Паян Шӑмӑршӑ районӗнче вӑрман ҫунма пуҫланӑ. Ҫулӑм алхасма пуҫланине 12 сехет те 46 минутра видеокамерӑсем тӑрӑх асӑрханӑ.
Вырӑна тӳрех пушарнӑйсем ҫитнӗ. 14 сехет тӗлне пушара сӳнтернӗ. Ку ӗҫе 23 ҫын, 5 техника хутшӑннӑ. Ҫулӑм ҫур гектар ҫинче алхаснӑ.
Палӑртмалла: республикӑра пушара хирӗҫ режим пулнине йышӑннӑ.
Чӑваш Ен ҫыннисене вӑрмана кӗме чарасшӑн. Вӑхӑтлӑха кӑна.
ЧР Ҫутҫанталӑк министерстви ҫынсене вӑрмана 3 эрнелӗхе кӗме чаракан хушу проектне хатӗрлет. Унпа килӗшӳллӗн, ҫу уйӑхӗн 2-23-мӗшӗсенче вӑрмана кӗме юрамӗ. Ку пушар тухас хӑрушлӑхпа ҫыхӑннӑ.
Вӑрманпа ӗҫлекен ҫынсене кӑна пырса тивмӗ ку чару. Ҫавӑн пекех пурте усӑ куракан ҫулпа ҫӳреме чармӗҫ.
ЧР Ҫутҫанталӑк министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал республикӑра 781,4 гектар вӑрмана йӗркене кӗртесшӗн. Ҫав шутра искусственнӑй майпа йӗркене кӗртмелли лаптӑк – 195 гектар.
100,3 гектар ҫинче вӑрман лартасшӑн. Вӑрмансенче юр куписем тума пуҫланӑ ӗнтӗ. Ку ӳсен-тӑрана кӑларнӑ, упранӑ, транспортировка тунӑ чухне консерваци условийӗсемпе тивӗҫтерме май парать.
Чӑваш Енри сунар инспекторӗсене патруль автомобилӗсем валеҫсе панӑ.
«Ҫӗнӗ техника ҫутҫанталӑк саккунне пӑсакансемпе тухӑҫлӑ кӗрешме пулӑшасса шанатӑп», — тенӗ ҫутҫанталӑк ресурсӗсен тата экологи министрӗ Эмир Бедертдинов.
Ҫутҫанталӑк министерствин ертӳҫи палӑртнӑ тӑрӑх, автопарка 2019 ҫултанпа ҫӗнетмен. Чӑваш Ен Правительстви пулӑшнипе республика хыснинчен тепӗр 5 миллион тенкӗ ытла уйӑрнӑ. Вӑл укҫапа «NIVA TRАVEL» маркӑллӑ 2 машина тата «NIVA LEGEND» маркӑллине 3 автомобиль туянма май килнӗ.
Чӑваш Енре пурӑнакан ҫынсем кӗркунне ҫитсен кӑмпана ҫӳреме юратаҫҫӗ. Анчах вӑрмана кӗрсен вӗсем ҫухалса каяҫҫӗ. Первомайски посёлокӗнче пурӑнакан арҫын, ав, юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче тӑр кӑнтӑрла вӑрмана тухса кайнӑ, анчах вӑл унта ҫӗтсе кайнӑ.
Пӑтӑрмах пирки Шупашкар районӗнчи йӗрке хуралҫисене каҫхи пилӗк сехетсенче хыпарланӑ.
69 ҫулти арҫын ҫухални пирки хайхи тусӗ хыпарланӑ.
Арҫынна ҫӑлавҫӑсемпе нимеҫӗсем, йӗрке хуралҫисем икӗ сехет ытла шыранӑ хыҫҫӑн вӑйран кайнӑ ватта шыраса тупнӑ.
Ҫав кунах вӑрманта 68 ҫулти хӗрарӑм ҫухалса кайнӑ. Ӑна та ҫӑлавҫӑсемпе нимеҫӗсем шыраса тупнӑ.
Ҫӗмӗрле районӗнче арӑмӗпе упӑшки авӑн уйӑхӗн 24-мӗшӗнче вӑрмана кӑмпана тухса кайнӑ. Хӑйсемпе пӗрле вӗсем йыттине те ертсе кайнӑ. «Полярная Звезда» посёлок патӗнчен вӑрмана кӗрсе кайнӑскерсенчен пӗри (арҫынӗ) килне кайнӑ, хӗрарӑм вӑрмантах тӑрса юлнӑ.
Кӑштахран йытӑ киле таврӑннӑ, хӗрарӑм — ҫук. Ҫавна кура арҫын пӑлханма тытӑннӑ.
