Чӑваш Енӗн наци музейӗ тата Чӑваш Енри хӗрарӑмсен канашӗ Пӗтӗм Раҫҫейри тӗрӗҫӗсен «Живи, узор чувашский» (чӑв. Пурӑн, чӑваш тӗрри) конкурсне ирттерессине пӗлтернӗ. Унӑн теми – «Мое приданое» (чӑв. Манӑн тупра).
«Пурӑн, чӑваш тӗрри» конкурса унччен те ирттернӗ. Унта республикӑри тата чӑваш диаспорисенчи тӗрӗҫсем хутшӑннӑ.
Кӑҫал унӑн йӗркелӳҫисем (Чӑваш наци музейӗ, музейӑн «Прокопий» аталану фончӗ тата Чӑваш Енири хӗрарӑмсен канашӗ) проекта Раҫҫей шайне кӑларма йышӑннӑ.
Конкурс утӑ уйӑхӗн 17-мӗшӗнче пуҫланнӑ, чӳк уйӑхӗн 26-мӗшенче вӗҫленӗ. Унта хутшӑнакансен качча каякан хӗр туприне кӗрекен япаласене хатӗрлемелле.
Эрнекун, утӑ уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, «НТВ» телеканалпа Леонид Агутинӑн пиллӗкмӗш вӗренӳ форумӗн гала-концертне кӑтартнӑ. 23 сехет те 40 минутра кӑтартнӑ телекӑларӑмра чӑвашсене те кӑтартнӑ.
Сцена ҫине Леонид Агутин, IOWA, Миа Бойко, Леон Кемстач, Владимир Пресняков, Анжелика Варум, Лариса Долина, Мот тата Антон Беляевсем тухнӑ. Унсӑр пуҫне Шупашкарти Татьяна Шереметьеван «5 октава» вокал студийӗн 8 солисчӗ юрланӑ.
Етӗрне муниципаллӑ округӗнчи Тури Ачакри музейра тӗрлӗ регионти хӑнасем пулнӑ.
Сӑмахран, Мускав облаҫӗнчи Балашиха хулинче пурӑнакан Мочеговсен ҫемйи. Тутарстанри Пӑвари Трушинсене те чӑваш ялӗнчи музей килӗшнӗ.
Хамӑр тӑрӑхрисем те Тури Ачакри музейпа кӑсӑкланса паллашаҫҫӗ.
Пирӗн республикӑра кӑҫал та Пукане театрӗсен фествиалӗсем иртӗҫ. Кун пирки Телеграмри «Пуринчен малтан. Ҫывӑрса юлмасан» пабликра пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш патшалӑх пукане театрӗнче ҫулсеренех «Юмахсен каруҫҫелӗ» тата «Пӗрешкел пулма кирлех мар» пӗтӗм тӗнчери фестивальсем ирттерет. Кӑҫал вӗсем Шупашкарӑн 555 ҫулхи юбилейне халалланӑ мероприятисемпе пӗр вӑхӑта килӗҫ — ҫурла уйӑхӗн 16-19-мӗшӗсенче пулӗҫ.
Фестивальсене ҫӗршыври 15 регионтан пултарулӑх ушкӑнӗсем килсе ҫитӗҫ: Мускавран, Белгородран, Владимиртан, Волгоградран, Ростовран, Чӗмпӗртен, Ярославльтен, Краснодартан, Пушкӑртстанран, Мари Элтен; Мордва, Тутар, Удмурт Республикисенчен. Унсӑр пуҫне Азербайджанран тата Казахстанран.
Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче ҫӗршыври ҫӗнӗ курав уҫӑлнӑ. Унта харӑсах виҫӗ сӑрӑ ӑстин — Венера Сандомировӑпа унӑн 7 ҫул каялла пурнӑҫран уйрӑлнӑ мӑшӑрӗн, Валерий Пономарёвӑн, тата вӗсен Мария хӗрӗн — хайлавӗсемпе паллашма пулать.
«Экспозицие Венера Николаевна 75 ҫул тултарнӑ ятпа йӗркеленӗ. Хӑйшӗн ҫӗнӗ тӗнче уҫнӑ художник уйрӑм меслетпе ӗҫлет», — пӗлтернӗ Марина Карягина тележурналист.
Чӑваш патшалӑх педагогика институчӗн ӳнерпе графика факультетӗнче Венера Сандомирова 30 ҫул ытла ӗҫленӗ, пулас учительсемпе художниксене ӳкерес ӗҫ вӑрттӑнлӑхӗсене алла илме пулӑшнӑ, деканӑн воспитани парас енӗпе ӗҫлекен ҫумӗ те пулнӑ.
Паян, утӑ уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, 19 сехет те 45 минутра е ыран 11 сехет те 15 минутра эсир ӑҫта пулатӑр? Сирӗн ҫывӑхра телевизор, Тӗнче тетелӗпе ҫыхӑннӑ компьютер е смартфон пулсан телекурӑмӑн «Культура» каналне тупмашкӑн сӗнетӗп. Шӑп ҫав вӑхӑтра унта «Письма из провинции» ярӑмри черетлӗ кӑларӑм, документлӑ фильм пуҫланать. Асӑннӑ ярӑм «Культура» каналпа 20 ҫул пырать ӗнтӗ. Чӑвашсене, пирӗн республикӑна халалланӑ кӑларӑмсем ҫав ярӑмра 2008 ҫулхи нарӑсра тата 2016 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче кун ҫути курнӑ. Ку хутӗнче ӳкерӳ ушкӑнӗ Тверь облаҫӗн Бологой районӗнчи Денисова Горка (Тенис Сӑрчӗ) ялне ҫитсе килнӗ.
