Электронлă вулавăш

Ку сайтра эсир чăвашла çырнă хайлавсене тупма пултаратăр. Пур хайлава та авторĕ, çырнă çул тăрăх çăмăллăн тупма пулать. Ку архива ятарласа хатĕрленĕ — сире килĕшекен хайлавсене эсир ку сайтра та, уйрăммăн уçласа илсе те вулама пултаратăр.

Садра,

Паркра,

Вăрманта —

Кăшт чăтлăхрах вырăнта —

Хыт сыхласа катаран

Вăл чĕнет çапла ялан:

— Ху та кур, кил-ха!

Ху та кур, кил-ха!

Эс курасшăн çывăхран —

Вăл вĕçсе тарать санран,

Кăштахран ак

Инçетрен

Çав сассах тата илтен:

— Ху та кур, кил-ха!

Ху та кур, кил-ха!

Çырма хĕрринче,

Йăмра айĕнче,

Ларать Лариван

Иртенпех паян.

Пăхать вăлтине,

Юсать ăманне.

Йăл кулать чунтан

Пулли çаклансан.

Турат çинчен турат çине

Пакша хавассăн сиккелет,

Чанк! тăратать хăлхисене,

Сас-чӳ çук-ши тесе итлет.

Кĕрхи кунта шĕшкĕлĕхре

Пакша васкать, апат пухать,

Пуш хăвăла кĕре-кĕре

Сар мăйăрне хурса тухать.

Пăлтти-палтти

Сиккелесе кам çӳрет?

Куянсем.

Ак вĕсем.

Тупнă вăйă, пăхăр-ха!

Пĕрин урлă пĕри,

Теприн урлă тепри...

— Ай!

— Мĕн пулчĕ?

Чăрсăрри,

Харсăрри

Турат çине лекрĕ.

Шăлаварне,

Чи хаклине,

Çурмаранах çурчĕ.

Ак инкек:

«Йĕп çук,

Çип çук,

Мĕнле саплас халь ăна?»

— Чим.

Йĕп те пур,

Çип те пур.

— Ăçта?

— Çип арлама

Эрешмен

Пит ăста.

Йĕппине,

Киввине,

Хăйне кирлĕ маррине,

Илме пулать чĕрĕпрен.

Йĕп тупрĕç,

Çип тупрĕç,

Шăлаварне сапларĕç.

Ватлăха эп читлĕхе хупатăп.

Пăшать чĕрем — ĕмĕрĕм иртет.

Асăну сукмакĕпе чупатăп, —

Мана вăл та темме хирĕçлет.

Ватлăха эп читлĕхе хупатăп.

Çамрăклăх тени — чунра вилмест.

Таврăнмасть иртни, эп ăнланатăп, —

Кирек мĕнле чĕн ăна — килмест!

Ватлăха эп читлĕхе хупатăп.

Ача пек саватăп çĕннине.

Кăвайт çинчи вутă пек çунатăп, —

Шыв сирпĕнтерсен те хам çине.

Ватлăха эп читлĕхе хупатăп.

Лартăр вăл унта тăн кĕриччен.

Питĕрсе çăра çакса яратăп, —

Сăнаса тăмашкăн хĕрринчен.

Ватлăха эп читлĕхе хупатăп.

Тек шăнтаймĕçĕ кăра çилсем.

Çиле хирĕç çĕкленсе чупатăп, —

Çамрăклăхăм, ытамна илсем!

Ватлăха эп читлĕхе хупатăп.

Чунăмра каллех ман — Çуркунне.

Юрату сукмакĕпе чупатăп, —

Саламлатăп вилĕмсĕр чунне!

Ватлăха эп читлĕхе хупатăп…

Ассăн-асăн тарăннăн сывлатăп…

Хама хам ыр кăмăллăх сунатăп…

Сывлăх пур… Эппин, эп — пурăнатăп…

Парăса карса ишетпĕр

Иккĕн пурнăç киммипе.

Инçете куçпа виçетпĕр

Кăмăллăн, шыв юххипе.

Парăс, парăс, шурă парăс,

Питĕ çирĕп, парăнмасть.

Эпир иккĕн пĕрле харăс

Авăсмасăр çул ăнмасть.

Пулас марччĕ пирĕн кĕлмĕç,

Пĕрлĕхре çеç вăй-хăват.

