Чӑваш пуканисене тӑвакан тата тепӗр ҫын пур. Вӑл — Ҫӗрпӳ районӗнчи Йӗкӗрварта пурӑнакан Сергей Васильев.
Асӑннӑ ҫын тӑван халӑхӑмӑран кун-ҫулне сӑнлакан пуканесем ӑсталать. Сӑмахран, вӑл окоп чавнӑ ҫынсене халалласа экспозици хатӗрленӗ. Вӗсемпе Ҫӗрпӳри культура ҫуртӗнче йӗркеленӗ куравра паллашма май туса панӑ.
Маларах эпир Чӑваш тӗррин музейӗнче «Терентий Дверенинӑн чӑваш тӗнчи» курав уҫӑлнине хыпарланӑччӗ. Аса илтерер: Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Ҫичӗпӳрт ялӗнче 1919 ҫулхи пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче ҫуралнӑ ҫав маттур пуканесем ӑсталама 80 ҫул урлӑ каҫсан пуҫланӑ. Унӑн килӗнчи музейра 100 ытла пукане упранать. 2020 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗнче пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ.
Чӑваш Енри ултӑ ӑста Ремесласемпе сувенирсен Атӑлҫи ярмӑрккине хутшӑнӗ. Ярмӑрккӑ нарӑс уйӑхӗн 18-21-мӗшӗсенче Пушкӑртстанӑн тӗп хулинче, Ӗпхӳре, иртӗ. Ӑна йӗркелекенсем пӗлтернӗ тӑрӑх, мероприяти тӗллевӗ — халӑх пултарулӑхӗн ӗҫӗсен илемӗпе хӑйнеевӗрлӗхне, вӗсем хальхи саманара та вырӑнлине кӑтартасси.
«Ярмӑрккӑна ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесӗнчи ӑстасем хутшӑнӗҫ. Пирӗн патрисен те хӑйсене ҫӗршывра кӑтартма май килӗ», — тенӗ республикӑн вице-премьерӗ — экономика аталанӑвӗпе пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министрӗ Дмитрий Краснов.
Питӗр хулинчи Чӑваш тӗррин тата ремеслисен центрӗ Евгения Жачева ячӗпе хисепленӗ. Ҫакӑн пек йышӑннӑ Питӗр хулинчи чӑвашсен наципе культура автономийӗ хӑйӗн анлӑ ларӑвӗнче. Мероприятие Валериан Гаврилов ертсе пынӑ.
Ларура Чӑваш тӗррин тата ремеслисен центрне уҫма йышӑннӑ. Ку шухӑша темиҫе ҫын: А.Н. Бахматов, В.А. Гаврилов тата А.Т. Челнокова — сӗннӗ.
Питӗрти Чӑваш тӗррин кружокӗ юлашки ҫулсенче хӗрӳ ӗҫлеме тытӑннӑ, вӑл куравсем те йӗркелет. Экспонатсен пысӑк коллекцине Евгения Жачева ӑста парнеленӗ. Ҫурла уйӑхӗнче Питӗр хулинчи йӑхташӑмӑрсен делегацийӗпе тӗл пулнӑ чух Евгения Николаевна унта чӑваш тӗррин ялан ӗҫлекен кружокне йӗркелеме сӗннӗ. Вырӑнтисем хаваспах килӗшнӗ.
Центрта тӑватӑ ӑста тӑрӑшӗ: Анастасия Бахматова (шӑрҫаран эрешлессипе), Алевтина Челнокова (ҫыхассипе), Нина Павлова (пиҫиххисем ӑсталассипе), Наталья Михайлова (тӗрлессипе). Центрӑн ҫумпредседателӗ пулма Анастасия Бахматововӑна тата Наталья Михайловӑна шаннӑ.
Чӑваш Енре кӑҫалхипе иккӗмӗш хут «Эреш» орнамент-фест» фестиваль иртрӗ. Вӑл юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Чӑваш Наци музейӗнче уҫӑлчӗ.
Икӗ куна тӑсӑлнӑ мероприятие чӑваш тӗррин ӑстисемпе пӗрлех культурӑра, вӗрентӳре ӗҫлекенсем, чӑваш тӗрри-эрешне килӗштерекенсем, ун вӑрттӑнлӑхне ӑнланакансем тата унпа кӑсӑкланакансем пухӑннӑ.
