Кӑшӑлвируспа ҫыхӑннӑ эпидеми пур тытӑма та пырса тивнӗ. Фильм ӳкерес ӗҫ те ӑна пула чарӑнса ларнӑ. Уйрӑмах ку енӗпе Мускавра йывӑр.
Ҫавна май РФ Культура министерстви тӗрлӗ вариант пӑхса тухать. Ку тапхӑрта кино мӗнле ӳкермелле? Хӑш-пӗр регион ӳкерӳ ушкӑнӗсене хӑйсем патӗнче йышӑнма хатӗр. Ҫав йышра – Чӑваш Ен те.
Паянхи кун тӗлне Адыгея Республики, Иркутск тата Новгород облаҫӗсем. Чӑваш Ен Мускаври пултарулӑх ушкӑнӗсене йышӑнма хатӗр.
Мускавра ӳкерӳ ӗҫне пуҫарман-ха. Культура министрӗ Ольга Любимова Мускав мэрӗ патне ҫак ӗҫе пуҫӑнма ирӗк ыйтса янӑ.
Чӑваш Енре ҫуралнӑ, Раҫҫей Геройӗ ята тивӗҫнӗ Николай Гаврилов ҫинчен фильм ӳкернӗ. Паттӑр авиатора, генерал-лейтенанта халалланӑ ӗҫе ӳкерессипе Андрей Абросимов режиссер, монтажер, Эдуард Сибарсов видеооператор, Дмитрий Гвоздев сасӑ режиссерӗ, Виктория Баженова продюсер ӗҫленӗ.
«Люди-легенды. Николай Федорович Гаврилов» фильма ӳкерме федераци тата республика хыснисенчен укҫа уйӑрнӑ. Ӗҫе «Чӑвашкино» саккасӗпе хатӗрленӗ.
Фильма Николай Гавриловӑн тӑван тӑрӑхӗнче — Канаш районӗнчи Янкӑлч ялӗнче, вӑл вӗреннӗ Сызраньти авиаци училищинче, Мари Элпа Мускавра ӳкернӗ. Архиври документсемпе, кадрсемпе, тӗп сӑнарӗн аса илӗвӗсемпе усӑ курнӑ.
Николай Гаврилов Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин управленийӗн пуҫлӑхӗ пулнӑ.
Шупашкарти аэропорт ҫывӑх кунсенче унчченхи режимпа ӗҫлеме тытӑнӗ. Халӗ унтисем Мускавран каҫхине килекен рейссене йышӑнма ҫеҫ тухаҫҫӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 11-мӗшӗ хыҫҫӑн «Победа» авиакомпани самолечӗсем кунсерен хутлама тытӑнӗҫ. Ирхи рейссене авиакомпани ҫӗртме уйӑхӗн 26-мӗшӗ хыҫҫӑн уҫма палӑртать.
Шупашкарти аэропортра пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗртме уйӑхӗн 5-мӗшӗ хыҫҫӑн «Smartavia» авиакомпани эрнекунсерен Симферополе илсе ҫӳреме тытӑнӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 11-мӗшӗнчен «Победа» ытларикунсерен, кӗҫнерникунсерен тата вырсарникунерен Сочи хулине вӗҫме пуҫлӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗ хыҫҫӑн «Nordwind» авиакомпани эрнекунсерен тата тунтикунсерен Симферополе хутлама тытӑнӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗ хыҫҫӑн «Победа» самолечӗсем Шупашкара Питӗр хулипе ҫыхӑнтарӗҫ. Авиакомпани ытларикунсерен, кӗҫнерникунсерен тата шӑматкунсерен хутлӗ.
⠀
Чӑваш Енри тата икӗ ҫынна чикӗ леш енчен таврӑнма патшалӑх пулӑшнӑ. Ҫӗртме уйӑхӗн 2-мӗш каҫхине ятарлӑ авиарейссемпе Мускава Корейӑран тата Израильтен хамӑр ҫӗршыв ҫыннисене илсе килнӗ. Чӑваш Енри ҫынсем те пулнӑ. Пурӗ иккӗн. «Шереметьево» аэропортран вӗсене Мускав облаҫӗнчи «Пушкино» санаторири обсерватора илсе кайнӑ. Ыран вӗсене Муркаш районӗнчи «Лесная сказка» (чӑв. Вӑрман юмахӗ) санаторие илсе килӗҫ.
