Ӗнер Тутарстанра Хусан хулине ярса илнӗ кунпа хурланса митинг иртнӗ. Аса илтеретпӗр, вӑл кашни ҫулах иртет, чӑвашсем те унта тӑтӑшах хутшӑнаҫҫӗ.
Кӑҫал вара митинг хыҫҫӑн чӗлхе политики тавра ҫавра сӗтел-канашлу ирттерчӗҫ. Халӑх Хусанти «Волга» хана ҫуртӗнче пухӑнчӗ. Пӳлӗмне пысӑках маррине уйӑрнӑран (50 ҫын аран хӗсӗнсе вырнаҫма пултарчӗ) сахал мар ҫын коридорта та тӑчӗ. Пурӗ ҫапла 80 ҫын патнелле хутшӑнчӗ теме пулать. Вӗсем хушшинче ытти регионсенчен килнисем те пулчӗҫ. Пӗчӗк мар делегаци Чӑвашран та ҫитнӗччӗ.
Ҫавра сӗтел-канашлура чӗлхе политикине ҫулран ҫул хӗсни пирки каларӗҫ. Вырӑс мар халӑхсен чӗлхе лару-тӑрӑвӗ япӑхланса пыран пулин те Мускавран вӗсене хӗснӗ хыҫҫӑн хӗссе пыни пирки сӑмахларӗҫ. Малтан вӗренӳ программинчен наци компоненчӗсене хӑйпӑтса илчӗҫ, кайран федераллӑ стандарт шухӑшласа кӑларчӗҫ, халь вара Владимир Путин Йошкар-Олара каланӑ сӑмах хыҫҫӑн наци чӗлхисене ытла нумай вӗрентессинчен прокуратурӑпа хӑратаҫҫӗ. «Мускав ытла ҫӑткӑн», — терӗҫ тухса калаҫакансем.
Ытти тӑрӑхсенчен ҫитнисене те сӑмах пачӗҫ. Вӗсене хӑйсен патӗнчи чӗлхе лару-тӑрӑвӗ пирки каласа пама ыйтрӗҫ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев тата республикӑри ытти тӳре-шара «Знание» (чӑв. Пӗлӳ) организацин Чӑваш Енри филиалӗн ертӳҫипе, И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн историпе географи факультечӗн деканӗпе Олег Широковпа тӗл пулнӑ.
Михаил Игнатьев организаци ачасемпе ҫитӗнекен ӑрушӑн питӗ хӑватлӑ пулнине асӑннӑ. Вӗренекенсемпе вӗрентекенсем пӗр-пӗринпе куҫа-куҫӑн курса калаҫнине нимӗн те ҫитмест, вӑл яланах пуриншӗн те пысӑк пӗлтерӗшлӗ. Ҫӗршыв шайӗнчи организацин регионти филиалӗн пуҫаруллӑ проекчӗсем пурнӑҫа кӗрсе пырассине шанса каланӑ, вӗренӳ шайне ҫӳлтен ҫӳле ҫӗклеме витӗм кӳрессине палӑртнӑ. Республика пуҫлӑхӗ филиал ертӳлӗхне тӗрлӗ конкурссен ӗҫне хутшӑнма чӗнсе каланӑ.
Депутатсен те пӗрне пӗри кӳренме тупӑнать. Пӑтӑрмахӗ Шупашкар хулин Депутатсен пухӑвӗн председательне — хула пуҫлӑхне суйламалли пухура Алексей Никитин депутат трибуна умне тухсан: «Добрый день, братья-холопы!» (чӑв. Ырӑ кун пултӑр, тӑвансем-чурасем!), — тенӗ. «Холоп» сӑмахӑн пӗр варианчӗ «крепостла хресчен», ытарли вара «чура» тенине пӗлтерет.
Депутатсем ӗнер этика комиссийӗн ларӑвне васкаса пухнӑ. Унта вӗсем журналистсене кӗртес темен. Ҫапах та унта хӗрӳ калаҫу пулса иртнине Александр Белов журналист пӗлме пултарнӑ.
Тӳрех хыпарлар: депутата темех туман, унпа профилактика калаҫӑвӗ ирттернипех ҫырлахнӑ.