Ҫухалнӑ хӗрарӑма шырама ял ҫыннисем, йӗрке хуралҫисем, вӑрманта ӗҫлекенсем, кӳршӗллӗ Хӗрлӗ Чутай районӗнчи нимеҫӗсем тухнӑ. Пурӗ 50-а яхӑн ҫын ура ҫине тӑнӑ. Квадрокоптерпа та усӑ курнӑ.
Хӗрарӑма темиҫе ушкӑна пайланса шыранӑ. Ӑна тепӗр кунхине ҫеҫ, 17 сехет тӗлӗнче, тупнӑ. Хӗрарӑм машинӑсем кӑшкӑртнӑ сасӑпа вӑрман хӗрне тухнӑ.
Кӑҫал пирӗн республикӑра 820 гектар ҫинче йывӑҫ лартма палӑртнӑ. Ҫак цифрӑна республика Элтеперӗ Олег Николаев вӑрманҫӑсене професси уявӗпе саламланӑ май асӑнса хӑварнӑ.
«Пӗрле ҫыхӑнса ӗҫленипе вӑрман отраслӗ лайӑх аталанать, вӑрман хуҫалӑхне тытса пырас енӗпе Чӑваш Ен Топ-10 йышне кӗнӗ. «Экологи» наци проекчӗпе килӗшӳллӗн пӗлтерӗшлӗ мероприятисем ирттеретпӗр. Акӑ 2022 ҫулта 820 гектар ҫинче йывӑҫ лартӑпӑр», — тенӗ республика ертӳҫи.
Авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнче пирӗн ҫӗршывра Вӑрман ӗҫченӗсен кунӗ пулчӗ.
Авӑн уйӑхӗн 17-мӗшӗччен вӑрмана ирӗклӗн кӗрсе ҫӳреме юрамасть. Республика ертӳлӗхӗ йышӑннӑ чару ҫурла уйӑхӗн 26-мӗшӗнче вӑя кӗнӗ.
Халӗ вӑрмансенче рейдсем иртеҫҫӗ. Кӑвайт чӗртекенсене явап тыттараҫҫӗ. Атӑл леш енчи Изьяр кӳлли патӗнче кӑвайт чӗртсе апат пӗҫернӗ тӗслӗхе тупса палӑртнӑ. Айӑплисене штраф ҫырса панӑ. Унӑн виҫи 40-50 пин тенкӗпе танлашать.
Рейд вӑхӑтӗнче пакунлисем ҫынсене хальлӗхе вӑрманта ирӗклӗ ҫӳреме юраманнине ӑнлантараҫҫӗ, ҫав вырӑнтан кайма ыйтаҫҫӗ.
Республикӑра ҫанталӑк шӑрӑх тӑнӑран вӑрмансенче пушар тухас хӑрушлӑх пысӑк. Инкеклӗ лару-тӑру министерствин Чӑваш Енри тӗп управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ вӑрмансене кӗме чарнӑ. Ку ҫынсене, машинӑсене пырса тивет.
Ҫак йӗрке ӗнертен, ҫурла уйӑхӗн 28-мӗшӗнчен, вӑя кӗнӗ. Вӑрмана авӑн уйӑхӗн 17-мӗшӗччен кӗме юрамӗ. Ҫак тапхӑрта унта мобильлӗ патруль ушкӑнӗсем сыхӑ тӑрӗҫ. Вӗсен йышӗнче – ведомство ӗҫченӗсем, полицире, вӑрман хуҫалӑхӗнче тӑрӑшакан ҫынсем.
Паян ирхине Шупашкар ҫыннисем тӗтӗм шӑршипе вӑраннӑ. Мӗн пулнӑ-ха? Чулхула облаҫӗнче вӑрман ҫунать иккен.
Ӗнер Шупашкар районӗнче, Карачура лесничествинче, вӑрман ҫуннӑ. Ҫулӑм кӑнтӑрла иртни 3 сехетре алхасма тытӑннӑ. Пушара ҫур сехетрех сӳнтернӗ. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа республикӑра вӑрмансенче 7 пушар пулнӑ.
Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑрманта ытларах ҫӗр ҫинчи типӗ сий ҫунать.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (03.09.2025 15:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 746 - 748 мм, 13 - 15 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Широкова Наталия Александровна, чӗлхеҫӗ, филологи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ ҫуралнӑ. | ||
| Бойко Иван Яковлевич, Чӑваш АССРӗн тава тивӗҫлӗ зоотехникӗ ҫуралнӑ. | ||
| Элмен Данил Семенович, Чӑваш автономи облаҫне йӗркелекенӗ политика ӗҫченӗ вилнӗ. | ||
| Григорьев Николай Федорович, педагогика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, профессор ҫуралнӑ. | ||
| Надежда Силпи, чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |