Ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Республика кунӗнче, Шупашкарта Акатуй иртессине эпир пӗлтернӗччӗ-ха. Вӑл Хӗрлӗ лапамра 15 сехетре пуҫланӗ. Уява ака-суха ӗҫӗ вӗҫленнине тата Чӑваш автономине йӗркеленӗренпе 105 ҫул ҫитнине халаллӗҫ.
Унта Чӑваш Енри чи пултаруллӑ коллективсем ҫеҫ мар, Самар, Ӗренпур, Чӗмпӗр облаҫӗсенчи, Санкт-Петербургри, Чулухлари, Пушкӑртстанри, Мари Элти тата Тутарстанри коллективсем килсе ҫитӗҫ.
Чӑваш академи драма тата Ҫамрӑксен театрӗсен коллективӗсем те унта хутшӑнӗҫ.
Ҫӗршывӑмӑрӑн тӗрлӗ кӗтесӗнче сапаланса тӗпленнӗ йӑхташӑмӑрсем тӑван халӑхӑмӑрӑн йӑли-йӗркине тытса пурӑнма тӑрӑшаҫҫӗ.
Нумаях пулмасть Чӗмпӗр облаҫӗнче Акатуя пуҫтарӑннӑ. Унта облаҫ кӗпӗрнаттӑрӗ те хутшӑннӑ. Вӑйӑ картине Чӑваш, Тутар, Пушкӑрт республикисенчи, Чӗмпӗр облаҫӗнчи пултарулӑх ушкӑнӗсем тӑнӑ. Хӑнасене наци апат-ҫимӗҫӗпе сӑйланӑ.
Ленинград облаҫӗнчи Бугры хулин Тӗп тӳремӗнче те Акатуй кӗрленӗ. Уява вӑл тӑрӑхри чӑвашсен пӗрлӗхӗ, Питӗрти наципе-культура автономийӗ хатӗрленӗ.
Чӑваш автономине йӗркелесе янӑранпа 105 ҫул ҫитнӗ. Ҫавна май Республика кунне анлӑн уявлама палӑртаҫҫӗ.
Шупашкарта кӑҫал та пӗтӗм чӑвашсен Акатуйӗ иртӗ. Вӑл 16 сехетре пуҫланӗ. Ӑна пирӗн республикӑра кӑҫалхипе 13 хут йӗркелеҫҫӗ.
Уява Чӑваш Енри коллективсем ҫеҫ мар, Пушкӑртстанри, Тутарстанри; Пенза, Самар, Чӗмпӗр облаҫӗсенчи, Санкт-Петербург тата Мускав хулисенчи чӑвашсем те хутшӑнӗҫ.
Ҫав кунах ача-пӑча Акатуйӗ те иртӗ.
Тӗнче класлӑ спорт мастерӗн Мальвина Петрова тин кӑна Хусанти марафонра ҫӗнтерни пирки пӗлтернӗччӗ. Спортсменка ав тепӗр ылтӑн медаль те ҫӗнсе илме ӗлкӗрнӗ!
Вӑл Чулхулара иртнӗ «Чуп, паттӑр» ыр кӑмӑллӑх ҫурма марафонӗнче финиша чи пӗрремӗш ҫитнӗ. Мальвина дистанцие 1 сехет те 27 минут та 17 ҫеккунтра чупса тухнӑ.
Палӑртса хӑварар: Мальвина – 3 ача амӑшӗ, вӗсене чӑн чӑвашла ят панӑ: Пинерпи, Асамат тата Савир.
Чӗмпӗр хулинче бодибилдинг енӗпе Раҫҫей Кубокӗ иртнӗ. Унта Раҫҫейри 900 яхӑн атлет вӑй виҫме килнӗ. Чӑваш Ен чысне Анастасия Семенова хӳтӗленӗ.
Вал – 35 ҫулта. Анастасия эстетика фитнесӗн категорийӗнче вӑй виҫнӗ. Вӑл нумайӑшӗнчен ирттерсе пӑхӑр медаль ҫӗнсе илнӗ.
Ӗнер, ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, чӑваш драматургӗ Николай Терентьев ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнӗ.
Николай Терентьевич 1925 ҫулхи ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Кӑшнаруй ялӗнче ҫуралнӑ. А.В. Луначарский ячӗллӗ ГИТИСра чӑваш студинче, И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика институтӗнче, А.М. Горький ячӗллӗ Литература институтӗнче вӗреннӗ.
Николай Терентьевич пурӗ 50 ытла пьесӑпа сценари ҫырнӑ. Вӗсене 15 чӗлхене куҫарнӑ – пушкӑртла, украинла, эстонла. Вӑл ҫырнӑ пьесӑсене Чӑваш Енри, ҫавӑн пекех Чӗмпӗр, Брянск, Барнаул тӑрӑхӗнчи театрсенче лартнӑ. Хӑш-пӗрне Мускаври МХАТра та кӑтартнӑ. «Сансӑр пурнӑҫ ҫук» пьесине вара ҫӗршывӑн 10 ытла хулинче лартнӑ
Чӑваш театрӗн чи ҫывӑх тусӗ пулнӑ Николай Терентьевич! Унӑн пьесисем тӑрӑх лартнӑ «Арканнӑ юрату», «Куккук ҫаплах авӑтать», «Кайри-мала, хур кайӑксем», «Хумсем ҫырана ҫапаҫҫӗ», «Ыйӑх ҫухатнисем» тата ытти спектакльсем паян кун та халӑх асӗнче!