Ҫак ял пирӗншӗн мӗнпе кӑсӑклӑ-ха? Чӑвашсен паллӑ ҫыравҫи тата тӑлмачи, Библин чӑвашла куҫарӑвӗн тӗп редакторӗ Ева Николаевна Лисина ҫу уйӑхӗсене (вӑтӑр ҫул ӗнтӗ) ҫак ялта ирттерет. Кӑшт ӗлӗкрех Ева Лисина пиччӗшӗн Геннадий Айхи поэтӑн ҫуллахи «резиденцийӗ» те ҫак касрах пулнӑччӗ. Вӗсен чӑваш, вырӑс тата тӗнче литературине илем кӳрекен чылай хайлавӗ шӑпах ҫак ялта ҫуралнӑ е тӗвӗленнӗ.
Эпир сирӗнпе курма тӑрӑшакан фильмӑн сӑнарӗсем: Тенис Сӑртлӑхӗ, Ева Лисина тата унӑн кӳршисем Евгения Гребеневӑпа Лев Иванов.
Чӑваш кӗнеке издательствинче «Солнечная Чувашия. Хӗвеллӗ Чӑваш Ен» открыткӑсен пуххи пичетленсе тухнӑ.
Ҫӗр пин юрӑллӑ, ҫӗр пин тӗрӗллӗ, ҫӗр пин сӑмахлӑ тӑван тӑрӑхӑмӑрпа паллаштаракан ҫак открыткӑсем пирӗн тӑрӑхӑмӑрпа паллашма килекенсемшӗн те, ют регионсене курма кайсан унтисене парнелесе хӑварас тесен те вырӑнлӑ пулӗҫ.
Комплект 24 открыткӑран тӑрать. Ӑна Светлана Дубровина художник-дизайнерӑн тата халӑх промыслисен ӑстин ӗҫӗсенчен хатӗрленӗ. Дизайн тата сӑнӳкерчӗксен авторӗ Наталия Орлова.
Открыткӑсен пуххине пурӗ 1500 экземпляр тиражпа пичетлесе кӑларнӑ.
«Тутарстанри Сиктӗрме ялӗнче ирттерекен чӑваш культурин уявне ҫулсеренех хӑна нумай килет, кӑҫал та 15 пинрен кая мар пуҫтарӑнмалла». Ҫапла пӗлтерчӗ «Татаринформ» агенство ятарласа ирттернӗ пресс-конференцире. Калама кӑна ҫӑмӑл: пин ҫурӑ та мар, вун пилӗк пин-ҫке! Кун чухлӗ халӑха кӗтсе илсе вырнаҫтарма, юрлама-ташлама, канма лайӑх майсем туса парас тесен хуҫасен самаях пилӗк авма тивет.
Пирӗн «Икарус» пилӗк сехет чупнӑ хыҫҫӑн ирхине ҫичӗ сехет тӗлне анлӑ ҫултан пӑрӑнса Сиктӗрмери культура ҫурчӗ умне ҫитсе чарӑнчӗ. Ак япала, «Уяв» кӗрлеме те пуҫланӑ иккен, унта та кунта купӑс сасси илтӗнет, уйӑрнӑ вырӑнта автобуссем туллиех: Чӗмпӗр, Самар, Пенза облаҫӗсенчен, Пушкӑртстанпа Тутарстанри тӗрлӗ районсенчен, Марипе Чӑваш республикисенчен… Канаш округӗнчен «Уяв» сцени ҫине «Татмӑш ен» тата «Ҫӑлкуҫ» ансамбльсем тухмалла. Хӑй тӗллӗн вӗреннӗ артистсем пысӑк опыт пухнӑ, нумай хулана ҫитсе куракансене савӑнтарнӑ. Коллективӑн илемлӗх ертӳҫи В.К. Дмитриев кӗске репетици ирттерсе вӗсен хул-ҫурӑмне ҫемҫетме, сассисене уҫӑлтарма шутларӗ, вӑл баянне тӑсса ярсанах янкӑс юрӑ янӑраса кайрӗ.
Патӑрьел тӑрӑхӗнче ҫак кунсенче Пӗтӗм тӗнчери Кокель пленэрӗ иртет. Вӑл утӑ уйӑхӗн 4-мӗшӗнче уҫӑлнӑ, ыран вӗҫленӗ.
Пленэра Чӑваш Енри ҫеҫ мар, ҫӗршывӑн тӗрлӗ регионӗнчи (Мордва, Тутарстан, Пушкӑртстан, Мари Эл республикисенчи, Мускаври тата Хабаровск тӑрӑхӗнчи, Беларуҫри художниксем килсе ҫитнӗ. Вӗсем Турхан тӑрӑхӗнчи илеме хут ҫине куҫараҫҫӗ.
Кун пек пленэр 17-мӗш хут иртет. Турхан ялӗ — чӑвашсен профессиле сӑнарлӑ ӳнерне пуҫарса яракан Алексей Кокелӗн тӑван ялӗ.
Иртнӗ эрнере, утӑ уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче 106-мӗш сезон хупӑннӑ. Ӑна культура учрежденийӗ Никифор Мраньккан романӗ тӑрӑх лартнӑ «Ӗмӗр саки сарлака» спектакльпе хупнӑ.
Театрӑн илемлӗх ертӳҫи Валерий Яковлев иртсе кайнӑ ҫула пӗтӗмлетнӗ. Вӑл актёрсене тата театрта ӗҫлекенсене хыҫа юлнӑ черетлӗ сезонти ҫитӗнӳсемшӗн тав тунӑ.
Театрӑн ддиректорӗ Елена Николаева пӗлтернӗ тӑрӑх, 106-мӗш сезонти спектакльсене курма ҫӳрекенсен йышӗ 22 процент ӳснӗ май тупӑш шайӗ унчченхи сезонтинчен 35 процент ӳснӗ.
-3.7 °C