Электронлă вулавăш

Мана çĕнен нихçан та

Çут тĕнчере пулас çук.

Тĕнчипеле пĕр паттăр,

Али-паттăр ятлăскер,

Пур тееççĕ чăн паттăр,

Анчах вăл та таçтискер!..

 

Али:

Сивĕ, хура тискер юн,

Ытлашши эс ан иртĕн!

Кала халĕ, путсĕр чун,

Мана ма çиллентертĕн?

Тавлашасах тен пулсан,

Хире-хирĕç тăрăпăр,

Çапăçма вăю пулсан,

Вăя виçсе пăхăпăр.

 

Çĕлен:

Çапăçас-тăк, — çапăçас,

Чăтма çук ку намăса!

Тупăшас-тăк, — тупăшас

Мĕн-пур вăйăма пухса.

 

Али:

Малтан ырă çапăçмасть,

Айта çап, епле çапан...

 

Вуник çухрăм каялла

Çĕлен чакрĕ ерипе,

Алие пур вăйпала

Çапрĕ хăйĕн хӳрипе.

 

Али шăпах мăй таран

Путса ларчĕ çĕр айне;

Вăй пухса аран-аран

Пăркаларĕ вăл мăйне.

Çĕлен хыттăн чашкăрса

Али патне çывхарать,

Хӳрине вĕлт çавăрса

Алие тепре çапать.

Анчах Али телейне,

Чукмар выртать çывăхра,

Ун хӳттине хăй пуçне

Али чикет хăвăртрах.

Урнă çĕлен тарăхать,

Ниçта кайса кĕреймест,

Хӳрипе те вăл çапать,

Сăннине те вылятать,

Анчах Али-паттăра

Нимле сиен тăваймасть.

 

Юн юхтарса, чашкăрса,

Куçĕсенчен хĕм сапса,

Çĕлен чакать каялла,

Те юлашки вăйпала

Çапасшăн вăл паттăра?..

 

Юмах юхать малалла,

Анчах икĕ паттăра

Эпир маннă пулмалла.

Хайхи виçĕ тăмана

Хăйсен ĕçнех тунă-мĕн,

Икĕ паттăр тăвана

Çывăрттарса янă-мĕн.

Хыт кĕçеннĕ урхамах,

Тапăçнă та çуйăхнă.

Çав вăхăтра куркана

Шыв вырăнне юн тулнă...

Урхамах хыт туртăнсан,

Чĕлпĕр таçта ывтăннă.

Вара çăлма Алие

Хай ухă пек ыткăннă.

Урхамаха курсанах

Али вăйĕ хутшăннă,

Ут хӳринчен тытсанах

Пĕр сикнĕ те, пĕр тухнă.

Сиксе тухнă-тухманах

Çĕлен патне ыткăннă,

Çиçĕм вăйлă урхамах

Йĕри-тавра хĕм тăкнă.

Али пĕрре çапнипех

Хайхи тискер çĕленĕн

Тăхăр пуçĕ татăлнă,

Учĕ çивчĕ чĕрнипе

Виçĕ пуçа пĕрерĕн

Каса-каса вакланă.

Çав вăхăтра паттăрсем

Ыйхăран вăраннă-мĕн.

Куркари юна курсан,

Çав тери хăранă-мĕн.

Вара иккĕш те пĕрле

Тухса тарма шут тытнă,

Шăвăннă вĕсем çĕрлех,

Калама çук хыт утнă.

Анчах паттăр Алирен

Ăçта тарса хăтăлăн?

Куратĕ вăл инçетрен,

Темиçе çĕр çухрăмран.

Хайхи икĕ паттăра,

Таçтан-таçтан инçетрен,

Хăй патне вăл йыхăрать,

Сăмахпа вăтантарать.

Али:

Тав сире, тăванăмсем,

Мана «ырлăх» тунăшăн.

Пысăк мар айăпăрсем,

Каçаратăп эп куншăн.

Халь тин мана çĕнекен

Тĕнчипе те пулас çук.

Ман ята хисеплекен

Хирĕç тухма хăяс çук.

Юлăр-ха эсир ларса,

Эп каяс çĕре каяп,

Çĕрĕн хăлăпне тупса

Çĕре çавăрса хурап.

Урхамахпа чукмара

Сире шанса хăварап.

 

Лешсем виç хут пуç тайса

Тав турĕç те Алие,

Али вара хыпăнса

Утрĕ хăйĕн çулĕпе.

Кайсан-кайсан, каç пулсан,

Пин-пин çăлтăр çутăлсан,

Тӳпене уйăх тухсан,

Пĕр илемлĕ сад патне,

Хитре кӳлĕ хĕррине

Али çитрĕ ерипе.

Выртрĕ вăл йывăç айне,

Путрĕ ăшă ыйăха.

Каçхи пĕлĕт тӳпере

Хупларĕ çут уйăха.

Ирхине вăл вăранать

Темле йытă вĕрнипе.

Унта-кунта пăхкалать,

Анчах çук пек нимĕн те.

Ак, пăхать вăл сăнаса:

Пĕр пăхăр çурт ялтăрать.

Çав çурта шăна пулса,

Ерипен вăл ярăнать.

Пӳртĕнче никам та çук,

Вăл ларать чылай кĕтсе.

Ултă пуçлă хĕрарăм,

Ак, пӳрте кĕрет çитсе.

Улттă ярса пусать те,

Урай сыпăкне ларать,

Вара пăшăрханнă май

Çак сăмахсене калать:

 

Арăм:

Пуçне çийĕп эп унне

Хам упăшкам пуçĕшĕн;

Татапах ун ĕмĕрне

Хам тăвансен юнĕшĕн,

Никам çĕнми Алие

Çитрĕ вăхăт тавăрма.

Ăшра çиллĕм туллиех,

Хуйхăм питĕ йывăр ман,

Вĕсем пырас çул çине

Çын тӳсми шăрăх ярăп,

Хамах çавă çул çинче

Тăрă çăл пулса ларăп.

Пырĕç те шыв ĕçĕçĕ,

Шыв ĕçсе киленĕçĕ...

Вара пуçне çййĕçĕ,

Пĕтĕ вĕсен пурнăçĕ!

 

Шăна вĕçсе тухать те

Вĕçтерет кĕмĕл çурта.

Кĕмĕл çуртран тухать те

Вĕçтерет ылтăн çурта.

Çаксенче те çилĕпе

Ылханаççĕ, тарăхнă,

Тăхăр пуçлă çĕленпе

Вуник пуçлин арăмĕ.

 

Али çитсен каялла,

Юлташĕсемпе пĕрле,

Уттаратĕ малалла

Шикленмесĕр сĕм çĕрле.

Пĕр ирхине, ир-ирех,

Сывлăш пăчăхса килет,

Ят:
Хăвăр шухăша çырса пĕлтерĕр:

Ă ă Ĕ ĕ Ç ç Ÿ ÿ Ӳ ӳ « ... » —

Хаклав:

Шухăшĕ: --...вăйсăр...мухтамаллах   мар...вăйлă
Чĕлхе илемлĕхĕ: --...илемсĕр...чаплах   мар...илемлĕ
Содержанийĕ: --...ăшах...вăтам...тарăн