Хӑй те сцена ҫинче Сентиер («Айтар»), Ахмар («Эндип»), Ваня Земнухов («Ҫамрӑк гварди») сӑнарӗсене калӑпланӑ!
Николай Терентьев пирки тӗплӗнрех РУВИКИн чӑваш уйрӑмӗнче вуласа пӗлме пулать.
Паян Чӑваш таврапӗлӳҫисен форумӗ иртнӗ. Унта чӑвашсем Пушкӑртстанран, Чӗмпӗртен, Ӗренпуртан тата ытти ҫӗртен килсе ҫитнӗ. Чӑваш культурине тӗпчекенсен форумӗ Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче иртнӗ.
«Вӗсем ҫак ӗҫе чун ыйтнипе (пӗр тӳлевсӗр) туса пыраҫҫӗ, ҫавӑнпа ҫулталӑкра пӗрре пухӑнса аякри йӑхташӑмӑрсемпе пӗрле сӳтсе яваҫҫӗ», – тесе тӗрӗс палӑртнӑ вулавӑш ӗҫченӗ Антонина Андреева халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче.
Пуш уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Яковлевсем ҫинчен ӳкерне фильма кӑтартӗҫ. «Иван и Екатерина. Победа на двоих» ятлӑ ӗҫ документлӑ фильм та, илемлӗ те. Проект ертӳҫи – Наталья Цуканова, сценарисчӗ – Ольга Шейпак.
Фильм паллӑ чӑваш патриархӗн Иван Яковлевичӑн тата Екатреина Алексевнӑн пурнӑҫӗпе паллаштарать. Тӗрӗсрех, вӗҫен ҫемье телейне уҫса парать.
Фильм истори енчен шанчӑклӑ материалсене тӗпе хурса ӳкернине ӗнентереҫҫӗ. Унта Чӗмпӗрти драма театрӗн артисчӗсем ӳкерӗннӗ.
Чӑваш Енри палла юрӑҫсенчен пӗрне, Типшӗм Сашука, таҫта та хапӑл туса кӗтсе илеҫҫӗ. Ҫакна унӑн ӗҫ графикӗ те ҫирӗплетсе парать.
Пултаруллӑ артистӑн ҫывӑх вӑхӑтра канмалли кун та ҫук тейӗн. Унӑн кашни кунах е концерт, е корпоратив.
Паян, пуш уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, артист Сӗнтӗрвӑрри тӑрӑхӗнчи Шуршӑлта концерт лартса парӗ; ыран — Шупашкар районӗнчи Шӗнерпуҫӗнче; пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче — Муркаш районӗнчи культура ҫуртӗнче; пуш уйӑхӗн 7-мӗшӗнче — Ҫӗнӗ Шупашкарти «Химик» культура ҫуртӗнче; пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗнче — Вӑрнар тӑрӑхӗнчи Уравӑшра.
Пуш уйӑхӗн 15-мӗшӗнче артист пауэрлифтинг енӗпе иртекен Чӑваш Енӗн кубокне хутшӑнӗ, спортпа туслӑҫкер унта вӑл хӑй те ӑмартӗ.
Пуш уйӑхӗн 22-мӗшӗнче артист Чӗмпӗр облаҫӗнче пулӗ, 29-мӗшӗнче ӑна Ҫӗнӗ Шупашкарти туя илем кӳме чӗннӗ.
Нумаях пулмасть Раҫҫей Правительствинче тасатмалли сооруженисем темӑпа черетлӗ лару иртнӗ. Вӑл малтан палӑртнӑ пек 40 минута мар, 3 сехете пынӑ.
Жанна Рябцева пӗлтернӗ тӑрӑх, регионсене асӑннӑ темӑпа ячӗшӗн ӗҫлемеллине, федераци хыснинчен миллиардшар тенкӗ кӗтсе лармалла маррине асӑрхаттарнӑ.
Атӑла тасатма тесе сооруженисем тума уйӑрнӑ укҫа-тенкӗн пысӑк пайне хӑш-пӗр регионта унталла та кунталла сапаласа (тӗрӗсрех каласан, кӗсьене чиксе) пӗтернӗ.
Федераци шайӗнчи органсемпе хастарсем уйрӑмах асӑрхаса тӑма шантарнӑ регионсем хушшинче – Чӗмпӗр, Кострома, Ярославль, Тверь, Астрахань облаҫӗсем тата Чӑваш Ен. Вӗсенче пуҫиле ӗҫсем те пуҫарнӑ, прокуратура подрядчика/яваплӑ тӳре-шарана тытса чарнӑ-мӗн.
-11.7 °C