Виҫӗмкун Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченне, Раҫҫей Журналистсен союзӗн пайташне, СССР Писательсен союзӗ пайташне Иван Вутлан ҫыравҫӑна юлашки ҫула ӑсатнӑ.
76-мӗш ҫулпа пыракан ҫыравҫӑ пурнӑҫран нарӑсӑн 20-мӗшӗнче уйрӑлнӑ.
Иван Тимофеев Пермь облаҫӗнчи Мӑн Уса ялӗнче 1940 ҫулхи юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Ачалӑхӗпе ҫамрӑклӑхӗ Чӑваш Республикинчи Ҫӗрпӳ районӗнчи Вӑрманкас Пайкилт ялӗнче иртнӗ. Шупашкарти Чӑваш патшалӑх педагогика институчӗн ют чӗлхесен факультетӗнче вӗреннӗ. 1962 ҫулта ӑна Совет Ҫарне илнӗ. Хӑйӗн интернациллӗ тивӗҫне ҫав вӑхӑтри чи хӗрӳ вырӑнсенче, Ҫывӑх Хӗвелтухӑҫӗнчи ҫӗршывсенче (Египтра, Йементе, Алжирта, Сиринче) пурнӑҫланӑ. Ӑна «Ҫарти хастарлӑхшӑн», «Ҫапӑҫури паттӑрлӑхшӑн» медальсемпе наградӑланӑ. 10 ҫул хӗсметре тӑнӑ хыҫҫӑн Шупашкара таврӑннӑ. Учительте, шкул директорӗнче, республика правительствинчи тӗрлӗ ӗҫре тӑрӑшнӑ. Чӑваш кӗнеке издательствине ертсе пынӑ.
Пӗтӗм тӗнчери граждан авиацийӗн организацийӗ электроникӑн литий-ионлӑ аккумуляторӗсене салона илсе кӗме чарӗ. Кун пирки Рейтер агентство пӗлтерет. Экспертсен шухӑшӗпе, ку пушар кӑларма пултарать, ҫавӑнпа ҫак йӗркене йышӑнасшӑн.
Самолет бортне кӗсье телефонӗн, фотоаппаратӑн, ноутбукӑн тата ытти электроникӑн аккумуляторӗсене илсе кӗме чарӗҫ. Ку саккун 2016 ҫулхи ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӑя кӗрӗ. Хӑҫанччен? Литий-ионлӑ батарейӑсем валли шанчӑклӑ упаковка шухӑшласа кӑлариччен.
Ҫӗнӗ инструкци Шупашкарти аэропортра та вӑя кӗрӗ. Чӑваш Ен ҫыннисемпе хӑнисене кунти самолетпа усӑ курнӑ чухне багаж илсе ҫӳремелли пирки хушма инструкци парӗҫ.
«Раҫҫейри Danone» компани пуҫлӑхӗ Бернар Дюкро «Газета.Ru» хаҫата панӑ интервьюра Томскри тата Шупашкарти савутсене сутма хатӗрри пирки пӗлтернӗ.
Аса илтерер: асӑннӑ компанин Шупашкарти тата Томскри савучӗсене пӗлтӗр ҫулталӑк вӗҫӗнче кризиса пула хупнӑ. Ертӳҫи каланӑ тӑрӑх, унта туса кӑларнӑ сӗт-турӑха туянакан сахалланнӑ тата хатӗр-хӗтӗр кивелнӗ. Халӗ Франци компанийӗ Шупашкарти савута сутма кӑларнине пӗлтернӗ.
Дюкро палӑртнӑ тӑрӑх, компани Томски тата Шупашкарти савутсене инвестици хывма май пулман. Вӗсене Danone стандарчӗсемпе тумашкӑн 800 миллион тенкӗ ытла хывнӑ пулнӑ.
Ӗлӗкрех республикӑра Тимур отрячӗсем пурччӗ. Вӗсем ватӑ, пӗччен пурӑнакан ҫынсене кил-хуҫалӑхра пулӑшатчӗҫ. Шел те, ҫулсем иртсен вӗсем ҫухалчӗҫ.
Шупашкарти пӗр ача пахчинчи шӑпӑрлансем вара Тимур отрядне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура кӗнӗ. Халӗ пӗчӗкскерсем хулана хӑтлӑх кӗртессишӗн яваплӑ пулӗҫ.