Депутсенчен пӗрин пирки тӗпчевҫӗсем пуҫиле ӗҫ пуҫарсан та, тепри тупӑшне пытарсан этика комиссийӗ тишкерменнине шута илсен Никитин депутат, чӑн та, тем начарриех тунӑ тени тӗрӗс мар пулӗччӗ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ журналистсемпе ҫулсерен тӗл пулса вӗсен ыйтӑвӗсене хуравлаканччӗ. Ҫак кунсенче вара тӗнче тетелӗнчи хаҫатсенчен пӗри Михаил Игнатьев кӑҫал пресс-конференци ирттерменни пирки ҫырчӗ. Ҫакна Элтепер политикӑри хайӗн вӑйне ҫухатнипе, республикӑра экономика тата социаллӑ пурнӑҫ шайӗ начаррипе, журналистсен ыйтӑвне хуравлас килменнипе сӑлтавлама пӑхни сисӗнчӗ.
Паян, ак, пӑх та — Элтепер пресс-конференци ирттерессине пӗлтереҫҫӗ. Кун пирки республикӑри влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ҫырнӑ. Республика ертӳҫи журналистсемпе юпа уйӑхӗн 24-мӗшӗнче 10 сехетре курнӑҫӗ. Унта хутшӑнас кӑмӑллисен Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Администрацине пӗлтермелле.
Аккредитаци валли ҫырусене press1@cap.ru, press2@cap.ru электрон адреспа юпа уйӑхӗн 20-мӗшӗччен йышӑнаҫҫӗ. Ыйтса пӗлмелли телефон номерӗсем: (8352) 39-35-71, (8352) 39-35-72.
«Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫат журналисчӗ Александр Белов Чӑваш Енӗн хальхи Элтеперӗ вырӑнне тилхепене тытма пулма пултаракан кандидатсем пирки пуҫ ватать. Кунта сӑнавҫӑсем хальлӗхе икӗ кандидата асӑнни паллӑ.
Пӗрремӗшӗнчен, «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» парти пайташӗ Олег Николаев пирки шухӑшлаҫҫӗ. Ку кандидата республика ертӳҫи пулассишӗн суйлава кӑларассине парти уҫҫӑнах калать. Партин регионти уйрӑмӗн ларӑвӗнче те ку ыйтӑва хускатнӑ.
Тепӗр кандидат та пур. Вӑл — Коми Республикин вице-премьерӗ — ял хуҫалӑх министрӗ Анатолий Князев. РФ Федераци Канашӗн ял хуҫалӑх ыйтӑвӗсемпе тата наци хушшинчи хутшӑнӑвӗсемпе ӗҫлекен канашӗн председателӗ, ҫӗршыв сеначӗн вице-спикерӗ Николай Федоров тата Наци ӗҫӗсем енӗпе ӗҫлекен федераци агентствин статс-секретарӗпе Павел Семеновпа тӗл пулнӑ хыҫҫӑн Князев Чӑваш Ен Элтеперӗн суйлавне хутшӑнмӗ-ши текенсем йышланнӑ.
Юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнче, Раҫҫей президенчӗн Владимир Путинӑн ҫуралнӑ кунӗнче, ҫӗршыври 80 яхӑн хулара Алексей Навальный политика хӳтӗлесе акци иртнӗ. Ҫав шутра — Шупашкарта та. Анчах Чӑваш Енӗн тӗп хулинче йӗркелени саккунсӑр иккен, мӗншӗн тесен хула влаҫӗ пикет ирттерме ирӗк паман.
«Мой город Чебоксары» (чӑв. Ман хула Шупашкар) портал пӗлтернӗ тӑрӑх, Алексей Навальныйӑн «Контактра» халӑх тетелӗнчи ушкӑнӗнче Шупашкарти оперӑпа балет театрӗ умӗнче, Хӗрлӗ лапамра тата Ҫӗнӗ Шупашкарти «Гэсстрой» патӗнче пикет ирттерме ирӗк ыйтнӑ, анчах ниҫта та йӗркелеме май паман. Ҫакна кура штаб хастарӗсем пикета халӑх пухӑвӗ евӗр ирттерме йышӑннӑ.
Палӑртса хӑвармалла: Алексей Навальныя хӳтӗлесе Шупашкарта виҫҫӗмӗш хут ҫакнашкал акци ирттернӗ. Ӑна шанса тухнӑ ҫынсене пакунлисем Хӗрлӗ лапамран та, Ехрем купса бульварӗнчен те хӑваласа янӑ. Вара вӗсем Республика лапамне хӑпарнӑ. Никама та айӑпламан, Навальныйӑн Шупашкарти штабӗн координаторне Семен Кочкина ҫеҫ паянхи куна полицие чӗннӗ. Ытти хуласенче ҫынсене куншӑн тытса та чарнӑ. ОВД-Инфо хыпарланӑ тӑрӑх, Раҫҫейри 26 хулара 290 ҫынна тытса хупнӑ.
Авӑн уйӑхӗнчи кӑтартусене шута илсе кӗпӗрнаттӑрсен танлаштарӑмне хатӗрленӗ. Хальхинче Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев миҫемӗш вырӑна лекнӗ-ха?
