Çул çинче
Халаллани
Валерий Егорова
Салам! Чун виçине пĕлмесĕр
Чи çывăх тус ытамĕпе
Эс чĕннĕ сăмаха илтмесĕр
Санран халь уртăнам-и эп? [1]
Пĕр çемçелсессĕн, ху пĕлетĕн,
Юмартлăх — чиксĕр япала.
Ĕлĕкхиллех — эс кăшт тӳлек те
Виçесĕр шухă эп пулам.
Мана юрать — ăш пусармашкăн —
Çурри пĕтсе, çурри çĕтсе
Сан кăмăлна сапăрламашкăн,
Çĕр сăмахран пĕри çитсен...
Эс çукчĕ те, тĕл пулаймарăм,
Шупашкарта пĕрле утса
Юлашкинчен калаçаймарăм,
Сигара тĕтĕмне çăтса.
Хăçан-ши калаçма тӳр килĕ
Тепре курса ăш каниччен
Твардовский чапĕ, Шкловский стилĕ,
Айхи «çылăхĕсем» çинчен? [2]
Хуçа пек кăмăллăн, вăраххăн
Хула урамĕпе пырса,
Ялан эс галстук пушататтăн
Алăпа мар — пуçна пăрса...
Хăçанччĕ çав? — тен астăватăн —
Çак тĕл пулу килессине
Шанса тăрса, эс алă патăн,
Эс ăнăç сунтăн çул çине.
1962 ç.
I. Çула тухсан
1
Çула тухсан, йăли çапла та —
Утсан-утсассăн, пĕр самант
Çавăрăнса çулна куçлатăн,
Хăвна пуçлатăн сăнама.
Мĕн чул кайса, мĕн чухлĕ юлнă,
Пăрса кĕмен-и çул юппи,
Тен, кăмăлу каплах та тулнă,
Пĕр тикĕс-и чĕре таппи?
Тăман тустарĕ те çил касĕ,
Çунтарĕ шелсĕр шартлама —
Ман çавнашкал çул-йĕр хавасĕ —
Пиçĕлĕхпе çеç упранма.
Е витĕр йĕпенсе шапарăн
Эс шалкăм çумăр айĕнче, —
«Йывăрлăха çапах ан парăн», —
Хăвна хистетĕн çул çинче.
Ыраш çăкри çисе ӳссессĕн
Атте-анне ыр килĕнче;
Кĕрнеклĕ яшлăха кĕрсессĕн
Туссемĕр тачă йышĕнче;
Пире ăс панă аслă шкулăн
Шăв-шавлă пӳлĕмĕсенчен
Чипер тухсассăн халсăр пулмăн,
Эс юлмăн пурнăç уттинчен.
Хама эп самана хăрахĕ
Тесе шутлап çак хутлăхра, —
Эппин ман уйрăм биографи
Ăнса пырать йывăрлăхра.
Атте-анне таса кил-çурчĕ
Ачашлаймарĕ çав пайтах:
Атте вăрçа кайса пуç хучĕ,
Анне хĕне кайса — ялтах.
Эпир «крахмалпала» упраннă,
Ыраш çăкри час-час тивмен.
Ал çавăрсан анне унанă
Эрзац çăкри çĕрулмирен.
Чунна чул хушшинче упран-тăк
Тип шăрăхран, сивĕсенчен,
Ӳссе çитсен нимпе те катăк
Пулмастăн эс ыттисенчен.
Герой та, турă та, патша та
Сумран тухса пĕтес чухне
Хама эп çирĕпрех шанатăп
Тата — чĕр пурăнăç вăйне.
Хастарлăх усăсăр ан сӳнтĕр,
Вăйна кура ĕç-пуç хайла.
Вара тапран чĕр юхăм витĕр
Иккĕленӳсĕр малалла.
2
Аса килет те çул пуçламăш —
Чĕр сиплĕх пулнă-мĕн çав кун.
Халь пурпĕр мар-и — тухăç, анăç —
Тиркешмĕпĕр, хĕрсессĕн юн.
Пăралуксем ян-ян янраççĕ,
Ян-ян янраççĕ юпасем, [3]
Пĕр ачашлаççĕ, пĕр яраççĕ
Уçăлтарса чуна вĕсем.
Çĕкленчĕ кăмăл. Шухăш çивĕч.
Вăй-хал тулать — йăлт çĕнесле.
Куç умĕнче, ман чун уççи пек,
Йăлтăртатса выртать шоссе.
Ак хăвăрттăн чупма пуçлаççĕ
Ик енĕпе шур юпасем,
Ак çул парса каçăрăлаççĕ
Умра йĕр-йĕр шлагбаумсем.
Ялсем иртеç. Крансем кармашнă
Завод труби тĕтĕмĕнче.
Кĕрлет кĕпер; сăртсем, ташланăн,
Вăр! çаврăнаç. Ташлать тĕнче.
Ай-хай çил юррисен сипечĕ,
Мĕскер санран хăватлăрах?
Хаваслă çемĕ кĕвĕленчĕ,
Чуна çĕклерĕ вăл вăрах.
Хĕрсем ал сулнине курсассăн
Уçса яран та кантăка —
Çил юррине саспа хуплассăн
Хавхаланса вулан Блока:
«Пулмасть тени те пурнăçланĕ,
Çулу та туйăнмĕ инçе,
Куçсем çиçсессĕн явлăк айĕн
Тусан çĕкленнĕ çул çинче...»
3
Пĕр йĕкĕт пирĕнпех юрларĕ
Çула тухсан çул юррине:
«Ах шурă-шурă Шупашкарĕ
Хăçан тĕл тăвĕ пĕр-пĕрне?»
Шӳтне те пирĕнпех шӳтлерĕ:
«Эй-хей, юлташăм, чим-ха, чим,
Авал пĕри каланă евĕр,
Придем, увидим, победим!»
Кайран, пĕр-икĕ кун ларсассăн
Çеçен хирти пĕр станцăра,
Ятларăмăр саспа та сассăр
Машинăсен çулне хупланă
Пĕр вĕçсĕр сивĕ çумăра.
Кайма та нумаях юлманччĕ,
Пĕр вăтăр çухрăм утмалла.
Ку хутлăха вăй-халлă каччă
Упаленсе те тухмалла.
Кана-кана çума пикенчĕ
Ĕшеннĕ çумăр суткаран.
Кашни мĕн пурине пĕркенчĕ,
Утма пуçларăмăр çуран.
Анчах вăл юлчĕ. Вăйсăр шухăш
Шухăшсем
Тĕрĕс-тĕк...
Чăваш чĕлхинче сăмахсĕне хисеп тĕлĕшпе м...
I saw that your chuvash...
I recently used this site to lay one's h...
I recently cast-off this area to identif...
hello, Here’s something great: &...
Çак сăвва лартса тĕрĕс тунă...
Çак сăвва лартса тĕрĕс тунă...
Çак сăвва лартса тĕрĕс тунă...
Çак сăвва лартса тĕрĕс тунă...