фарфортан хатӗрленӗ керамикӑран хатӗрленӗ чечек ҫыххи парнеленӗ. Сивӗ фарфортан чечексем ӑсталакан керамика флорисчӗн музейра маларах «Диалог цветов» (чӑв. Чечексен пуплевӗ) курав ӗҫленӗ.

Курав хупӑнас умӗн художник Левитан натюрмортне тӗпе хурса хатӗрленӗ чечек ҫыххине парнеленӗ.

Маргарита Красотина журналист Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, музейра ӗҫлекенсем ӗҫе Левитан художникӑн ӳкерчӗкӗпе юнашар вырнаҫтарма шухӑшлаҫҫӗ. Анчах хальлӗхе музейри вырӑс тата ют ҫӗршыв ӳнерӗн пайӗнче реконстуркци пырать.

Юсав ӗҫӗсене вӗҫлесен Елена Сафиеван парни сумлӑ музейра хӑйӗн тивӗҫлӗ вырӑнне тупӗ.

Шупашкарти ҫӗнӗ суту-илӳ марки Мускаври курава хутшӑнать. Паян ҫӗршывӑн тӗп хулинче «Индустрия детских товаров» (чӑв. Ача-пӑча таварӗсен индустрийӗ) – «Мир детства-2019» (чӑв. Ача-пӑча тӗнчи-2019) виҫӗ кунлӑх курав ӗҫлеме тытӑннӑ. Унта Хӗвелтухӑҫ Европӑри тата Никама Пӑхӑнман Патшалӑхсен Пӗрлӗхне кӗрекен ҫӗршывсем те хутшӑнаҫҫӗ. Кӑҫал курав 25 хут уҫӑлнӑ. Унта Раҫҫейри Ачасен правине хӳтӗлес енӗпе ӗҫлекен уполномойченнӑй Анна Кузнецова та хутшӑннӑ.

В.И. Чапаев ячӗллӗ Шупашкарти производство пӗрлешӗвӗ Мускаври курава «Поймай» (чӑв. Тыт) ҫӗнӗ маркӑпа тухса кайнӑ. Предприяти хӑйӗн продукцине, мечӗке, ют ҫӗршывсенче туянакансене тупасса шанать. Вӗсенчи хӑш-пӗр партнерпа паян калаҫу ирттернӗ те ӗнтӗ.

Тури чӑвашсен музейӗнче (вӑл Муркаш районӗнче вырнаҫнӑ) Чӑваш художникӗсен союзӗн пайташӗн Инна Лялинан куравӗ уҫӑлнӑ.

«Халӑх юррин янравӗ» курава художник халӑх юррисен сюжетне тӗпе хурса ӳкернӗ 28 ӗҫе тӑратнӑ.

Инна Лялина Йӗпреҫ районӗнче 1945 ҫулта ҫуралнӑ. Свердловскри архитектура институтӗнче вӗреннӗ. Инна Лялина – архитектор тата педагог-художник. Вӑл И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче, Чӑваш патшалӑх культура тата ӳнер институтӗнче, Мускаври патшалӑх культура тата ӳнер университетӗнче ӗҫленӗ.

Инна Лялина республикӑри, ҫӗршыври куравсене вӗҫӗмех хутшӑнать. Шупашкарта унӑн уйрӑм куравӗсем темиҫе те ӗҫленӗ. Тури чӑвашсен музейӗнче Инна Лялина ӗҫӗсен куравӗ кӑҫал маларах та уҫӑлнӑ. Н.В. Никольский музейӗнче те унӑн ӗҫӗсемпе паллашма пулать.

Кӑҫал Пӗрремӗш тӗнче вӑрҫин паттӑрӗ, Граждан вӑрҫин ҫар пуҫлӑхӗ Василий Чапаев пурнӑҫран уйрӑлнӑранпа 100 ҫул ҫитет. Вӑл 1919 ҫулхи авӑнӑн 5-мӗшӗнче пуҫ хунӑ.

Паттӑр ентешӗмӗре асра тытса ҫак кун, кӗҫнерникун, Шупашкарта кӑнтӑрла Чапаев скверӗнчи палӑк патне чечексем хурӗҫ. Унтан Чӑваш наци музейӗнче «Чапаев вилнин версийӗсем» виртуаллӑ экскурси ирттерӗҫ. Каярахпа «Астӑвӑм кӗнекине» хӑтлӗҫ. Курма пыракансене куҫса ҫӳрекен «В.И.Чапаев музейӗ» куравпа паллаштарӗҫ.

Мероприяти «Легендарлӑ Калашников» курав хӑтлавӗпе вӗҫленӗ.

Ҫурла уйӑхӗн 7-8-мӗшӗсенче Мускавра «Частные музеи России. Самородки России» (чӑв. Раҫҫейӗн уйрӑм ҫын музейӗсем. Раҫсей самородокӗсем) ятпа хальччен пулман курав ӗҫлӗ. Ӑна «Сокольники»музейпа ҫутӗҫ комплексӗнче уҫӗҫ. Курава Раҫҫейри уйрӑм ҫын музейӗсен ассоциацийӗ, Каллиграфин хальхи музейӗ, Мускаври «Сокольники» комплекс йӗркелӗҫ.

Унта уйрӑм ҫынсен 100 ытла музейӗ хӑйӗн экспоначӗсене тӑратӗ. Вӗсем историпе, ӳнерпе, ӑслӑлӑхпа тата культурӑпа паллаштарӗҫ.

Чӑваш Енрен курава виҫӗ учреждени хутшӑнӗ: Чиркӳпе истори музейӗ, Трактор историйӗн музейӗ, «Паха тӗрӗ». Юлашкинчен асӑннӑ музей ӗҫченӗсем Е.И. Ефремова, М.В. Симакова, Т.И. Петрова, А.В. Андреева ӗҫӗсемпе хутшӑнма палӑртаҫҫӗ. Вӗсем чӑваш арҫыннин тата хӗрарӑмӗн тумӗсене, сувенир продукцине илсе кайӗҫ.

Ҫурла уйӑхӗн 26-мӗшӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Литература музейӗнче (Шупашкар хули) Альбина Юрату (Любимова) журналист, сӑвӑҫ 60 ҫул тултарнине халласа музыкӑпа литература каҫӗ ирттерӗҫ.

Альбина Юрату — Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Эмине ячӗллӗ пӗтӗм чӑвашсен хӗрарӑмсен наци премийӗн лауреачӗ, Ҫутҫанталӑка сыхлакансен пӗтӗм Раҫҫейри обществин республикӑри канашӗн премийӗн лауреачӗ, Чӑваш Енри журналистсен Н.В. Никольский ячӗллӗ премийӗн лауреачӗ. 20 ытла кӗнеке авторӗ. Унӑн сӑввисем турккӑ тата азербайджан поэчӗсен пуххисенче те пичетленнӗ. Альбина Юрату сӑввисемпе 500 ытла юрӑ хывнӑ.

Музыкӑпа литература каҫӗнче «Ҫак ҫӗр ҫине эп килнӗ юратма» курав уҫӑлӗ. Унта поэтпа паллаштаракан сӑнӳкерчӗксем, кӗнекесем, хутсем пулӗҫ.

Зоя Яковлева сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченне Эдуард Бахмисова «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орден медалӗпе наградӑлама йышӑннӑ. Хушӑва Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев паян алӑ пуснӑ. Ӗҫлӗ хута ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталне вырнаҫтарнӑ.

Эдурад Бахмисов Патӑрьел районӗнчи Тури Чакӑра ҫуралса ӳснӗ. Хусанти педагогика институтӗнче физвоспитани тата географи факультечӗсенче вӗреннӗ. 1994 ҫултанпа 15 ҫула яхӑн Чӑваш наци музейне ертсе пынӑ.

Вӑл унта тимлеме тытӑнсан курав ӗҫӗ самай анлӑланнӑ. «Чебоксары знакомые и незнакомые» (чӑв. Паллакан тата палламан Шупашкар), «Чувашские узоры» (чӑв. Чӑваш тӗррисем), «Театр, актер, костюм» (чӑв. Театр, актер, тум), «Узоры веков. Этнокультурный портрет Чувашской Республики» (чӑв. Ӗмӗрсен эрешӗсем. Чӑваш Республикин этнокультура портречӗ) тата ытти курава халӑх кӑмӑлласа йышӑннӑ. Наци музейӗ ҫумӗнчи йӑла залне уҫас тата этнографи картишне йӗркелес шухӑша та вӑл пуҫарнӑ.