Ку нарӑсӑн 19-мӗшӗнче пулнӑ. 201-мӗш ача пахчинчи ҫарпа патриот мероприятийӗ иртнӗ. Ачасем патне «Синева» десантсен спорт клубӗн председателӗ Олег Ялугин хӑнана килнӗ. 40-мӗш шкулта ӑс пухакан кадетсем те ҫитнӗ. Вӗсем кӗҫӗннисене Тӑван ҫӗршыва юратмаллине, таса чунлӑ тата хӑюллӑ пулмаллине ӑнлантарнӑ. Унтан шкул ачисем пӗчӗккисене Тимур отрядне йышӑннӑ. Тимур ачисем ырӑ ӗҫ теме ӗлкӗрнӗ ӗнтӗ — макулатура пухнӑ.
Ытти ҫӗрте ҫимеҫҫӗ тесшӗн мар-ха. Сӑмахӑмӑр — шкулти апатлану пирки.
Улатӑр, Патӑрьел, Вӑрнар, Канаш, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Шупашкар, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле, Тӑвай районӗсенчи шкулсенче вӗренекен мӗнпур ачана кӑнтӑрлахи апатпа тивӗҫтернӗ. Красноармейски районӗнче шкулта вӗренекенсен 95,8 проценчӗ, Сӗнтӗрвӑрри районӗнче 96,9 проценчӗ, Шупашкарта 95,7 проценчӗ, Улатӑрта 95,2 проценчӗ, Ҫӗнӗ Шупашкарта 94,9 проценчӗ, Ҫӗмӗрлере 94,6 проценчӗ шкулта апатланать.
Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта, Канашра, Ҫӗмӗрлере, Улатӑрта тата 17 районта ачасене шкулта кунне икӗ хутчен апат ҫитереҫҫӗ.
Чӑваш Енри вӗренӳ учрежденийӗсенче ӑс пухакансен 97 процентне пӗлтӗр вӗри апатпа тивӗҫтернӗ. Кӗҫӗн классенче вӗренекенсенчен 98,9 проценчӗ шкулта апат ҫиет, 5–11-мӗш класра вӗренекенсенчен — 96 проценчӗ.
Шупашкарта йӗрке хуралҫинче ӗҫленӗ арҫын федераци шыравӗнчи урапапа ярӑнса ҫӳренӗ.
РФ Шалти ӗҫсен министерствин Шупашкарти управленийӗн полицин 2-мӗш уйрӑмӗнче оперуполномоченнӑйра ӗҫленӗ арҫын пӗлтӗрхи ҫурла уйӑхӗнченпе ют урапапа хуҫаланнӑ. Ятарлӑ стоянкӑран Honda Accord урапана вӑл тӗпчев умӗнхи ӗҫсем ирттерме кирлӗ тесе илсе тухнӑ. Урапана Мускав облаҫӗнчи йӗрке хуралҫисем ҫӗршывӗпех шыранӑ. Шупашкарти оперуполномоченнӑй урапан номерне хӑйӗннине вырнаҫтарнӑ та унпа ҫил вӗҫтерсе ҫӳренӗ. Ҫурла уйӑхӗнчен тытӑнса раштавӑн 4-мӗшӗчченех ҫапла хӑтланнӑ вӑл. Анчах пӗррехинче урапана ҫул-йӗр инспекторӗсем тытса чарнӑ. Ҫавӑн чухне автомобиль шыраври урапа пулни ҫиеле тухнӑ. Оперуполномоченнӑя кӗҫех ШӖМ тытӑмӗнчен кӑларса янӑ, ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑшӑн пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Ҫапла пӗтӗмлетме май парать «Правда ПФО» интернет-кӑларӑмри черетлӗ статья. Цифрӑсене вӑл республикӑн Тӗп суйлав комиссийӗ пӗлтерни ҫине таянса хыпарлать.
Вӑл е ку партин иртнӗ ҫулхи тӑваттӑмӗш кварталти укҫа-тенкӗ тӑрӑмне тишкернӗ те, Раҫҫей Федерацийӗн коммунистсен партийӗн регионти организацийӗн расчет счечӗ ҫинче 16 миллион та 660 пин пулнине асӑрханӑ. Влаҫ партийӗ тесе хаклакан «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» коммунистсемпе танлаштарсан ытла та мӗскӗнӗн курӑнать. Ара, унӑн счечӗ ҫинче 3 миллион та 813 пин тенкӗ кӑна пулнӑ-ха та.