Фестивалӗн пӗрремӗш кунӗнче ӑстасем тӗрӗ тӗрлеме пултарнине кӑтартса панӑ. Конкурса Чӑваш Енӗн тӗрлӗ кӗтесинчи ылтӑн алӑллӑ маттурсем кӑна мар, Чӗмпӗрпе Питӗр хулисенчен те хутшӑннӑ. Вӗсен йышӗнче арҫын та пулнӑ. Вӑл — Чӗмпӗрти И.А. Гончаров ячӗллӗ облаҫри краеведени музейӗн пай пуҫлӑхӗ Сергей Кольцов. Иккӗмӗш кунхине халӑх тумтирне кӑтартакансем ӑмӑртнӑ.
Юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗнче «Асамлӑ тӗрӗ» кружок хӑйӗн ӗҫне пуҫӑнӗ.
Тӑван халӑхӑмӑрӑн тӗррин вӑрттӑнлӑхӗпе паллашас, ӑна алла илес, хӑш ереш тата тӗс мӗне пӗлтернине ӑнланас тесен вулавӑша ҫул тытмалла. Пӗрремӗш заняти юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче 18 сехетре пуҫланӗ.
«Асамлӑ тӗрӗ» кружока 2013 ҫулта йӗркеленӗ. Ӑна пуҫарма Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Евгения Жачева (йывӑр тӑпри ҫӑмӑл пултӑр. Вӑл кӑҫалхи авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче пурнӑҫран уйрӑлса кайрӗ) халӑх ӑсти хутшӑннӑ.
Кӑҫалхи занятисене Евгения Жачеван вӗренекенӗ, Надежда Кузнецова ӑста, ирттерӗ.
Чӑваш Енри маттур кардиохирургсенчен пӗри, Николай Трофимов, Республикӑри кардиохирурги диспансерӗнче тӑрӑшать. Чӗрепе юн тымарӗсен хирургӗ ҫак енӗпе вӑл 2011 ҫултанпа ӗҫлет. 34-ра кӑна пулин те кӑткӑс операцисене ӑнӑҫлӑ ирттерет. Уйӑхсерен 15-20 операци тӑвать. Кашниех хӑйне евӗрлӗхпе, кӑткӑслӑхпа уйрӑлса тӑрать. Кашнинчех тимлӗ те пысӑк профессионал пулнине ҫирӗплетме тивет.
Ҫамрӑк кардиохирург ӑслӑлӑхпа тӗпчев ӗҫӗпе кӑсӑкланать. Вӑл ҫӗршыври тата тӗнче шайӗнчи чӗрепе юн тымарӗсен тата аритмологи конференцийӗсенче тухса калаҫать. Николай Трофимов — каридохирурги енӗпе 4 патент авторӗ. Сӑмах май каласан, паян — Пӗтӗм тӗнчери чӗре кунӗ.
Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, халӑх художество промыслисен ӑсти Евгения Жачева авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ.
Евгения Жачева чӑваш халӑх тӗрри ҫинчен нумай ӗҫ ҫырнӑ. «Чӑваш тӗнчи» хаҫатра унпа нумаях пулмасть пичетленнӗ материалта ӑста «Чи пӗлтерӗшли вӑл маншӑн — чӑваш тӗррин ҫӗввисене тупни. Эпӗ ку енӗпе ӗҫлеме пуҫланӑ ҫулсенче 18 ҫӗвӗччӗ, халӗ — 63. Ҫакӑ маншӑн питӗ хаклӑ, мӗншӗн тесен вӑл халӑха кирлӗ. Кашни тӗрӗре хӑйне евӗрлӗ ӑнлав пур. Ӑна тӗпчеме, ӑнкарса илме питӗ кӑсӑклӑ. Ӗлӗкхи тӗрӗсем мана питӗ килӗшеҫҫӗ. Вӗсен кашни расна пӗлтерӗшлӗ. Ҫакӑ мана уйрӑмах интереслентерет», — тесе пӗлтернӗччӗ...
Евгения Жачева 1940 ҫулхи юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Ҫӗрпӳ районӗнчи Тӗнсӗр ялӗнче ҫуралнӑ.