Паянхи кун тӗлне Чӑваш Енри 284 ҫын чикӗ леш енче тӑоса юлнӑ. Вӗсенчен ытларахӑшӗ – Таиландра, АПШра, Индире. Кӑҫалхи ака уйӑхӗн 10-мӗшӗ хыҫҫӑн Чӑваш Енри 92 ҫынна таврӑнма пулӑшнӑ: 22 – Индирен, 15 – Таиландран, 11 – АПШран, 5 – Узбекистанран, 5 – Испанирен, 5 – Германирен, 5 – Турцирен, 5 – Индонезирен, 4 – Италирен, 2 – Грецирен, 2 – Кипртан, 2 – Великобританирен, 1 – Латвирен, 1 – Португалирен, 1 – Таджикистанран, 1 – Шри-Ланкӑран, 1 – Иорданирен, 1 – Пӗрлешӳллӗ Араб Эмирачӗсенчен, 1 – Кӑнтӑр Африкӑран, 1 – Корейӑран, 1 – Израильтен.
Ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен Шупашкартан Мускава самолетсем вӗҫме тытӑннине эпир пӗлтернӗччӗ ӗнтӗ. Аса илтерер: икӗ уйӑх ӗҫлемен хыҫҫӑн аэропорт ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫӗнӗрен уҫӑлчӗ. Ҫавӑн хыҫҫӑн Мускавран килнӗ пӗрремӗш самолет тулли пулнӑ. Паян унтан черетлӗ рейс килмелле, 21 сехет те 45 минутра вӑл каялла вӗҫсе каймалла. Ҫапла, хальлӗхе самолетсем пӗр кун урлӑ ҫӳреҫҫӗ.
Шупашкарти аэропортри лармалли зал пӗчӗккине кура авиапассажирсене перрона тухмалли тепӗр зонӑра самолет кӗтме май туса панӑ. Маска тӑхӑнмаллине те аса илтереҫҫӗ. Кирлӗ пулсан ӑна аэропортра сутаҫҫӗ.
Хӑрушсӑрлӑх мерисене аэропорт ӑнланса йышӑнма ыйтать. Аэровокзал пӗчӗккине кура пассажирсене ӑсатма пыракансемсӗр пыма сӗнеҫҫӗ.
Ӗнер Шупашкартан самолет Мускава вӗҫме пуҫланине аэропортран инҫех мар пурӑнакансем асӑрхарӗҫех пулӗ. Ӗнер каҫхи вунӑ сехет ҫитеспе (тӗрӗсрех, вӑл 21 сехет те 45 минутра ҫула тухать) самолет Чӑваш Ен тӗп хулинчен вӗҫсе кайнине ҫак йӗркесен авторӗ те, мӗн пытармалли, хавасланса пӑхса юлчӗ.
«Победа» самолечӗ вӗҫме тытӑннине Шупашкарти аэропорт ҫӗр каҫах Инстаграмри страницӑри сториса вырнаҫтарнӑччӗ. Унта вӑл кӗске виҫӗ хыпар лартнӑччӗ. Пӗрремӗшӗнчен, самолетсем вӗҫме тытӑннине пӗлтернӗччӗ. Иккӗмӗшӗнчен, аэропортра хӑрушсӑрлӑх йӗркине пӑхӑннине ҫирӗплетсе паракан видео лартнӑччӗ. Виҫҫӗмӗшӗнчен, самолет тулли пулнине хыпарланӑччӗ.
Аса илтерер: Шупашкартан самолетсем Мускава хальлӗхе кун урлӑ вӗҫеҫҫӗ.
Ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче чикӗ леш енчен тепӗр 6 ҫын Чӑваш Ене таврӑннӑ. Вӗсем Германире, Индонезире, Турцире, Иорданире тата Индонезире пулнӑ.
Тепӗр ҫын Аслӑ Британире каннӑ, вӑл та тӑван тӑрӑха таврӑннӑ. Вӗсене пурне те Мускаври «Шереметьево» аэропортне илсе килнӗ. Чикӗ леш енчен таврӑннӑ ҫынсем Чӑваш Ене ҫитсенех вӗсене обсерватора 14 кунлӑха вырнаҫтарӗҫ.