Эпĕ — кимĕ, эсĕ — кимĕç

Пулса ишсен çеç сăвап.

Йывăçсем,

йывăçсен папкисем-пепкисем,

ан суях «çуркунне ку» тесе —

эпĕ кĕтĕттĕм ешĕл тĕсе,

Йывăçсем,

йывăçсен папкисем-пепкисем.

Эп утатăп теме тĕллесе,

тĕлленсе.

Йывăçсем,

йывăçсен папкисем-пепкисем.

Çак таран ма шăпланнă тĕнче —

тĕлĕнсе?

Йывăçсем...

Йывăçсен папкисем-пепкисем...

Тухăçран анăçа юхса иртрĕ хĕвел.

Ир пекех, тен, каçа та эп — кĕтнĕ?

Астуман та иккен — сарă çулçă çĕре

Вĕçсе ӳкрĕ пур савăнăç пĕтнĕн.

Ирĕкри вăштăр çил вăшт пытанчĕ таçта.

Вăл кăна кăмăла курса юлчĕ.

Сулхăнри шăплăхра ĕнтĕркенĕ тулта

Çӳçенсе сăр! чĕтренчĕ çулçă.

Эсир мана майра та майра тетĕр. Майра ятне илтме çăмăл тетĕр пуль. Эпĕ те сирĕн пек хĕрарăмах. Шутлăр-ха хăвăрах: ачи-пăчине пăхатăп, кашни кун ĕçе çӳретĕп, кашни эрне вĕçĕнче яла чупатăп. Унта çĕр çинче чакаланатăп, выльăх-чĕрлĕхпе тăрмашатăп. Манран мĕн майри пултăр?! Арçын тарçи эп. Хресчен. Майрасем вĕсем ав тута хĕретсе, чĕрне ӳстерсе, кашни кун тум улăштарса, хитреленсе çӳреççĕ. Вот вĕсем майра!

— Кулине тăхлачă, кала-ха, çапах та майра ят хăçан тата мĕнле çыпăçрĕ сан çумна?

— Майра ятне хăçан илтрĕм тетĕн-и? Качча тухсан илтрĕм. Яла кайсан.

— Упăшку майрана пăхнă пек пăхать ĕнтĕ сана, çавăнпа майра теççĕ пулĕ-ха?

— Асту сана, пăхать тет... Эп хам ăна пăхатăп, министăра, хуçана. Ачасене пăхатăп, выльăх пăхатăп, пахча çимĕç пăхатăп… Сирĕншĕн ав виçĕ-тăватă сотка çĕр çинче ĕçлесси те чĕр тамăк тетĕр. Манăн вара ялта хĕрĕх сотка! Çуркунне çĕрне сухалас, мĕн пур пахча çимĕçне акас-лартас пулать. Çăва тухсан çумне çумламалла. Утă çулмалла. Çĕр улмийĕ тата! Колорадо эшкерĕ хăй мĕне тăрать!

— Мĕн тăватăр вара çавăн чухлĕ çĕрпе?

— Мĕнле мĕн тăватăр пултăр? Ялта выльăха сывлăшпа усраймастăн вĕт. Утти те кирлĕ, улăмĕ те. Хамăр валли пахча çимĕç те туса илмелле. Хĕл хырăмĕ пысăк. Хулана шанса пурăнма вĕрентмен пире атте-анне.

Малалла

Çулçăллă вăрман çаралчĕ.

Сумăр кунĕпех аллать.

Çилĕ те ирех вăранчĕ —

Пĕлĕтсене хăвалать.

Çума-çумăнах выртаççĕ

Çулçă-çулçӳревçĕсем.

Канлĕх çук, пĕрмай куçаççĕ —

Ăçта çитĕç-ши вĕсем?..

Эп те вĕсемпе кайăттăм

Вĕçсе кăвак инçете.

Çулçӳрен-евчĕ пулăттăм,

Пăхăнăттăм тивлете.

Çулçă мар çав, эп — этемех.

(Турă ачи, сапăр пул!)

Çакна çеç ăнлантăм тинех.

(Сапăр çын пулсах эс юл!)

Пĕр пек енлĕх? Сархаятпăр.

Сĕткенлĕх чакса пырать…

Ĕмĕр иртнинчен хăратпăр —

Ирттĕр ĕмĕр, чун юлать.