Коммунистсен партин укҫа ҫавӑн чухлӗ ӑҫтан пулнине рескомӑн пӗрремӗш секретарӗ Валентин Шурчанов уҫӑмлатнӑ. Парти валли уйрӑм кантур туянма Мускавран 16 миллион тенкӗ куҫарса панӑ иккен. Унпа вӗсем Шупашкарти Мир проспектӗнчи 82а ҫуртӑн пӗрремӗш хутне туяннӑ. Юсанӑ хыҫҫӑн реском кӑна мар, партин Шупашкар хула комитечӗ те, Шупашкар районӗнчи комитечӗ те, комсомол та вырӑн тупӗ.
Тӑван ҫӗршыв хӳтӗлевҫин кунӗ умӗн Шупашкарта чи лайӑх ашшӗне суйланӑ. Кӑҫал унта нумаййӑн хутшӑннӑ.
Конкурса ирттересси йӑлана кӗнӗ ӗнтӗ. Арҫынсем сцена ҫинче 10-мӗш хут тупӑшнӑ. Унта хутшӑнмашкӑн 20 ытла заявка пулнӑ. Анчах финала 8-ӑн ҫеҫ тухнӑ.
Кашни арҫыннах сцена ҫине кӑлараймӑн. Вӗсем хӑйсен ҫемйи мӗнле пулнине кӑтартаҫҫӗ. Конкурса Шупашкарти Хӗрарӑмсен канашӗ йӗркелет.
Конкурса хутшӑннӑ кашни арҫыннах мухтава тивӗҫ. Чи маттуррине жюри суйланӑ. Кӑҫал «Чи лайӑх ашшӗн» ятне Владимир Платонов ҫӗнсе илнӗ. Вӑл Шупашкарти Агрегат савутӗнче ӗҫлет.
Чӑваш Енӗн Конкурентлӑ политика тата тариф енӗпе ӗҫлекен патшалӑх служби Павлов усламҫа 50 пин тенкӗлӗх штрафланӑ. Тӳре-шара умӗнче предприниматель ҫул укҫине чакарнишӗн айӑпа кӗнӗ. Хӑй утӑмне Павлов ӑна шанса панӑ «Шупашкар-Ҫӗнӗ Шупашкар» маршрутри хак ҫак направленире палӑртнӑ хаксенчен пысӑкрах пулнипе сӑлтавланӑ, ҫавна май конкуренци енчен хӑйне хӗснӗ тесе шутланӑ. Ҫакна шута илсе вӑл ҫул укҫи хакне чакарнӑ та. Анчах хаксене тариф служби ҫирӗплетет, вӑл палӑртнӑ виҫерен йӳнерех турттарма юрамасть имӗш.
Усламҫӑ хӑйне штрафланипе килӗшмесӗр суда тавӑҫпа тухнӑ. Хӑйне штрафланипе килӗшмесӗр чӑнлӑх шыракан усламҫӑна республикӑн Аслӑ сучӗ те майлӑ пулман.
Ӗнер Чӑваш Енӗн Культура министерствин коллегйиӗнче Культура тата искусство институчӗн аталанӑвӗн ҫурл-йӗрне сӳтсе явнӑ.
2016-2020-мӗш ҫулсенче вӗренӳ заведенине аталантарас плансемпе паллаштарнӑ май Наталья Баскакова ректор институт чӑваш культурине упрассипе кӑна мар, аталантарассипе тата сарассипе малашне те ӗҫлессине палӑртса хӑварнӑ. Ӗҫе ҫӗнетессин тӗп ҫул-йӗрӗ шутӗнче Н. Баскакова вӗрентӳ, тӗпчевпе ӑслӑлӑх тата пултарулӑх ӗҫне раснарах йӗркелессине те, халӑхсем хушшинчи ҫыхӑнӑва аталантарассине те асӑннӑ.
Культура отраслӗ енӗпе пӗлӳ илес текенсем валли паянхи куна институтра виҫӗ факультет ӗҫлет. Ҫав шутра - юрӑ юрлас искусство факультечӗ, культура факультечӗ тата хушма пӗлӳ паракан факультетсем.
+12.3 °C