Чикӗ леш енне кайнӑ республика ҫыннисем пурте таврӑнайман-ха. Тепӗр 287 ҫын ют тарӑхра, вӗсенчен 38-шӗ – ачасем. Чылайӑшӗ Таиландран, АПШран, Индирен таврӑнаймасть.
Палӑртмалла: ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнченпе республикӑна 88 ҫын чикӗ леш енчен таврӑннӑ.
Мускава пысӑк шалу шыраса тухса кайнӑ тухтӑрсем Чӑваш Ене таврӑннӑ. Юлашки ҫулсенче медицина сестрисем те йышлӑн кайрӗҫ. Кайнисенчен чылайӑшӗ паян та ҫӗршывӑн тӗп хулинче тӗпленсе пурӑнать. Ҫапах та тӑван тӑрӑха таврӑнакансем пур-мӗн. Кун пирки Чӑваш Ен сывлӑх сыхлав министрӗ Владимир Степанов паян ЧР Правительство ҫуртӗнче иртнӗ ларура каланӑ.
Стратегиле аталанӑвӑн тата проект ӗҫӗпе тимлекен канаш лаврӑвӗнче медицина отраслӗнчи кадрсен ыйтӑвне те хускатнӑ. Владимир Степанов ӗнентернӗ тӑрӑх, пуш уйӑхӗ хыҫҫӑн Мускавран 13 онкологпа 2 кардиолог таврӑннӑ. Ҫав вӑхӑтрах хамӑр тӑрӑхри ҫулланнӑ тухтӑрсем кӑшӑлвирус ересрен шкиленнипе е отпуска кайнӑ, е лару-тӑру лайӑхланиччен килте ларма кӑмӑл тунӑ.
Ӗнер Мускава Италирен тӑватӑ ентешӗмӗр — Чӑваш Ен ҫыннисем — килсе ҫитнӗ. Вӗсене тата самолетри ытти пассажира ятарлӑ рейспа таврӑнма пулӑшнӑ. Аса илтерер: хальхи вӑхӑтра Раҫсейрен ют ҫӗршывсене самолетсем вӗҫмеҫҫӗ.
Ӗнерхи рейсра 2 ачапа икӗ ҫын пулнӑ. Вӗсене самолет Мускаври «Шереметьево» аэропорта ҫитернӗ.
Паянхи куна ют ҫӗршывсенче Чӑваш Енри тата тепӗр 260 ҫын тӑрса юлнӑ. Вӗсен шутӗнче 33 ача пур. Ытларахӑшӗ — Таиландра, АПШра, Индире.
Ака уйӑхӗн 10-мӗшӗ хыҫҫӑн ятарлӑ авиарейссемпе пирӗн республикӑри 78 ҫынна таврӑнма пулӑшнӑ: 20-шне – Индирен, 15-шне – Таиландран, 9-шне – АПШран, 5-шне – Узбекистанран, 5-шне — Испанирен, 4-шар ҫынна – Италии, Германирен, Турцирен, Индонезирен, 2-шер ҫынна – Грецирен, Кипртан, рӗрер ҫынна – Латвирен, Португалирен, Таджикистанран, Шри-Ланкӑран.
Ҫак эрнере пирӗн республикӑна Якут Республикинчен самолет вӗҫсе килнӗ. Унта камсем пулнине калаймӑпӑр, мӗншӗн тесен Шупашкарти аэропортӑн Инстаграмри кӗске хыпарӗнче асӑнман. Ют регионтан вӗҫсе ҫитнӗ пассажирсене Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри специалисчӗсем тата тухтӑрсем кӗтсе илнӗ. Вӗсем пурте кӑшӑлвирусран хӳтӗленмелли тум тӑхӑннӑ. Вӗсем ҫеҫ мар, аэропорт ӗҫченӗсем те, экипаж та.
Самолетсем вӗҫме пуҫланӑ вӑхӑта лару-тӑру улшӑнасса шанннине пӗлтернӗ Шупашкарти аэропортра.
Аса илтерер: аэропорт хальлӗхе ӗҫлеме пуҫламан-ха. Якутирен чартер рейспа килнӗ суперджета кӗтсе илме ҫеҫ унтисем темиҫе сехетлӗхе тухнӑ. Чӑваш Енрен Мускава самолетсем ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӗҫме тытӑнмалла. Каярах ҫавӑн пекех авиарейссем Питӗре, Сочине, Симферополе пулмалла.
+0.3 °C