Хапăлласа кĕтсе илетпĕр

 

Ку сайтра эсир чăвашла çырнă хайлавсене тупма пултаратăр. Пур хайлава та авторĕ, çырнă çул тăрăх çăмăллăн тупма пулать. Ку архива ятарласа хатĕрленĕ — сире килĕшекен хайлавсене эсир ку сайтра та, уйрăммăн уçласа илсе те вулама пултаратăр.

Пӗлме: хайлавсем вырнаҫтармалли йӗрке.

 

Кĕнекесем

Пепке çуралсан...ТанатаКулăш кустăрмиИлле ТăхтиВĕлле хурчĕ — ылтăн хуртАтăл шывĕ юха тăратьСар ачапа сарă хĕр

Пуянлăх


Пуянсене эп ăмсанматăп –

вĕсен те пурнăç çăмăл мар.

Пуян вырăнне лармастăп –

вырăнĕ унăн – кăвар.

 

Тӳперен ӳкмест пуянлăх –

ăна ĕçлесе тăваççĕ.

Нумай çынна çиет наянлăх –

ăмсанса кăна лараççĕ.

 

Пуянлăха ĕçпе тусан,

эс Турă умĕнче таса.

Аллу çинче ют юн пулсан –

ăнса пымасть пурнăçу сан.

 

Пуянлăх та вăл юр пекех,

ирĕлме те пултарать.

Чупать укçа та сиккипех –

паян – санпа, ыран – тарать.

 

Укçана тытма пĕлсен,

вăл чăнах та пулăшать.

«Унсăр ним те çук» – тесен,

пурнăç вĕçех улшăнать.

 

Пуянлăхĕ пурин те пур –

вăл пирĕн шалти пуянлăх!

Çумне пултарулăх хур –

çакă ĕнтĕ вăл – пуянлăх!

Велосипед


Район центрне çитнĕ çĕре лашам тарларĕ. Тарламастчĕ пулмалла та, анчах иртерех çитес тесе васкарах хăваларăм пулмалла. Çывăх çул мар, пĕре килнĕ пек чухне райçĕруправленине те, райфона та кĕрсе ĕçсем тумалла. Çавăнпа та уçăрах килсе час çитес тесе лашама хăваларах патăм.

— Райçĕруправлени пуçлăхĕ пур-и?

— Пурччĕ та-ха, — ответлет çинчерех çамкаллă хĕсĕк куçлăскер. Вăл камне эпĕ пĕлместĕп.

— Час килет-ши?

— Темле.

— Мĕнле темле, эсĕ хусамăр служашчисене пĕлмесен — кам пĕлмелле? чăтайманнипе сасса хăпартарах ыйтрăм.

— Эсĕ мĕн манпа харкашатăн, эпĕ хам та Уйкас колхозĕн председателĕ Иванов пулатăп вĕт, райçĕруправлени пуçлăхĕ çук пирки çеç унăн вырăнне чĕлĕм туртма кĕрсе лартăм.

— Ай, апла-и.

— Çапла çав.

— А эсĕ йулташ? — ыйтрăм тепринчен.

— Эпĕ тоже.

— Мĕн тоже.

— Ялсовет председателĕ.

Ларсан-ларсан ахалех çавăрăнса тухрăмăр.

— Маттур ĕçлеççĕ шельмăсем, 7–8 служашчирен пĕри те юлман, пурте яла колхозсене саланнă ĕнтĕ, — тесе тухрĕ ман хыçран пĕри.

Кĕтĕм Райçутпайне. Кĕçĕн вăтам шкул директорĕ кĕнекесем илме хушса янăччĕ те çавсене тиесе каяс тетĕп.

Малалла

Пукан


Илĕртет çемçе Пукан:

Ирĕн-каçăн лар та кан;

Пурте чупчăр ун тавра,

Хăв ларан явса ура,

Тăкăнать унта укçа

Пуçтарать ăна "хуçа"...

Çавăнпа кашни ухмах,

Çăмăлттай, уксах-чăлах

Йышăнмашкăн хăвăртрах

Талпăнаççĕ васкасах.

Тĕкĕшеççĕ. Пĕр-пĕрне

Каçармаççĕ ĕмĕрне:

Çиеле тухсан пĕри,

Юрама тăрсан тепри...

Çивĕч ăс, хивре сăмах

Пăрăнаççĕ айккарах:

Варлансан нумайлăха,

Йывăр килĕ халăха.

Вырăн çитĕ унсăрах:

Ӳнерте, ăслăлăхра...

...Çитмесен хавал вара

Çапăçаççĕ — çавăнтах.

Вăхăт, вăй сая анчах...

Сывлăш чĕтренет, паллах,

Пархатарĕ çеç çукрах...

 

Вĕçлесе çапла калам:

Пултарулăх пулмасан

Питĕ хаклă çав Пукан!

Кăкла


Кăкăртан

кăкласа

кăларсан

кăмăлала

Тымарпах

тăпăлтар

тĕвĕри

туйăма.

Сăмахсем

сарăхса

сапаланччăр —

сайран:

Хывăхран

хăтăлса

хама-хам

хăтарам.

Çĕнерен

çĕкленсе

çимĕçсем

çавăрма

Вăрттăнçи

вырăнтан

вăрлăхри

вăй-халран

Шанчăкпа

шăварса

шухăша

шăтарсан...

...Сыпăнман

савнăçу

сăмсаланмĕ те

сан.

Салам, Микулай!


Н.П. Артюкова

 

Çуралнă кун

савăнтарать,

пĕчĕк кăна

уяв парать.

Çĕнĕ çул пек

ăна кĕтеççĕ,

эрехне те

кăштах ĕçеççĕ.