Хальхинче Михаил Васильевич ултӑ йӗрке аяларах аннӑ. Вӑл 85 йӗркерен 77-мӗшне йышӑннӑ. Атӑлҫи федераци округӗнчи регионсен пуҫлӑхӗсен хушшинче Михаил Игнатьев ҫаплипех юлашки вырӑнта-ха. Элтепер пирки массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче 3627 хутчен асӑннӑ.
Мускав мэрӗ Сергей Собянин унчченхи пекех малти вырӑна йышӑннӑ. Иккӗмӗш йӗркере – Чечня Республикин пуҫлӑхӗ Рамзан Кадыров. Виҫҫӗмӗш йӗркене Свердловск облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗ Евгений Куйвашев йышӑннӑ.
Сӑмах май, кунашкал танлаштарӑма кашни уйӑхрах хатӗрлеҫҫӗ.
Пӗр хушӑ Правительство ҫуртӗнчи сауна пирки нумай калаҫрӗҫ. Ку ыйту патне каллех таврӑннӑ. Ку ӗҫ тӗлӗшпе тепӗр пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Судра Элтепер администрацийӗн ертӳҫин ҫумӗ пулнӑ ҫын явап тытӗ. Суд юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗнче пулмаллаччӗ. Анчах ӑна каярах куҫарнӑ. Суд ларӑвӗ юпа уйӑхӗн 11-мӗшӗнче иртӗ.
Ертӳҫӗн унчченхи ҫумӗ «Республикӑри тӗплӗ юсав управленийӗ» патшалӑх унитари предприятин ертӳҫин экс-ҫумне Правительство ҫуртӗнче сывлӑха ҫирӗплетмелли центр хута ярас тӗлӗшпе саккуна хирӗҫ хушу панӑ. Следстви ҫапла шухӑшлать.
Унччен ку ӗҫ тӗлӗшпе пӗр суд пулнӑ. Ун чухне «Республикӑри тӗплӗ юсав управленийӗн» ертӳҫин экс-ҫумне должноҫӗпе ытлашши усӑ курнӑ тесе айӑпланӑ. Следстви шухӑшӗпе, вӑл подрядчике 7,5 миллион ытла тенкӗ куҫарса панӑ. Мускав районӗн сучӗ ӑна 150 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ. Анчах тӳре-шара часах амнистие лекнӗ.
Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗсем хӑйсем кам пулнине ӗнентерекен, аякранах курӑнакан курткӑсемпе ҫӳрӗҫ. Кун пики эпир ҫирӗплетсех калаймӑпӑр та, анчах тӗнче тетелӗсенчен пӗринче Рита Кириллова журналист чӑваш парламенчӗн депутачӗсене ятарлӑ курткӑсемпе тивӗҫтерме шут тытнине пӗлтерет. Ку хыпара Александр Белов журналист та хӑйӗн страницинче вырнаҫтарнӑ.
Рита Кириллова ҫырнӑ тӑрӑх, курткӑн малти енче, сулахайра, Чӑваш Республикин гербне ӳкернӗ, сылтӑмра — Патшалӑх Канашӗ тесе вырӑсла ҫырса хунӑ. Сӑн ӳкерчӗк тӑрӑх хакласан, ҫурӑм ҫине те ҫырни пур.
«Кам шучӗпе тумлантараҫҫӗ-ши?» — пуҫ ватать «Советская Чувашия» хаҫат журналисчӗ Рита Кириллова.
Малашне «Чӑваш Ен-Мед» страхлав компанине ЧР экономика аталанӑвӗн экс-министрӗ Гульмира Акимова ертсе пырӗ. Кун пирки Шупашкар хула пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков юпа уйӑхӗн 2-мӗшӗнче пӗлтернӗ.
Гульмира Акимова министерствӑра ӗҫленисӗр пуҫне Казахстанра, Арменире Раҫҫейӗн суту-илӳ представительствинче вӑй хунӑ. Юлашкинчен вӑл Пӗрлештернӗ авиастроительство корпорацийӗнче тӑрӑшнӑ.
Аса илтерер: унччен «Чӑваш Ен-Мед» страхлав компанине Ирина Клементьева ертсе пынӑ. Вӑлах Шупашкар мэрӗ пулнӑ. Халӗ Ирина Клементьева суд ыйшӑнӑвӗпе килтен тухаймасӑр ларать. Ун тӗлӗшпе ултӑ пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Вӗсем тӗлӗшпе следстви пырать, ӗҫ-пуҫа тӗпчеҫҫӗ.
+12.3 °C