Геннадий Айхи. Чӑваш наци музейӗн сӑн ӳкерчӗкӗ

Геннадий Айхи ҫуралнӑранпа 85 ҫул ҫитнине хатӗрленсе республикӑри культура учрежденийӗсем тӗрлӗ мероприяти ирттерме палӑртни Чӑваш Ен Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерствин сайтӗнчи хыпарсенчен аван сисӗнет.

Чӑваш тӗррин музейӗ авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче 16 сехетре, авӑ, «Отмеченная зима». 1982. История издания книги» (чӑв. «Паллӑ тунӑ хӗл». 1982. Кӗнеке кӑларнин историйӗ») ятпа курав уҫӑлассине пӗлтерет.

Геннадий Айхи — чӑваш халӑх поэчӗ, тӗнче шайӗнчи тӗрлӗ преми лауреачӗ, хрантсуссен «Командор Ордена Искусств и литературы» (чӑв. Ӳнер тата литература орденӗн командиорӗ) культура наградине тивӗҫнӗ.

Чӑваш тӗррин музейӗнчи курава поэтӑн Парижри «Синтаксис» издательствӑра пичетленнӗ «Отмеченная зима» кӗнекине кӑларма хатӗрленнӗ тапхӑра халаллӗҫ.

Чӑваш патшалӑх художество музейӗнче Чӑваш Республикин халӑх художникӗ Николай Енилин ҫуралнӑранпа 80 ҫул ҫитнине халалласа «Моя любимая Родина» (чӑв. Манӑн юратнӑ Тӑван ҫӗршыв) курав уҫӑлнӑ.

Курава саванӑҫлӑ лару-тӑрура уҫма хутшӑннисем сӑрӑ ӑстин пултарулӑхне пысӑка хурса хакланӑ. Юрий Викторов искусствовед художник пейзаж ӳкернинчен тытӑнса тематика ӳкерчӗкӗсем патне куҫнине, ҫав вӑхӑтрах чӑваш теминчен пӑрӑнманнине палӑртнӑ. Николай Енилин культурӑпа тата ӳнерпе ҫыхӑннӑ ҫынсене сӑнлама юратать. Вӑл Юрий Кудаков композитора, Марина Карягина тата Валери Туркай поэтсене, РСФСР халӑх артисткине Нина Григорьевӑна ӳкернӗ.

Михаил Кондратьев музыковед художник шӑплӑмӑлланине асӑрханӑ. Вӑл каланӑ тӑрӑх, Николай Енилининӑн музыка инструменчӗсем те чӗмср выртаҫҫӗ. Е хуллен сас кӑлараҫҫӗ.

Художник Алексей Трофимов, Юрий Викторов, Антонина Мордвинова искуствоведсене, Атнер Хузангая, Михаил Воробьева, Юрий Яковлева тата ыттисене тав тунӑ.

Чӑваш патшалӑх художество музейӗнче Владимир Мешков художник ҫуралнӑранпа пӗр ӗмӗр ҫитнине халалланӑ курав уҫӑлнӑ.

Владимир Мешков график, линогравюра ӑсти 1919 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Шупашкар районӗнчи Ҫатра Маркара ҫуралнӑ. Мешковсен ҫемйи пулас художник пӗчӗк чухне Ҫӗпӗре, Иркутск облаҫне, куҫса кайнӑ. 1935 ҫулта Красноярскра пурӑнма тытӑннӑ. Владимир Мешков малтанласа тӗрлӗ хаҫатра ӗҫленӗ. Вӑл — СССР художниксен союзӗн пайташӗ, РСФСР тата ЧАССР тава тивӗҫлӗ художникӗ, Чӑваш Республикин ӑслӑлӑхпа ӳнер наци академийӗн хисеплӗ пайташӗ. 2012 ҫулта пурнӑҫран уйрӑлнӑ.

Владимир Мешкова халалланӑ экспозици художникӑн 50 ӗҫӗнчен тӑрать. Вӗсем Чӑваш патшалӑх художество музейӗн архивӗнче упранаҫҫӗ. Курав ҫурла уйӑхӗн 18-мӗшӗччен ӗҫлӗ.