 

Çак икĕ кун

уяв чăнах та

(ман шухăш

урăхла çапах та) –

çамрăк чухне

эпир курмастпăр,

çулсем иртнисене

туймастпăр.

 

Çулсем вĕçме те

пултараççĕ,

тĕрĕссипе –

ватăлтараççĕ.

Пĕрре те

ку савăнтармасть,

шăмшака

çăмăллатмасть.

 

Ик кунĕпе те

саламлатăп,

çав кунтах

юлма сунатăп –

ку хамăн

«фирменнăй» салам –

тата вара

Малалла

Мана çитет


Турăçăм,

ытлашши ан пар,

çăкăр-тăварсăр

ан хăвар.

Паян мĕнле

ĕçсем пулсан та,

сан ыйтусем

нумай пулсан та –

Эс ман çинчен

манса ан кай,

манăн та пур вĕт

пĕчĕк пай.

 

Эс мĕн пани

мана çитет,

нумай та вăл

часах пĕтет.

Мĕнле нумай

укçа пулсан та,

мăн кăмăлланса

кайсан та –

эп господин та

пулаймастăп,

пуянлăхпа

савăнаймастăп.

 

Р.S. Паян мана Эс

сывлăх пар,

хĕрĕх çул

пурăнма хăвар.

Чип-чипер мăшăрсем


Пирĕн колхоз утарĕ тавра çăкасем нумай. Ку вăрманти ытти йывăçсем пек хăйсем тĕллĕн шăтса тухнăскерсем мар вĕсем, нумайăшне Палюк мучи лартнă. Утаршăн пулсан вăл çăкасем хӳтлĕх кăна мар, питĕ кирлĕ йывăçсем. Çăка чечекĕнче пыл нумай. Пыл хурчĕсем çăкаран питĕ тутлă, сывлăхшăн сиплĕ пыл пухаççĕ. Ун пек пыла «çăка пылĕ» теççĕ. Пыл ытларах пултăр тесе Палюк мучи халĕ те ăçта вырăн пур, çавăнта кашни çул çăкасем лартать. Кăçал та парникрен виç çĕр кăк илсе килчĕ. Лартма эпĕ те пулăшрăм.

— Кăçалхисен тымарĕсем начар, чиперех чĕрĕлес шанăç çук, кашни шăтăка икшер çăка лартăр, пĕри хăрсан, тепри юлĕ, — шут тытрĕ Палюк мучи.

Çавăнпа кашни шăтăка икшер çăка лартрăмăр. Пăхса, шăварса тăрас ĕçе эп илтĕм. Утара манпа пĕрле çӳреме килĕшнĕ ачасем тата тупăнчĕç: Макçăм, Пракух, Çемен, Яша. Çуркунне каç час пулмасть, шкултан таврăнсан ыранхи уроксене вĕренсе хатĕрлетпĕр те тӳрех утара тухса чупатпăр. Çĕр аллă шăтăка икшерĕн лартса тухнă виç çĕр çăкана тĕттĕм пуличчен шăварса киле таврăнма шăпах ĕлкĕретпĕр. Палюк мучие те пулăшатпăр, колхозшăн та усăллă ĕç тăватпăр. Çапла-и?

Малтанхи кунсем çăкасем пурте тенĕ пекех чирлесе ларчĕç. Хăшĕн-пĕрин çулçисем шанса типсех ларма пуçларĕç.

Малалла

Эсĕ


Таçта унта — тĕнче кĕтесĕ.

Таçта унта кĕтетĕн эсĕ:

Вулатăн кĕлĕ ман ятпа,

Çутса яратăн сар çурта...

 

Çавна туйса утатăп эпĕ.

Ӳксе, тăрса, татах вĕçетĕп.

Сассу чĕнет, сăну таса —

Шыва чăмса, вутра çунса

Тепре тухатăп саншăнах.

Улшăну


Пурнăç улшăнчĕ

чăнах та –

тепĕр хут

çуралнă тейĕн.

Калама çук

пĕр сăмах та –

сăмахпа та

ĕнентермĕн.

 

Улшăну ĕмĕрех

пур вăл –

Раççейре

кăна та мар.

Пурнăç

час-часах та хăвăл,

тулли кунсем

нумай та мар.

 

Хăвăл пурнăçа

лексессĕн –

пит йывăр

унтан тухма.

Никама

ĕненмесессĕн,

пулаймасть пуль

пурăнма.

 

Улшăну вара

пĕтет-ши?

Эпĕ ун вĕçне

çитеп-ши?

Çитекенни

кам пулать?

Миçе çула

тăсăлать?

 

Улшăну

Малалла

Хура ĕçсем


Шуйттан тĕттĕм

хуçийĕ теççĕ –

анчах вăл

çутăра та пур.

Çынсем ун аллине

лекеççĕ,

тамăка

чунсем вĕçеççĕ.

Çĕр çинче

вара вĕсем

пĕтĕм кĕтесре те

пур.

 

Чухăн, пĕчĕк

çынсене

шуйттан хăй

евĕрлĕ савать.

Кирлĕ ăна

пуян çынсем,

ăслисемпе

талантлисем.

Вара вĕсем

тăрăшнипе,

хăйĕн хура

ĕçне тăвать.

 

Талантлă çын

хăй ĕçĕнче,

тамăк çулне те

кăтартать.

Унта мĕнле

каймаллине,

уншăн мĕн

тумаллине...

Нумай хура

ĕçсем туса,

ыттисене

унта туртать.

 

Хăйсен ĕçне

вĕсем пĕлеççĕ –

тамăкри

Малалла

■ Страницăсем: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 794