Паян Чӑваш Енӗн Суту-илӳпе промышленность палатинче Халӑх промыслисен ӑстисен Раҫсей шайӗнче иртекен ӑмӑртӑвӗн республикӑри тапхӑрӗнче ҫӗнтернисене чысланӑ. Унта хутшӑннӑ республика Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев художество промысли урлӑ чӑваш халӑхӗн культурипе йӑли-йӗркин нумай енлӗхӗпе тарӑнлӑхӗ палӑрнине асӑнса хӑварнӑ. Чӑн та, вӑл япаласем илемлӗ, ӑна парнелеме аван.
Чӑваш Енӗн чи лайӑх ремесленникӗ ята Ирина Федорова, чи лайӑх ҫамрӑк ремесленник ята Анастасия Зимина (сӑнӳкерчӗкре) тивӗҫнӗ.
Сӑмах май, Олег Николаев 2002-2004 ҫулсенче республикӑн Экономика аталанӑвӗн тата суту-илӳ министерствинче усламҫӑсен ӗҫ-хӗлӗ, суту-илӗвӗн тата тулаш ҫыхӑнусен департаментӗнче ӗҫленӗ май халӑх промыслисен енӗпе те тимленӗ. Художествӑпа эксперт канашӗн ертӳҫи пулнӑ. Ҫав вӑхӑтра халӑх промыслисене сутакан пӗрремӗш лавкка уҫӑлнӑ. Халӑх ӑстисен хатӗрӗсене хӑна ҫурчӗсенче, вокзалсенче, аэропортсенче сутма тытӑннӑ.
Паян «Россия 1» (чӑв. Раҫҫей 1) ирхи 9 сехет те 30 минутра Галина Изратова ӳнерҫӗне халалланӑ фильм эфира тухнӑ.
«Илемлӗ ҫынччӗ Галя. Черчен чунлӑ чечен хӗрарӑмччӗ. Унӑн тӑмран, кӗҫҫерен, пусмаран ӑсталанà кӗлеткисем ытла та селӗмччӗ – чӗм вӗрсе кӗртетчӗ тейӗн вӗсене маҫтӑр...», – тесе ҫырнӑ Фейсбукра Марина Карягина тележурналист, сценарист.
«Халӑх хӗрӗ» ярӑмри фильма пӑхма сӗнетӗп. Ӑна Чӑваш художникӗсен союзӗн пайташӗ Галина Изратова ӳнерҫӗ пурнӑҫран вӑхӑтсӑр уйрӑлса кайнӑранпа 3 ҫул ҫитнине асӑнса хатӗрлес терӗм», – пӗлтернӗ чӑваш тӗнчинчи пултаруллӑ та кӑсӑклӑ ҫынсемпе паллаштаракан тележурналист.
Галина Изратова Елчӗк районӗнчи Кавалта ҫуралнӑ. Галинӑн аппӑшӗ Татьяна Шаркова та – ӳнерҫӗ, ЧР культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ.
Галина Васильевна хӑйӗн пуканийӗсене тӑмран, кӗҫҫерен, ҫӗтӗкрен, йывӑҫран тунӑ. Вӗсем чунлӑ-юнлӑ тейӗн пулса тухнӑ. Ӑста пурнӑҫран йывӑр чире пула уйрӑлнӑ.
Чӑваш Енри фотоӑстасем «Дети России-2020» (чӑв. Раҫҫей ачисем-2020) конкурса хутшӑнаҫҫӗ.
Вӗсенчен пӗри, Александр Вражкин, виҫӗ ӗҫ тӑратнӑ: «О крае Чувашском поет душа» (чӑв. Чӑваш Ен ҫинчен юрлать ман), «Мы подружки — словно куклы» (чӑв. Тусӑмсем – пукане тейӗн), «С голубого ручейка начинается река» (чӑв. Пӗчӗк шывран юханшыв пуҫланать).
Пӗринче чӑваш тумӗллӗ виҫӗ пӗчӗк хӗрача, иккӗмӗшӗнче наци музыка инструменчӗсене ӑсталакан маттур Николай Фомиряков ертсе пынипе Шупашкар районӗнчи Акатуйра ачасем шӑхлич калани, виҫҫӗмӗшӗнче Шупашкарти ача пахчисенчен пӗринчи шӑпӑрлансем руна ҫырулӑхӗпе паллашни сӑнланнӑ.
Ентешӗмӗрсен фотоӗҫӗсемшӗн конкурс сайтӗнче сасӑлама пулать.
+18.3 °C