Вĕре çĕлен


Тăлăх хĕрсемшĕн ача

Килти пекех туйăннă.

Нихçан ăшри шухăша

Пĕр пĕринчен пытарман

Хăруш çула тантăша

Вĕсем ярасшăн пулман:

«Мĕншĕн аннӳ яланах

Сана капла хăвалать?

Вĕлересшĕн-им апла?

Асту, хăна ху сыхла.

Эс каякан кӳл тавра

Тытнă тимĕр решетке.

Пысăк çĕлен шал енче

Йăваланса çеç выртать.

Ун патĕнчен нихăш те

Халччен чĕрĕ тухни çук.

Вăл çĕлене курсассăн

Сан пуçу та юлас çук».

Йĕкĕт пĕр те хăрамасть:

«Анне хушса ярсассăн

Итлемесĕр хăвармасп».

Вара хĕрсем каланă:

«Çĕлен карти тĕреклĕ,

Çуран каçса кĕрес çук.

Çил çунатлă лашана

Парса ярăпăр сана.

Çав çĕленрен сыхланма

Хĕç-пăшал та çакса кай»

Лаши çине утлансан

Хĕçпе пăшалне çаксан

Йĕре-йĕре ăсатса

Яраç виç хĕр ачана.

Пĕр самантра кӳл патне

Çитсе танă хай ача.

Лаши çинчен аннă та

Кĕме пăхса çӳренĕ.

Йĕри тавра кӳлĕре

Тем тăрăшшĕ каска пек

Пысăк çĕлен çилхеллĕ.

Йăваланса выртать тет.

Çĕлен çилхине хыçса

Пĕр хĕр тăрать хуйхăрса.

Вăл ачана курсанах:

«Ах! ачам эс кунта

Пуçна çиме килтĕнем?

Эп те улпут хĕрĕччĕ,

Ĕнтĕ çич çул çакăнне

Хыçса ларать çилхине».

Кăна ача илтсессĕн

Шухăшласа тăнă та

Хĕçĕ вĕçне çĕлĕкне

Тăхăнтарса чавлатса

Палтăр-палтăр çавăрнă.

Темĕн чухлĕ чавкасем

Çавăрнипе пуçтарнă.

Пĕр чавкине тытнă та

Панă хĕре каласа,

«Çилхи çумне çых», тесе.

Чавки пăр май чăрмалать,

Çунатсемпе çапкалать.

Шыври пысăк çĕлене

Хĕр хыçнă пек туйанать.

Пĕр самантра хай ача

Çил çунатлă лашине

Карти урлă сиктерет.

Лаши çинчен анать те

Çĕлен урлă витрепе

Сиксе каçса шыв ăсать,

Хĕре ярса тытать те

Çĕлен урлă каçарса

Лаши çине иккĕш те

Ларчĕç лайăх утланса.

Карти урлă сикнĕ чух

Тимĕр решетке çумне

Лаши ури лекрĕ те,

Сасси кайрĕ ӳкĕрсе,

Калăн, пысăк чан тесе.

Çĕлен сиксе тăрать те

Калле-малле пахкалать.

Юланута курсассăн

Чупрĕ кăсен хыçĕнчен.

Çил çунатлă урхамах

Вăшăл-вашăл вĕçтерет.

Çĕлен кăсен патнелле

Çитех пырать чашкăрса.

Çĕлен çилли ӳкнипе

Хĕрĕн пуçĕ ыратать.

Ыратнипе кăшкăрса:

«Пурĕ пĕрех вилмелле,

Хăвар мана пăрахса!»

Йăлăнать хĕр ачана.

Ăна-кăна пăхмасăр

Пырать ача сиктерсе.

Çĕлен ăшĕ пиçнипе

Выртса юлчĕ тăсăлса.

Вара кăсем лашине

Хавасланса уттарса

Сывлаттарса пыраççĕ.

Хăйсен шывĕ витрине

Çурри юлман тăкăнса.

Виçĕ тăлăх хĕр патне

Çитсе кĕчĕç уттарса.

Çил çунатлă лашине

Хучĕç тула кăкарса.

Тăлăх хĕрсем савăнса

Хăна турĕç кăсене.

Унтан пăртак витререн

Кĕленчепе тултарса

Шывне хучĕç сых ятне.

Ĕçсе çисе тăрансан

Ача амăшĕ патне

Каяс тие пуçларĕ.

Çĕлен панчен хăтăлнă

Хĕре илсе юлаççĕ

Тăлăх хĕрсем хăй патне.

Ачи пыра пуçласан

Вĕре çĕлен амăшне

Каларĕ тет тĕлĕнсе:

«Каллах килет ав ачу

Ĕнтĕ ăна вĕлерме

Урăх мелĕм çук», тенĕ.

Вĕре çĕлен тухсанах

Ача çитсе кĕнĕ те

Вырăн çинчен амăшне

Чĕрĕлех шыв ĕçтернĕ.

Çавна ĕçсе пăхсанах

Амăш шутсăр вăй илнĕ.

Ачи çумне ларнă та:

«Ну, ывăлăм, пит маттур.

Ăçти çĕре çитмерĕн,

Вăй та санăн нумай пуль!»

Тесе мухтать ывăлне.

Ачи вăйне сăнама

Тимĕр пралук илнĕ те

Çыхса хунă ывăлне

Юман çумне вăрмана.

Тапаланса пăхнă та

Ачи татнă пралукне.

Лум пысăкăш пралукпа

Çыхса хурсан хай ача

Тапаланнă, тапаланнă

Нимĕнпе те татайман.

Амăш вара савăнса

Вĕре çĕлене чĕнсе:

«Акă, хайхи тин лекрĕ!

Улăм хушăк илсе кил,

Ярăпăр, тет, вут тĕртсе».

Кăмрăкланса кайсассăн

Вĕре çĕлен ачана

Куçне чышса шăтарса

Леçсе янă çырмана.

«Лекрĕ хайхи тин!» тесе

Юрласа та ташласа

Праçник турĕç савăнса....

 

VI.

Нумай вăхăт иртсессĕн,

Ăнĕ-пуçĕ кĕрсессĕн,

Суккăр пулнă хай ача

Ниçта кайма пĕлеймен.

Урапа сасси хыçĕнчен

Чупса пырать кăшкăрса.

Урапа çинчи икĕ çын,

Ку кăшкăрса пынăран

Чарса ыйтаççĕ кунтан:

«Эсĕ кăçта каятăн?»

Лешĕ калаçса тăман,

Ыйтса пĕлчĕ çуран çул.

Çулĕ тăвăр, тап-такăр

Тарăн курăк хĕррипе

Хай тăватă хĕр патне

Тӳррех тухать çав ача.

Ача пынă çул çинче

Ыталашса юрласа

Çӳреççĕ мĕн ку хĕрсем.

Çак ачана курсассăн

Харăс кăшкăрса ярса

Пур те чупаç хăраса.

Ача сасă парсассăн

Чарăнаççĕ палласа.

«Мĕшĕн капла тумланса

Çӳрет пире хăратса

■ Страницăсем: 1 2 3 4

Çавăн пекех пăхăр

add comment Çĕнĕ комментари хуш


Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... »
Хаклав:
Шухăшĕ:
Чĕлхе илемлĕхĕ:
Содержанийĕ: