Электронлă вулавăш

Сĕм вăрмана, уй-хире

Шăрăхлăх пусса илет.

Сывласа сывлăш тухмасть,

Юнпа хутăш юхать тар.

Ниепле май çук утма,

Хăть чунна пăвса кăлар...

 

... Умра пĕчĕк лупашка,

Тăрă çăл тапса сикет.

Çавăнтах пĕр чаплашка,

Унпа шыв ĕçес килет.

Икĕ паттăрĕ ĕçесшĕн,

Вĕсен шутсăр ăш çунать,

Анчах виççĕмĕшĕ, темшĕн,

Хăй чукмарĕпе сулать.

Çакăн хыççăн хай çăлкуçĕ

Хура юн пулса тăрать, —

Çавăнтах сывлăш та уççăн,

Сулхăнăн вĕрсе ярать.

 

Иккĕмĕш кунне татах ак

Вилĕм шăрăхĕ пусать.

Куç уçма çук, сывлама та,

Йăлт тусан мăкăрланать.

Çăлăнăç, тен, çакă пулĕ:

Умра ырă çурт ларать,

Анчах Али, ним пăхмасăр,

Вут чĕртет те çунтарать...

Виççĕмĕш кун ирех выçă

Виçĕ паттăр кашкăрла,

Тăранмаççĕ, хăть те мĕн çи,

Выçса супнă апшурла.

Инçе мар ак, вĕçхĕррисĕр

Ытарма çук сад ӳсет.

Çав сада пырса кĕмесĕр,

Канмасăр ăçтан тӳсен?..

Винограчĕ те, çырли те,

Темĕскер те пур унта.

Пиçсе çитнĕ улмисен те

Вăрри витĕр курăнать.

Ах, мĕншĕн çапла илемлĕ

Ытарма çук сад-ши ку?

Е Али пуçне çиесшĕн

Ӳссе ларчĕ-ши-мĕн ку?

Хырăм выçă, пысăк хуйхă,

Улмине татас килет.

Çавăнтах хăрушă ыйхă

Ăлие пусса илет.

Хайхи чăтăмсăр ик тусĕ

Ик улмине татаççĕ,

Çавăнтах вĕсем пит пысăк

Тăвар юпа пулаççĕ.

Самантрах сисет Али те:

— «Кая юлнă, мĕн тăвас?

Çын хăйне упра пĕлмест-

тĕк,

Ман ăна ăçтан упрас?»

Вуник пуçлă çĕлене

Вĕлернĕшĕн тарăхса,

Арăмĕ ун çул çине

Тухса ларнă сад пулçа.

Садри хĕрлĕ улмасем

Пулнă-мĕн тухатмăшсем,

Хĕрлĕ-хĕрлĕ çырлисем

Пулнă юн чăмăрккисем.

Али çакна сисет те,

Садри мĕнпур ырлăха

Тура-тура тăкать те,

Йăлт путарать шурлăха.

Лачкам шыва ӳкрĕ вăл,

Йĕп-йĕпе çан-çурăме...

Вăт эсрелĕ,— вăт мăшкăл —

Тин тăранчĕ хырăмĕ.

Малалла кайсан-кайсан,

Тепĕр çичĕ талăкран,

Чугун ту çумне çитсен,

Канма выртрĕ пĕр-пĕччен,

Выртрĕ тул çутăличчен.

Выртать Али, шухăшлать

Хăйĕн тусĕсем çинчен...

Çав хушăрах асăнать

Иртнĕ çапăçу çинчен.

Текех ĕнтĕ тĕнчере

Çĕнекенĕ çук ăна.

Çут тĕнчере вăл пĕрре,

Пĕр Али-паттăр кăна.

нчах инкек пĕтмен-мĕн.

Вăрансан вăл ирпелен,

Хальччен никам тĕкĕнмен

Чул юпана тӳнтерет.

Тӳнтерет те тĕлĕнет,

Сывлăшĕ ун пӳлĕнет,

Хайхи юпа айĕнчен

Тухать тата пĕр çĕлен.

Вуник пуçлă çĕленрен

Хăрушрах-мĕн ку çĕлен,

Вăл çĕре кисретнĕрен

Ирĕксĕрех шикленен.

Лăстăр-лăстăр силленет,

Аслати пек тулхăрать.

Те ахаль, те çилленет,

Сăннине тăсса хурать.

 

Çĕлен-патша:

Эп виççĕр çул выртатăп,

Эсĕ вăтăр çул утман...

Ма хускатрăн? Эп

ыйтатăп,

Мана канлĕ вырăнтан?

Виçĕ ывăлăм, виç кинĕм

Пĕтрĕç ман сана пула,

Вут-хĕмпе çунать ăшчикĕм

Ман çак хуйăха пула.

Чун илмесĕр каçармастăп,

Парăнассăм çук сана.

Чĕрĕллех тытса кăшлатăп,

Чĕрĕллех ĕçĕп юнна!

 

Али йăл-л кулса илет те

Çĕлене çапла калать.

 

Али:

Çитĕ виççĕр çул ĕмме

Пирĕн çĕрĕн сĕткенне!

Сан тискер чунна илме

Килтĕм çак ту хĕррине.

Сан тискер тăванусем,

Хура юнлă тăшмансем,

Пурăннă-мĕн юн кӳпсе,

Çут тĕнче ятне çĕртсе.

Тух-ха, сив юн, шатăкран!

Çĕр хăлăпĕ санăн мар!

Хăвăрт-хăвăрт тухмасан,

Алăра пур ман чукмар!

Али-паттăр чукмарне

Вăхăт сана парăнма!..

 

Çĕлен-патши чашкăрма

Тытăнать çилленнипе,

Алие хыпса çăтма

Карать хапха çăварне.

Али утне утланать,

Хатĕрлетĕ чукмарне.

Шăлсенчен пĕрре персе,

Темиçе шăл ӳкерсе,

Сиктерсех тухса каять

Çĕлен витĕр вĕçтерсе.

Хăвалать çĕлен çиленнĕ

Аçа-çиçĕм пек урса.

Алие ăçтан çитейĕ,

Юлаймарĕ те курса.

Али ак персе çитет

Тикĕт тăвакан патне,

Пĕр пичĕке хатĕрлет

Сăмала çĕлен ятне.

Тикĕт тăвакан çынсем

Хапăл тăваç Алие,

Сăмалийĕ вĕресен

Тултараç пичке ăшне.

Ак, çĕлен персе çитет.

Кăларать сăнне тăсса.

Пĕр шăвать вăл, пĕр сикет,

Сăмахлатĕ чашкăрса.

 

Çĕлен-патша:

Алие тупса парсан,

Сирĕн айăп пулас çук.

Эхер те пĕр тупмасан,

Сиртен пĕри юлас çук!..

 

Ĕçлекенсем:

Сана эпир, чыс туса,

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн