Шупашкарти студентсем Мускавра иртнӗ Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсра ҫӗнтернӗ. Ҫамрӑксем ҫӗршывӑн тӗп хулинче культура тата ӳнер енӗпе професси ӑсталӑхне тӗрӗсленӗ.

Чӑваш Енӗн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, пултарулӑх ӑмӑртӑвне культура училищинче тата художество училищинче вӗренекенсем хутшӑннӑ.

Конкурсра художество училищинче вӗренекен Кирилл Кузьмин, Ольга Михайлова, Анастасия Прокопьева тата культура училищинче вӗренекен Никитина Екатерина ӑмӑртнӑ.

«Анимаци» номинацинче Ольга Михайлова, «Дизайн» енӗпе Кирилл Кузьмин пӗрремӗш вырӑн, «Социаллӑ культура ӗҫ-хӗлӗ» енӗпе Екатерина Никитина иккӗмӗш вырӑн, «Фотографи ӳнерӗ» енӗпе Анастасия Прокопьева виҫҫӗмӗш вырӑн йышӑннӑ.

I, II и III степеньлӗ премисене тивӗҫнисене дипломпа та хавхалантарнӑ. Аслӑ шкулсенчи бакалавриата е специалитета куҫӑн майпа вӗренме кӗрсен ҫӗнтерӳҫӗсен РФ Президенчӗ грантне илес шанчӑк пур.

«Русада» допинга хирӗҫ агентство Чӑваш Енре допинг правилисене пӑснӑ фактсене тупса палӑртнӑ.

Агентствӑн тӗпчев пайӗ пирӗн республикӑри спорт училищисенчен пӗринче кӑлтӑк пуррине асӑрханӑ. 140 ытла ҫынран ыйтса пӗлнӗ иккен, допинга хирӗҫ правилӑсене пӑханманнине 60 тӗслӗх шута илнӗ.

Допинг йӗркине пӑхӑнманшӑн 33 спортсмен тӗлӗшпе ӗҫ пуҫарма пултараҫҫӗ. Ҫавсен шутӗнче самбистсем виҫҫӗн, велоспорт ӑстисем пиллӗккӗн, биатлонистсем икккӗн, ҫӑмӑл атлетсем вун ҫиччӗн, йӗлтӗрпе чупакансем иккӗн. Кунсӑр пуҫне ҫак йышра спорт гимнасчӗ, боксер, ирӗклӗ майпа кӗрешекен, йӗлтӗрҫӗ пур, ҫӑмӑл атлетика енӗпе тупӑшакан хӑлха илтмен пӗр ҫамрӑк, хускану органне амантнӑ пӗр ҫӑмӑл атлет.

Асӑннӑ спортсменсемпе ӗҫлекен врач тӗлӗшпе вӑхӑтӗнче пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ-мӗн. Тухтӑр преступлени туман тесе пуҫиле ӗҫе каярах чарса лартнӑ.

Шупашкарти Ф.П.Павлов ячӗллӗ музыка училищин студенчӗсемпе вӗрентекенӗсем «Сурхури! Кӗркури!» кӗнеке кӑларнӑ. Унта чӑвашсен йӑла-йӗрке юррисене кӗртнӗ. Вӗсем ЧР Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн 100 пин тенкӗ грантне ҫӗнсе илнӗ. Кӗнекене шӑпах ҫак укҫапа кӑларнӑ та.

Училищӗри студентсемпе преподавательсем иртнӗ ӗмӗрӗн 90-мӗш ҫулӗсенчех йӑла-йӗрке юррисене пухма пуҫланӑ. Халӗ ав чи лайӑххисене пӗр ҫӗре пухса кӗнеке кӑларнӑ. Ӑна Людмила Петухова, Григорий Салюков, Ирина Яковлева вӗрентекенсем хатӗрленӗ. Ӑслӑлӑх редакторӗ – искусствоведени докторӗ тата профессор Михаил Кондратьев.

Чӳкӗн 4-мӗшӗнче 13 сехетре училищӗре йӑла-йӗрке юррисен пуххин хӑтлавӗ иртӗ.

Паян Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн артисчӗ, 2003 ҫулта Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗ ята тивӗҫнӗ Александр Степанов (Пӑртта) 55 ҫул тултарнӑ.

Красноармейски районне кӗрекен Алманч ялӗнче ҫуралнӑскер Ярославльти театр училищинче вӗреннӗ. Пӗр вӑхӑт Чӑваш пукане тетарӗнче ӗҫленӗ, кайран Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрне куҫнӑ. Унта ӑна Н. Сидоров пьесипе лартнӑ «Шупашкарти савни» спектакльти тӗп сӑнара тӳрех шанса панӑ.

Ҫак ҫулсенче Александр Пӑртта Б. Чиндыковӑн «Урасметӗнчи» Тусмета, Н. Сидоровӑн «Кӗтрӗм сана, кӗтрӗмӗнчи» Сашӑна, Е. Еллиевӑн «Пирӗн пурнӑҫ ҫавнашкалӗнчи» Сергея, Ф. Галиев «Чуниллинчи» Гаптрие, Ф. Буляковӑн «Пилсӗр юратӑвӗнчи» Булата, М. Ладон «Ирпе автан авӑтсанӗнчи» Хуҫана, А. Хмытӑн «Ҫерем ҫинчи ҫиҫӗмӗнчи» Сӑхман Сахрунне вылянӑ. Унӑн пур сӑнарне халӗ асӑнса та пӗтереймӗн.

Александр Пӑртта сӑвӑсем, поэмӑсем тата пьесӑсем ҫырать. Унӑн ӗҫӗсене Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен тата Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗсенче лартнӑ.

Чӑваш патшалӑх академи симфони капелли валли чаплӑ аккордеон туяннӑ. Музыка инструментне юпа уйӑхӗн 12-мӗшӗнче илнӗ.

«Чӑваш патшалӑх академи симфони капелли» республикӑн хысна предприятийӗ музыка инструментне малтанласа 1,5 миллион тенкӗ парса илес шухӑшлине пӗлтернӗ. Кайран, аукцион вӑхӑтӗнче, аккордеона 200 пин тенкӗ йӳнӗрехпе туяннӑ.

Ҫапла вара капеллӑн «Scandalli Extreme 47» Италире кӑларнӑ инструмент пулӗ. Ют чӗлхерен вырӑсла куҫарсан аккордеон ячӗ «Экстремальные скандалы» (чӑв. Экстремаллӑ тавлашу) тесе куҫать иккен.

Чаплӑ аккордеона туянма Чӑваш Енӗн хыснинчен кӗмӗл уйӑрнӑ.

Аса илтерер, филармонире халӗ юсав пырать, ҫав вӑхӑтра симфони капеллине Шупашкарти Ф. Павлов ячӗллӗ музыка училищине тата Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрне куҫарнӑ.

Ҫар училищисенче те вӗренӳ ҫулӗ пуҫланнӑ. Анчах вӑл ыттисенчен раснарах. Унта уяв линейки вырӑнне присяга тытаҫҫӗ. Чӑваш ачисем ҫулсерен ҫар училищисене вӗренме кӗреҫҫӗ. Кӑҫал ҫар училищине 11 чӑваш ачи ҫул тытнӑ.

Сызране курсантсем Раҫҫейри чылай регионтан килеҫҫӗ. Кӑҫал унти строя Крымри 4 ҫамрӑк тӑма пултарнӑ. Чӑвашран кӑҫал 9-ӑн килнӗ. Тепӗр икӗ ҫамрӑка Воронежри авиаци институтне янӑ.

Ҫар училищине лекме йывӑр. Курсант ятне илес тесен чылай йывӑрлӑха парӑнтармалла.

Кӑҫал Сызраньти училищӗне кӗме ҫӑмӑл пулман. Нумаййӑн килнӗ унта. Ҫамрӑксене сывлӑхне тата ытти кӑтартӑва кура суйласа илнӗ.

Чӑваш ачисем курсантсен ретне Афганистан вӑрҫинче сусӑрланнисен республикӑри организацийӗ пулӑшнипе тӑраҫҫӗ. 2008 ҫултанпа унӑн ертӳҫи Геннадий Матвеев шкул ачисене Сызране экскурсие илсе ҫӳрет. Ҫавӑн хыҫҫӑн арҫын ачасен ҫар ҫынни пулас кӑмӑл ҫуралать.

Чӑваш Енре, Раҫҫейӗн ытти регионӗсенчи пекех, аслӑ шкулсенче, техникум-училищӗсенче йышӑну комиссийӗсем ӗҫлеме тытӑннӑ. Кӑҫал та, пӗлтӗрхи пекех, абитуриентсем документсене ҫӗршыври кирек мӗнле шкула та пама пултараҫҫӗ.

Йышӑну комиссийӗсем шӑматкун, ҫӗртме уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, ӗҫлеме тытӑннӑ. Чылай аслӑ шкула вӗренме кӗмешкӗн ҫак документсене ыйтаҫҫӗ: абитуриент алӑ пуснӑ ыйтса ҫырни, паспорт ӗмӗлки, аттестат ӗмӗлки, 2 сӑнӳкерчӗк. ППЭ сертификатне ыйтмаҫҫӗ. Экзаменсенче пухнӑ баллсене ыйтса ҫырнинче кӑтартма пулать. Балсене федерацин даннӑйсен базинче тӗрӗслеме пулать.

Утӑ уйӑхӗн 27-мӗшӗнчен пуҫласа ҫурлан 4-мӗшӗччен абитуриентӑн аслӑ шкула суйласа документсен оригиналӗсене памалла. Кӑҫал Чӑваш Енре тӳлевсӗр вырӑнсене 3200 ытла ҫын кӗме пултарать.

Халӗ республикӑра 21 аслӑ шкул ӗҫлет. Пӗлтӗр вӗсенче 42500 ҫын вӗреннӗ.